Η ιδέα ενός αγάλματος ανήκει στον Γάλλο Edouard de Laboulaye ο οποίος σκέφτηκε και πρότεινε για πρώτη φορά το 1865, την ιδέα ενός μνημείου προς τιμήν της γαλλο-αμερικανικής φιλίας. Δέκα χρόνια αργότερα, ανατέθηκε στον γλύπτη Frederic Auguste Bartholdi να σχεδιάσει ένα γλυπτό το οποίο θα έπρεπε να ολοκληρώσει το 1876 με τον εορτασμό των εκατό χρόνων της Διακήρυξης της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας. Το άγαλμα ονομάστηκε «Liberty Enlightening the World» και ήταν μια κοινή προσπάθεια μεταξύ Αμερικής και Γαλλίας.
Οι δύο χώρες συμφώνησαν ότι ο αμερικανικός λαός θα έχτιζε το βάθρο, και οι Γάλλοι θα ήταν υπεύθυνοι για το άγαλμα και τη συναρμολόγησή του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, η έλλειψη κεφαλαίων δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στη Γαλλία, έγιναν πολλές προσπάθειες να μαζευτεί το ποσό που απαιτούνταν για τη δημιουργία ενός τέτοιου έργου. Χρήματα ήρθαν από δημόσιες προμήθειες, διάφορες μορφές ψυχαγωγίας, καθώς και λαχειοφόρο αγορά. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, άρχισαν να συγκεντρώνουν τα αναγκαία κεφάλαια από θεατρικές εκδηλώσεις, εκθέσεις τέχνης και δημοπρασίες. Η ποιήτρια Emma Lazarus έγραψε το περίφημο σονέτο της «Ο Νέος Κολοσσός» το 1883 και τα έσοδα δόθηκαν για το βάθρο.
Το ποίημα της Emma Lazarus
Not like the brazen giant of Greek fame,
With conquering limbs astride from land to land;
Here at our sea-washed, sunset gates shall stand
A mighty woman with a torch, whose flame
Is the imprisoned lightning, and her name
Mother of Exiles. From her beacon-hand
Glows world-wide welcome; her mild eyes command
The air-bridged harbor that twin cities frame.
"Keep, ancient lands, your storied pomp!" cries she
With silent lips. "Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!"
Εν τω μεταξύ στη Γαλλία, ο Bartholdi για να συνεχίσει, απαίτησε τη συνδρομή ενός μηχανικού για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων που σχετίζονταν με το σχεδιασμό ενός τέτοιου κολοσσιαίου χάλκινου γλυπτού. Καταλληλότερος όλων θεωρήθηκε ο Alexandre Gustave Eiffel, σχεδιαστής του Πύργου του Άιφελ. Του ανατέθηκε λοιπόν να σχεδιάσει τον τεράστιο πυλώνα σιδήρου και το δευτερεύον σκελετικό πλαίσιο που θα επέτρεπε στο χάλκινο άγαλμα να συναρμολογηθεί και να σταθεί όρθιο.
Και αν στη Γαλλία δούλευαν εντατικά πάνω στη δημιουργία του αγάλματος, στην Αμερική, η συγκέντρωση χρημάτων για το βάθρο κυλούσε πολύ αργά. Τότε ο Joseph Pulitzer, πήρε την πρωτοβουλία να κάνει μια καμπάνια στην εφημερίδα του «The World», για να υποστηρίξει και να επισπεύσει τη συλλογή κεφαλαίων. Ο Πούλιτζερ χρησιμοποίησε την εφημερίδα του για να επικρίνει τόσο τους πλούσιους που αρνούνταν να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή του βάθρου όσο και την μεσαία τάξη που είχε επικαλεστεί την άρνηση των πλουσίων. Η εκστρατεία του Pulitzer με τη σκληρή κριτική ήταν επιτυχής όσον αφορά την παροχή κινήτρων στους ανθρώπους της Αμερικής να δωρίσουν.
Το γρανιτένιο βάθρο στο οποίο φιγουράρει το άγαλμα της ελευθερίας, σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Richard Morris Hunt το 1884, δωρίζοντας την αμοιβή του. Η χρηματοδότηση για το βάθρο ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1885, και η κατασκευή του τον Απρίλιο του 1886. Το άγαλμα ολοκληρώθηκε στη Γαλλία τον Ιούλιο του 1884 και έφθασε σε 350 κομμάτια στο λιμάνι της Νέας Υόρκης σαν σήμερα το 1885 με τη γαλλική φρεγάτα «Isere».
Το άγαλμα ζυγίζει 228,456 τόνους και το ύψος του, χωρίς τη βάση, είναι 46,5 μέτρα, ενώ με τη βάση είναι 93. Στο εσωτερικό του, 168 σκαλιά επιτρέπουν την άνοδο στο κεφάλι, όπου υπάρχουν 25 παράθυρα, και άλλα 58 στο χέρι, που κρατάει τον πυρσό, ο οποίος το 1986 καλύφθηκε με λεπτά φύλλα χρυσού 24 καρατίων. Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών αποφάσισε να τοποθετηθεί στη συγκεκριμένη νησίδα, από όπου είναι ορατό σε όποιον μπαίνει ή βγαίνει από το λιμάνι της Νέας Υόρκης. Εγκαινιάστηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1886.
Τον Μάιο του 1982, με πρωτοβουλία του Προέδρου Ronald Reagan, μια ομάδα Γάλλων και Αμερικανών αρχιτεκτόνων, σε συνεργασία με μηχανικούς και συντηρητές δούλεψαν πάνω στο σχεδιασμό της διατήρησης του αγάλματος στον επόμενο αιώνα. Το 1984, στήθηκαν σκαλωσιές γύρω από το εξωτερικό του αγάλματος και επισκευάστηκαν οι τρύπες στο χαλκό ενώ αφαιρέθηκαν και στρώματα χρώματος.
Οι σκουριασμένες ράβδοι σιδήρου, αντικαταστάθηκαν με ράβδους από ανοξείδωτο χάλυβα. Η φλόγα και το ανώτερο τμήμα της δάδας που είχε υποστεί σοβαρές ζημιές από το νερό, αντικαταστάθηκε με ένα ακριβές αντίγραφο.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο LIFO.gr το 2015 από την Α. Κολοβού. © LIFO 2015
σχόλια