Πρέπει να το γράψω: η γιαγιά μου ήταν μια πολύ σεξουλιάρα γιαγιά (σόρρυ μπαμπά).
Δεν είχε καμία σχέση με αυτό που συμβατικά ονομάζουμε «γιαγιά», ήταν σε επαφή με το σώμα και τις ανάγκες της, βρήκε σύντροφο μετά τον θάνατο του παππού μου γιατί είχε ανάγκη από φλερτ και συντροφικότητα, φορούσε τζιν, κραγιόν και φαρδιά πουκάμισα, αγαπούσε τα πάρτι, την αστική ζωή, το κάπνισμα, ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΠΑΣΟΚ και τα δαντελέ γυναικεία εσώρουχα.
Αγαπούσε επίσης να ταλαιπωρεί τη νύφη της γιατί ένας ήταν ο γιόκας (σόρρυ πάλι, μπαμπά), να μιλάει για φεμινισμό με πολιτικό πρόσημο και να τον ξεχνάει στα προσωπικά της, να αγαπάει και να μισεί ταυτόχρονα τις γυναίκες. Να μιλάει για σεξουαλική ελευθερία των γυναικών και να κάνει τυχαίο slut shaming στον δρόμο, να μου δίνει μαθήματα ζωής και να κάνει στα γηρατειά της η ίδια μεγάλα λάθη.
Συνήθισα να τη βλέπω σαν μια μεγάλη πινακοθήκη αντιθέσεων, μια συνεχή αναζήτηση χαρακτήρα μέχρι τα 90, όχι αγία, όχι εγγενώς κακιά, απλά πολύ κανονική και πολύ ανθρώπινη. Οπότε, όταν κατέπεσε, δεν μπορούσα ούτε ήθελα να την ωραιοποιήσω, ήθελα να της πω ότι είναι οκ να μην είσαι τέλεια ούτε στα 90, ότι δεν χρωστάς σε κανέναν χάρη να είσαι επιτέλους σοφή και ότι δεν χρειάζεται να αντιμετωπίζεις το ενδεχόμενο του τέλους με υπομονή και αυτοπεριφρόνηση.
Ήθελα να της πω πως είχε δικαίωμα ψυχολογικής βοήθειας, όσο αναμενόμενο κι αν ήταν να της συμβεί κάτι στα 90.
Όσο μεγαλώνουν οι πρόγονοί μας, τόσο περισσότερο έχουμε την τάση να τους εξιδανικεύουμε. Και αυτό ισχύει περισσότερο για τις γυναίκες. Εκτός του ότι λειτουργεί ένας μοχλός επιεικούς λύπησης για εκείνον που ξέρει πως πλησιάζει στο τέλος της ζωής του, οι γυναίκες, στον δικό μας συλλογικό νου, έτσι κι αλλιώς λήγουν μετά από μια -νεαρή ακόμα- ηλικία.
Λήγουν, δηλαδή χάνουν κάθε σεξουαλική υπόσταση και γίνονται στο μυαλό μας αγίες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την εκ των υστέρων ωραιοποίηση της ζωής τους.
Στην καλύτερη, οι άνθρωποι τρίτης ηλικίας είναι για εμάς άγιοι, μια δίοδος ρομαντικής επαφής με την έννοια του τέλους. Στη χειρότερη, σταματάμε να τους παίρνουμε στα σοβαρά και τους αντιμετωπίζουμε με πλήρη περιφρόνηση.
Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν τους βλέπουμε σαν ανθρώπους και δεν τους χαρίζουμε το μωσαϊκό εκείνο καλών και κακών χαρακτηριστικών που αξιώνει η έννοια της ανθρωπιάς. Δεν χρειάζεται να έχετε κάποιον ηλικιωμένο συγγενή σας σε ίδρυμα για να διαγνώσετε την ανείπωτη φρίκη της είδησης για το γηροκομείο στα Χανιά. Ή άγιοι ή σκουπίδια. Διαλέξτε και πάρτε.
Αυτός ο δυισμός των ηλικιωμένων ταιριάζει πολύ στη δισκεπτική τάση της Δύσης. Οι ηλικιωμένοι μοιάζουν με το ηλικιακό αντίστοιχο του διπόλου Madonna\Whore στον άξονα του χρόνου. Δεν είμαστε καν αρκετά πρωτότυποι ως προς τον τρόπο με τον οποίο αγιοποιούμε τα πράγματα που φοβόμαστε: Η γυναίκα ως μούσα, η φύση ως ύστατη μορφή καλλιτεχνικής απεικόνισης, η αφροαμερικάνικη τέχνη ως η ιερή υπενθύμιση της ζωώδους μας ρίζας.
Πολύ κοντά στην ανάγκη μας για θρησκευτικότητα ζει η ανάγκη μας να ανυψώσουμε το άγνωστο και επικίνδυνο για να πάψουμε πια να το φοβόμαστε. Το γήρας, η φύση, οι γυναίκες και η ζούγκλα είναι πολιτισμικά οι μεγαλύτεροί μας φόβοι.
Η κακοποίηση μεγαλύτερων ανθρώπων ονομάζεται “elder abuse” και είναι αναγνωρισμένος όρος κακοποίησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο πιο κοινός τύπος κακοποίησης μεγαλύτερων ανθρώπων είναι, σωστά μαντέψατε, η παραμέλησή τους. Η διαγραφή. Η μορφή αυτή βίας που απλά σε σβήνει.
Κι ενώ το ρεπορτάζ με τα προσφυγόπουλα που κοιμούνται στη Σουηδία για χρόνια και σβήνονται από εκείνο το είδος της βίας που σε καθιστά ανενεργό έχει τραβήξει διεθνή προσοχή, δεν έχουμε μιλήσει καθόλου για τους ηλικιωμένους που πολλές φορές βιώνουν την ίδια ακριβώς βία της συλλογικής αδιαφορίας, παρατημένοι σε γηροκομεία, αφημένοι και διαγεγραμμένοι, χωρίς έλεγχο των συνθηκών διαβίωσής τους.
Φέρουμε ως άνθρωποι της εποχής μας ένα συγκεκριμένο πολιτισμικό σύστημα, είτε το θέλουμε είτε όχι. Έναν τρόπο κατανόησης του κόσμου που είναι επηρεασμένος από τα βιώματα και τα ερεθίσματα μας και μας παραδίδεται οργανικά, είμαστε ετεροκίνητοι και μιμητικοί και μοιάζουμε όλοι εξωτερικά και στον τρόπο που σκεφτόμαστε.
Ο τρόπος που σήμερα αντιμετωπίζουμε την πανδημία, ο τρόπος που αναλογιζόμαστε συλλογικά διακυβεύματα και ζυγίζουμε ζωές και θυσίες είναι τρόπος σκέψης περισσότερο από ό,τι τρόπος διαχείρισης και έχει να κάνει με το ότι η τρίτη ηλικία βρίσκεται, σε αυτή τη φάση του πολιτισμού, στα αξιακά μας τάρταρα.
Ξέρουμε επιβεβαιωμένα πλέον, και μέσα από έρευνες, ότι η επικοινωνία με μεγαλύτερες και μικρότερες ηλικίες μας ανοίγει. Μας κάνει ικανούς να ακούσουμε και να φέρουμε ιστορίες πέραν των δικών μας. Είναι μια σοβαρή προπόνηση καθημερινής ενσυναίσθησης, μια εξάσκηση οπτικής.
Το περιστατικό στα Χανιά είναι σκληρό, είναι απάνθρωπο, είναι ανείπωτα φρικτό αλλά αν ήμασταν λίγο πιο αυτοαπαρατηρητικοί θα βλέπαμε πως δεν είναι απροσδόκητο. Διαγράφουμε χρόνια όσους θέλουμε να καταπιέσουμε: Γυναίκες, πρόσφυγες, ΛΟΑΤ άτομα και ηλικιωμένους.
Το θετικό είναι ότι, εφόσον ο φεμινισμός διευρύνει τα όρια της κατανόησής μας, εφόσον παλεύουμε κατά του ρατσισμού και των διακρίσεων, εφόσον έχουμε αρχίσει να αποδεχόμαστε το πολλαπλό σε πλαίσια φυλετικά και πολιτισμικά, γιατί δεν μπορούμε να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την έννοια της αξιακής μας συνέχειας και στον άξονα του χρόνου; Μοιάζουμε έτοιμοι, τον αιώνα αυτόν, να καταλάβουμε ότι ο σεβασμός σε διαστάσεις τόσο χώρου όσο και χρόνου μας δίνει αφορμή να είμαστε.
Η διάσταση του χρόνου θίγεται πάντα με φόβο, με μια υποψία ταπεινωτικής επιστροφής στη σωματικότητα. Στο ότι θα έχουμε ανάγκη άλλους ανθρώπους να μας φροντίζουν. Αν καταφέρουμε να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει αξία στο πέρας του χρόνου, ότι το τέλος δεν σβήνει την αρχή, υπάρχει περίπτωση να αναπτύξουμε μια πρωτοφανή ανθρώπινη κατανόηση της ισότητας.
Οι ηλικιωμένοι αξίζουν να ζητήσουν και να πάρουν βοήθεια. Μοιάζει να ήρθε ο καιρός να τους ακούσουμε.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Γράφω αυτό το κείμενο, θέλοντας να θίξω ειδικά το συγκεκριμένο αποτρόπαιο συμβάν, όχι γενικά και αόριστα, αλλά μέσα από το πρίσμα της στοχευμένης ανθρώπινης εκμετάλλευσης με σκοπό το κέρδος. Η συγκεκριμένη περίπτωση κατάφερε να πετύχει ένα επίπεδο απανθρωπιάς ισοδύναμο με αυτό του ναζισμού, σε συνδυασμό με τη συστηματική αδράνεια ανθρώπων και φορέων απέναντι σε αυτό. Σχετικά με το περιστατικό στα Χανιά, η ‘ Αγία Σκέπη ‘ είναι ένα ένα γηροκομείο ιδρυμένο από την εκκλησία, υπό το διοικητικό και οικονομικό της έλεγχο, και με ξεκάθαρο προσανατολισμό την οικονομική εκμετάλλευση των τρόφιμων του, κυρίως μετά θάνατο, τον οποίο και με αφορμή την… Διαβάστε περισσότερα »
Δείτε την ταινία στο νετφλιξ “i care a lot” αν και πολυ πιθανόν να μην σας αρέσει. Εμενα με συγχυσε πολυ. Κατα την αποψη μου, κάποιοι φερονται ετσι στην τρίτη ηλικία γιατί πολύ απλά μπορούν. Όπως φερονται και σε ασθενείς σε ψυχιατρεία, άτομα με ειδικές ανάγκες σε ιδρύματα, μικρά παιδιά σε ιδρύματα κτλ. Ξέρουν οτι κανείς δεν θα ακούσει “τα θύματα” (πολλες φορες δεν υπαρχει και καποιος για να τα ακούσει) , οτι καταγγελίες δεν θα γίνουν και επίσης ξέρουν οτι εχουν ίσως και ενα κύρος-κάλυψη οσοι εργάζονται σε τέτοιες δομες, και πολύ απλά το κάνουν. Οι άνθρωποι είναι κακοι… Διαβάστε περισσότερα »
Επειδη είδα πρόσφατα την ταινία, εχω να πω ότι όντως στην αρχή ξεκίνησε να με συγχύζει αλλά και να με σοκαρουν όλα αυτά που καταλάβαινα που γίνονται. Στη συνέχεια τα άπειρα κενά και τα εξόφθαλμα λάθη που έχει το σενάριο, έκαναν την ταινία να καταντήσει γελοία καθώς και να έχει ένα άκυρο τέλος.
Καλά προφανώς, συμφωνω, αλλα πιστεύω πως η ταινία αποκαλύπτει (?) ολη αυτη τη κομπίνα με το σύστημα “προστασιας” ηλικιωμενων. Ειλικρινά εύχομαι να ήταν καθαρά προϊόν μυθοπλασίας αλλα φοβαμαι πως έχει κάποια έστω βάση.
Έτυχε να την δώ μόλις χθές, ενώ αρχικά έμοιαζε να καταπιάνεται όντως με φοβερό θέμα όλες οι σεναριακές ασυνέπειες με ξενέρωσαν τόσο που ουσιαστικά σταμάτησα να την παρακολουθώ τελικά, απλά έκατσα να δω το τέλος
Πολύ καλό άρθρο. Την λογική του δίπολου ή άγιοι ή σκουπίδια την βλέπουμε πολύ συχνά σε περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες. Παράδειγμα όπως οι δύσμοιροι πρόσφυγες και μετανάστες. Οι μεν αλληλέγγυοι τους αντιμετωπίζουν όλους ως αγίους, οι δε ξενοφοβικοί όλους ως εγκληματίες. Και φαινεται αδιανότο και στην μια ομαδα και στην άλλη να τους αντιμετωπίσει ως πραγματικούς τρισδιάστατους ανθρώπους με θετικά και αρνητικά τα οποία δεν θα έπρεπε να καθορίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα τους. Και ναι, κάποιοι είναι πρωην ISIS Foreign Terrorist Fighters που προσπαθουν να παρισφρίσουν πάλι στα Ευρωπαικά εδάφη. Το βλέπουμε επίσης με τις γυναίκες σε υψηλά πόστα που πρέπει… Διαβάστε περισσότερα »
Allesgoed, χτύπησες φλέβα εδώ. Έχω σκεφτεί άπειρες φορές πώς θα μπορεσω να φροντίσω τους γονείς μου. Πώςς θα μπορώ να είμαι εκεί να επιβλέπω ότι παίρνουν τη σωστή φροντίδα με ο,τι λύση και αν επιλέξουν/με.
Μιρέλα μου, εξαιρετικό άρθρο. Μεστό, καλογραμμένο και τόσο αληθινό. Θα ήθελα να προσθέσω μια σκέψη. Μήπως η παραμέληση της τρίτης ηλικίας οφείλεται (και) στο ότι για πολλά πολλά χρόνια και έως αρκετά πρόσφατα οι ηλικιωμένοι ήταν αυτοί που έκαναν κουμάντο στην Αγία ελληνική οικογένεια, χειραγωγώντας τους πάντες με την περιουσία τους και το φασισμό τους; Προφανώς και αυτό δεν δικαιολογεί τις φρικαλεότητες που είδαμε στα Χανιά και αλλού, αλλά η κίνηση του κοινωνικού εκκρεμούς από μια κοινωνία υπό την εξουσία των γερόντων στην κοινωνία όπου εξουσιαζουν τα παιδια μήπως είναι η γνωστή δράση-αντίδραση; Σαφώς, μιλάω σε μέσους όρους. Εξαιρέσεις πάντα… Διαβάστε περισσότερα »
Αυτή η δικαιολόγηση του αισχους (δεν ήσουν καλός γονιός, άρα ψοφα) είναι τρομερά απάνθρωπη. Σορρυ
Χωρίς να υιοθετώ, η δικαιολόγηση για πολλούς ανθρώπους είναι αυτή. Τους συμπεριφέρθηκαν απαίσια και τώρα κάνουν αυτοί το ίδιο. Προέρχομαι από μία τέτοια οικογένεια, όπου η μαμά μου έζησε πολύ δύσκολα μέχρι να πεθάνει η γιαγιά μου. Τη φρόντισε μέχρι τέλους αλλά η εσωτερική μάχη που έδινε για να το κάνει και η άρνηση που είχε να το κάνει με ευχαρίστηση είχαν βάση στο πόσο άσχημα και δεσποτικά τής είχε συμπεριφερθεί η γιαγιά μου.
Γιατί είναι αισχος το να μη θέλει κάποιος/α να φροντίσει τους γονείς του; Τα τραύματα που κουβαλάει μια παιδική ψυχή στην ενήλικη ζωή της δε διαγράφονται επειδή ο/η δυναστης μεγάλωσε και πλέον είναι ανήμπορος. Υπάρχουν άνθρωποι που μεγάλωσαν σε χειριστικες και κακοποιητικες οικογένειες, άνθρωποι που είναι υγιείς όταν είναι μακριά από τους γονείς τους. Γιατί θα πρέπει να επωμιστούν τη φροντίδα ανθρώπων όταν δε θέλουν; Γνωρίζω περίπτωση όπου ο πατέρας χτυπούσε (ενδεχομένως και να βίαζε) την κόρη του για χρόνια. Πέρασαν τα χρόνια, μεγάλωσε το κορίτσι (συνομήλικη μου).Όταν αρρώστησε ο πατέρας της δεν πηγε στο σπίτι ούτε μια φορά να… Διαβάστε περισσότερα »
Αυτό που περιγράφεις είναι ακραίο και κάτι άλλο.
Λες όλοι αυτοί οι ξεχασμένοι γέροντες να ήταν τέρατα στη νιότη τους; Αμφιβαλλω
Εν τέλει δεν ξέρω πόσο ακραίο ειναι tropique. Δυστυχώς ειναι πολύ πιο σύνηθες αποτι θέλουμε να πιστεύουμε.
Επισης δε χρειάζεται να είναι σωματικη η κακοποίηση, για να χαρακτηριστεί ως κακοποίηση.
Aρα, εκδίκηση; Σάπισε παλιόγερε και μην ξανακούσω για σένα; Σε μια κοινωνία που η ανθρώπινη μεταχείριση είναι δημοκρατικό δικαίωμα ακόμα και για τους στυγνότερους εγκληματίες (βλέπε περίπτωση Κουφοντίνα), συγνώμη αλλά το να ενδιαφέρεσαι έστω τυπικά για την αξιοπρεπή διαβίωση του γονιού σου και αντι του τρίπτυχου μαστούρα, δέσιμο και ξύλο, είναι δείγμα πολιτισμού. Ακόμα κι αν ήταν χειριστικός, τσιγκούνης, εθισμένος στο τζόγο, κεράτωνε τον άλλο γονιό κλπ/. Ακόμα κι αν σου έλεγε να γίνεις γιατρός ενώ ήθελες να γίνεις μουσικος και τελικά έμεινες με το απωθημένο. Ακόμα και αν δεν σε ενθάρρυνε ποτέ σε τίποτα και υποτιμούσε τις δυνατότητες σου.… Διαβάστε περισσότερα »
Περισυ ο πεθερός μου μπήκε σε μια ιδιωτική κλινική για ηλικιωμένους, καθώς η άνοια ήταν πλέον προχωρημένη και δεν μπορούσε να είναι άλλο σπίτι. Υποτίθεται ειναι καταπληκτική κλινική. Όταν μπήκε περπατούσε και μασούσε. Μέσα σε 2 βδομάδες ήταν σε καροτσάκι και έτρωγε αλεσμένα. Μέσα σε πέντε βδομάδες το σώμα του είχε ανοίξει και οι πληγές είχαν μολυνθεί. Όταν η κατασταση σοβαρεψε λόγω των μολύνσεων που προκλήθηκαν από την κακή φροντίδα της κλινικής, δεν ήθελαν να τον κρατήσουν άλλο. Η πεθερά μου μετέτρεψε το σπίτι σε νοσοκομείο. Είχε τα λεφτά και το ψυχικό κουράγιο να το κάνει. Εάν όμως δεν υπήρχε… Διαβάστε περισσότερα »
Λυπάμαι πολύ Cycling, πολύ. Λυπάμαι που ο πεθερός σου έχει άνοια. Τα υπόλοιπα δυστυχώς έτσι πάνε. Πατέρας φίλης μου ζει με βαρύ εγκεφαλικό, κλινήρης, μια δεκαετία τώρα, πλησιάζει τα 90 ο άνθρωπος. Η θεία μου έζησε 8 χρόνια, πολύ νεότερη, όταν οι γιατροί είχαν πει στη μαμά μου πως είναι θέμα ημερών να καταλήξει. Η μητέρα ενός γνωστού μου, που τη φροντίζει ο ίδιος σε ένα απομακρυσμένο χωριό 5 κατοίκων. Και ένα σωρό άλλες περιπτώσεις. Η αγάπη δίνει υγεία, όχι η σκέτη φροντίδα. Δεν το έψαξα εξονυχιστικά, όμως κάνε τον κόπο να το βρεις, αξίζει. Αξίζει να δεις κάτι που… Διαβάστε περισσότερα »
Έχω έναν κόμπο απ’το πρωί που το είδα, και δεν το διάβασα καν όλο, και μόλις το ξαναείδα κατάλαβα ότι ήταν από αυτό. Για να δούμε αν θα φύγει. Εγώ εξεπλάγην από την έκπληξη και το σοκ της κοινής γνώμης. Ελπίζω να μη θεωρηθεί μεμονωμένο συμβάν και αφήσουν όοοοολα τα άλλα γηροκομεία να συνεχίσουν ανεξέλεγκτα το θεάρεστο έργο τους. Είτε είναι υπό την προστασία της εκκλησίας, είτε όχι. Η κουβέντα “τους τα πήρε η εκκλησία”, ήταν πολύ συνηθισμένη πάντα. Άλλοτε τα έπαιρνε η εκκλησία ως δωρεά με τη σύμφωνη γνώμη συγγενών, δηλαδή της τα έδιναν ώστε να χαίρουν οι ηλικιωμένοι… Διαβάστε περισσότερα »
Δεν πιστεύω ότι όλοι οι γονείς ζητάνε συγχώρεση από τα παιδιά τους. Κάποιοι το κάνουν. Για το ίδιο το παιδί όμως, που έχει ανάγκη να ακούσει αυτή τη συγνώμη-το τονίζω αυτό, αν μείνει μέχρι το τέλος, τότε όταν χάσει τον γονιό του, θα ξέρει ότι εκείνο, έκανε ό,τι μπορούσε και θα μπορεί να ησυχάσει, χωρίς να αναρωτιέται μήπως στέρησε και από τους δυο τους, αυτή την ευκαιρία. Αυτή την ανάγκη, δεν την έχουν όλα τα παιδιά, δεν επιλέγεις καν αν θα την έχεις. Είναι περασμένες στο λογισμικό μας η ανάγκες μας και οφείλουμε να τις σεβόμαστε, και αυτές που έχουμε… Διαβάστε περισσότερα »
Συμφωνώ! Υπάρχει και ο όρος ageism για τα στερεότυπα σε σχέση με την ηλικία!
τι κειμεναρα!