Πώς φτάσαμε ο «φασίστας» να σημαίνει «αυτός που μας τη σπάει»;

Πώς φτάσαμε ο «φασίστας» να σημαίνει «αυτός που μας τη σπάει»; Facebook Twitter
O χαρακτηρισμός «φασίστας» έχει γίνει καραμέλα, placebo, μια πασπαρτού βρισιά που δεν κόβεται στη λογοκρισία και τελειώνει κάθε συζήτηση πριν αυτή ξεκινήσει. Έργο: Mark Verabioff, Marxism and Art Beware of Fascist Broism, 2016.
22

Ζούμε καιρούς συγχρόνως ιστορικούς και ανιστόρητους, κρίσιμα μοναδικούς αλλά και αφόρητα μπανάλ στο δυστοπικό τους περιτύλιγμα, πεπεισμένοι ότι η Αποκάλυψη μας κυκλώνει, ενώ στην πραγματικότητα επιτρέπουμε στη ρουτίνα του 24ωρου κύκλου μιας «και μη χειρότερα» διαβίωσης να μας κατατρώει χειρότερα ίσως από ποτέ. Και ένα δείγμα αυτής της σχιζοειδούς συμπεριφοράς είναι ότι χρησιμοποιούμε τόσο εύκολα (νωχελικά σχεδόν) και καταχρηστικά πλέον τον προσδιορισμό «φασίστας» για να περιγράψουμε ή να εγκαλέσουμε ή να την πούμε σε κάποιον που μας τη σπάει ή μας ενοχλεί ή μας καταπιέζει προσωρινά, την ώρα που αναδύονται από παντού πραγματικές φασιστικές συμπεριφορές και τάσεις με την «κλασική», ιστορική έννοια του όρου.


Όπως έλεγε και μια φίλη τις προάλλες, συζητώντας για κάποια φραξιονιστικά μαλλιοτραβήγματα σε ακαδημαϊκούς μάλιστα κύκλους της ευρύτερης ριζοσπαστικής αριστεράς (στην οποία ανήκει), όπου η λέξη πεταγόταν ως φτυσιά κατά την κλιμάκωση των αντιπαραθέσεων, ο όρος «φασίστας» έχει εκπέσει σε ένα διεθνές συνώνυμο του «μαλάκα», ένας χαρακτηρισμός που πετάς αβίαστα χωρίς να κινδυνεύεις να εμπλακείς σε ρητορική μίσους και, συχνά, χωρίς να ρισκάρεις να εμπλακείς σε διάλογο με νηφάλια επιχειρήματα που ίσως, εν προκειμένω, δεν διαθέτεις.

Κάπως έτσι «ξεπλένονται» από το αιματηρό ιστορικό τους πλαίσιο και κανονικοποιούνται ακόμα και οι πιο αυταρχικές, ολοκληρωτικές και ισοπεδωτικές ιδεολογίες που κόστισαν τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους και τώρα επιστρέφουν για να εμπεδωθούν στην κοινή συνείδηση ως «αναγκαία κακά» (βλ. και «σταλινισμός»).

Ο όρος «φασίστας» έχει εκπέσει σε ένα διεθνές συνώνυμο του «μαλάκα», ένας χαρακτηρισμός που πετάς αβίαστα χωρίς να κινδυνεύεις να εμπλακείς σε ρητορική μίσους και, συχνά, χωρίς να ρισκάρεις να εμπλακείς σε διάλογο με νηφάλια επιχειρήματα που ίσως, εν προκειμένω, δεν διαθέτεις.


Η ειρωνεία είναι ότι δεν χρησιμοποιείται ο όρος αυθαίρετα και κάποιες φορές στο πλαίσιο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μόνο από ανθρώπους που αυτοπροσδιορίζονται, έστω και αφηρημένα, ως αριστεροί ή αναρχοαυτόνομοι –έχω δει να αποκαλούνται «φασίστες» από άλλους συντρόφους ακόμα και στελέχη της Antifa(!) που σημαίνει ότι δεν γλιτώνεις ακόμα κι αν γράψεις «αντιφασίστας» στο μέτωπό σου– αλλά και από φιλελεύθερους, και από νεοδεξιούς και από καραδεξιούς και από καραμπινάτους νεο-ναζί ακόμα. Εξού και διάφορα σύγχρονα συνθετικά παράγωγα τύπου «οικο-φασισμός», «ισλαμοφασισμός» αλλά και «φεμιναζισμός».

O χαρακτηρισμός «φασίστας» έχει γίνει καραμέλα, placebo, μια πασπαρτού βρισιά που δεν κόβεται στη λογοκρισία και τελειώνει κάθε συζήτηση πριν αυτή ξεκινήσει. Την ίδια στιγμή, η πλειοψηφία που υποτιμητικά αποκαλούμε «ο κοσμάκης» ή «οι νοικοκυραίοι» παρακολουθεί τη λέξη να εκστομίζεται δεξιά κι αριστερά ελλείψει σοβαρού πολιτικού λόγου, ενώ τα φασιστοειδή στοιχεία τρίβουν τα χέρια τους εκμεταλλευόμενα την απορία, την ανασφάλεια και τη σύγχυση.


Δεν πρόκειται, πάντως, για κάποια καινούργια συγκλονιστική διαπίστωση η έλλειψη κάθε οικονομίας και αυτοσυγκράτησης στη χρήση του όρου. Από το 1944 ήδη, δηλαδή έναν χρόνο πριν από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και τη συντριβή των φασιστικών υπερδυνάμεων, ο Τζορτζ Όργουελ, στο άρθρο του με τίτλο «Τι είναι φασισμός;», έγραφε ότι έχει χάσει νόημα ο όρος και έχει γίνει συνώνυμο του «αντιπαθητικού» ή του «νταή» και χρησιμοποιείται αδιακρίτως από τους αντιπάλους τους εναντίον συντηρητικών, σοσιαλιστών, αναρχικών, τροτσκιστών, Καθολικών, αντιρρησιών συνείδησης, εθνικιστών πάσης φύσεως και φυλής κ.ο.κ.:

«... Ο φασισμός όμως είναι κυρίως ένα πολιτικό και οικονομικό σύστημα. Γιατί τότε δεν μπορούμε να τον ορίσουμε με έναν ξεκάθαρο και ευρέως αποδεκτό τρόπο; Αλίμονο, δεν νομίζω να τα καταφέρουμε – όχι σύντομα, πάντως. Οι λόγοι είναι πολλοί και σύνθετοι, αλλά βασικά εστιάζονται στο ότι είναι αδύνατον να ορίσεις ικανοποιητικά τον φασισμό χωρίς να γίνουν παραχωρήσεις που ούτε οι συντηρητικοί, ούτε οι κομμουνιστές ούτε οι ίδιοι οι φασίστες, βέβαια, δεν θα δεχόντουσαν ποτέ να κάνουν. Το μόνο που μπορεί κάποιος είναι να χρησιμοποιεί τη λέξη με κάποιο βαθμό περίσκεψης και όχι, όπως γίνεται πλέον συνήθως, να την υποβαθμίζει στο επίπεδο μιας βρισιάς του συρμού».

Shortcut
22

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Δ. Πολιτάκης / Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Στις 29 Μαρτίου συμπληρώθηκαν σαράντα έξι χρόνια από την πρώτη εκπομπή του ανθρώπου που μας έμαθε να ακούμε μουσική, όμως, παρά την οικειότητα, το κύρος και τη γνώση που εκπέμπει ακόμα η φωνή του από τα ερτζιανά, ο ίδιος παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Δ. Πολιτάκης / 200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Πέρα από τις εθιμοτυπικές τελετουργίες της αρμόδιας επιτροπής, ο εορτασμός των 200 χρόνων από το ’21 θα μπορούσε να γίνει αφορμή για μια βαθύτερη αντίληψη των συναρπαστικών γεγονότων εκείνης της εποχής από αυτή που μας χάρισε το σχολείο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Δημήτρης Πολιτάκης / H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Ούτε το έργο ενός δημιουργού μπορεί εύκολα να διαγραφεί ούτε όμως και η σύνδεσή του με τις όποιες αποτρόπαιες πράξεις. Μένει εκεί, σαν ανεξίτηλη κηλίδα που διαβρώνει και συρρικνώνει το σέβας, το δέος, την εκτίμηση, την απόλαυση. Αυτό είναι το τίμημα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Δημήτρης Πολιτάκης / Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Έχει ανάγκη ο κόσμος να περιβληθεί στην απομόνωσή του από ένα γιορτινό σκηνικό, από μια λαμπερή ψευδαίσθηση, ξορκίζοντας μια χρονιά που έγινε η προσωποποίηση όλων των δεινών που έχουν πέσει στο κεφάλι μας, όχι μόνο της πανδημίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Δημήτρης Πολιτάκης / Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Ας είμαστε προετοιμασμένοι για σεμνές, ταπεινές, υπερβατικές γιορτές, όπως θα έπρεπε δηλαδή πάντα να είναι, αν πιστέψουμε όλες αυτές τις χριστουγεννιάτικες ταινίες που βλέπουμε μια ζωή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Απόδραση από την Αθήνα

Δημήτρης Πολιτάκης / Απόδραση από την Αθήνα

Παίζει ξανά δυνατά ως σενάριο ή ως όραμα μέσα στην πανδημία η οριστική φυγή από τη μητρόπολη και η μετεγκατάσταση σε κάποια ιδανική γωνιά της επαρχίας με άμεση πρόσβαση σε φύση, βουνά, ακρογιαλιές, δειλινά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

σχόλια

8 σχόλια
Αποριας αξιον, πως φτασαμε να λεμε οτι θελουμε και να μη λεμε τιποτα; Σιγουρα φταινε αλλοι... Καλο το αρθρο, βοηθα ομως οταν τα ξερουμε ολα, ολα που ειναι εξω απο εμας;
Φασίστας εγώ, φασίστας εσύ,φασίστας αυτός, φασίστρια κι αυτή.Φασίστες εμείς κι οι μανάδες μας.Φασίστες εσείς κι οι μανάδες σας.Φασίστες αυτοί κι οι μανάδες τους,μεγάλοι, μικροί κι οι αφεντάδες τους.Και σαν η ιστορία πηγαίνει τρελή,αλλάζουν οι λέξεις και θα 'ρθει η στιγμή,Που κάποιος μοιραίος μας πρωθυπουργόςΘα βγει και θα κράξει ”ολέ ο φασισμός!".
Εμένα ο φούρναρης της γειτονιάς -που ήταν Συριζόνι πριν την kolotumba του εγχώριου Τσεγκεβάρα- όποτε του έλεγα οτι όσα εξαγγέλλει ο Σύριζας είναι μπούρδες που δεν υπάρχει περίπτωση να γίνουν, με έλεγε φασίστα. Καί όχι ακριβώς μεταξύ αστείου και σοβαρού. Περισσότερο προς το σοβαρό ήταν.
Μα δεν είναι πρωτοφανές, έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν να εκτοξεύονται από στόματα που εκβάλουν λίγο παρακάτω από ένα μυαλό βουτηγμένο στην άγνοια και τις βεβαιότητες λέξεις χωρίς περιεχόμενο. Όντως η λέξη "φασίστας" έχει γίνει εδώ και χρόνια αντικείμενο κατάχρησης στους κόλπους κυρίως των "αντι-" οργανώσεων. Πρέπει κάπως να ετεροπροσδιοριστούν οι άνθρωποι, κι αυτό γίνεται με τη χρήση της έμφασης. Τώρα έχει περάσει και σ' άλλα στόματα, είναι κι αυτό το παχύ "στ" που περέχει η λέξη και σου γεμίζει το στόμα σαν κάθε βρισιά που σέβεται τον εαυτό της. Τι θα άξιζε το "αιστοδιάλο" αν δεν πρόφερε κανείς το "στ" παχιά-παχιά;Ωστόσο στην ίδια κατηγορία ανήκουν και όσοι πετούν κάθε ετεροπροσδιοριστική παπαρολογία, συμβαίνει πια πολύ συχνά στην εποχή της κοινωνικής δικτύωσης. Πολύ της μοδός είναι άλλωστε και η "ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς". Όταν την προφέρει κανείς με το κατάλληλο τουπέ ασφαλώς ετεροπροσδιορίζεται αναπαυτικά.
Χαχα πολύ σωστό αυτό με το "στ". Κατά τα άλλα δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Είναι άλλο να χαρακτηρισεις μια κατάσταση (πχ.το κλισέ "αυτό είναι φασισμος") και άλλο ένα πρόσωπο (αυτός είναι φασιστας). Το πρώτο μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι λάθος ή και ανόητο αλλά, έστω και προσχηματικα, αφήνει ένα παράθυρο στο διάλογο. Μπορεί κάποιος δηλαδή να αντιτεινει ότι όχι, δεν είναι καθόλου φασισμος, είναι (...). Όταν όμως φτάνουμε στο επίπεδο του name-calling, αυτο λέει περισσότερα για αυτόν που εκτοξευει τον χαρακτηρισμό πάρα για αυτόν στον οποίον απευθύνεται. Αντίστοιχο πχ της "ιδεολογικης ηγεμονιας της Αριστεράς" είναι ο συναισθηματικα φορτισμενος χαρακτηρισμος "κομμουνι".
Φασίστας είναι ο οπαδός κάθε ολοκληρωτισμού. Πολιτικού, θρησκευτικού, κοινωνικού, οικονομικού, εθνικιστικού, ρατσιστικού. Μαύρου, κόκκινου, μαυροκόκκινου, πράσινου, κίτρινου, μπλε, ροζ. Όποιος έχει αντικοινωνικές αντιλήψεις (που είναι αντίθετες με το συμφέρον της κοινωνίας δηλαδή) και θέλει αυτές τις αντιλήψεις να τις επιβάλλει στην κοινωνία είτε με δόλιους και ύπουλους τρόπους για να την ξεγελάσει ούτως ώστε να νομιμοποιηθούν οι προθέσεις του, είτε με το ζόρι. Με το έτσι θέλω. Όμως ο φασισμός δεν είναι μόνο ιδεολογία. Είναι - κυρίως - νοοτροπία. Φασίστας είναι κάθε ένας που φέρεται ολοκληρωτικά. Φασίστας είναι ο εθνικιστής (και όχι ο πατριώτης). Φασίστας είναι ο ρατσιστής. Κάθε ένας που αρνείται στον άλλον το δικαίωμα της ύπαρξης. Κάθε ένας που θέλει να εκμηδενίσει τους υπόλοιπους, είτε ως σύνολο, είτε ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου, είτε ως μονάδες, ως ανθρώπινα όντα που έχουν ανθρώπινη υπόσταση, αντίληψη, σκέψη, κρίση, άποψη, επιθυμίες και δικαιώματα. Φασίστας είναι κάθε τραμπούκος, κάθε χουλιγκάνος, κάθε ένας που εκμεταλλεύεται την δύναμη ή την εξουσία του για να τραμπουκίσει και να επιβληθεί. Είτε το κάνει με όπλα, είτε με τα χέρια, είτε με λέξεις, όσο ωραίες κι αν ακούγονται, όσο ωραία και αν τις στοιχίζει για να φαίνονται πειστικές. Φασίστας (για να έρθουμε στην ρίζα και την ουσία της λέξης) είναι κάθε ένας που απαιτεί η συντεχνία / ομάδα συμφερόντων του να αντιμετωπίζεται διαφορετικά και εις βάρος των υπολοίπων και θέλει ή καταφέρνει αυτό να το επιβάλλει. Φασίστας είναι αυτός που κάνει προπαγάνδα διαστρεβλώνοντας ενσυνείδητα τα λεγόμενα άλλων επειδή αδυνατεί να πείσει για τα δικά του, αποπροσανατολίζοντας σκοπίμως από τα ουσιώδη και αλλοιώνοντας έννοιες, λέξεις, απόψεις για να επιβάλλει αυτά για τα οποία δεν μπορεί να πείσει. Κάθε ένας που υιοθετεί την ισοπέδωση ως μέθοδο πειθούς και επιβολής. Κάθε ένας που όταν δεν μπορεί να πείσει, καταφεύγει σε φτηνούς λαϊκισμούς για το που διασκεδάζουν εκείνοι με τους οποίους (νομίζει) ότι αντιπαρατίθεται. Σε Κουτσογιωργισμούς του στυλ «δεν δικαιούσθε δια να ομιλείτε» και σε εθνικοπατριωτικές παράτες. Αυτός που τρέφεται από το μίσος προς τον "άλλον". Αυτός που καίει εγκαταστάσεις εφημερίδων επειδή δεν συμφωνεί με τις απόψεις του εντύπου. Αυτός που καίει ανθρώπους ζωντανούς επειδή δουλεύουν σε τράπεζα. Φασίστας είναι ο εκλεγμένος αντιπρόσωπος του έθνους που απειλεί ότι θα σε θάψει τρία μέτρα κάτω απ' το χώμα επειδή έτσι θέλει και μπορεί. Εκείνος που κλωτσάει έναν φανερά ανήμπορο άνθρωπο στο κεφάλι επειδή είναι ληστής, τοξικομανής, ομοφυλόφιλος, ακτιβιστής, Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, δεξιός, αριστερός, αναρχικός, ακροδεξιός, ή οτιδήποτε άλλο θεωρεί ο ίδιος ως μεμπτό. Φασίστας είναι και αυτός που τον υπερασπίζεται αυτόν που εκτοξεύει τέτοιου είδους απειλές, ή αυτόν που κλωτσάει έναν φανερά ανήμπορο άνθρωπο στο κεφάλι επειδή οτιδήποτε. Φασίστας είναι οποιοσδήποτε "ανήκει" σε όλα τα παραπάνω. Κι ας μην το καταλαβαίνει. Κι ας το αρνείται. Φασίστας είναι.
Όχι αδερφέ. |Φασίστας δεν είναι όποιος χρησιμοποιεί λέξεις. Κάνεις ό,τι περιγράφει το άρθρο. Πετάς την τσίχλα του φασισμού παντού ξεφτίζοντας το νόημά του.Στη δημοκρατία έχουμε όπλα με τα οποία κάνουμε νόμιμους και έγκυρους πολέμους. Λέγονται λέξεις και νοήματα. Είναι ο πόλεμος της επιχειρηματολογίας. Αλίμονο αν βαφτίσουμε τον πνεύμονα της δημοκρατίας, τον ελεύθερο διάλογο (όχι τις ύβρεις), φασισμό. Αλίμονο.Ο φασισμός χρησιμοποιεί τη βία. Κυρίως τη φυσική. Μετά τη λεκτική. Οι ωραία στοιχισμένες λέξεις λέγονται επιχειρήματα. Όχι λεκτική βία.Τα νοήματα παιδιά. Να σώσουμε τα νοήματα. Αλλιώς η Νέα Ομιλία θα μας πάρει τα σώβρακα. Ξέρεις, ο Όργουελ την αριστερά φοβόταν...
Αναλόγως πως χρησιμοποιεί κανείς τις λέξεις, μια χαρά φασίστας γίνεται. Δεν έχουν τόσο σημασία οι λέξεις, όσο οι προθέσεις εκείνου που τις χρησιμοποιεί και ο τρόπος με τον οποίον αυτό συμβαίνει. Πίσω από τις λέξεις μπορεί να κρύβεται η πιο ύπουλη προπαγάνδα και η χειρότερη λεκτική βία, ενδεδυμένη μάλιστα με τον μανδύα της κοσμιότητας και του καθωσπρεπισμού. Οι προκατάληψη, οι διαστρεβλώσεις, οι παρερμηνείες, οι αποπροσανατολισμοί, οι υπεκφυγές όταν μας συμφέρει, οι ακατανόητοι παραλληλισμοί, τα εθνικιστικά παραληρήματα, οι συναισθηματικά και ιδεολογικά φορτισμένες ιστορικές αναφορές, οι αφορισμοί, ο σχολαστικισμός, ο διδακτισμός, οι εξυπνακισμοί, οι ιδεοληψίες, ο εθνολαϊκισμός, τα κεκτημένα και αποκλειστικά δικαιώματα κριτικής και οι Κουτσογιωργισμοί δεν είναι σοβαρά επιχειρήματα. Δεν είναι καν επιχειρήματα. Τα "δεν δικαιούσθε δια να ομιλείτε" δεν είναι ελεύθερος διάλογος. Φασισμός είναι.
Δίκη προθέσεων...Ποιος πάνσοφος θα ερμηνεύσει τί κρύβεται πίσω από τις λέξεις; Αυτό που περιγράφεις είναι η πεφωτισμένη δεσποτεία. Όχι η δημοκρατία.Είσαι στην καρδιά του άρθρου. Ό,τι σου είναι αντιπαθές εσένα το βαφτίζεις φασισμό. Όποια θέση, ιδέα, άποψη σου είναι αντιπαθής είναι φασιστική.Δεν αντέχεται η δημοκρατία ε; Η διαφωνία είναι πολύ σκληρή για να γίνει αποδεκτή από τον πεφωτισμένο δεσπότη... Καλύτερα να τους βαφτίσουμε όλους φασίστες και να τους στείλουμε σε γκουλάγκ να ηρεμήσουμε.
Αυτά που λέω είναι ξεκάθαρα. Τα παρακάτω σχόλια μου προς τον «τυχαίο περαστικό» απαντούν σε αυτά που ισχυρίζεσαι. Επαναλαμβάνω από το αρχικό μου σχόλιο:Φασίστας είναι αυτός που κάνει προπαγάνδα διαστρεβλώνοντας ενσυνείδητα τα λεγόμενα άλλων επειδή αδυνατεί να πείσει για τα δικά του, αποπροσανατολίζοντας σκοπίμως από τα ουσιώδη και αλλοιώνοντας έννοιες, λέξεις, απόψεις για να επιβάλλει αυτά για τα οποία δεν μπορεί να πείσει. Κάθε ένας που υιοθετεί την ισοπέδωση ως μέθοδο πειθούς και επιβολής. Πηγή: www.lifo.grΕπίσης, το "δεν δικαιούσθε δια να ομιλείτε" δεν είναι διαφωνία. Ούτε δημοκρατία. Είναι ένα κεκαλυμμένο «Σκάσε ρε!» Είναι λεκτική βία και τραμπουκισμός και αποκαλύπτει ολοκληρωτική νοοτροπία. Όταν αυτό θέλουμε να το «περάσουμε» ως διαφωνία και δημοκρατική συμπεριφορά κάνουμε ακριβώς αυτό για το οποίο κατηγορούμε άλλους, ως αυτόκλητοι προστάτες και θεματοφύλακες των «ιερών και οσίων» τα οποία στην πραγματικότητα εμείς οι ίδιοι διαστρεβλώνουμε. Μια και μιλάμε για Όργουελ, νοήματα και Νέα Ομιλία δηλαδή…Τέτοιοι αυτόκλητοι «προστάτες» που εξανίστανται με την ζέση πουριτανού* ιερέα μόλις κάποιος τους θίξει την εργολαβία, την αντικειμενικότητα και την αξιοπιστία τους (την οποία οι ίδιοι καταβαραθρώνουν) μόνο κακό κάνουν στον δημόσιο διάλογο. *πουριτανός αρσενικό και πουριτανή θηλυκό •το μέλος της θρησκευτικής κίνησης που εκδηλώθηκε από την Προτεσταντική Εκκλησία κατά το 16ο και 17ο αιώνα, η οποία έθετε το αίτημα της εκκαθάρισης της Αγγλικής Εκκλησίας από ρωμαιοκαθολικά στοιχεία (π.χ. το θεσμό των επισκόπων) και προωθούσε μεγάλη αυστηρότητα στα ήθη•ο άνθρωπος με υπερβολικά αυστηρές και κάθετες ηθικές αρχές τις οποίες, συνήθως, υπερασπίζεται υποκριτικάhttps://el.wiktionary.org/wiki/%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B9%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CF%82
Όποιος συνέχεια θέλει να διευρύνει τον ορισμό του φασισμού το κάνει για να απομονώσει τον συνομιλητή του. Να τον βαφτίσει ακραίο και να τον ακυρώσει. Να μην μπει στον κόπο να ασχοληθεί με επιχειρήματα κτλ.Οκ. Κατανοητό. Απλά όταν ξεχειλώσει ο όρος συνήθως καταληγει να εμπεριέχει και αυτόν που αγωνιζόταν να διευρύνει τον όρο.
Όντως, είναι πιθανόν να συμβαίνει αυτό. Μπορεί όντως να υπάρχει τέτοια σκοπιμότητα. Δεν είναι όμως δεδομένο. Μπορεί ο συνομιλητής να ακυρώνεται μόνος του. Μπορεί να έχει όντως ολοκληρωτική νοοτροπία και αυτό να φαίνεται ξεκάθαρα στον λόγο του και στα "επιχειρήματα" του, τα οποία φυσικά ο ίδιος μπορεί ακριβώς εξ αιτίας αυτής της νοοτροπίας να τα θεωρεί μια χαρά "επιχειρήματα" και να μην καταλαβαίνει καν το πόσο άκυρα είναι. Το θέμα είναι – όπως είπα και στα προηγούμενα σχόλια μου σχετικά με την γλώσσα – ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο τα παρουσιάζουν αυτοί που εξεγείρονται με ιερά αγανάκτηση για την χρήση της λέξης «φασίστας». Πολλές φορές δε εκείνοι που κάνουν τον περισσότερο θόρυβο είναι αυτοί που βρίσκονται πλησιέστερα στην ουσία της λέξης - κάτι σαν εκείνους τους ομοφοβικούς που κατά βάθος είναι ομοφυλόφιλοι σε άρνηση. Δεν είναι όμως όλα άσπρο – μαύρο. Η προσωπική προκατάληψη / μεροληψία του καθενός δεν είναι και το καλύτερο κριτήριο για να εξηγήσει κανείς κάτι που είναι περισσότερο σύνθετο από την ακραία αντίθεση δύο χρωμάτων. Το να λέμε ότι φταίει για την κατάχρηση της λέξης η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς (που όντως υφίσταται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό μεταπολιτευτικά) είναι εξαιρετικά απλοϊκό και απλουστευτικό. Είναι η μισή αλήθεια. Και η μισή αλήθεια δεν είναι αλήθεια. Είναι σαν να υιοθετούμε κι εμείς ανάλογης απλοϊκότητας επιχείρημα με αυτό που λέει πως για την μαζική μετανάστευση πληθυσμών φταίει εξ ολοκλήρου η κακή Δύση, ο δυτικός πολιτισμός και η αποικιοκρατία. Ίσως αυτή η «πλάτυνση» της έννοιας (που ούτως ή άλλως συμβαίνει) προς τον χώρο της νοοτροπίας (που υπάρχει φυσικά και στην Αριστερά) να γίνει κάποτε ευρύτερα αποδεκτή χωρίς να προκαλεί πουριτανικές διαμαρτυρίες πολιτικής ορθότητας είτε από τους μεν, είτε από τους δε, αναλόγως την ιδεοληψία. Ως τότε, θα κλείσω με δικά σου λόγια:«Το θέμα είναι να αποδέχεσαι αυτό που είσαι. Μόνο τότε μπορείς να το βελτιώσεις, αν χρήζει βελτίωσης».
Τι να σου πω; Σημαντικό είναι να υπάρχουν και κοινοί κώδικες επικοινωνίας. Η γλώσσα είναι μία σύμβαση συνεννόησης. Αν μια μερίδα αλλάζει αυτή τη σύμβαση μονομερώς δεν συνεννοούμαστε.Δεν μπορεί πχ ο ένας να μιλάει για δημοκρατική νομιμοποίηση και ο άλλος να θέλει να καταλάβει πογκρόμ και διώξεις. Δεν μπορεί ο ένας να μιλάει για σεβασμό στο πένθος και ο άλλος να θέλει να καταλάβει "σκάσε ρε".Αλλά αυτά είναι από τα κλασικά προβλήματα αυτών που είναι σε θέση ισχύος. Ήτοι ηγεμονεύουν. Έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα. Και πνευματικά -αυτή τη στιγμή και άγνωστο για πόσο ακόμα- ηγεμονεύει η αριστερά. Βαφτίζει ό,τι νάναι όπως θέλει. Βαφτίζει όποιον γουστάρει φασίστα.Ο Τρότσκυ τα είχε πει αυτά αλλά τον έφαγε ένας που τους βάφτιζε όλους φασίστες. Στο όνομα της μάχης κατά του φασισμού, βεβαίως βεβαίως.
Ramon Ramone, τα θερμά μου συγχαρητήρια για το έξοχο σχόλιό σας.Αντιλαμβάνομαι ότι το άρθρο του κυρίου Πολιτάκη πιθανόν εστιάζει στο ότι η χρήση της συγκεκριμένης λέξης στην εποχή μας έχει γίνει καραμέλα, δηλαδή χρησιμοποιείται πολύ.Γι' αυτό και αναφέρεται μέσα στο άρθρο αλλά και στον τίτλο του πως ''φασίστας κατέληξε να είναι αυτός που μας τη σπάει''.Όμως κατά την ταπεινή μου γνώμη αυτό το συμπέρασμα είναι κάπως απλοϊκό κι έχω να πω πως ίσως τα χρόνια στα οποία ζούμε, η κρίση να έδειξε το ποιοί πραγματικά είμαστε. Και δυστυχώς αυξήθηκαν οι φασιστικές συμπεριφορές γύρω μας. Δίπλα μας.Δεν είναι φασίστας όποιος μας τη σπάει. Δεν είναι ο ενοχλητικός γείτονας, συγγενής, θείος, κτλ...Δεν είναι όποιος διαφωνεί με τις απόψεις μας. Δεν είναι ο αυστηρός καθηγητής ή ο τελειομανής άνθρωπος.Ο φασίστας έχει συγκεκριμένες ιδεολογικές αντιλήψεις, παίρνει συγκεκριμένη θέση απέναντι στα πράγματα, μάχεται κατά βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων γι' αυτό και χαρακτηρίζεται έτσι. Διαχωρίζει τους ανθρώπους ανάλογα με το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τη σεξουαλική προτίμηση. Και φυσικά δεν είναι μόνο όσοι ανήκουν σε κάποιο συγκεκριμένο κόμμα. Υπάρχουν αρκετοί γύρω μας που ίσως να μην γίνεται εξόφθαλμα αντιληπτό το τι πρεσβεύουν, αλλά αν συζητήσεις μαζί τους και δεις τις θέσεις τους πάνω σε κάποια πράγματα, το αντιλαμβάνεσαι αμέσως ότι έχουν φασιστική νοοτροπία. Ε, πώς να τους πούμε δηλαδή αυτούς; Πώς να τους αποκαλέσουμε;Δεν ευτελίστηκε η λέξη, αποκαλύφθηκαν απλώς τα φίδια που υπάρχουν γύρω μας και ζούσαν κρυμμένα στις φωλιές τους και η εποχή ευνόησε το να βγουν έξω.
Και συμπληρώνω:Ξέρετε, είναι ενθαρρυντικό να βλέπεις ότι αυτή η λαίλαπα της πολιτικής ορθότητας που χρησιμοποιείται κατά βούληση, κατά το δοκούν και κατά το συμφέρον βρίσκει αντιστάσεις. Να βλέπεις ότι δεν ψαρώνουν όλοι με τις politically correct επιπλήξεις κάποιων που κατηγορούν άλλους για αυτά που υιοθετούν οι ίδιοι. Θέλουμε δεν θέλουμε, η γλώσσα αλλάζει. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Λέξεις που πριν από εκατό, διακόσια, χίλια χρόνια είχαν άλλη έννοια, τώρα σημαίνουν κάτι (ή ΚΑΙ κάτι) διαφορετικό, ακόμα και κάτι σχεδόν ή εντελώς αντίθετο από την αρχική έννοια. Αποκτούν διττή ή ευρύτερη σημασία. Ακόμα και πολυσημία. Και ενώ ενίοτε υπάρχουν όντως σκοπιμότητες όσον αφορά την νοηματική μεταβολή μιας λέξης / έννοιας όπως περιγράφει ο Θουκυδίδης ήδη από την αρχαιότητα στον Πελοποννησιακό Πόλεμο*, τις περισσότερες φορές αυτό συμβαίνει και επιβάλλεται από μόνο του, από την ίδια την κοινωνία, μέσω του τρόπου που προσαρμόζεται η καθημερινή ομιλία στην καθημερινή πραγματικότητα και τις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Το αυτό συμβαίνει νομίζω και με τον «φασίστα», όπως το περιέγραψα στο αρχικό μου σχόλιο. Η γλώσσα είναι ζωντανή, δεν είναι ένα απολίθωμα, ένα τοτέμ που είναι πάντα ακίνητο και οφείλουμε να το λατρεύουμε. Δεν είναι μια Πλατωνική «Ιδέα» που δεν επιδέχεται οποιασδήποτε μεταβολής. Το να την αντιλαμβανόμαστε έτσι είναι λάθος που δεν δείχνει ευρύτητα πνεύματος αλά στενομυαλιά. Αυτός ο σχολαστικισμός, αυτού του τύπου η reverse πολιτική ορθότητα, συνήθως απαντάται σε ιδεοληπτικούς. Όπως είπα και πριν, πίσω από τις ωραία στοιχισμένες λέξεις που μοιάζουν με επιχειρήματα (ενώ πλειστάκις είναι κάθε άλλο παρά επιχειρήματα) μπορεί να κρύβεται η πιο ύπουλη προπαγάνδα και η χειρότερη λεκτική βία, ενδεδυμένη μάλιστα με τον μανδύα της κοσμιότητας και του καθωσπρεπισμού, της δημοκρατικής προσήλωσης, της δικαιοσύνης, της αμεροληψίας. Τα "δεν δικαιούσθε δια να ομιλείτε" όμως δεν είναι ελεύθερος διάλογος. Φασισμός είναι. Δεν είναι κακό να το λέμε. Κακό είναι να το λογοκρίνουμε.*Θουκυδίδου Ιστορία ,Βιβλίο Γ, 83, Μετάφραση: Έλλη Λαμπρίδηhttps://e-didaskalia.blogspot.com/2018/01/glwssa.htmlΕπίσης, στο ίδιο λινκ εξαιρετικό είναι και το"Η γλώσσα της εξουσίας"Χρίστος Λ. Τσολάκης ,«Από τα γράμματα στη γλώσσα»Επίσης:http://www.kathimerini.com.cy/gr/politismos/i-polysimia-ton-lexeon-pws-allazoyn-oi-lexeis-to-noima-toys
Επειδή τις έννοιες τις έχουμε ξεφτιλίσει...Φασίστας δεν είναι όποιος διαχωρίζει τους ανθρώπους ανάλογα με το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τη σεξουαλική προτίμηση. Αυτός είναι ο κοινωνιολόγος.Διότι τότε φασίστες θα ήταν και όλοι οι δικαιωματιστές που μιλάνε για τα δικαιώματα πχ των γυναικών (διαχωρισμός βάσει φύλου).Φασίστας είναι όποιος βλέπει -εκ προοιμίου και άνευ ετέρου- κάποιες από αυτές τις κατηγορίες ως ανώτερες ή κατώτερες. Και βάσει αυτής της ανωτερότητας - κατωτερότητας αντιμετωπίζει τους "κατώτερους" χειρότερα. Ή όποιος μιλάει πχ για ηθικά πλεονεκτήματα της δικιάς του πολιτικής παράταξης και επιφυλάσσει για τον εαυτό του ευνοϊκή αντιμετώπιση.Φασίστας είναι όποιος βάζει τις επί μέρους αυτές κατηγορίες (ή ταυτότητες αν είναι εθελοντικός ο προσδιορισμός) πάνω από την ισονομία, τη δημοκρατία, την αρχή της αναλογικότητας, το κράτος δικαίου.
Και μία επεξήγηση πάνω στα προηγούμενα, ως προέκταση της πρότασης "Το αυτό συμβαίνει νομίζω και με τον «φασίστα», όπως το περιέγραψα στο αρχικό μου σχόλιο":Η λέξη «φασίστας» επεκτείνεται και αποκτά ευρύτερη σημασία από αυτήν της ιδεολογίας – φιλοσοφίας, περνώντας και στην έννοια της νοοτροπίας. Αυτό δεν είναι απαραίτητα λάθος. Λάθος είναι να περιορίζεις αυτή την επέκταση εκεί που επιθυμείς εσύ βγάζοντας τον εαυτό σου απ’ έξω, ενώ στην πραγματικότητα η νοοτροπία σου είναι ξεκάθαρα φασιστική. Αυτό όμως είναι είτε εσκεμμένη άρνηση της πραγματικότητας λόγω συμφέροντος, είτε έλλειψη αυτοκριτικής, συχνά λόγω αδυναμίας, προκατάληψης ή ελλειμματικής αντίληψης. Το ζητούμενο είναι να μπορείς να δεις όλη την εικόνα. The whole picture. Να έχεις το θάρρος να την δεις. Είναι νομίζω εθελοτυφλία να το αρνούμαστε αυτό.
Εξαιρετικό άρθρο. Η λέξη αυτή που διαρκώς εκτοξεύεται από οπουδήποτε προς οποιονδήποτε, χωρίς καθόλου σκέψη, έχει γεμίσει τοξικότητα τη χώρα! Κύρια ευθύνη φέρουν οι λεγόμενοι "αριστεροί", οποίος διαφωνεί μαζί τους αυτόματα χαρακτηρίζεται. Εκείνο που δεν υπολογίζουν, είναι ότι έτσι στην ουσία ακυρώνουν τον ίδιον τον χαρακτηρισμό. Όσο πιο καραμέλα το κάνεις, τόσο το μικραίνεις, τοσο το μειώνεις.Ναι έγινε η λέξη "μαλακας" του 2018. Έγινε καθημερινότητα. Έχασε το νόημα της.
Με απλά λόγια αυτό λέγεται ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς και ό,τι διαφωνεί μαζί της βαφτίζεται ως το απόλυτο κακό.Αν και ο φασισμός, ιστορικά και φιλοσοφικά, είναι αδελφό κίνημα του κομμουνισμού (βλ. Τζιοβάνι Τζεντίλε & Μουσολίνι). Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα για όσους είναι τόσο προχώ και δημοκράτες που υπόσχονται ότι θα βάλουν γκαζάκια στους νοικοκυραίους ή για αυτούς που δεν μπορούν να πουν κακή κουβέντα για όσους υπόσχονται μπόμπες ή κρεμάλες σε αυτούς που διαφωνούν μαζί τους.Την προοδευτική δημοκρατία την μετατρέπουν σε (πραγματικό) φασισμό οι αυτοπροσδιοριζόμενοι αριστεροί προοδευτικοί. Από φυσική βία μέχρι λογοκρισία και από συστηματική προπαγάνδα μέχρι δολοφονία χαρακτήρα.
"Προοδευτικοί αριστεροί " Επίσης φράση στερεότυπο παραγωγο της αισχρής αυταρέσκειας όσων αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί. Για όλους αυτούς πρόοδος είναι αποδεδειγμένα η οπισθοδρόμηση και ο έλεγχος στις ζωές των άλλων....αραγε αποτέλεσμα διπολικής διαταραχής η περιορισμένη αντίληψη ?