Μπορώ να αρνηθώ την εξακρίβωση στοιχείων;

1.

Θα ήθελα αν ρωτήσω σχετικά με το διαζύγιο. Τι παίρνει ο καθένας, άμα δεν δουλεύει η γυναίκα δικαιούται την σύνταξη του συζύγου? και αν ναι, πόσο?
Οτιδήποτε έχουν αποκτήσει από κοινού, το μοιράζονται ή παίρνει ο καθένας ανάλογα ότι έχει συνεισφέρει οικονομικά.
Εν γένει, ένα συναινετικό διαζύγιο πόσο κοστίζει στον καθένα και πόσο καιρό κάνει να βγει?
Ευχαριστώ!

Stelios

Αγαπητέ Stelios,

Για τη διατροφή: με την έκδοση του διαζυγίου ο κάθε σύζυγος δικαιούται διατροφής από τον άλλο αν δεν μπορεί να εργαστεί λόγω ηλικίας ή ασθένειας. Αν μπορεί να εργαστεί, δικαιούται διατροφής μέχρι να βρει δουλειά (το πολύ τρία χρόνια). Επίσης μπορεί το δικαστήριο κατά την κρίση του να επιδικάσει διατροφή, ακόμη κι αν δεν συντρέχουν τα παραπάνω, για «λόγους επιείκειας». Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο άλλος σύζυγος (αυτός που θα πληρώνει) να μπορεί να καταβάλει διατροφή χωρίς να κινδυνεύει η δική του διατροφή (να έχει αρκετά χρήματα). Υπό αυτήν την έννοια η σύζυγός σου θα μπορούσε να διεκδικήσει ένα ποσό από τη σύνταξή σου ως διατροφή, εάν τα χρήματα επαρκούν για να ζεις κι εσύ.

Για τα περιουσιακά: κατ’ αρχήν με το διαζύγιο ο κάθε ένας παίρνει ό,τι είναι δικό του. Όσα είναι κοινά τα μοιράζονται και, εάν διαφωνούν, τα μοιράζει το δικαστήριο. Αν έχουν ακίνητο μισό-μισό συνεχίζουν να το έχουν μισό-μισό και μετά το διαζύγιο (πάντως μπορεί το δικαστήριο για «λόγους επιείκειας» να παραχωρήσει τη χρήση του σπιτιού στον ένα σύζυγο ακόμη κι αν το σπίτι ανήκει στον άλλο). Υπάρχει όμως και η «συμμετοχή στα αποκτήματα»: έτσι ονομάζεται το δικαίωμα κάθε συζύγου να ισχυριστεί ότι συνέβαλε στην αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου και να απαιτήσει να του αποδοθεί το 1/3 (εκτός αν αποδεχθεί ότι είναι λιγότερο ή περισσότερο) του ποσού που αντιστοιχεί στην αύξηση αυτή της περιουσίας του άλλου συζύγου που έγινε κατά τη διάρκεια του γάμου. Στην περίπτωση που έχουν αυξηθεί οι περιουσίες και των δύο συζύγων τότε υπάρχουν αμοιβαίες αξιώσεις για συμμετοχή στα αποκτήματα, οι οποίες συμψηφίζονται. Όταν λέμε «συμβολή στην αύξηση της περιουσίας» εννοούμε κάθε βοήθεια προς τον άλλο σύζυγο, που μπορεί να επιφέρει την επαύξηση της περιουσίας του (χρηματοδότηση, εργασία, καθημερινή φροντίδα του σπιτιού και της οικογένειας, κλπ).

Τα συναινετικά διαζύγια βγαίνουν πλέον πάρα πολύ γρήγορα. Για το κόστος θα πρέπει να απευθυνθείς σε κάποιο συνάδελφο, ο οποίος θα σε συμβουλέψει πιο εμπεριστατωμένα και για τα περιουσιακά.

_____________

2.

Καλησπέρα είμαι αλλοδαπός και διαμένω νόμιμα στην Αθήνα. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζω είναι ότι κάθε φορά που κάνουν επιχείρηση σκούπα από την αστυνομία με σταματάνε στον δρόμο και δείχνω τα νόμιμα έγγραφα και κάθε φορά με πηγαίνουν στο τμήμα για εξακρίβωση. Έχει τύχει να πάω και δύο φορές σε μια βδομάδα στο τμήμα της Ομόνοιας. Η ερώτηση μου είναι, αν είναι υποχρεωτικό να πηγαίνεις στο τμήμα κάθε φορά ή μπορείς να αρνηθείς.

Κώστας

Αγαπητέ Κώστα,

Η εξακρίβωση στοιχείων από τα όργανα επιβολής της δημόσιας τάξης είναι μέτρο προληπτικού χαρακτήρα, αφού αποβλέπει στην αποτροπή της διατάραξης της δημόσιας τάξης. Η προσαγωγή στο αστυνομικό τμήμα για εξακρίβωση στοιχείων έχει παροδικό και όχι μόνιμο χαρακτήρα και άρα από συνταγματικής άποψης αποτελεί απλό «περιορισμό» της προσωπικής ελευθερίας και όχι «στέρηση» αυτής.

Ως περιορισμός λοιπόν, έχει έκτακτο χαρακτήρα, δεν εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις αλλά μόνο ως έκτακτο νομικό μέτρο.

Το γεγονός ότι πρόκειται για απλό περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικής ελευθερίας, σημαίνει ότι η εξακρίβωση στοιχείων επιτρέπεται από το δίκαιο για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις:

(α) Πρώτον οι αστυνομικοί πρέπει να επιδεικνύουν άψογη συμπεριφορά προς τον πολίτη, αποφεύγοντας κάθε περιττή βία ή συμπεριφορά που θίγει την τιμή και την προσωπικότητα του πολίτη.

(β) Επίσης προϋπόθεση είναι να υπάρχει «σοβαρή υπόνοια» τέλεσης αξιόποινης πράξης ή να υπάρχει «απόλυτη ανάγκη».

(γ) Η εξακρίβωση δεν πρέπει να εκτίνεται σε υπέρμετρο χρόνο (δεν μπορούν να σε κρατήσουν στο τμήμα πάνω από μερικές ώρες) ούτε σε υπέρμετρο τόπο (δεν μπορούν να σε σταματήσουν στο Σύνταγμα και να σε πάνε για εξακρίβωση στον Πειραιά).

(δ) Πρέπει να τηρείται η «αρχή της αναλογικότητας», δηλ. πρέπει η εξακρίβωση στοιχείων να είναι το πρόσφορο και αναγκαίο  μέτρο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού (αστυνόμευση) και να μην υπάρχουν άλλα ηπιότερα μέτρα με τα οποία θα μπορούσε να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα.

Σημειώνεται όμως το εξής: ακόμη και στην περίπτωση που δεν τηρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις ο πολίτης δεν έχει κατά το νόμο δικαίωμα να αρνηθεί τον έλεγχο των αστυνομικών αρχών, τουλάχιστον στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας (σε περίπτωση κατάλυσης του πολιτεύματος ή θεμελιωδών αρχών του θα μπορούσε να τεθεί ζήτημα «πολιτικής ανυπακοής» αλλά το πότε έχουμε «κατάλυση του πολιτεύματος» είναι μεγάλη συζήτηση – ένας Ανεξάρτητος Έλληνας ας πούμε πιστεύει ότι έχουμε και σήμερα αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι). Ο πολίτης λοιπόν οφείλει να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις του αρμόδιου οργάνου και, κατόπιν, εάν θεωρεί ότι παραβιάσθηκαν τα δικαιώματά του έχει δικαίωμα να κινηθεί νομικά και να ζητήσει τόσο την πειθαρχική δίωξη του αστυνομικού όσο και την αποζημίωσή του από το Ελληνικό Δημόσιο για την βλάβη που υπέστη.

_____________

3.

Γεια σας, έχω ένα πρόβλημα. Έχω ένα εστιατόριο το οποίο έχει καταχωρηθεί σε ένα site με κριτικές από ανώνυμους χρήστες, οι οποίοι γράφουν δυσφημιστικά σχόλια και ανακρίβειες. Έχω επικοινωνήσει με τους κατόχους τους site και τους έχω ζητήσει να κατεβάσουν τις κριτικές αυτές καθώς είναι αναληθείς. (ΠΡΟΣΟΧΗ, δεν αναφέρομαι σε κριτικές που αφορούν το γούστο του καθενός, αυτό είναι υποκειμενικό και σεβαστό, αναφέρομαι σε κριτικές που γράφουν ψέματα και αποτελούν δυσφήμιση). Οι κάτοχοι του site λένε ότι οι κριτικές αυτές δεν θα κατέβουν γιατί συμφωνούν με την πολιτική του site τους. Eγώ όμως θέλω να βγει το κατάστημα μου τελείως πλέον, δε με ενδιαφέρει να βρίσκομαι σε τέτοιο site. Πώς μπορεί να με καλύψει ο νόμος σε αυτό; Είναι δυνατόν να μπαίνει ο καθένας ανώνυμα και να δυσφημεί οποιονδήποτε χωρίς να υπάρχουν κυρώσεις; Ευχαριστώ.

Μάκης

Αγαπητέ Μάκη,

Σύμφωνα με το νόμο ο διαχειριστής ιστοσελίδας δεν έχει ευθύνη για το περιεχόμενο που αναρτά ο κάθε χρήστης εφόσον: (α) δεν γνωρίζει ότι πρόκειται για παράνομη πληροφορία, (β) μόλις ενημερωθεί ή αντιληφθεί ότι πρόκειται για παράνομη πληροφορία την αποσύρει άμεσα (όλα αυτά βέβαια είναι ζητήματα απόδειξης). Συνεπώς, αφού τους ενημέρωσες (εγγράφως) και επιμένουν να διατηρούν το περιεχόμενο μπορείς να στραφείς εναντίον των διαχειριστών για το τελεσθέν εις βάρος σου αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμισης (εφ’ όσον πρόκειται για αναλήθειες).

Το να βγει τελείως το εστιατόριό σου από το site τους δεν νομίζω ότι είναι εφικτό, υπό την έννοια ότι η ύπαρξη και λειτουργία ενός εστιατορίου, το όνομα και η διεύθυνσή του κλπ είναι «δημόσιες πληροφορίες» και ως εκ τούτου δικαιούται να τις καταχωρεί και να τις αναδημοσιεύει ο καθένας.

_____________

4.

Αντί για ερωταπάντηση μια μικρή υπόμνηση:

Αγαπητοί αναγνώστες,

Στη φόρμα όπου κάνετε τις ερωτήσεις σας γράφουμε: «Οι απαντήσεις είναι γενικές και περιληπτικές και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την εξειδικευμένη νομική συμβουλή ούτε μπορούν να αφορούν τον τρόπο χειρισμού συγκεκριμένης υπόθεσης». Ίσως δεν έχει γίνει απολύτως αντιληπτό τι σημαίνει αυτό και για το λόγο αυτό επιτρέψτε μου μια εξήγηση.

Η απάντηση σε νομικές ερωτήσεις μέσω διαδικτύου, με τον τρόπο που το κάνουμε στο City Legal, οφείλει να σέβεται ορισμένες βασικές και θεμελιώδεις αρχές: την δεοντολογία, την εργασία και την αξιοπρέπεια των συναδέλφων δικηγόρων και το δικαίωμα των πολιτών σε σοβαρή και υπεύθυνη νομική συμβουλή. Συνεπώς, θα ήταν αδιανόητο να … χειριζόμαστε υποθέσεις διαδικτυακώς ή να υποκαθιστούμε τους συναδέλφους ή να αξιολογούμε την εργασία τους. Δεν έχουμε ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση για κάτι τέτοιο.

Για όλους αυτούς τους λόγους μην περιμένετε απαντήσεις σε ερωτήματα του τύπου «ένας δικηγόρος μου είπε το τάδε, ισχύει» ή ακόμα χειρότερα «μου έκαναν μια αγωγή που λέει αυτό κι αυτό, πώς πρέπει να κινηθώ;». Δεν είμαστε εδώ για να σας πούμε πώς θα κινηθείτε, πώς θα λύσετε το πρόβλημά σας ή για να κρίνουμε αν ο συνάδελφος που χειρίζεται την υπόθεσή σας κάνει καλά τη δουλειά του. Είμαστε εδώ για να λύνουμε απορίες σχετικά με το νόμο: από συνταγματικά θέματα της επικαιρότητας μέχρι το αν μπορείτε νόμιμα να τρώτε γόνο καλαμάρι. Για τον χειρισμό και την αντιμετώπιση νομικών προβλημάτων, μόνο η ανάθεση της υπόθεσής σας σε δικηγόρο μπορεί να φέρει αποτελέσματα. Η υπεράσπιση δεν «γκουγκλάρεται», προσφέρεται ως υπηρεσία από εξειδικευμένους επαγγελματίες.

_____________

Ρωτήστε κι εσείς τον Χρήστο Γραμματίδη στο City Legal, για τα νομικά ζητήματα που σας απασχολούν, συμπληρώνοντας την φόρμα δεξιά (αν δεν τη βλέπετε κάντε κλικ εδώ).

Παρακαλούμε, μία ερώτηση κάθε φορά.