Φωτογραφίες: Κωνσταντίνα Μαυρίδου
Οι οδηγίες από το τηλέφωνο ήταν σαφείς. Ανηφορίζοντας την Κωνσταντίνου Καραμανλή στο ύψος του Ευκλείδη ο Γιώργος Θεοδωρίδης, ένας από τους συνέταιρους του Συνεταιριστικού Παντοπωλείου Βίος – Coop, μας περίμενε στην πόρτα. Πίσω του μία τεράστια ουρά από πελάτες περίμεναν καρτερικά στο ταμείο για να τους εξυπηρετήσει η χαμογελαστή Αλεξάνδρα. Καθίσαμε μπροστά από τον πάγκο με τις μαρμελάδες, μας προσέφερε λίγο σπιτικό ταχίνι και αφηγήθηκε όλα αυτά που κάνουν ένα τέτοιο εγχείρημα ξεχωριστό.
Τι ακριβώς είναι το Συνεταιριστικό Παντοπωλείο;
Το Συνεταιριστικό Παντοπωλείο Βίος- Coop είναι μία προσπάθεια απλών κατοίκων της Θεσσαλονίκης να ελέγχουμε συλλογικά όλα τα προϊόντα που καταναλώνουμε (τρόφιμα και είδη οικιακής χρήσης) ως προς την ποιότητα, την προέλευση και φυσικά την τιμή τους! Είναι μια προσπάθεια που είναι και θα παραμείνει ανοιχτή στον καθένα. Όταν ανοίξαμε το Βίος-Coop ήμασταν 300 μέλη (συνέταιροι) και τώρα που σας μιλάω έχουμε φτάσει τα 362 και συνεχίζουμε! Το Βίος-Coop ανήκει σε όλα τα μέλη του το ίδιο, καθώς όλοι έχουμε καταθέσει το ίδιο ποσό, 150 ευρώ, το οποίο χρειάζεται να δώσει κάποιος μόνο μία φορά στην ζωή του για να είναι μέλος- και φυσικά μπορεί να το δώσει με δόσεις!
Όλα τα μέλη του Συνεταιρισμού μας έχουμε το δικαίωμα να συμμετέχουμε στην Ανοιχτή Επιτροπή Επιλογής Προϊόντων που τη φτιάξαμε για να επιλέγουμε εμείς οι ίδιοι ποιά προϊόντα θα αγοράζουμε. Επιλέγουμε προϊόντα που είναι κατά βάση φθηνά και χωρίς μεσάζοντες, τοπικά, κυρίως Ελληνικά, ποιοτικά, υγιεινά, προϊόντα των οποίων οι παραγωγοί σέβονται τον άνθρωπο (τους εργαζόμενούς τους) και το περιβάλλον.
Το Βίος-Coop δεν έχει σκοπό το κέρδος αλλά την παροχή φτηνών και ποιοτικών Ελληνικών Προϊόντων που σέβονται τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Για αυτό και δεν επιλέξαμε να έχουμε την νομική μορφή μίας επιχείρησης αλλά αυτή ενός Συνεταιρισμού. Και για την ακρίβεια ενός "Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού, Μη-Κερδοσκοπικού, που λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές της Διαφάνειας, της Άμεσης Δημοκρατίας και της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας".
Εδώ πρέπει να σημειώσω ότι κανένα από τα μέλη του Διοικητικού ή του Εποπτικού Συμβουλίου δεν αμείβεται για το έργο του. Όλοι είναι εθελοντές. Εθελοντικά επίσης προσφέρουν και όλα τα υπόλοιπα μέλη, ο καθένας ανάλογα με τις δυνατότητές του. Οι μόνοι οι οποίοι αμείβονται είναι οι τέσσερις εργαζόμενοι του συνεταιριστικού παντοπωλείου, οι οποίοι πέρα από εργαζόμενοι είναι και οι ίδιοι μέλη αλλά και εθελοντές του Συνεταιρισμού.
Γιατί να προτιμήσει κάποιος το Συνεταιριστικό παντοπωλείο;
Έτσι κι αλλιώς ο καθένας, από κάπου πρέπει να αγοράσει προϊόντα για αυτόν και την οικογένειά του. Γιατί να προτιμήσει μια επιχείρηση που πουλάει προϊόντα με σκοπό να βγάλει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη, όταν μπορεί να επιλέξει έναν Μη-Κερδοσκοπικό Συνεταιρισμό που προσφέρει στους Έλληνες καταναλωτές ποιοτικά, φτηνά και ελληνικά προϊόντα και στους Έλληνες παραγωγούς, που σέβονται τους εργαζόμενούς τους και το περιβάλλον, μία δίκαιη αμοιβή που θα τους επιτρέψει να έχουν μια αξιοπρεπή δουλειά οι ίδιοι και οι υπάλληλοί τους;
Το να επιλέγει κάποιος που δίνει τα χρήματά του είναι μία σημαντική απόφαση η οποία ειδικά στους καιρούς που ζούμε δεν πρέπει να παίρνετε αψήφιστα. Επιπλέον, όσο περισσότεροι πολίτες ενώνουμε τις δυνάμεις μας, τόσο δυνατότεροι γινόμαστε, τόσο καλύτερα αποτελέσματα μπορούμε να πετύχουμε και για την κοινωνία και για την οικονομία.
Μία κατηγορία προϊόντων που εκτιμά ιδιαίτερα ο κόσμος είναι τα συνεταιριστικά. Από συνεταιρισμούς Ελλήνων αγροτών, γεωργών, κτηνοτρόφων, βοσκών αλλά και από γυναικείους συνεταιρισμούς που φτιάχνουν πεντανόστιμα παραδοσιακά προϊόντα! Τα φρούτα και τα λαχανικά προέρχονται, είτε από μεμονωμένους παραγωγούς, είτε από συνεταιρισμούς παραγωγών και όλοι πελάτες είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένοι από αυτά. Επιπλέον, σχεδόν σε κάθε κατηγορία φρέσκων προϊόντων μαναβικής αλλά και ξηρών καρπών και οσπρίων μπορεί κανείς να βρει στο κατάστημά μας βιολογικά προϊόντα σε χαμηλές τιμές.
Βιολογικά προϊόντα έχουμε και σε άλλες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα, τα είδη πρωινού (δημητριακά, μπάρες δημητριακών, ταχίνι, ρυζογκοφρέτες κλπ), σε γαλακτοκομικά είδη (γάλα, γιαούρτι, τυρί), σε είδη μελισσοκομίας (μέλι, γύρη, κερήθρα) και ορισμένα απορρυπαντικά. Τέλος, κάτι ακόμα που έχω παρατηρήσει είναι ότι τα είδη αλλαντικών που έχει το κατάστημά μας πέρα από το γεγονός ότι είναι 100% ελληνικά και ότι οι συγκεκριμένοι παραγωγοί δεν είχαν ποτέ μέχρι τώρα κανένα πρόστιμο από τον ΕΦΕΤ για ζητήματα ποιότητας και υγιεινής, είναι και εξαιρετικά νόστιμα!
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος «εχθρός» και ποιος ο μεγαλύτερος «σύμμαχος» ενός τέτοιου εγχειρήματος;
Tόσο ο μεγαλύτερος εχθρός όσο και ο μεγαλύτερος σύμμαχος είναι «η κρίση». Από την μια η κρίση είναι αυτή που μπορεί να αναγκάσει μία οικογένεια να ψωνίζει μόνο προϊόντα της χειρότερης ποιότητας λόγω του ότι αυτά είναι, συνήθως, και τα φθηνότερα. Επίσης, η κρίση κάνει αυτούς που βγάζουν κέρδη από το να ταΐζουν σκουπίδια τον κόσμο, ακόμα πιο λυσσασμένους και εχθρικούς απέναντι σε οποιοδήποτε εγχείρημα μπορεί να τους χαλάσει τα σχέδια.
Από την άλλη, η κρίση αναγκάζει τις οικογένειες να βρούνε τρόπο να εξασφαλίσουν την τροφή. Και έτσι όσες οικογένειες βρουν την δύναμη, την αξιοπρέπεια και την αποφασιστικότητα να αρνηθούν την ελεημοσύνη της Εκκλησίας, τα ψευτοσυσσίτια της Χρυσής Αυγής που γίνονται για τα ΜΜΕ και μόνο και τα σχεδόν ανύπαρκτα συσσίτια του Δήμου, στρέφουν το βλέμμα σε εγχειρήματα Κοινωνικής Αλληλεγγύης σαν το δικό μας ή παρόμοια. Είναι άλλο η Αλληλεγγύη και άλλο η Ελεημοσύνη.
Τι σου έχει κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση στις πρώτες εβδομάδες λειτουργίας του Παντοπωλείου;
Το με πόσο ανακούφιση, αγάπη και κατανόηση προς τα λάθη μας, μας υποδέχτηκε η γειτονιά, σαν να μας περίμενε από καιρό. Και το πόσοι άνθρωποι με τις ίδιες ιδέες και αξίες με εμάς υπάρχουν εκεί έξω.
Είναι η Ελλάδα του 2014 πρόσφορο έδαφος για τέτοια εγχειρήματα;
Ναι. Και αυτό αποδεικνύεται από τα ίδια τα εγχειρήματα που ξεπηδούν και δυναμώνουν συνεχώς. Ενδεικτικά θα αναφέρω μόνο κάποια από τη Θεσσαλονίκη αν και πλέον υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Πέρα από τον Βίος-Coop υπάρχουν επίσης το Μικρο-Πρατήριο τροφίμων του Μικρόπολις, η Συνεταιριστική Παράκαμψη Μεσαζόντων, ο Άλλος Τρόπος, οι Λαϊκές Αγορές Χωρίς Μεσάζοντες και ενδεχομένως να ξεχνάω ή να μην έχω μάθει για άλλα.
Πως μπορεί να προσφέρει κάποιος εθελοντικά τις υπηρεσίες του στο Παντοπωλείο;
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερα προσόντα για να προσφέρει κάποιος εθελοντικά στο Βίος. Το βασικό είναι να έχει διάθεση για κοινωνική προσφορά και να του αρέσει η επαφή με τον κόσμο. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να περάσει από το κατάστημά μας και αν του αρέσει, συμφωνεί με την δράση μας και θέλει να γίνει εθελοντής απλά το λέει σε έναν από τους εργαζόμενους μας. Αυτοί θα τον κατευθύνουν για το πότε είναι προγραμματισμένη η επόμενη ενημέρωση-εκπαίδευση μελών και εθελοντών. Μετά από το σύντομο αυτό σεμινάριο μπορεί σε συνεννόηση με τους εργαζόμενους να κάνει βάρδιες ενημέρωσης των πελατών, αφού πρώτα υπογράψει μία υπεύθυνη δήλωση ότι όλη του η εργασία συνιστά εθελοντική προσφορά και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για απλήρωτη εργασία.
Τι περιλαμβάνουν οι αρμοδιότητές ενός εθελοντή σε μία τυπική βάρδια;
Οι εθελοντές μας μπορούν να κάνουν μία βάρδια όποιο διάστημα και για όσο χρόνο θέλουν τις ώρες που είναι ανοιχτό το Συνεταιριστικό Παντοπωλείο δηλαδή 8 το πρωί με 9 το βράδυ (Σάββατο 8-8, Κυριακές κλειστά). Η κύρια αρμοδιότητα είναι να ενημερώνουν τους πελάτες που έρχονται για πρώτη φορά στο Βίος-Coop για το ποιοι ακριβώς είναι οι στόχοι μας, πως εφαρμόζουμε την φιλοσοφία μας και πως μπορούν αν θέλουν από απλοί πελάτες να γίνουν και πελάτες-μέλη, δηλαδή συνέταιροι. Αν έχουν και άλλο χρόνο στην διάθεσή τους και αφού έχουν μάθει λίγα πράματα παραπάνω για τη λειτουργία μας μπορούν να προσφέρουν και μία απλή γραμματειακή υποστήριξη (να σηκώνουν τηλέφωνα, να απαντούν σε emails κλπ). Σε καμία περίπτωση δεν αφήνουμε τους εθελοντές μας να κάνουν εργασίες που θα είχαν έστω και τον παραμικρό κίνδυνο (π.χ. μεταφορά φορτίων) ή εργασίες υγειονομικής φύσης (κοπή και σερβίρισμα αλλαντικών και τυριών, καθαριότητα κλπ). Αυτό είναι δουλειά των εργαζόμενων του Βίος-Coop, οι οποίοι έχουν λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση και έχουν μεγάλη εμπειρία στον τομέα αυτό.
Ποιες είναι οι μελλοντικές δράσεις που ετοιμάζετε;
Μία σειρά εκδηλώσεων-σεμιναρίων στα πλαίσια της αυτομόρφωσής μας ως καταναλωτές. Να μάθουμε τι καταναλώνουμε, από πού προέρχεται αυτό, αν είναι δίκαιη η τιμή του, τι οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά αποτελέσματα παράγει η κατανάλωσή μας κλπ. Επίσης, θα βοηθήσουμε κάθε προσπάθεια να δημιουργηθούν εγχειρήματα παρόμοια με το δικό μας. Ακόμα, όταν γίνουμε περισσότερα μέλη στον Βίος-Coop σχεδιάζουμε να ανοίξουμε και ένα δεύτερο κατάστημα. Και στο τέλος της χρονιάς, αν υπάρχει κάποιο πλεόνασμα, μιας και ο Συνεταιρισμός μας είναι μη-κερδοσκοπικός, θα αποφασίσουμε σε ποια ευπαθή κοινωνικά ομάδα θα δωρίσουμε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης.
Για όλες μας τις δράσεις και όλα τα νέα μπορεί να ενημερωθεί κανείς από το site, τη σελίδα στο facebook, ή φυσικά με το να επισκεφθεί το Παντοπωλείο στην Κων. Καραμανλή 42, Περιοχή Ευκλείδη.
σχόλια