Σπασίκλας ή ΑΔΕΡΦΑΡΑ;!

Facebook Twitter
31

Πριν λίγο καιρό μου ήρθε αυτό το ημέιλ, ίσως επειδή είμαι και συγγραφέας παιδικών βιβλίων.
 
Αγαπητέ Άρη, είμαι η Μαριάννα
Δεν ξέρω αν είμαι μακριά νυχτωμένη και δεν έχω πάρει χαμπάρι τι γίνεται, πρόκειται για το περιβόητο Ημερολόγιο ενός σπασίκλα. 
 
Δεν το είχα διαβάσει, ούτε και του γιου μου του Κυριάκου έτυχε να του πέσει το μάτι, το είχε ακούσει όμως ότι το έχει και η κουτσή Μαρία.  Κάποιος προθυμοποιήθηκε να δανείσει στον Κυριάκο το #1. Μου λέει περιχαρής, μετά από 2 μέρες (χρόνος ρεκόρ) ότι το τελείωσε και να το επιστρέψουμε. Όπως το είχα δίπλα μου, που λες, λέω, δεν ρίχνω μια ματιά να δω
 
Ο ήρωας εξηγείται αμέσως και τονίζει ότι δεν πρόκειται να τον δούμε να το κρατάει στο σχολείο το ημερολόγιο, μην τυχόν και του την πέσει κανένας νταής. Πρώτο φάουλ, γιατί οκ, όποιος κρατάει τετράδιο και στυλό και γράφει είναι άξιος κοροϊδίας και πολύ δικαίως κάποιος να τον πλακώσει στις φάπες (ωραίο μήνυμα προς τους αναγνώστες δεν βρίσκεις;). Αλλά λες, πάει στο διάολο, χιούμορ του τύπου, αχ καημένα μου παιδιά που σας πρήζουν οι μεγάλοι... 
 
Και ακολουθεί το σκίτσο. Ο αδυνατούλης ήρωας κρατάει βιβλίο και στυλό (δήθεν κρατάει το ημερολόγιο) και ένας γομαροειδής συμμαθητής του κοπανάει μια γερή φάπα βρίζοντας. Και στην φουσκίτσα του νταή είναι η βρισιά. Και αυτή είναι με κεφαλαία "ΑΔΕΡΦΑΡΑ"!
 
Μιλάμε ότι μου ήρθε ταμπλάς. Ήμουν ξαπλωμένη και πετάχτηκα πάνω γουρλώνοντας τα μάτια και κοιτάζοντας ξανά και ξανά γιατί δεν πίστευα αυτό που έβλεπα. Δηλάδη, ας έλεγε Μαλάκα/Παπάρα/Βλαμμένε/Βούρλο, ξέρω κι εγώ τι... Ας έλεγε Φύτουκλα, και καλά που ασχολείται με βιβλία. Ας έλεγε το πολύ απλό Σπασίκλα, που είναι και ο τίτλος. Τι είναι αυτό το Αδερφάρα; Για να γελάσουμε; 
 
Φώναξα αμέσως τον Κυριάκο για να τον ρωτήσω για το βιβλίο που διάβασε και κυρίως για την συγκεκριμένη σελίδα και φυσικά τον χαρακτηρισμό. Το είχε περάσει στο ντούκου γιατί δεν ήξερε τι σημαίνει και κατάλαβε κάτι σαν "φυτό" ή "βλάκα".
 
 Του εξήγησα περί τίνος πρόκειται και έγινε μια ωραία ευκαιρία για να τονίσω πως είναι εντελώς ανοησία και καθόλου ωραίο χιούμορ, αν κάποιος το λέει και νομίζει ότι κάνει πλάκα. 
 
Από εκείνη την φάση δεν μπορώ να ησυχάσω, ρωτώ όποιον βρίσκω και ξέρω ότι έχει παιδιά για το αν το έχει δει και ποια η γνώμη του, μήπως εγώ παραείμαι ευαίσθητη. Το έχω πει σε φίλους μεταφραστές, επιμελητές κτλ, τόση εντύπωση μου έκανε. Κανείς άλλος δεν το είχε παρατηρήσει (!) αλλά με μια μικρή εξαίρεση μαμάδων με παιδιά στο Γυμνάσιο που σχολίασαν ότι ναι μεν είναι λάθος, αλλά έτσι μιλάνε στα σχολεία δυστυχώς, όλοι με κοιτάνε έντρομοι. Πώς είναι δυνατόν να επιτρέπεται αυτή η απερίγραπτη χοντράδα;
 
Μέσα στη μανία μου, πάω σε βιβλιοπωλείο και ανοίγω το Ημερολόγιο #2. Στην πρώτη σελίδα. Μπίνγκο! Ξανά! Μόνο που αυτή τη φορά αυτός που δίνει την φάπα και λέει το "Αδερφάρα" είναι ...ο ίδιος ο αδερφός του Σπασίκλα! Ντόιν!!!!! Τα νεύρα μου! Προσπαθώ λοιπόν, μετά από αυτό να βρω το πρωτότυπο, μου φαίνεται εξωφρενικό μια έκδοση στα αγγλικά κτλ να γράφει αυτό το πράγμα, γαμώ τα πολιτίκαλυ κορέκτ μου.
 
 Υποτίθεται ότι τα περί ισότητας και δικαιωμάτων του παιδιού και καμπάνιες της κατά της σχολικής λεκτικής και μη βίας πάνε κι έρχονται... Τι διαολο. Λοιπόν, μπόρεσα και βρήκα μέσα από το σάιτ του συγγραφέα αυτό το λινκ, που πατάς μέσα και διαβάζεις ένα απόσπασμα και αυτό που σχολιάζω υπάρχει, μια και είναι στην πρώτη σελίδα φάτσα κάρτα: 
 
 
Ρε συ Άρη, πραγματικά έχω γίνει πύραυλος. Και αναρωτιέμαι αν παραείμαι ευαίσθητη και το παρατραβάω. Μου έκανε τόση μα τόση κακή εντύπωση ρε γαμώτο. Ξέρω σε ποιον πλανήτη ζω, το πώς μιλάει ο κόσμος, και ότι γίνεται ο χαμός στο ίσιωμα ακόμα και σε παιδιά δημοτικού και γυμνασίου από μπινελίκι και βλακείες. Κι εμείς είμασταν παιδιά, (μην σου πω ακόμα είμαστε), δεν είναι αυτό το πρόβλημά μου.
 
 Αλλά όταν ένα βιβλίο και μάλιστα που έχει πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα, έχει μεταφραστεί σε τόσες γλώσσες και προωθείται ως απαραίτητο συμπλήρωμα στην εφηβική/παιδική βιβλιοθήκη περνάει αυτό το μήνυμα... ε τι να πω, βγαίνω από τα ρούχα μου. Από την άλλη λέω, τόσοι γονείς/θείοι/αδέρφια/νονοί/δάσκαλοι κτλ σε όλο τον κόσμο που κυκλοφορεί αυτό το ρημάδι, είναι οκ; Μόνο εγώ η παλαβή θίχτηκα;
 
 
 
------
 
 
 
 
 
 
 
Αγαπητή Μαριάννα, 
 
Τα ξέρω τα βιβλία, τα έχω διαβάσει τα περισσότερα - έχω δει και τη μία ταινία. Είμαι μεγάλος φαν του Σπασίκλα. (Μου θυμίζει ελαφρώς και τον Adrian Mole)
 
Πρέπει να σου πω ότι δεν είχα προσέξει τη μετάφραση του sissy στα ελληνικά. Νομίζω κι εγώ ότι δεν έπρεπε να μεταφραστεί 'ΑΔΕΡΦΑΡΑ"! Και απορώ πραγματικά πώς αυτό το -ακραία ομοφοβικό- πράγμα πέρασε σε παιδικό βιβλίο. 
 
Το sissy, είναι όντως παιδική βρισιά που μόνο ένας μεγάλος θα καταλάβαινε ότι υπονοεί σε ένα δεύτερο επίπεδο την ομοφυλοφιλία, όμως στην πραγματικότητα, στον κόσμο των παιδιών -που δεν ξέρουν και τόσο απ' αυτά- σημαίνει κάτι πολύ πιο light:
 
Ότι εκείνη τη στιγμή φέρθηκες σαν κοριτσάκι. Ή ότι αυτό που κάνεις είναι για τα κορίτσια. Μπορεί ο αποδέκτης του χαρακτηρισμού να μεγαλώσει και όντως να αποδειχτεί ότι ήταν γκέι, αλλά οι ήρωες του Σπασίκλα δεν έχουν σκοπό να υπονοήσουν τόσο τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ήρωα λέγοντας τη λέξη "sissy". Επικρίνουν μια συμπεριφορά που είναι κοριτσίστικη -κακώς κατά τη γνώμη μου- πάντως δεν λένε σε καμία περίπτωση κάποιον ΑΔΕΡΦΑΡΑ!
 
 
Ο ορισμός του sissy: 
 
Sissy (also sissy babysissy boy, etc.) is a pejorative term for a boy or man who violates or does not meet the standard male gender role. Generally, sissy implies a lack of courage and stoicism, which are thought important to the male role. A man might also be considered a sissy for being interested in traditional feminine hobbies or employment (e.g., being fond of fashion), displaying effeminate behavior, being unathletic, or being homosexual.
 
Βλέπουμε ότι sissy, -σχεδόν χαϊδευτική είναι η επιλογή της λέξης-, μπορεί να ειπωθεί σε οποιονδήποτε δεν φέρεται με τον στερεοτυπικό "αντρικό" τρόπο. Στο τέλος του ορισμού γράφει η wikipedia ότι μπορεί να θεωρηθεί sissy και κάποιος που είναι γκέι, δεν είναι όμως ο βασικός λόγος. Πιο σημαντικοί μοιάζουν να είναι το να μην συμμετέχεις στα σπορ (πράγμα που συμβαίνει σχεδόν με όλους τους straight nerds του πλανήτη!) ή το να έχεις μεταξύ των άλλων και κάποιο χόμπι που οι παλιότερες γενιές θα το έλεγαν "γυναικείο".
 
 
Ακόμα όμως κι αν η ελληνική μετάφραση έπρεπε επειγόντως να έχει σχέση με την σεξουαλικότητα του ήρωα, τότε σίγουρα θα ήταν προτιμότερο το "Αδερφούλα". Λέγοντας αυτό ο Ρόντρικ στον αδερφό του θα μπορούσε ίσως να προκαλέσει στα ελληνικά ένα πειστικό λογοπαίγνιο: αντί για αδερφούλη τον λέει αδερφούλα με την κυριολεκτική, ας πούμε έννοια, ότι φέρεται δηλαδή σαν κορίτσι. 
 
Επίσης, ως όρος, το αδερφούλα θα ήταν σαφώς πιο μαλακό και κοροϊδευτικό, ενώ το αδερφάρα είναι ξεκάθαρη βρισιά που καμία σχέση δεν έχει με το sissy, ούτε και με την πρόθεση του συγγραφέα θέλω να πιστεύω. 
 
Με δυο λόγια: από το sissy μέχρι το fag υπάρχει τεράστια διαφορά, όση και απ' το κοριτσάκι ή το αδερφούλα μέχρι το ΑΔΕΡΦΑΡΑ. Άλλη πιθανή αστεία μετάφραση του sissy στα ελληνικά; "Λουλού"!
 
Πάντως παρά τη μεταφραστική αυτή επιλογή, σε ένα βιβλίο που ξεκάθαρα απευθύνεται και διαβάζεται κυρίως από παιδιά δημοτικού (και πολύ πολύ σπανιότερα από παιδιά Γυμνασίου) πρέπει να σου πω, αγαπητή Μαριάννα, ότι οι νταήδες και ο αδερφός του Σπασίκλα είναι οι -τελείως- κακοί του βιβλίου και τα παιδιά αναπτύσσουν αρνητικά συναισθήματα γι' αυτούς και για το πώς φέρονται και το τι λένε. 
 
Οπότε ναι, σε βρίσκω υπερβολική και ευαίσθητη εκεί που λες: "όποιος κρατάει τετράδιο και στυλό και γράφει είναι άξιος κοροϊδίας και πολύ δικαίως κάποιος να τον πλακώσει στις φάπες (ωραίο μήνυμα προς τους αναγνώστες δεν βρίσκεις;)" και για το ότι ο ήρωας ντρέπεται που γράφει ημερολόγιο μη τον κοροϊδέψουν στο σχολείο. 
 
Αντί για κακό μήνυμα, νομίζω ότι βιβλία όπως ο Σπασίκλας αποποινικοποιούν στα μυαλό των παιδιών τους "σπασίκλες" και όσους διαβάζουν και γράφουν, μιας και οι αναγνώστες ταυτίζονται με τον ήρωα, ακόμα κι αν δεν είναι έτσι οι ίδιοι. Τους μαθαίνει να γίνονται πιο ανεκτικοί, στην τελική, απέναντι στους διαφορετικούς συμμαθητές τους. 
 
Κι όσο για τα διαφορετικά παιδιά, αγόρια και κορίτσια, που θα τον διαβάσουν, ο "Σπασίκλας" προσφέρει μια αποενοχοποίηση αλλά και την χαρά του ότι όχι μόνο δεν είναι οι μόνοι, αλλά και ότι κάποιος σαν αυτούς είναι ο μεγαλύτερος παιδικός ήρωας της σύγχρονης λογοτεχνίας. 
 
Οπότε τα μηνύματα του Σπασίκλα, κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ πολύ καλά!
 
Έψαξα μόλις το όνομα μεταφραστή και είναι μια τέλεια, νεαρή συγγραφέας και μεταφράστρια της οποίας το ημέιλ έχω. Για το sissy θα τη ρωτήσω, ώστε να μπουν όλα αυτά σε ένα ποστ. Ελπίζω πως -εκτός αν υπάρχει κάποιος τρομερός λόγος- δεν θα είχε αντίρρηση στο να προτείνει στον εκδοτικό οίκο αλλαγή της λέξης σε κάποια πιο ταιριαστή σε επόμενη έκδοση των βιβλίων. 
 
Πολλές ευχές :)
 
 
 
 
 
 
 
[ΥΓ. Η μεταφράστρια, τελικά, δεν θέλησε να κάνει κάποιο σχόλιο.]
 
 
 
 
31

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

σχόλια

20 σχόλια
"Are there any niggers here tonight? Could you turn on the house lights, please, and could the waiters and waitresses just stop serving, just for a second? And turn off this spot. Now what did he say? "Are there any niggers here tonight?" I know there's one nigger, because I see him back there working. Let's see, there's two niggers. And between those two niggers sits a kyke. And there's another kyke— that's two kykes and three niggers. And there's a spic. Right? Hmm? There's another spic. Ooh, there's a wop; there's a polack; and, oh, a couple of greaseballs. And there's three lace-curtain Irish micks. And there's one, hip, thick, hunky, funky, boogie. Boogie boogie. Mm-hmm. I got three kykes here, do I hear five kykes? I got five kykes, do I hear six spics, I got six spics, do I hear seven niggers? I got seven niggers. Sold American. I pass with seven niggers, six spics, five micks, four kykes, three guineas, and one wop. Well, I was just trying to make a point, and that is that it's the suppression of the word that gives it the power, the violence, the viciousness. Dig: if President Kennedy would just go on television, and say, "I would like to introduce you to all the niggers in my cabinet," and if he'd just say "nigger nigger nigger nigger nigger" to every nigger he saw, "boogie boogie boogie boogie boogie," "nigger nigger nigger nigger nigger" 'til nigger didn't mean anything anymore, then you could never make some six-year-old black kid cry because somebody called him a nigger at school."Lenny Bruce.
Είπες αυτό που είχα στο μυαλό μου και στα δυο σχόλια σου. Αυτό προσπαθούσα να εξηγήσω στο θέμα για την απόσυρση της διαφήμισης με τον οδηγό φορτηγού που μάζεψε το νεαρό, ο οποίος έκανε οτοστόπ. Το έθεσες πολύ καλύτερα, ευχαριστώ.
Πόσο με εκνευρίζει η ανατροφή της "γυάλας"¨... Οι γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον για να βγουν μεθαύριο σε έναν μολυσμένο κόσμο...Η τρομολαγνεία ότι τα παιδιά επηρεάζονται ανεπανόρθωτα από κάτι που θα διαβάσουν, θα δούν στην τηλεόραση ή σε ένα video game, και εμείς ως μεγάλοι πρέπει να τα "προστατέψουμε" από όλα αυτά εξαφανίζοντάς τα από τα media.Καλά κάνει η μεταφράστρια και δίνει την δική της εκδοχή και όχι αυτήν του super-duper-oxford-cambridge-lexicon-of-all-time που επικαλείστε μερικοί, γιατί ποιός μικρός έλλην τραμπούκος θα χτυπήσει το φλωράκι της τάξης και θα το αποκαλέσει "Φλούφλη";;;Αδερφάρα θα τον πει, και δεν θα κοιτάξει πρώτα αν είναι politically correct.Και ο ψυχισμός των μικρών αναγνωστών; Θα πληγωθεί ανεπανόρθωτα περνώντας τους ομοφοβικά μηνύματα; Όσο ομοφοβικός είμαι και εγώ που κάθε φορά που ξεχνάω τα κλειδιά μου λέω αυθόρμητα "όχι ρε πούστη..."Οι βρισιές, οι βία, το πορνό και η κάθε είδους "κακή" συμπεριφορά είναι ΑΠΛΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ, και το κάθε ερέθισμα είναι από μόνο του απολύτως αβλαβές. Η ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ τους είναι το κρίσιμο σημείο και σε ΑΥΤΟ πρέπει να συμβάλλει ο κάθε γονέας.
Ένας συγγραφέας δεν μπορεί να είναι έξω από την πραγματικότητα ακόμα και στον σουρεαλισμό. Όταν περιγράφεις μια ιστορία με αλήτες, θα γράψεις όπως μιλούν οι αλήτες. Όταν γράφεις για το bullying θα παρουσιάσεις τι διάβολο είναι το bullying και θα γράψεις ακριβώς όπως μιλούν τα παιδιά. Ξεκίνησε η κουβέντα από την λέξη "Αδερφάρα" και ξαφνικά πετάχτηκαν στα σχόλια κόσμος που ζητάει να επαναδιαπραγματευτούμε οτιδήποτε δεν ακολουθεί το political correct. Είναι μισογυνίστικο τo Game of Thrones, είναι ρατσίστρια η Ντένη Μαρκορά με το περίφημο "Πουστάρα", να τα λογοκρίνουμε κιόλας λέω εγώ. Ή μπορούμε να πατήσουμε λίγο φρένο και να εξετάσουμε τα πράγματα πιο ψύχραιμα. Σημασία δεν έχει η λέξη αδερφάρα αλλά πως στέκεται ο συγγραφέας απέναντί της. Το βιβλίο περνάει ένα μήνυμα ότι το bullying είναι θετικό; Όχι. Περνάει το ακριβώς αντίθετο. Άρα δεν υπάρχει ΚΑΝΕΝΑ πρόβλημα. Δηλαδή τι θέλουμε; Βιβλία για παιδιά που θα μιλάνε για ροζ συννεφάκια. Τα παιδιά έχουν κι αυτά τα δικά τους προβλήματα. Και είναι υπαρκτά. Αυτά τα βιβλία είναι καταφύγιο. Το political correct ξεφεύγει και από το τι απευθύνεται σε παιδιά. Πάμε στην κάθε κοινωνική ομάδα που μπορεί να θιχτεί. Και ξες τι; Ο κόσμος θίγεται εύκολα. Άρα τι; Να καταργήσουμε την σάτιρα; Έχει δεί κανείς εδώ μέσα ξέρω γω South Park ή Simpsons ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ CARTOON; Και απευθύνονται ΚΑΙ σε πιτσιρικάδες; Δεν έγινε κανείς ρατσιστής από τα βιβλία ή τις ταινίες. Επειδή άκουσε μια κουβέντα. Γίνεσαι ρατσιστής από το σπίτι ή από φίλους. Κυρίως από το σπίτι. 9/10 περιπτώσεις αυτό δείχνουν. Είναι θετικό σε ένα βαθμό να είμαστε υποψιασμένοι (ειδικά τώρα με τη Χ.Α. και την άνοδο του φασισμού) και ναι ας πούμε η αντίδραση στη διαφήμιση με τον gay φορτιγατζή ήταν θεμιτή γιατί δεν σου δίνει ένα θετικό μήνυμα. Υπάρχουν όμως και gay καρικατούρες (και σε ταινίες και σε σειρές) που ακριβώς χρησιμοποιώντας ως όχημα την καρικατούρα, την απορρίπτουν παράλληλα και περνάνε ένα θετικό μήνυμα. Δεν θα πιάσουμε τώρα κάθε κείμενο ή διαφήμιση ή σειρά ή ταινία που έχει κακές λέξεις και θα σοκαριζόμαστε. Δηλαδή και που να διαβάσει η κυρία το "Γυναίκες" του Bukowski που λέει μέσα "Θα χύσω στο μουνί της σκύλας" (verbatim μεταφορά). Το political correct μπορεί να οδηγήσει σε κυνήγι μαγισσών. Και δεν έφερα τυχαία παράδειγμα τον Bukowski. Δικάστηκε για βιβλία του (δικαιώθηκε φυσικά). Το ίδιο και ο Ginsberg για το Howl. Δικαιώθηκε και αυτός. Νομίζω ότι δικάστηκαν από τέτοιες κυρίες. Ο φόβος είναι κακός παράγοντας. Θολώνει την κρίση μας. Εδώ έφτασαν άλλοι να ζητούν να μην προβάλλεται η τελευταία ταινία του Batman γιατί "εμπνέει" δολοφόνους (γράφτηκε ακόμα και από legit ταινιοκριτικούς). ΣΤΑΚΑΜΑΝ ρε παιδιά. Ψυχραιμία λίγο. Στο τσακ είναι όλοι να πάρουν τσουγκράνες και πυρσούς. Θεωρώ δε πολύ τραβηγμένο από τα μαλλιά το ότι υπήρξε επικοινωνία με τη μεταφράστρια για να το αλλάξει!!! Δηλαδή με ΜΙΑ. ΜΙΑ δυσαρεστημένη αναγνώστρια θα αλλάξει η άλλη το κείμενό της; Σόρρυ και η μετάφραση είναι δημιουργία και φυσικά βάζεις και το προσωπικό σου στίγμα και αυτά περί αόρατων μεταφραστών ε είναι από ανθρώπους που δεν έχουν επαφή καν με το αντικείμενο. Θα ήταν αυτοκτονία νομίζω να δεχθεί να αλλάξει το κείμενό της. Και λάθος να ήταν (που δεν ήταν). Αυτό ας το αποφασίσει ο εκδοτικός οίκος. Που για να το κυκλοφόρησε έτσι, ήξερε τι έκανε. Και δεν νομίζω πως έκανε λάθος.ΥΓ. Αναφέρθηκε πως το sissy είναι χαϊδευτικός όρος. Σφάλμα. Σε καμία περίπτωση. Είναι υποτιμητικός. Αναφέρθηκε επίσης πως δεν περιέχει απαραίτητα την έννοια τη σεξουαλική. Επίσης λάθος. Την περιέχει. ΤΗΝ ΠΕΡΙΕΧΕΙ. Αντιπροτάθηκε το αδελφούλα ή το λουλού. Το λουλού πιχί εγω μπορεί να το βρίσκω πιο άκομψο από το αδερφάρα (και το βρίσκω). Υποκειμενισμός. Το αδελφούλα είναι σωστό. Το δέχομαι. Ακόμα και το google translate το δίνει. Είναι legit. Και ναι από το Faggot (πουστάρα) μέχρι το sissy υπάρχει απόσταση. Αλλά και το Fag/faggot με συγχωρείτε αλλά δεν μεταφράζεται αδερφή. Μεταφράζεται πούστης. Η μεταφράστρια δεν ξέφυγε. Το sissy είναι αδερφή. Μπορείς ελεύθερα να το μεταφράσεις και φλώρε ανάλογα το context αλλά επειδή γνωρίζω το context του βιβλίου ΚΑΙ τη φωτογραφία, θεωρώ πως ορθά πάτησε στο αδερφή. Οπότε κολλάμε στο αν ήταν αδερφή. Ή αδερφούλα. Ή αδερφάρα. Ναι αλλά ρε παιδιά η ομοφοβική ατάκα θα υπήρχε όπως και αν ήταν γραμμένο. ΓΙΑΤΙ ΕΤΣΙ ΤΗΝ ΗΘΕΛΕ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ. ΟΧΙ Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑ. Και καλά έκανε και την ήθελε έτσι. Θα το ακούσει το παιδί στο σχολείο. Είναι μια πραγματικότητα. Και fag θα ακούσει. Δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει. Άρα; Άρα ακόμα και αν δεχθώ ότι το αδελφούλα είναι καταλληλότερο από το αδερφάρα (και το δέχομαι), δεν μπορώ να δεχθώ όλη αυτή την υστερία και της κυρίας και των σχολιαστών ως κάτι λογικό και ορθό. Είναι ακραία αντίδραση. ΥΓ2. : "Fear is the path to the dark side. Fear leads to anger, anger leads to hate, hate leads to suffering" - Yoda
Αν ήξερα τον τρόπο να πατήσω "ναι" περισσότερες από μία φορές, θα το έκανα. Περί τις 1000. Εκ των οποίων οι 500 θα αφορούσαν το κομμάτι για τη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ και ανυπόφορα υποτιμημένη δουλειά που είναι η μετάφραση.
Το βιβλίο δείχνει σε ένα σκίτσο έναν bully ο οποίος δέρνει ένα παιδί "punch" και εμείς ψάχνουμε το μέγεθος της sissy; Ο συγγραφέας και κατ' επέκταση ο μεταφραστής θέλουν σαφώς να καταδείξουν μια στιγμή άδικης και χαζής βίας από έναν μεγαλύτερο προς το "σπασικλάκι" του σχολείου, το οποίο όμως στη σειρά αυτή βιβλίων δικαιώνεται με τις επιλογές του και σε αντίθεση και με την μητέρα του παιδιού, ο συγγραφέας και ο μεταφραστής πολύ σωστά δεν κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους και λένε τα πράγματα όπως τα λένε και τα εννοούν τα παιδιά στη χώρα και στην εποχή που απευθύνονται. Ένα "σπασικλάκι" στο σχολείο του ακούει πολύ χειρότερα και για να ταυτιστεί και να βρει το κουράγιο του και να κάνει και τον Τζεφ μπεστσελλερ, διαβάζει αυτό που ζει, όχι αυτό που θα θέλαμε να ζει. Το sissy καταρχήν είναι ομοφοβικη και σεξιστικότατη βρισιά,όπως και το λουλού και το άντε μωρή και το κουκλίτσα που πρότειναν κάποιοι(!), προέρχεται όπως και το δικό μας, από το sister αδερφή και το μέγεθος της αδερφής δεν αλλάζει το νόημα της, που ναι δεν είναι απόλυτα συνειδητό γιατί το λένε παιδιά, όχι γιατί δεν μεταφράστηκε ή δεν γράφτηκε εξ αρχής σωστά. Και το βιβλίο αυτό σίγουρα το έλεγξαν επιμελητές, εκδότες και άνθρωποι κατάλληλοι να το κρίνουν, δεν βγήκε από τρας φυλλάδα δώρο με ένα cd, για ποιο λόγο έγινε τέτοια ανούσια κριτική και απολογητική διόρθωση της αδερφής σε αδερφούλα, κάτω από ένα ατυχές κατά τη γνώμη μου γράμμα μιας μητέρας, η οποία όμως δεν τραβάει κανένα ζόρι με τη μετάφραση αλλά με το ίδιο το βιβλίο; Στην προσπάθειά σου να υπερασπιστείς τον Σπασίκλα μάλλον μόλις έκανες punch σε έναν νέο μεταφραστή...
«Δηλάδη, ας έλεγε Μαλάκα/Παπάρα/Βλαμμένε/Βούρλο, ξέρω κι εγώ τι... Ας έλεγε Φύτουκλα, και καλά που ασχολείται με βιβλία.»Τι πράγμα;;; Δηλαδή και τα υπόλοιπα δεν σε χαλάνε κ.Μαριάννα;Στο κάτω-κάτω για ποια ηλικία είναι τα συγκεκριμένα βιβλία τελικά; Εγώ το 'μαλάκας' π.χ., το έμαθα όταν πήγαινα νήπιο επειδή τα παιδιά του Γυμνασίου καθόντουσαν στην απέναντι παιδική χαρά όταν σχολάγαμε. Τη βρισιά θα την μάθουν τα παιδιά, είτε από τα άλλα παιδιά, είτε από το σπίτι τους, είτε από τα ΜΜΕ, είτε, είτε.. Σημασία μόνο έχει να μάθει αν είναι σωστό και πόσο μπορεί να πονέσει κάποιον, ή τι αντίδραση θα βρει από τους άλλους αν υιοθετήσει τα 'καντήλια'.
Ο κ. Ανεβλαβής είχε πει κάποτε: "Αντί να σας ενοχλούν τα σκατά που τρώτε, σας πειράζουν οι λέξεις που τα περιγράφουν". Συνεπώς αντί να εστιάσουμε στη έλλειψη ορθής διαπαιδαγώγησης από πλευράς γονέων και αρμοδίων, που οδηγεί τα παιδιά να εκφράζονται με λέξεις τύπου "αδερφάρα", "μαλάκας", κτλ., εστιάζουμε σε ένα ανέκδοτο ημερολόγιο το οποίο περιγράφει αυτό που συμβαίνει σε όλα τα σχολεία. Ο μεταφραστής αποδίδει ορθά τη λέξη sissy. Η λέξη "αδερφάρα", δυστυχώς, χρησιμοποιείται από πολλά νέα παιδιά στις μέρες μας (αν και τα παιδιά δε διεισδύουν και δεν επηρεάζονται, όσο νομίζεται τουλάχιστον, από την έννοιά της). Όσο για το συγγραφέα, εγώ τον βρίσκω αληθινό, καθώς περιγράφει κωμικά ένα αληθινό φαινόμενο. Τέλος, πρός τις αγχωμένες μαμάδες, προσπαθείστε να καλλιεργήσετε την κριτική ικανότητα των παιδιών σας κι αφήστε την ιερά εξέταση για την καθολική εκκλησία. Επιπροσθετα, ΠΑΨΤΕ πια να μετατρέπετε τα παιδιά σας σε ανταγωνιστικά ανδρείκελα, που πρέπει να είναι τα πρώτα, σε ό,τι κι αν κάνουν κι ιδιαίτερα στα μαθήματα. Όλα τα παιδιά είναι τέλεια και ξεχωριστά, όχι μόνο τα δικά σας, καθοδηγήστε τα μεν, αλλά αφήστε τα να εξελιχθούν μόνα τους. Τέλος, όσο για τους δασκάλους, οφείλουν να νιώθουν τον παλμό της τάξης τους και να εμποδίζουν έγκαιρα φαινόμενα bullying.
@MatΕιμαι προσφατος απο σχολειο,ισως παιζει ρολο και η περιοχη δεν ξερω...αλλα το νταιλικη ειναι υπερυπαρκτο και σε μεγαλες διαστασεις.Αρκει να εχεις την δυνατοτητα να το παρατηρεις και να μην το θεωρεις "παιδικα παιχνιδια" "πλακα" η΄φυσικο σε πολλες περιπτωσεις αναλογα με την κατηγορια του ατομου που υποκειται σε αυτο.Ειναι τοσο μεγαλο που πιστευω πως μια απ τις βασικες δραστηριοτητες των εφηβων σε γυμνασιο και λυκειο ειναι αυτη.Να κοροιδεψουν και να μειωσουν τον διπλανο τους.
@ΜanolisKΑκριβως αυτοΑς τον πει αδερφαρα,αλλα ας μας δειξει μετα πως ο σπασικλας δικαιωνεται και πως το αλλο παιδι εχει αδικο που το εκανε και επανορθωνει...Τοτε ενα παιδακι που το εχουν πει αδερφαρα,η΄που το εχουν σφαλιαρισει,θα νιωσει ολα αυτα που περιγραφει ο αρης,οτι δηλαδη δεν ειναι μονο και θα του δωσει μια ανακουφιση και θαρρος να συνεχισει να ειναι οπως ειναι.Αλλιως θα ηταν μια απλη αναπαραγωγη και περιγραφη της κακης καταστασης που επικρατει,χωρις καποιο θετικο νοημα.Θα παω αυριο να τσεκαρω το βιβλιαρακι,απλα για να μπορω να εχω αποψη =)
Δηλαδή δε μας χαλάει που κάποιος μεγαλόσωμος πιτσιρικάς χωρίς προφανή λόγο την πέφτει σε ένα άλλο πιτσιρικά, έτσι απλά επειδή μπορεί και του ρίχνει σφαλιάρες αλλά μας χαλάει που τον λέει αδερφάρα. Το θέμα είναι που είναι ο δάσκαλος εκείνη την ώρα να αμολήσει 2-3 σφαλιάρες στο νταή να τον βάλει λίγο στη θέση του (οκ οι εκπαιδευτικές μου μέθοδοι δεν είναι και πολύ δόκιμες).Αν δεν ήταν το αδερφάρα σήμερα,,, αύριο θα ήταν ο Βαζελό-γαυρος,,, θα σκοτωνόντουσαν με λάμες και μαχαίρια και εμείς θα ψάχναμε το λεξιλόγιο.Νομίζω το να ασχολούμαστε τόσο πολύ με το θέμα από μόνο του, του δίνει μεγαλύτερη σοβαρότητα απ’ ότι πρέπει οπότε δεν πρόκειται να το δούμε πότε αφαιρετικά και με σεβασμό.Κατά τη γνώμη μου δεν είμαστε απλώς πολύ ευαίσθητοι με το “Αδερφάρα” είμαστε ταυτόχρονα και εξαιρετικά αναίσθητοι με τη συνολική εικόνα, το bullying γενικά …Τέλος, νομίζω ότι ένα σωστό παιδικό βιβλίο (όπως κάθε βιβλίο) πρώτα απεικονίζει την κατάσταση όπως είναι (και όχι με παραμύθια για την Αλίκη) και κατόπιν περνάει τα μηνύματα που πρέπει. Για παράδειγμα, πως βρίσκει σιγά-σιγά ο σπασίκλας το θάρρος και τον τρόπο να αντιμετωπίσει το νταή χρησιμοποιώντας το μεγαλύτερο όπλο του (το μυαλό του) να χάσει ή να κερδίσει αλλά να δώσει τις ριμάδες τις μάχες του εκεί που πρέπει. Η φράση “Αδερφάρα” είναι αυτή που θα λεγόταν έτσι κι αλλιώς και η μετάφραση είναι όντως αυτό που θα καταλάβαιναν πολλοί Έλληνες.Το θέμα είναι τι γίνεται μετά στη μικρή μας ιστορία :))Μανώλης
Κοπελιά νομίζω δημιούργησες ένα πρόβλημα από το τίποτα. Ο γιος σου, σωστά γαλουχημένος προφανώς, δεν το λέω σκωπτικά, έβαλε τη λέξη στη σωστή της υπόσταση δεν-κατάλαβα-τι-θα-πει-κι-ούτε-έδωσα-σημασία. Θα σε είδε και το παιδί έξαλλη και θα ένιωσε και τύψεις χωρίς λόγο γιατί του άρεσε το βιβλιαράκι. Στον γιο μου θα εξηγούσα με την αφορμή πόση σημασία έχει για ένα βιβλίο η σωστή μετάφραση και πόσο άδικο είναι για τον συγγραφέα να δημιουργούνται λάθος εντυπώσεις για το έργο του - για την περίπτωση που θα θελήσει να ασχοληθεί με μεταφράσεις.
Αφού, γράψω ότι είμαι απολύτως αντίθετη σε οποιοδήποτε ομοφοβικό σχόλιο ακόμη και υπονοούμενο, θα ήθελα, ως μητέρα μεγάλων πια παιδιών, να πω στην αγαπητή Μαριάννα που στάθηκε η αφορμή να γράψει το όπως πάντα ενδιαφέρον σχόλιό του ο ΄Αρης, ότι εκείνο που τρόμαξε εξίσου είναι αυτό που ίδια γράφει και το μεταφέρω κατά λέξη:"το είχε ακούσει ότι το έχει και η κουτσή Μαρία". Ας το προσέξει με το παιδί! Ας το προσέξουμε όλοι μας! ΄Εχουν περάσει στον λόγο μας εκφράσεις που μειώνουν και πληγώνουν πολύ!
Τα βιβλια τα γνωριζω,δεν εχει τυχει αν διαβασω καποιο ομως.Δεν ξερω γιατι η μεταφραστρια χρησιμοποιεισε αυτη τη λεξη ομως-απ οτι ξερω-στο εξωτερικο παιζει πολυ το "νταης του σχολειου"(πραγμα που ευτυχως εμεις δεν το εχουμε αναπτυξει τοσο πολυ).Υπερβολικη η κυρια καθως κι ο γιος της δεν ηξερε καν τη σημασια της λεξης.Ομως γιατι τοσο μενος για τη συγκεκριμενη λεξη?Τα νεα παιδια πλεον ειναι πολυ πιο προχωρημενα απο εμας,ακουω παιδια β δημοτικου να βριζουν χειροτερα απο εμενα τωρα.(δεν νομιζω βεβαια οτι καταλαβαινουν τι λενε)
Απ΄ τα "χειροπιαστά" λεξικά που έχω πρόσβαση αυτή τη στιγμή και που περιέχουν την λέξη sissy...γιατί είναι και κακή λεξούλα, δεν παίζει παντού:Oxford Greek-English Dictionary (D. N. Stavropoulos)Αδελφή (και αδερφή): (oμοφυλόφιλος) infml: nancy, fairy, sissy.Oxford English -Greek Dictionary (D. N. Stavropoulos & A.S . Hornby)Sissy: (καθομ.) θηλυπρεπής νέος, αδελφήΤhe advanced learner’s dictionary of current English (Oxford) (A.S Hornby, E.V. Gatenby, H. Wakefield)Sissy: (colloq.;=cissy) effeminate boy or man.Αν όχι "αδερφάρα" νομίζω πως κάλλιστα είναι valid και το "αδερφή" σκέτο, επίσης σε πιο light (υποτίθεται) εκδοχή το "κοριτσάκι". (Βέβαια αν κρίνω μόνο από την επιθετικότητα που δικνύει η εικόνα θα μπορούσε να λέει και "παλιόπουστα", ...άσχετο απ' τη μετάφραση του sissy αυτό, βεβαίως). Εννοείται πως το "sissy" είναι υποτιμητικός όρος - σεξιστική και ομοφοβική βρισιά, σ' όλες τις εκφάνσεις της.Εφόσον ο σκοπός του βιβλίου είναι να *καταδικάσει* τέτοιες συμπεριφορές bullying δεν νομίζω ότι είναι κατακριτέο να χρησιμοποιούνται και "κακές" λέξεις. Το "αδερφάρα" βέβαια, είναι λίγο τραβηγμένο για παιδάκια. Όχι πως τα αθώα τζιμάνια απ’ την προεφηβεία και μετά δεν την κάνουν ψωμοτύρι, αλλά τέλος πάντων...[Σχόλιο Άρη: Και το "αδελφή" θα ήταν παρατραβηγμένο ως μετάφραση. Τα λεξικά έχουν την έννοια που δίνουν οι μεγάλοι.[Βέβαια το ότι το "effeminate boy or man" ο λεξικογράφος το μεταφράζει ως "θηλυπρεπής νέος, αδελφή" είναι ενδεικτικό του προβλήματός του. "Θηλυπρεπής νέος" είναι το "effeminate boy or man". Την άλλη λέξη από πού την βρήκε άραγε;]Τα παιδιά χρησιμοποιούν συνήθως το sissy χωρίς ΚΑΜΙΑ νύξη σχετικά με το τι κάνει το παιδάκι στο κρεβάτι του. Είναι διαφορετική η σημασία της όταν την λέει ένας ενήλικας και διαφορετικοί όταν την λένε προέφηβοι ή παιδιά.]
"Τα παιδιά χρησιμοποιούν συνήθως το sissy χωρίς ΚΑΜΙΑ νύξη σχετικά με το τι κάνει το παιδάκι στο κρεβάτι του."Χεχε βιάζεσαι νομίζω!Πέραν της πλάκας ναι, δεν έχω αντίρρηση. Τα έβαλα και για να τονίσω και τη διαφορά μεταξύ των λεξικών από και προς την ελληνική, σε σχέση με το αγγλο-αγγλικό (που είναι του '62 όμως). Πάντως προς τα "εδώ" καλώς - κακώς έχει περάσει το sissy(boy) κάτι μεταξύ του γυναικωτού και αδερφής, άλλωστε για πολύ κόσμο αυτά είναι μάλλον έννοιες ταυτόσημες, όχι; Ίσως και γι’ αυτό το «μπέρδεμα».Πάντως αν ένας όρος είναι "προβληματικός" ή questionable το context όλου του βιβλίου μπορεί να δώσει την πιο σωστή κατεύθυνση.Τι ακριβώς να σκέφτονται τα ημεδαπά παιδάκια, όμως, όταν λένε αδερφή;
Σωστη η απαντηση του αρη, αν και εκει με την αναλυση της διαφορας της "αδερφουλας" με την "αδερφαρα" με εχασε...πιο πετυχημενη ηταν η επιλογη του "φλωρου" απο τον eyfrosyno πιο πανω (ουτε καν υποννοει σεξουαλικη προτιμηση, αλλα χαρακτηριζει συμπεριφορα). Αλλα ας χαλαρωσουμε ρε παιδια και ας μην υποτιμουμαι τη κριτικη σκεψη των παιδιων! Δε θα εξελιχθουν σε ομοφοβικους ενηλικους αν διαβασουν τη λεξη σε ενα βιβλιο, συντομα αλλωστε θα την ακουσουν στο σχολειο![Σχόλιο Άρη:Δεν υποστηρίζω το αδερφούλα. Το είπα μόνο ως τελευταία λύση αν έπρεπε για κάποιον μυστήριο (και ΛΑΘΟΣ) λόγο να συσχετιστεί η λέξη με την σεξουαλικότητα. Ξαναδιάβασέ με: "Ακόμα όμως κι αν η ελληνική μετάφραση έπρεπε επειγόντως να έχει σχέση με την σεξουαλικότητα του ήρωα, τότε σίγουρα θα ήταν προτιμότερο το "Αδερφούλα". "Δεν συμφωνώ περί φλώρου - δεν θα ήταν ακριβής ή έστω σχετική μετάφραση του sissy. Εγώ θα έβαζα 'κοριτσάκι' ή κάτι τέτοιο. Μην ξεχνάμε ότι είναι τα λόγια ενός bully και πρέπει να είναι και λίγο αιχμηρά - ο Σπασίκλας δεν θα έτρεμε μην τον πουν Σπασίκλα, το ξέρει ότι είναι, έτσι λέγεται και το βιβλίο άλλωστε!]
δεν θα σχολιάσω καθόλου τα περί "ομοφοβικού" χαρακτηρισμού (όχι απαραίτητα γιατί δεν είναι) γιατί όπως γράφεις κι εσύ προς το τέλος της απάντησής σου ο συγγραφέας δημιουργεί αρνητικά πρότυπα μέσω αυτών των χαρακτήρων. δηλαδή αναπαράγει μια στερεοτυπική συμπεριφορά (δυστυχώς τα αντιμετωπίσαμε όλοι, τα αντιμετωπίζουν τα παιδιά μας, και πολύ φοβάμαι πως θα τα αντιμετωπίσουν και τα δισέγγονά μας) με μοναδικό σκοπό να αποδείξει πως είναι αβάσιμη και λανθασμένη και επομένως να αποτρέψει τα παιδιά-αναγνώστες από την υιοθέτησή της. μην είστε πια τόσο ευαίσθητοι, ή τουλάχιστον μάθετε να καταλαβαίνετε ποιος σας πολεμά και ποιος σας υποστηρίζει. αν δεν καταδείξουμε το πρόβλημα πώς θα το αντιμετωπίσουμε; στις ηλικίες όμως αυτές ένα παιδί δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διαβάζει απλώς ένα βιβλίο μόνο του, χωρίς καν να το έχουμε δει. λυπάμαι αγαπητή Μαριάννα, αλλά το λάθος ήταν δικό σου, καθώς έπρεπε εξαρχής να διαβάσεις το βιβλίο μαζί με τον γιο σου για να μπορείς να θίξεις όλα αυτά τα θέματα στην πορεία.
Πιστεύω ότι το "sissy" έχει το ίδιο νοηματικό φορτίο με τη λέξη "γυναικωτός". Κατά συνέπεια, είναι περίπου το ίδιο άσχημο με το "αδερφάρα".Εγώ άμα ήμουν γκέι το ίδιο θα με ενοχλούσε να με πουν sissy boy με το να με πουν fag. Το ίδιο εχθρικό συναίσθημα άλλωστε εκφράζουν και τα δύο. Τι σημασία έχει τι λέει το λεξικό για την προέλευση της λέξης;Εκτός αν θες να πεις ότι ο συγγραφέας βάζει τα λόγια στο στόμα του κακού, ώστε να παρουσιάσει την ωμή πραγματικότητα δίχως εξωραϊσμούς, οπότε το καταλαβαίνω. Μην προσπαθείς όμως να τον δικαιολογήσεις παίζοντας με τις λέξεις.[Σχόλιο Άρη: Όπως είπα το sissy είναι η παιδική βρισιά - και συνήθως ΔΕΝ έχει σχέση με τη σεξουαλικότητα αλλά μόνο με τη συμπεριφορά. Εγώ δεν θα την χρησιμοποιούσα σε παιδικό βιβλίο. Το ΑΔΕΡΦΑΡΑ δεν είναι η παιδική βρισιά που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας. ]
Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η μεταφράστρια δεν θέλησε να σχολιάσει. Προκύπτει μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που αφορά τη δουλειά σου και εσύ απλώς δε θέλεις να σχολιάσεις; Κρίμα, ήθελα πολύ να μάθω και τη δική της πλευρά.Πι.ες. Μια διόρθωση στον τίτλο... Η μητέρα φαίνεται ότι δεν αγόρασε το βιβλίο.