Η πικρή αλήθεια του ποιητή Παλλαδά

Η πικρή αλήθεια του ποιητή Παλλαδά Facebook Twitter
6

Ἂν μὴ γελῶμεν τὸν βίον τὸν δραπέτην
Τύχην τε πόρνης ῥεύμασιν κινουμένην,
ὀδύνην ἑαυτοῖς προξενοῦμεν πάντοτε
ἀναξίους ὁρῶντες εὐτυχεστέρους.

Αν δεν γελάμε με το βίο το δραπέτη

και με την πόρνη τύχη που κινείται με τα ρεύματα,

πάντοτε οδύνη θα προξενούμε στους εαυτούς μας
βλέποντας τους ανάξιους ευτυχέστερους.

Ερωτιδείς σε βάρκα. Λινό και μάλλινο ύφασμα, Αίγυπτος, 4ος αι. μ.Χ. 

Ο ποιητής Παλλαδάς έζησε στην Αλεξάνδρεια στο τέλος του 4ου και τις αρχές του 5ου αι. μ.Χ. και ήταν γνωστός επιγραμματογράφος. Στην Παλατινή ανθολογία του αποδίδονται με ασφάλεια 151 επιγράμματα. Εργαζόταν ως δάσκαλος, ήταν παντρεμένος αλλά αναφέρεται με πικρία στην συζυγική ζωή και έμεινε εθνικός σε ένα περιβάλλον χριστιανικό. 

Το παραπάνω επίγραμμα βρέθηκε γραμμένο και στους τοίχους μιας τουαλέτας στην Έφεσο, αλλά ο δεύτερος, πιό τολμηρός στίχος είχε αντικατασταθεί με αυτόν: "πίνοντες ἢ τρυφῶντες ἢ λελουμένοι", δηλαδή "πίνοντας, κάνοντας τρυφηλή ζωή και λουτρά". 

Ο Παλλαδάς είναι τολμηρός στιχοπλόκος, ενίοτε αθυρόστομος και συχνά καυστικός. Να μερικά ακόμη ποίηματά του:

Πᾶς τις ἀπαίδευτος φρονιμώτατός ἐστι σιωπῶν,

τὸν λόγον ἐγκρύπτων ὡς πάθος αἰσχρότατον.

Ο κάθε αμόρφωτος φρονιμώτερο είναι να σιωπά, 

κρύβοντας τα λόγια του σαν πάθος αισχρότατο

Τμήμα πετάσματος με πλήθος εικονογραφικών στοιχείων από τη Ρωμαϊκή και τη Χριστιανική παράδοση: οικοδόμημα με καμάρες και μετάλλια, έφιπποι κυνηγοί, άγγελοι, άνθη και φρούτα σε καλάθια. Ύφασμα από λινό και μαλλί. Αίγυπτος, 5ος αι. μ.Χ.

 Σκηνὴ πᾶς ὁ βίος καὶ παίγνιον· ἢ μάθε παίζειν

τὴν σπουδὴν μεταθεὶς, ἢ φέρε τὰς ὀδύνας.

Θέατρο είναι όλη η ζωή μα και παιχνίδι. Ή μάθε να παίζεις

κάνοντας στην άκρη τη σοβαρότητα, ή υπέμεινε τα βάσανα. 

Προσωποποίηση της γης ή μιας εκ των τεσσάρων εποχών. Υφαντό μάλλινο ύφασμα, Αίγυπτος 4ος αι. μ.Χ.

 

 

Εἰπέ, πόθεν σύ μετρεῖς κόσμον καὶ πείρατα γαίης
ἐξ ὀλίγης γαίης σῶμα φέρων ὀλίγον.
σαυτὸν ἀρίθμησον πρότερον καὶ γνῶθι σεαυτόν,
καὶ τότ' ἀριθμήσεις γαῖαν ἀπειρεσίην.
εἰ δ' ὀλίγον πηλὸν τοῦ σώματος οὑ καταριθμεῖς,
πῶς δύνασαι γνῶναι τῶν ἀμέτρων τὰ μέτρα;

 

Πες μου, από πού μετράς τον κόσμο και τα πέρατα της γης

που έχεις σώμα μικρό φτιαγμένο από λίγο χώμα;

Μέτρησε πρώτα και γνώρισε τον εαυτό σου,

κι έπειτα να μετρήσεις την απέραντη τη γη. 

Αν δεν μπορείς να υπολογίσεις ούτε το λίγο χώμα του κορμιού σου

πώς θα μπορέσεις τα μέτρα των αμέτρων να γνωρίσεις;

Αρχαιολογία & Ιστορία
6

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Λέλα Καραγιάννη: Η συγκλονιστική ιστορία της ηρωίδας - κατασκόπου της Εθνικής Αντίστασης

Ιστορία μιας πόλης / Λέλα Καραγιάννη: Η ηρωίδα-κατάσκοπος της Εθνικής Αντίστασης

Δρόμοι πήραν το όνομά της, προτομή της στέκεται στα Εξάρχεια, μετά θάνατον βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, ντοκιμαντέρ περιστρέφονται γύρω από τη ζωή της. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον σκηνοθέτη Βασίλη Λουλέ για τη Λέλα Καραγιάννη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ενοίκια στα ύψη, gentrification και ηχορύπανση: Η Ρώμη του Νέρωνα είχε όλα τα προβλήματα των σημερινών μητροπόλεων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ενοίκια στα ύψη, gentrification και ηχορύπανση: Η Ρώμη του Νέρωνα είχε όλα τα προβλήματα των σημερινών μητροπόλεων

Παρότι η απόσταση που μας χωρίζει από την κλασική Ρώμη είναι τεράστια, τα αστικά προβλήματα που αντιμετώπισε μοιάζουν να επαναλαμβάνονται ανά τους αιώνες.
THE LIFO TEAM
Πεθαίνοντας στη Μυκηναϊκή Αττική: Το νεκροταφείο στο Κολικρέπι Σπάτων

Ιστορία μιας πόλης / Πεθαίνοντας στη Μυκηναϊκή Αττική: To νεκροταφείο στο Κολικρέπι Σπάτων

Πώς πέθαιναν οι άνθρωποι στη Μυκηναϊκή Αττική; Τι τιμές τους επεφύλασσαν οι συνάνθρωποί τους; Και τι συμπεράσματα προκύπτουν από τα ταφικά έθιμα στα περίχωρα της Αθήνας κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Νίκη Παπακωνσταντίνου για το προϊστορικό νεκροταφείο στο Κολικρέπι Αττικής.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Guest Editors / Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Το σχέδιο για την εγκαθίδρυση τελεφερίκ εκπλήσσει καθώς φανερώνει μια μεταστροφή του υπουργείου Πολιτισμού από πολιτικές ήπιας παρέμβασης και χαμηλού φωτισμού τις οποίες ακολούθησε για δεκαετίες. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στον βράχο εδώ και πάνω από δύο αιώνες και ίσως τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ μετά την ανοικοδόμηση των τειχών.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΤΣΩΝΑΣ
Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ου αιώνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ού αιώνα;

Χάρη σε ένα κληροδότημα, ιδρύεται στις αρχές του 20ου αιώνα επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας ένα νοσοκομείο το οποίο στεγάζει την έδρα της Νευροψυχιατρικής του ΕΚΠΑ. Ένα νοσοκομείο του οποίου η σχέση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και με τις κοινωνικές μεταβολές στην πόλη και στη χώρα είναι άρρηκτες. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά για την ιστορία του Αιγινητείου με την ιστορικό Δέσπω Κριτσωτάκη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας και η μοντέρνα ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας στη ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Η οπερέτα στην Αθήνα ανθίζει και εξελίσσεται εν μέσω μεγάλων ιστορικών γεγονότων: Βαλκανικοί πόλεμοι, εθνικός διχασμός και αργότερα η Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν η οπερέτα μια διέξοδος για τους Αθηναίους της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Αλέξανδρο Ευκλείδη για την ιστορία και τους μεγάλους σταθμούς της αθηναϊκής οπερέτας.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

4 σχόλια
οι πρώτοι στίχοι μοιάζουν με κάποιους απο την Βίβλο, συγκεκριμέναΙερεμίας 12:1Δίκαιος εἶ, Κύριε, ὅτι ἀπολογήσομαι πρὸς σέ, πλὴν κρίματα λαλήσω πρὸς σέ· τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται, εὐθήνησαν πάντες οἱ ἀθετοῦντες ἀθετήματα;Δηλαδή: Δικαιος είσαι, Κυριε, και το δίκαιον ευρίσκεται πάντοτε με το μέρος σου. Εν τούτοις τολμώ να συνομιλήσω μαζή σου. Θα θέσω ενώπιόν σου μερικά ερωτήματα, τα οποίά μου φαίνονται δίκαια. Διατί οι δρόμοι της ζωής των ασεβών ευοδώνονται; Διατί ευτυχούν όλοι εκείνοι, οι οποίοι συνεχώς και αναιδώς καταπατούν το άγιόν σου θέλημα;Η προσέγγιση πάντως είναι διαφορετική επειδή ο μεν Παλλαδάς (ως cool άτομο) παροτρύνει τους άλλους να το αντιμετωπίζουν με χιούμορ ο δε Ιερεμίας παροτρύνει τον θεό να τους σφάξει, (ναι να τους σφάξει) and i quote Ιερεμίας 12:3 καὶ σύ, Κύριε, γινώσκεις με, δεδοκίμακας τὴν καρδίαν μου ἐναντίον σου· ἅγνισον αὐτοὺς εἰς ἡμέραν σφαγῆς αὐτῶν.Απαράδεκτος ο Ιερεμίας τς τς τςοπότε Παλλαδάς > Ιερεμίας**************** Παλλαδάς Φορ δε γουίν ********************
Πάντα διαβάζω τη στήλη σου με μεγάλο ενδιαφέρον, Βασιλική, αλλά νομίζω ότι η πικρή αλήθεια της σημερινής ανάρτησης με έκανε πραγματικά να αναστενάξω με κατανόηση-χρήζει απομνημόνευσης ολόκληρη! :)
Πολυ ωραιο! Καπου διαβασα οτι ο Παλλαδας σχετιζοταν φιλικα με την τελευταια ελληνιδα φιλοσοφο , την Υπατία. Θα ηταν σίγουρα πολυ ενδιαφερουσα η Αλεξανδρεια εκεινης της τελευταιας εποχης προ τελικης επικρατησης του χριστιανισμου!
Υπάρχει πράγματι ένα διάσημο επίγραμμα από την Παλατινή Ανθολογία (ΙΧ.400) που εξυμνεί την Υπατία και αποδόθηκε από τον Μάξιμο Πλανούδη στον Παλλαδά: ὅταν βλέπω σε, προσκυνῶ, καὶ τους λόγουςτῆς παρθένου τὸν οἶκον ἀστρῷον βλέπωνεἰς οὐρανὸν γάρ ἐστι σοῦ τὰ πράγματα,Yπατία σεμνή, τῶν λόγων εὐμορφία,ἄχραντον ἄστρον τῆς σοφῆς παιδεύσεως. Δυστυχώς η νεότερη έρευνα δεν επιβεβαιώνει την πατρότητα του επιγράμματος στον Παλλαδά και διατυπώνεται η σκέψη ότι για λίγα χρόνια ίσως δεν συνέπεσαν. Νομίζω ότι είναι από αυτές τις περιπτώσεις που προτιμούμε να πιστέψουμε ότι αυτοί οι δύο εξαιρετικοί άνθρωποι συναντήθηκαν :)