Η αγωνία της γνώσης

O Antonio Ruz γεννήθηκε στην Κόρδοβα το 1976. Σπούδασε φλαμένκο, ισπανικό χορό και μπαλέτο. Πρώτος χορευτής στο Victor Ullate Ballet (που ίδρυσε το 1988 στη Μαδρίτη ο επί σειρά ετών πρώτος χορευτής του Μορίς Μπεζάρ, Victor Ullate, επικεντρώνοντας στο κλασικό και νεοκλασικό ρεπερτόριο), ο Ruz αποφάσισε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του εκτός Ισπανίας το 2001, πρώτα στο Grand Théâtre de Genève κι αργότερα στο Μπαλέτο της Όπερας της Λυών – εκεί χόρεψε μαζί με τη Σιλβί Γκιλέμ τον ρόλο του Εσκαμίλο στην «Κάρμεν» του Ματς Εκ. Επέστρεψε στη Μαδρίτη το 2006 για να ενταχθεί στην Compania Nacional de Danza, που υπό τη διεύθυνση του σπουδαίου χορογράφου Νάτσο Ντουάτο (1990-2010) γνώρισε την καλύτερη περίοδο της ιστορίας της. Η συνεργασία του με την ομάδα της Σάσα Βαλτς (Sasha Waltz & Guests) αποτελεί ένα ακόμα ενδιαφέρον κεφάλαιο της μέχρι σήμερα πορείας του, καθώς συμμετείχε ως Guest (χορευτής και χορογράφος) στο βερολινέζικο σχήμα σε αρκετά έργα τη διετία 2007-9.

Στα χρόνια της μαθητείας και της αναζήτησης χόρεψε έργα των πλέον σημαντικών χορογράφων του 20ού αιώνα και των καλύτερων της τελευταίας 20ετίας, όπως οι Μπαλανσίν, Τζερόμ Ρόμπινς, Λουσίντα Τσάιλντς, Γουίλιαμ Φορσάιθ, Γίρι Κίλιαν, Ράσελ Μάλιφαντ, Μαγκί Μαρέν, Φιλίπ Ντεκουφλέ και Αντώνης Φονιαδάκης. Έχει συνεργαστεί ακόμα με διάφορους δημιουργούς και ομάδες σε μεικτά θεάματα, live installations και παραστάσεις όπου το φλαμένκο δοκιμάζεται σε νέα ερμηνευτικά πλαίσια.

Αυτό σημαίνει ότι όταν ο Antonio Ruz δημιούργησε τη δική του ομάδα (Compania Antonio Ruz) το 2010, γνώριζε πολύ καλά τις «σχολές» και τις τάσεις στη σύγχρονη ευρωπαϊκή σκηνή του χορού.

Πράγματι, με τις παραστάσεις No Drama (2010), Recreo.01 (2011) και Ignotο (2011) κατάφερε να διατυπώσει μια καλά δομημένη κινησιολογική γλώσσα, μέσα από την οποία προσπαθεί να εκθέσει και να διαπραγματευτεί σύνθετα ζητήματα. Για παράδειγμα, στο Νο Drama, έργο που προέκυψε μέσα από τη συνεργασία με τη visual artist Daniela Presta, τον απασχολεί το πώς μια δραματική ιστορία μπορεί να μετατραπεί σε κωμωδία μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα και πώς η ειρωνεία αλλάζει τη σύσταση του τραγικού. Οι χορευτές, «χαρακτήρες» με συγκρουσιακή συμπεριφορά, αποτυγχάνουν να τελειώσουν τις καθημερινές τους ασχολίες, αυτοσαρκάζονται, αποκαλύπτουν τις ρωγμές τους, τις κακές τους συνήθειες, τις φοβίες τους, αφήνοντας τις κινήσεις τους μισοτελειωμένες.

Στο Ignoto, πάλι, δημιουργεί έναν ποιητικό χώρο για να μιλήσει για την αγωνία της γνώσης ότι στη ζωή μας –τόσο μεγάλη, τόσο μικρή– είναι ελάχιστα τα πράγματα που γνωρίζουμε πραγματικά. Τον απασχολεί το γεγονός της συμβατικής, περιορισμένης αξιοποίησης των αισθήσεών μας και των αισθητηριακών μας εργαλείων. Οι δύο χορευτές χορεύουν σχεδόν χωρίς να βλέπουν ο ένας τον άλλο. «Βλέπουν» με το δέρμα τους και τα χάδια (επαναφορά της αφής) και μέσω της ακοής ορίζουν τον χώρο τους στο άπειρο του κόσμου.
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και στo Ojo, στην τελευταία δουλειά της Compania Antonio Ruz. Εδώ τον απασχολεί η δύναμη της όρασης – για την ακρίβεια η κυριαρχία της πάνω στις άλλες αισθήσεις. Οι πληροφορίες που δεχόμαστε από τον κόσμο που μας περιβάλλει προσλαμβάνονται κατά 50% μέσω της όρασης. Ωστόσο, και η ίδια η έννοια της πρόσληψης δεν είναι συμπαγής αλλά σχετική και εξελίξιμη, όπως η διαδικασία στην οποία αναφέρεται. Ο 36χρονος χορευτής και χορογράφος αναρωτιέται πώς η όραση μπορεί να γίνει πηγή κίνησης. Οπωσδήποτε τα μάτια πρέπει να συνεργαστούν και με τις άλλες αισθήσεις, τις δυνατότητες των οποίων δεν έχουμε εξερευνήσει ούτε ασκήσει επαρκώς. Το δέρμα, λέει ο Ruz, «βλέπει». Τα αυτιά μπορούν να ορίσουν τον χώρο και οι ήχοι να δημιουργήσουν όγκους με τον τρόπο που ο γλύπτης φτιάχνει σχήματα και μορφές μέσα από ένα ά-σχημο κομμάτι πέτρας. Κι ενώ με τη βοήθεια των χεριών μας μπορούμε να κάνουμε διάφορους υπολογισμούς (λ.χ. περί του βάρους ή της θερμότητας των πραγμάτων), αγνοούμε τη σχέση των ποδιών μας με τη δύναμη της βαρύτητας. Η ασάφεια και η αντίθεση, το φως και το σκοτάδι, γίνονται ερμηνευτικοί άξονες, με πρόθεση να δούμε την πραγματικότητα αλλιώς, σαφώς πιο διευρυμένη. Γιατί, τι πραγματικά βλέπει αυτός που έχει βυθιστεί στο εσώτερο σκοτάδι του;

Δύσκολα θέματα για να μιλήσει κανείς γι' αυτά μέσω του σώματος και των κινήσεών του. Αν ο Ruz κατορθώνει να μεταφράσει εσωτερικές (διανοητικές και ψυχικές) εικόνες σε φυσικές δράσεις, θα το διαπιστώσουμε στις 14 και 15 τρέχοντος.