Θρίαμβο τη συμφωνία με την Ε.Ε. σαφώς δεν τη λες, ούτε όμως «Βατερλό» – οι εκπρόσωποί μας δεν αποδείχτηκαν βέβαια οι σωτήρες-εκδικητές που κάποιοι βαυκαλιζόμασταν, είναι όμως τραβηγμένο να μιλάς για «Εφιάλτες». Ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση, επίσης, δεν τη λες (το αποσιωπά επιμελώς πια και η ίδια, έχοντας τους ΑΝ.ΕΛ. «δεκανίκι» και τον διασημότερο υπουργό της έτοιμο «να σώσει τον καπιταλισμό από τον... εαυτό του»), δεν έκανε όμως ακόμα τη θεαματική «δεξιά στροφή» κι ας μην τόλμησε το διαφορετικό ούτε με τον ΠτΔ. Και, βασικά, αν είναι κάποιος να κάνει την πραγματική διαφορά, αυτός θα είσαι εσύ, την ψήφισες ή όχι.
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση το πήγε μέχρι εκεί όπου πίστευε ότι την έπαιρνε. Δεν συγκρούστηκε μετωπικά, γιατί ούτε ο ίδιος λαός που την εξέλεξε επιθυμούσε, στη συντριπτική του πλειονότητα, να εγκαταλείψει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα...
Να ξεκαθαρίσει αρχικά ότι η «Μητέρα όλων των (ενδοκοινοτικών) Μαχών» δεν τελείωσε προχτές, μόλις ξεκίνησε, με τους «αντιπάλους» να έχουν, φυσικά, το συγκριτικό πλεονέκτημα. Συναισθηματικά φορτισμένοι αφορισμοί τύπου «νικήσαμε», «χάσαμε», «αντισταθήκαμε», «ξεπουληθήκαμε» κ.λπ. φαντάζουν παράωροι. Ούτε τα ξένα ΜΜΕ ομοφωνούν. Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση το πήγε μέχρι εκεί όπου πίστευε ότι την έπαιρνε. Δεν συγκρούστηκε μετωπικά, γιατί ούτε ο ίδιος λαός που την εξέλεξε επιθυμούσε, στη συντριπτική του πλειονότητα, να εγκαταλείψει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, 20 δισ. από το οποίο σήκωσε από τις τράπεζες την πιο κρίσιμη εβδομάδα, «εκβιάζοντας», έτσι, τις εξελίξεις – για να ακριβολογούμε, βέβαια, δεν ήταν ακριβώς «ο λαός» που διαθέτει από μηδέν έως μερικές εκατοντάδες ή χιλιάδες ευρώ καταθέσεις αλλά οι έχοντες αρκετά περισσότερα, που άσχετα από το τι ψηφίζουν, η ιδεολογία τους έχει συνήθως ένα μοναδικό χρώμα, αυτό του χρήματος. Είπαμε, κοντολογίς, να γαβγίσουμε αλλά όχι να δαγκώσουμε.
Οπότε ναι, η κυβέρνηση πισωπάτησε. Κάνοντας πιθανότατα και λάθη τακτικής, αποδέχτηκε «μεταμφιεσμένα» πολλά απ' όσα είχε αποκηρύξει, υπαναχώρησε στην ουσιαστική αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και στην άσκηση μιας πραγματικής κοινωνικής πολιτικής, ενώ για να εξασφαλίσει ρευστό υποχρεώνεται να συνεχίσει ακόμα και όσες μεταρρυθμίσεις αμφισβητούσε. Φαντάσου κιόλας να μην τα καταφέρει με τη μεγάλη φοροδιαφυγή, τη διαφθορά και το λαθρεμπόριο. Μύλος! Ήδη αντιμετωπίζει σκληρή κριτική από τα αριστερά της επειδή βάφτισε «το κρέας, ψάρι», αύριο πιθανότατα και από τα δεξιά της. Κάποια στελέχη της, μάλιστα, κατακεραυνώνουν κάθε αρνητική άποψη...
Πριν πέσουμε όμως να τη φάμε –και καλά θα της κάνουμε, αν μας απογοητεύσει εντελώς–, ας παραδεχτούμε ότι, ναι, κέρδισε και ορισμένα πράγματα που οι προηγούμενοι δεν είχαν μήτε στοιχειωδώς, βρε καλέ μου, προσπαθήσει: υπόσταση, πίστωση χρόνου, το ηθικό πλεονέκτημα ότι διάβασε και διαπραγματεύτηκε όσα υπέγραψε, δημοσιοποιώντας, επιπλέον, τα πεπραγμένα της. Γλίτωσε (μάλλον) συντάξεις, πλειστηριασμούς α' κατοικίας, ουτοπικά πρωτογενή πλεονάσματα, αυξημένο ΦΠΑ σε τρόφιμα, φάρμακα και τουρισμό, το παλεύει με ληξιπρόθεσμες οφειλές, κόκκινα δάνεια, κατώτατο μισθό, συλλογικές συμβάσεις που περιέλαβε και η «λίστα Βαρουφάκη». Του οποίου τη μεταμοντέρνα, ιδιόρρυθμη περσόνα και τη γενικότερη «πανκ» συμπεριφορά πολλοί λάτρεψαν κι εξίσου πολλοί απαξίωσαν εδώ και έξω, θυμίζω όμως ότι το πανκ κίνημα υπήρξε μεν βραχύβιο και κομμάτι πομπώδες, άλλαξε όμως διαπαντός ολόκληρο τον μουσικό χάρτη! Αμφισβήτησε, επιπλέον, το γερμανικό imperium στην Ε.Ε. – κάποιος έπρεπε να το ξεκινήσει και μέχρι και ο Σόιμπλε αναγνώρισε, διαβάζω, όσο κι αν ειρωνεύτηκε (ορθώς, εν μέρει) την ελληνική στάση, το «σθένος» των σημερινών συνομιλητών του.
Εκείνο που καταλογίζει κανείς περισσότερο στους κυβερνώντες είναι η έλλειψη μιας αναγκαίας κι ανέξοδης ειλικρίνειας που θα λειτουργούσε και πιο συσπειρωτικά, τύπου «μάγκες-ισσες, έτσι έχει η κατάσταση, τόσο αντέχουμε, σόρι που τάξαμε τον ουρανό με τ' άστρα, θα το παλέψουμε όμως έστω κι έτσι, αν θέλετε σχέδιο β' ξεκουνηθείτε κι εσείς» – τα έγραψε λίγο πιο... σκωπτικά και ο Ταρίκ Αλί. Και δίχως ειλικρίνεια, κανένα «νέο ήθος» δεν φτουράει. Όπως δεν φτουράει και με ατυχέστατες, έστω συμβολικά, επιλογές, όπως αυτή για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Όταν ευαγγελίζεσαι το διαφορετικό, το ρηξικέλευθο, όταν επικαλείσαι διαρκώς κάποια συγκεκριμένη «λαϊκή εντολή», δεν καταξιώνεις ένα παρελθόν που έχεις με αγανάκτηση αποποιηθεί στο όνομα οποιασδήποτε «ισορροπίας».
Ξέρω, είναι πολύ δύσκολο να συνδυαστούν ειλικρίνεια και εξουσία. Θα μπορούσες, όμως, Αλέξη, να διασώσεις ψήγματα αλήθειας, κερδίζοντας και ουσιαστική δημοτικότητα, αν εγκατέλειπες τις λαϊκίστικες εξάρσεις, στρίμωχνες τη διαπλεκόμενη ολιγαρχία, εξασφάλιζες ένα μίνιμουμ αξιοπρεπούς διαβίωσης και ικανοποιούσες άμεσα κοινωνικές αναγκαιότητες που δεν απαιτούν κεφάλαια και έξωθεν εγκρίσεις – φυλακές, ιθαγένεια, μεταναστευτικό, αστυνομικός αυταρχισμός, αντιμετώπιση ναζιστικής απειλής, ενίσχυση αντιρατσιστικού, σύμφωνο συμβίωσης/γάμος για όλους. Το φωνάζουν άνεργοι, απολυμένοι, επισφαλείς εργαζόμενοι, υπερχρεωμένοι μεροκαματιάρηδες, οι βασανισμένοι της Πέτρου Ράλλη, οι εξαθλιωμένοι της Αμυγδαλέζας, οι πνιγμένοι του Αιγαίου, τα νέα θύματα ναζιστικών επιθέσεων, το εξαφανισμένο παλικάρι-θύμα bullying στα Ιωάννινα... Δίχως, ωστόσο, την επίμονη πίεση και την ενεργό εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών, κανείς Αλέξης δεν θα στέρξει να πει έστω δυο λέξεις για όλα αυτά.