Στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον γύρω από τη σπατάλη των τροφίμων έχει αυξηθεί κατακόρυφα, και ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης είναι τα γεμάτα ψυγεία με περισσεύματα από πάρτι και εστιατόρια, ανοιχτά στο κοινό. Αυτή είναι μια από τις πολλές πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη διατήρηση των φαγώσιμων που σε διαφορετική περίπτωση θα κατέληγαν στα σκουπίδια, αναφέρουν οι New York Times σε σχετικό ρεπορτάζ.
Αυτή τη στιγμή στη Γερμανία υπάρχουν περίπου εκατό οργανωμένες ομάδες που ασχολούνται με την αναδιανομή τροφίμων. Σε κάποιες περιπτώσεις πρόκειται για ψυγεία, σε άλλες μόνο ράφια. Πρόκειται για μικρά υποκαταστήματα του σάιτ Foodsharing.de, μιας διαδικτυακής πλατφόρμας που λειτουργεί εδώ και δύο χρόνια και δίνει στα μέλη του την ευκαιρία να συνδεθούν με άλλους όταν τους περισσεύει ένα λάχανο ή, όπως το θέτει το foodsharing, «όταν υπάρχουν υπερβολικά πολλές νόστιμες βιολογικές πατάτες που δεν μπορούν να φαγωθούν από ένα μόνο άτομο.»
«Μερικές φορές ο κόσμος πρόκειται να πάει διακοπές και συνειδητοποιεί ότι το ψυγείο είναι γεμάτο φαγητό που δεν γίνεται να καταναλωθεί», λέει ο 51χρονος Valentin Thum, ιδρυτής του σάιτ που τώρα έχει 55.000 τακτικούς χρήστες. «Ή κάποιος κάνει ένα πάρτι, και στο τέλος περισσεύει πολύ φαγητό». Ο Thum είναι σκηνοθέτης και δημοσιογράφος και ο στόχος του δεν ήταν να ξεκινήσει μια επανάσταση, ούτε καν ένα σάιτ. Όμως όταν γύρισε κάποιες σκηνές για τους ανθρώπους που ανασύρουν φαγητά από τα σκουπίδια για να αντιμετωπίσουν την σπατάλη του φαγητού, σοκαρίστηκε από όσα είδε. «Αυτό που ένιωσα όταν είδα τις τεράστιες ποσότητες φαγητού που πετιούνται στα σκουπίδια ήταν θυμός», είπε.
Το ντοκιμαντέρ του, "Taste the Waste", το οποίο κυκλοφόρησε το 2010, χτύπησε μια ευαίσθητη χορδή στη Γερμανία. Οι εικόνες με τα πεταμένα μαρούλια, με τους κάδους με τις κατακόκκινες ντομάτες και ολόκληρες αποθήκες με ψωμί, καθώς και οι συνεντεύξεις με Γερμανούς αγρότες για πατάτες που είναι είτε υπερβολικά μεγάλες, υπερβολικά μικρές ή έχουν παράξενο σχήμα για να μπουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ – απλώς αφήνονται στα χωράφια για να σαπίσουν- έκαναν την ταινία αφορμή για την έκρηξη της προσπάθειας για τη μείωση της σπατάλης των τροφίμων.
Η ιδέα για την αναδιανομή των τροφίμων ήρθε αμέσως μετά. «Είμαι σκηνοθέτης», είπε ο Thum. «Αλλά μέλη της ομάδας μας ήρθαν και μου είπαν: «ο κόσμος μοιράζεται τα πάντα στο ίντερνετ. Γιατί δεν μοιραζόμαστε και το φαγητό;»
Για λόγους ασφαλείας ο Thum και η ομάδα του έχουν θέσει μερικούς βασικούς κανόνες. Δεν επιτρέπεται το φρέσκο κρέας ή ψάρι. Μαγειρεμένο φαγητό επιτρέπεται, αλλά σαλάτες που έχουν μείνει για μια μέρα στον ήλιο όχι. Σε γενικές γραμμές, ο κόσμος θα πρέπει να χαρίζει φαγητό που θα έτρωγε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία η ανταλλαγή τροφίμων μεταξύ ατόμων επιτρέπεται, όμως αυτά τα κοινά ψυγεία και ράφια ως επί το πλείστον λειτουργούν ανεπίσημα. Ως τώρα έχουν υπάρξει προβλήματα με χρήστες που είναι αγενείς ή άπληστοι, ωστόσο κανείς δεν έχει παραπονεθεί ότι αρρώστησε.
Τον Δεκέμβριο το Foodsharing θα ενσωματώσει ένα άλλο γερμανικό σάιτ, το Lebensmittelretten.de To σάιτ αυτό έχει δημιουργηθεί από τον Raphael Fellmer, ο οποίος ασχολείται με την διάσωση τροφίμων. Ο 31χρονος άρχισε να ασχολείται με το θέμα όταν ως φοιτητής διάβασε ένα άρθρο για το πεταμένο φαγητό και αναστατώθηκε τόσο πολύ, ώστε σταμάτησε να ψωνίζει φαγητό γενικότερα. «Αυτό σου δίνει μια αίσθηση της αξίας των τροφίμων», είπε η Lilo Brisslinger από το Βερολίνο, μια από τους 9.000 ανθρώπους που σώζουν φαγητό στη Γερμανία, στην Αυστρία και στην Ελβετία. Για να γίνει κανείς «food saver» επίσημα, πρέπει να απαντήσει σε ένα ερωτηματολόγιο. Η τυπικότητα στα ραντεβού είναι η πιο σημαντική προϋπόθεση. «Ο στόχος μας είναι 100% αξιοπιστία. Αλλιώς οι ιδιοκτήτες καταστημάτων θα πουν «ωχ, πάλι αυτοί οι χίπιδες».
Η Brisslinger συλλέγει τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα φαγητό που θα κατέληγε στα σκουπίδια, από σούπες μέχρι γλυκίσματα από ένα φούρνο που βρίσκεται κοντά στο σπίτι της. Ό,τι δεν μπορεί να φάει η ίδια καταλήγει σε ένα κατάστημα αναδιανομής φαγητού ή το χαρίζει σε ανθρώπους που ζητούν λεφτά στο μετρό. Τον τελευταίο χρόνο οι food savers έσωσαν περίπου χίλιους τόνους φαγητού από τα σκουπίδια, λένε οι διοργανωτές. «Φυσικά σε εθνικό επίπεδο αυτό δεν είναι τίποτα», λέει ο Thum. «Δεν πιστεύω ότι αυτό είναι η λύση. Αυτό που είναι πιο σημαντικό από τις ποσότητες είναι ο τρόπος σκέψης των ανθρώπων.»
σχόλια