Το τελευταίο άρθρο

Το τελευταίο άρθρο Facebook Twitter
Οι τελευταίες φορές αφήνουν πάντα μια πικρή γεύση, προκαλούν έναν αναστεναγμό ή, όπως έλεγα όταν ήμουν μικρός, ένα «αχ». Εικονογράφηση: David Shrigley
1

Το δεύτερο άρθρο που έγραψα στη LifO ήταν για τις πρώτες φορές με αφορμή το πρώτο άρθρο που είχα στείλει, μια εβδομάδα πριν. Και είχα γράψει για τις πρώτες φορές που έχουν αγωνία, αμηχανία και που, τέλος πάντων, σπανίως είναι οι καλύτερες απ' όλες τις υπόλοιπες. Αυτό που διαβάζετε τώρα είναι μετά από 42 εβδομάδες, το τελευταίο μου άρθρο, και με αυτή την αφορμή θα μιλήσουμε για τις τελευταίες φορές.

Υπάρχουν δύο ειδών τελευταίες φορές. Αυτές που γνωρίζουμε ότι είναι οι τελευταίες και αυτές που νομίζουμε ότι είναι μία απ' όλες τις φορές, αλλά, τελικά, είναι οι τελευταίες. Μια αγαπημένη φίλη μού έλεγε για το τελευταίο φιλί, ότι πολλές φορές δεν ξέρουμε ότι είναι το τελευταίο και αυτό από μόνο του ως γεγονός είναι πολύ κρίμα. Αυτές οι τελευταίες φορές που δεν γνωρίζουμε, όταν συμβαίνουν, ότι είναι τελευταίες είναι πιο σκληρές, πιο δύσκολες και πολλές φορές παίζουν στο μυαλό μας για καιρό.

Πάμε τώρα για έναν σύντομο απολογισμό των τελευταίων φορών που μου έχουν μείνει στο μυαλό: η τελευταία φορά που είδα τη Μέλι, το πιο αγαπημένο σκυλί που είχα ποτέ μου, ήταν στο κτηνιατρείο, λίγα λεπτά μετά την ευθανασία, διαδικασία που πέρασα μαζί της και όσα χρόνια κι αν περάσουν τις στιγμές αυτές δεν θα τις ξεχάσω ποτέ. Τελευταία φορά που είδα τον παππού μου, ήταν σε ένα εξοχικό σπίτι που είχε στο Μάτι. Μας είπε «φύγετε, θα κλειδώσω εγώ» και δεν τον ξαναείδαμε ποτέ. Την τελευταία φορά που ερωτεύτηκα τη θυμάμαι καλά γιατί είναι πρόσφατη και ταυτόχρονα είχε έναν κόμπο από την αρχή, που λέει κι ο ποιητής, και αυτές οι σχέσεις με τους κόμπους από την αρχή δεν ξεχνιούνται εύκολα.

Την τελευταία φορά που ερωτεύτηκα τη θυμάμαι καλά γιατί είναι πρόσφατη και ταυτόχρονα είχε έναν κόμπο από την αρχή, που λέει κι ο ποιητής, και αυτές οι σχέσεις με τους κόμπους από την αρχή δεν ξεχνιούνται εύκολα.

Τελευταία φορά που χόρεψα ήταν σε ένα πάρτι στην Αίγινα φέτος το καλοκαίρι, στο οποίο έγινα ρεζίλι για διάφορους λόγους που δεν νομίζω ότι χρειάζεται να αναλύσουμε ιδιαίτερα, παρ' όλα αυτά να ξέρετε ότι είμαι πολύ υπέρ του ρεζιλέματος, αρκεί να μην πληγώνονται άλλοι άνθρωποι την ώρα που εμείς ρεζιλευόμαστε. Τελευταία φορά που ένιωσα ελεύθερος, ότι δεν έχω κανένα βάρος μέσα μου και ότι αυτό που ζω είναι πραγματικά όμορφο ήταν στις φετινές διακοπές στη Δονούσα, μια μέρα που με πήρε ο ύπνος στην παραλία και όταν ξύπνησα είχα χάσει για λίγο την αίσθηση του χρόνου και του χώρου ‒ το μόνο που ήξερα είναι ότι ένιωθα πραγματικά καλά, όχι αυτό που σε ρωτάνε τι κάνεις και λες καλά, αλλά πραγματικά καλά.

Τελευταία φορά που συγκινήθηκα ήταν χθες το βράδυ. Κάποια στιγμή, ο μεγάλος μου γιος έβγαλε από την τσάντα του μια κασετίνα. Μου είπε «κοίτα, είμαι κλέφτης σημειωμάτων». Η κασετίνα ήταν γεμάτη σημειώματα που στέλνουν δεκάχρονα το ένα στο άλλο την ώρα του μαθήματος, τα οποία μετά το μάθημα, πολλές φορές, οι συμμαθητές του τα αφήνουν από δω και από κει. Τον ρώτησα αν μπορώ να τα δω και, αφού μου έδωσε την άδειά του, είδα έναν ολόκληρο κόσμο που δεν ήξερα πολύ καλά, σημειώματα που έγραφαν «σ' αγαπώ», άλλα που ρωτούσαν «πόσο με αγαπάς;» κι άλλα που έλεγαν ότι «μου τη σπάει αυτός ή ο άλλος». Τι φανταστικός που είναι ο κόσμος των μικρών παιδιών και πόσο δεν καταλαβαίνουμε τίποτα όταν νομίζουμε ότι δεν έχουν κι αυτά αγωνίες και βάσανα.

Οι τελευταίες φορές αφήνουν πάντα μια πικρή γεύση, προκαλούν έναν αναστεναγμό ή, όπως έλεγα όταν ήμουν μικρός, ένα «αχ». Αφήνουν απορίες για το τι έφταιξε ή ενοχές για το τι δεν κάναμε σωστά από την πλευρά μας. Οι τελευταίες φορές είναι δύσκολες, κυρίως όταν ξέρουμε ότι είναι οριστικές και όχι σαν τα πρότζεκτ που τους βάζουμε τον τίτλο final project και καταλήγουν μετά από 150 μικροαλλαγές του πελάτη να έχουν έναν τίτλο-έκτρωμα του τύπου veryveryveryfinalproject_last22. Οι τελευταίες φορές που ζήσαμε με ανθρώπους που δεν ξαναείδαμε ποτέ λόγω χωρισμών, τσακωμών ή, ακόμα χειρότερα, θανάτων είναι συνήθως πληγωτικές και περιέχουν όλα αυτά που μας γεμίζουν ενοχές αλλά και στενοχώρια. Λόγια που θα μπορούσαμε να είχαμε πει καλύτερα, απογοήτευση, ματαίωση αλλά και μια αγκαλιά που δεν ξέραμε ότι θα έπρεπε να έχουμε αποζητήσει, μια αγκαλιά που δεν ξέραμε ότι δεν θα ξαναέχουμε την ευκαιρία να την κάνουμε.

Αυτό είναι το τελευταίο άρθρο που γράφω για τη LifΟ και καθώς αυτό δεν ήταν (και ούτε θα γίνει ποτέ) η βασική μου δουλειά θέλω να εκμεταλλευτώ τις τελευταίες αυτές γραμμές για να ευχαριστήσω τους ανθρώπους του περιοδικού που μου έδωσαν την ευκαιρία να γράψω πολλά από αυτά που έχω μέσα στο μπερδεμένο μου μυαλό, κάτι που σε τέτοιο επίπεδο έκανα για πρώτη φορά στη ζωή μου.

Οι τελευταίες φορές είναι πάντα αμήχανες και συναισθηματικά φορτισμένες, αν γνωρίζεις από πριν ότι είναι οι τελευταίες. Κάπως έτσι είναι κι αυτό το άρθρο, αμήχανο και συναισθηματικά φορτισμένο. Όσοι διαβάσατε έστω και μία γραμμή από αυτά που έγραψα σας ευχαριστώ και ένα ακόμα μεγαλύτερο ευχαριστώ σ' εσάς που με μηνύματα μου είπατε όμορφα λόγια για τα κείμενά μου. Εις το επανιδείν...

Αρχείο
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Διεθνή / Ο Χαράλαμπος Παπασωτηρίου μιλά για το διακύβευμα των αμερικανικών εκλογών

Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, εξηγεί πώς μια νίκη του Μπάιντεν θα σηματοδοτήσει την αναβίωση της Δύσης ως κεντρικού παράγοντα στη διεθνή πολιτική.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
Σήμερα ήταν και για εμάς μία τελευταία φορά που μας άφησε μια γεύση πικρή αφού διαβάσαμε το τελευταίο σου άρθρο. Ελπίζουμε αγαπητέ Ανδρέα η ευχή σου "εις το επανιδείν" να πραγματοποιηθεί άμεσα διότι ειλικρινά κάθε εβδομάδα περιμέναμε να κυκλοφορήσει η εφημερίδα και να διαβάσουμε το άρθρο σου με το οποίο άλλες φορές γελούσαμε κι άλλες φορές στενοχωριόμασταν όμως πάντα φροντίζαμε να κρατήσουμε το απόκομμα γιατί πολλά από αυτά μας αντιπροσώπευαν κι εμάς με διάφορους τρόπους.Σε ευχαριστούμε πολύ για την συντροφιά που μας πρόσφερες απλόχερα.Καλές γιορτές και το 2019 να σε έχουμε και πάλι κοντά μας.