Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Οι μεταμορφώσεις του Ευριπίδη Λασκαρίδη

Πέντε αξέχαστα πλάσματα που έχει δημιουργήσει για τις παραστάσεις του ο ιδιοφυής καλλιτέχνης, με αφορμή την επιστροφή του «Ελενίτ» στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Elenit

Η αφετηρία της δημιουργίας ενός έργου του Ευριπίδη Λασκαρίδη βρίσκεται στα όνειρά του. Αυτά τα πλάσματα, τα όντα στα οποία μεταμορφώνεται, έρχονται στον ύπνο του ή βρίσκονται κάπου γύρω του· είναι αυτές οι παράξενες περιπτώσεις ανθρώπων που του εμπνέουν έναν χαρακτήρα, οικοδομώντας στη φαντασία του ένα σύμπαν, μια μουσική, ένα χώρο, την αρχή του χρόνου.

Η μετάβαση από το άυλο στο υλικό είναι μια πολύμηνη διαδικασία, για να δούμε αυτά τα υπερβατικά πλάσματα στη σκηνή έχουν προηγηθεί πολύμηνες δοκιμές, με τον Ευριπίδη να δουλεύει παράλληλα με τον Άγγελο Μέντη στην κατασκευή ενός «σώματος» γλυπτού: κομμάτια μεταμορφώνονται, αλλάζουν, πετιούνται, επανασχεδιάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια των δοκιμών και με αυτά που προστίθενται και αφαιρούνται κάθε φορά χτίζεται ο χαρακτήρας, μέχρι την τελευταία βερσιόν, μέχρι την τελευταία στιγμή.

 Δεν χρειάζονται, και δεν υπάρχουν λόγια για να το καταλάβει κάποιος, η παρουσία ενός λόγου άναρθρου κατορθώνει να μεταφέρει το μήνυμα και στη δική μας φαντασία, για να βρεθεί εκεί, παρόν, πανανθρώπινο, ανήσυχο και διεισδυτικό.

Δομικά χαρακτηριστικά του έργου του Ευριπίδη Λασκαρίδη, αν και δυσδιάκριτα ή υπαινικτικά, η ζωή, ο θάνατος, ο έρωτας. Μπορεί το μήνυμα να μην είναι ποτέ συγκεκριμένο, μπορεί το νόημα να είναι πάντα ανοιχτό, ωστόσο κάτι υπάρχει εκεί, ανάμεσα στα πλάσματα και σε μας, κάτι υποδόριο που σπάει γρήγορα τον τέταρτο τοίχο, εμφανίζοντας τον δραματικό πυρήνα του όντος, που αν και μοιάζει ελαφρύ και χαριτωμένο, η επιθυμία του να δημιουργήσει συνδέσεις επιδρά λυτρωτικά επάνω μας.

Δεν χρειάζονται, και δεν υπάρχουν λόγια για να το καταλάβει κάποιος, η παρουσία ενός λόγου άναρθρου κατορθώνει να μεταφέρει το μήνυμα και στη δική μας φαντασία, για να βρεθεί εκεί, παρόν, πανανθρώπινο, ανήσυχο και διεισδυτικό.

RELIC, 2015: Μια επιβίωση από το παρελθόν. Ένα πράγμα που μένει πίσω, είτε είναι μνήμη, είτε αντικείμενο, είτε γλώσσα ή ύπαρξη. Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης βυθίζεται στον εαυτό του και στους άλλους, μέσα από ιδέες μεταμόρφωσης και γελοιοποίησης που μετατοπίζονται ανήσυχα μεταξύ του ιδιόμορφα οδυνηρού και του εντελώς παράξενου. Ένα εξωφρενικά συναρπαστικό σόλο, φτιαγμένο στην καρδιά της ελληνικής κρίσης, ρισκάρει μακριά από τον κανόνα για να δοκιμάσει τα όρια της αποδοχής μας όταν πρόκειται για πράγματα αταίριαστα και άγνωστα. Φωτ.: Beowulf Sheehan
ΤΙΤΑΝΕΣ, 2017: Η παράσταση-φόρος τιμής σε κάθε αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβουμε, σε ένα σύμπαν παλιότερο από τον κόσμο, σε μια εποχή του νου όπου ακόμα και οι σκιές είναι ζωντανές και τα πράγματα δεν έχουν σταθερά μεγέθη. Τα ελάχιστα γίνονται πελώρια. Απ’ τη σκηνή περνάει όλος ο χώρος και ο χρόνος και από τις λεπτομέρειες αναβλύζουν, χωρίς προειδοποίηση, η έκπληξη, ο ενθουσιασμός και ο τρόμος. Φωτ.: Ελίνα Γιουνανλή
THIRÍO, 6η Μπιενάλε Αθήνας 2018: Η εν εξελίξει δημιουργία μιας περσόνας, ένας χαρακτήρας παγιδευμένος μέσα στον χώρο και αναγκασμένος να αντιμετωπίσει φαντασιώσεις, κινητήριες δυνάμεις και φόβους σε μια προσπάθεια να προσφέρει σύνθετες απαντήσεις σε μυριάδες διφορούμενα στρώματα της προσωπικής επιθυμίας. Το THIRÍO λαχταρά την αγάπη του πλήθους της τέχνης, αλλά ενεργεί ως θύμα, πεπεισμένο για το μίσος του πλήθους της τέχνης, προβαίνοντας με την παρουσία του σε μια πράξη αντίστασης ενάντια στα καταφύγια του mainstream επαγγελματισμού. Φωτ.: Πέτρος Χυτήρης
ΕΛΕΝΙΤ, 2019: Μια πανύψηλη κυρία με ιδιαίτερη κώμη και ακόμη πιο ιδιαίτερη μύτη σηκώνει το τηλέφωνο, τραγουδάει μόνη της και συναναστρέφεται άλλα παράξενα όντα, μιλώντας τους σε μια ολοδική της γλώσσα. Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης μας καλωσορίζει σε ένα σύμπαν όπου συμβιώνουν, μεταξύ άλλων, δεινόσαυροι και ανεμογεννήτριες, ο Stephen Hawking και μια στοίβα από λαμαρίνες, το βάθρο ενός DJ και η Νίκη της Σαμοθράκης. Φωτ.: Julian Mommert
ΤΟΥΡΝΕ, καλοκαίρι 2022, Μικρή Επίδαυρος: Οι πτυχές της περιπέτειας και της τέχνης που εμπλέκονται στο θέατρο και πτυχές της σύγχρονης ελληνικής ταυτότητας μέσα από ασταθείς ιστορίες που λέμε για τον εαυτό μας και την αρχαιότητα, σε ένα αμφιθέατρο αφιερωμένο στον Διόνυσο. Εικόνες και συναισθήματα, μια ανασκαφή της προσωπικής μυθολογίας του Ευριπίδη Λασκαρίδη μέσα από την κουλτούρα των καλοκαιρινών θεατρικών περιοδειών. Μια τραγική κωμωδία που εκτυλίσσεται κάτω από την έναστρη νύχτα της Επιδαύρου. Φωτ.: Ελίνα Γιουνανλή
ΤΟΥΡΝΕ, καλοκαίρι 2022, Μικρή Επίδαυρος. Φωτ.: Ελίνα Γιουνανλή

Δείτε τις μέρες και ώρες των παραστάσεων του «Elenit» στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.