Έχω μια μεγάλη αγάπη για το φίλμ «Μίσος» του Κασοβίτς. Είναι από αυτά τα άφθαρτα έργα τέχνης που ο χρόνος το άφησε να δείξει την δυναμική του. Την εποχή που βγήκε στους κινηματογράφους, ακόμα και στην χώρα μας δημιούργησε το κατάλληλο θόρυβο. Δεκαοχτώ χρόνια μετά την πρώτη του προβολή και ξανά και ξανά επανερχόμαστε σε αυτό.
Αυτό που για κάποιους ήταν «το φιλμ που όλοι έπρεπε να δουν» έχει γίνει στις μέρες μας «μια καινούρια πραγματικότητα». Η «βία των δρόμων που είναι δικό τους στοίχημα» υπήρχε πάντα, όμως για κάποιο λόγο είχαμε την εντύπωση ότι δεν μας αφορά. Από απόσταση ασφαλείας παρακολουθούσαμε αυτόν τον άλλο, βίαιο κόσμο, που δεν έχει καμία σχέση με την δική μας πραγματικότητα. Λες και η βία αφορούσε τους άλλους και όχι εμάς τους ίδιους. Όμως, το πλήρωμα του χρόνου έφτασε. Σαν κάποιος να γκρέμισε το προστατευτικό τείχος που νομίζαμε ότι μας χωρίζει από τους «άλλους». Οι άλλοι είμαστε τελικά εμείς οι ίδιοι. Παρατηρούμε πια όχι την πτώση της κοινωνίας αλλά την πρόσκρουση της στο έδαφος. Αρκετοί προέτρεξαν λανθασμένα να χαρακτηρίσουν το φιλμ “προφητικό’’. Ποια ακριβώς είναι η προφητεία;
Η βία υπήρχε πάντα. Ήταν όμως υπόγεια και αόρατη. Ήρθε η στιγμή που οι κατάλληλες συνθήκες της έδωσαν σάρκα και οστά. Δεν είναι φάντασμα. Έχει πρόσωπο, το πρόσωπο όλων μας.
Έχω συγκεκριμένη άποψη για την αξία του «Μίσους». Καλώς προβάλλεται στις μέρες μας σε ειδικές προβολές, σε «στέκια»και σε πλατείες. Η ταινία όμως θα έπρεπε να προβάλλεται και στα σχολεία. Να γίνεται αντικείμενο συζήτησης ανάμεσα σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και ειδικούς. Η ταινία θα έπρεπε να προβάλλεται και μέσα σε κάθε σπίτι. Γονείς να την παρακολουθούν μαζί με τα παιδιά τους και να αναλύουν ξανά και ξανά την τελευταία σκηνή του φιλμ. Να μιλούν με αφορμή την ταινία (σ.σ γιατί τα καλύτερα έργα τέχνης είναι αυτά που δίνουν αφορμή για συζήτηση) για το αδιέξοδο που προκαλεί η βία. Για τον δρόμο που ανοίγει μπροστά σου και δεν οδηγεί πουθενά. Βέβαια, δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από το να πιστέψεις ότι ένα έργο τέχνης θα σε κάνει με ένα μαγικό τρόπο «καλύτερο άνθρωπο». Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι, αν βρει, να χτυπήσει μια ευαίσθητη χορδή σου. Και όσο νωρίτερα γίνει τόσο το καλύτερο. Από εκεί και πέρα πρέπει να δουλέψεις μόνος σου. Να φροντίσεις αυτό το «τέρας» που ο καθένας από εμάς κρύβει μέσα του να συρρικνωθεί. Να γίνει μια μικρή, αδύναμη, μαύρη κουκίδα την οποία θα κουβαλάς μέσα σου μέχρι να πεθάνεις.
σχόλια