Ο ζωγράφος Α.Κ. και η "Σχολή Κυπριάδου".

Facebook Twitter
0

 

Από τις 9/11/2011 έως τις 5/2/2012 το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης φιλοξένησε την έκθεση του Γιώργου Χατζημιχάλη με τίτλο «Γιώργος Χατζημιχάλης – Ο ζωγράφος Α.Κ.- ένα μυθιστόρημα». Όπως καταλαβαίνουμε και από τον τίτλο του έργου, πρόκειται για ένα εικαστικό μυθιστόρημα όπου ο Γιώργος Χατζημιχάλης είναι ο συγγραφέας, ο (φανταστικός) ζωγράφος Α.Κ. ο τίτλος του, ενώ το είδος του βιβλίου είναι μυθιστόρημα, το οποίο όμως δεν είναι γραμμένο με λέξεις αλλά με εικόνες. Και συγκεκριμένα με 265 μικρών και μεσαίων διαστάσεων ζωγραφικά έργα, 27 φωτογραφίες, μία κατασκευή και ένα βίντεο, τα οποία υποτίθεται ότι αποτελούν την αναδρομική έκθεση του ζωγράφου. Ο Γ. Χατζημιχάλης παρακολουθεί τον Α.Κ. από τη γέννηση ως τον εγκλεισμό-θάνατό του, καταγράφοντας σε μικρά κουτάκια-ζωγραφικούς πίνακες, στιγμές της ζωής του.

Η επιμελήτρια της έκθεσης Δάφνη Βιτάλη σημειώνει: «Υιοθετώντας την πρακτική ενός μυθιστοριογράφου, ο Χατζημιχάλης οραματίζεται ένα μυθοπλαστικό πρόσωπο και φιλοτεχνεί τα έργα του εξιστορώντας μια ιστορία. Πρόκειται για ένα έργο με πολλαπλές αναγνώσεις και περιλαμβάνει πλήθος αναφορών και συσχετισμών. Στο έργο αυτό ο Χατζημιχάλης συνδέει το προσωπικό με το συλλογικό, το βιωματικό με τη φαντασίωση, τη μυθοπλασία με την πραγματικότητα, την ταυτότητα με την ετερότητα και τον εαυτό με τον Άλλον. Το έργο εμπεριέχει και ένα υποβόσκων αυτοβιογραφικό στοιχείο, καθώς αναπόφευκτα ο βίος του φανταστικού ζωγράφου συναντάει αυτόν του δημιουργού». 

Το έργο όμως έχει και μια σημαντική ιστορική αναφορά για την περιοχή των Πατησίων. Ο Χατζημιχάλης τοποθετεί, στο τελευταίο κεφάλαιο της έκθεσης, τον ζωγράφο Α.Κ. έγκλειστο (ίσως και σε μια αναφορά στον ζωγράφο Παρθένη που πέρασε έγκλειστος στο σπίτι του τα τελευταία έτη της ζωής του) στην κατοικία του στην οδό Πολυλά 51, στα Πατήσια και συγκεκριμένα στη συνοικία Κυπριάδου.

Η συνοικία αυτή των Πατησίων οφείλει το όνομά της και ουσιαστικά τη γέννησή της στον Επαμεινώνδα Κυπριάδη ο οποίος το 1919 ανοίγει δρόμους, φτιάχνει μεγάλα πεζοδρόμια, κτίζει πανέμορφα διώροφα σπίτια με μεγάλους κήπους και δημιουργεί πέντε πλατείες σε μια μεγάλη έκταση του πατέρα του στα Πατήσια. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε ένας πρότυπος οικισμός ευρωπαϊκών προδιαγραφών στα Πατήσια, που ως τότε ήταν ένα χωριό της Αττικής (η απογραφή του 1897 είχε καταμετρήσει 847 κατοίκους).

Αυτό που ίσως να μην γνωρίζουν πολλοί είναι ότι η συνοικία Κυπριάδου (ή Κυπριάδη) υπήρξε σημαντικότατο κέντρο πολιτισμού έως ακόμα και μετά τα μέσα του προηγούμενο αιώνα. Στη γειτονιά συγκεντρώθηκαν εργαστήρια γνωστών ζωγράφων της ριζοσπαστικής ομάδας «Τέχνη» και γενικά της «γενιάς του ‘30» και πολλών άλλων, μεταξύ των οποίων οι Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Πικιώνης Φώτης Κόντογλου, Σπύρος Παπαλουκάς, Ουμβέρτος Αργυρός, Σπύρος Βικάτος, Γιάννης Σπυρόπουλος, Γιώργος Βακαλό, Νίτσα και Φούλα Καναρέλλη, η γλύπτρια και κεραμίστρια Φρόσω Ευθυμιάδη – Μενεγάκη, κ.ά. Ήταν δε τόσο σημαντική η καλλιτεχνική παραγωγή της περιοχής, το «αλισβερίσι» των ντόπιων ζωγράφων και τα κοινά τους χαρακτηριστικά, ώστε ο Γιάννης Μόραλης την είχε αποκαλέσει «Σχολή Κυπριάδη».

Βλέπουμε λοιπόν και στην περίπτωσή μας ότι η έννοια της «γειτονιάς» με το πάρε-δώσε και την άμεση επικοινωνία ιδεών μεταξύ των ανθρώπων που την απαρτίζουν βοήθησε, αν όχι στη καθιέρωση ενός καλλιτεχνικού ρεύματος ή «Σχολής», τουλάχιστον στην άνθιση της καλλιτεχνικής δραστηριότητας σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, στα πρότυπα διασήμων γειτονιών μεγαλουπόλεων του εξωτερικού όπως το SoHo στο Manhattan πριν από μερικές δεκαετίες ή το Williamsburg στο Brooklyn τώρα. 

Δύο δείγματα της περιόδου:

"Σπίτια στου Κυπριάδη", Σπ. Παπαλουκάς, 1938

"Οδός Πατησίων", Σπ. Βασιλείου, 1929

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Διεθνή / Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, εξηγεί πώς μια νίκη του Μπάιντεν θα σηματοδοτήσει την αναβίωση της Δύσης ως κεντρικού παράγοντα στη διεθνή πολιτική.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ