Λατινικά - Κοινωνιολογία, Συμμαχία

Λατινικά - Κοινωνιολογία, Συμμαχία Facebook Twitter
Eπικρατεί, σε γενικότερο επίπεδο, η αντίληψη πως τα Λατινικά είναι κάτι μη άμεσα χρηστικό, είναι τζάμπα κόπος και χαμένος χρόνος...
12

Μοιάζει σχεδόν με το στερεότυπο που ταιριάζει με τη ζωή και παίρνει σάρκα και οστά. Ιδίως για όσους προβάλλουν παντού και σε κάθε αφορμή τη διαίρεση Αριστεράς - Δεξιάς. Φτιάχνεται έτσι κάτι σαν σειρά αντιθετικών ζευγών: Λατινικά («Δεξιά») - Κοινωνιολογία («Αριστερά»), Λατινικά (συντήρηση, νεκρή φόρμα) - Κοινωνιολογία (πρόοδος, ζωντανό περιεχόμενο), Λατινικά (ιεραρχία) - Κοινωνιολογία (ισότητα) κ.λπ.


Ένας αστήρικτος και φαιδρός συνειρμός ακολουθεί σαν φάντασμα τη ζωή μας και μας εμποδίζει να σκεφτούμε, να κρίνουμε, να αποπολιτικοποιήσουμε (ναι, γιατί επιτέλους δεν είναι όλα πολιτικά) κάποιο ψήγμα αυτής της πραγματικότητας.


Το τραγικό είναι, πάντως, ότι σε αυτήν τη χώρα, αλλά και σε κάποια εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και άλλων χωρών, όπως της Γαλλίας, όντως η Κοινωνιολογία έχει υπερεπενδυθεί ή «έγινε πεδίο παρέμβασης» από την Αριστερά. Για την ακρίβεια, από διάφορες εκδοχές ριζοσπαστισμού.

Έχουμε καταρχάς ένα γνωστικό αντικείμενο που αποτέλεσε την κεντρική κοινωνική επιστήμη των νεωτερικών κοινωνιών, την κατεξοχήν επιστήμη του αστικού και βιομηχανικού κόσμου. Μετά τη δεκαετία του '70, όμως, και την ανάσχεση των ριζοσπαστικών κινημάτων του Μάη, αλλά και την κατοπινή πορεία υποχώρησης των μαρξιστικών ιδεών στη Δύση και αλλού, κάποιοι ανέθεσαν στην Κοινωνιολογία τον ρόλο του πολεμικού όπλου και της στρατευμένης επιστήμης κατά του «νεοφιλελεύθερου παραδείγματος».

Tα Λατινικά είναι το «Καλό» και η Κοινωνιολογία το «Κακό»; Μόνο κάποιος που θα ήθελε να συντηρεί στη ζωή μας το Δεξιά - Αριστερά –και μάλιστα με ηθικολογικές αποχρώσεις– θα μπορούσε να το πιστεύει αυτό. Μόνο κάποιος που πιστεύει πως ανεμίζοντας τις κλασικές αξίες καταπολεμά τον ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιος, από την άλλη, που πιστεύει πως με τη βοήθεια του Μπουρντιέ και κάποιων άλλων ριζοσπαστών κοινωνιολόγων γκρεμίζει τα «κάστρα του δεξιού συντηρητισμού.


Έτσι, ενώ στη μεγάλη κοινωνιολογική παράδοση υπάρχουν όλα τα ρεύματα και οι ευαισθησίες (από τον Κοντ, τον Ντιρκέμ και τον Βέμπερ ως τον Πάρσονς, τον Μπουρντιέ, τον Ρεμόν Μπουντόν κ.λπ.), τα τελευταία χρόνια έχουμε την υπερεκπροσώπηση ενός ρηχού κοινωνιολογικού αριστερισμού. Από μια πλούσια παράδοση που αναστοχαζόταν το τι σημαίνει σύγχρονη κοινωνία, φτάσαμε σε απλουστευτικές επιθέσεις και προσπάθειες αποδόμησης. Πριν κατανοήσει κανείς, να σπεύδει στην «κριτική της κυριαρχίας», λες και κριτική σκέψη σημαίνει προσχωρώ απλώς σε ένα πρόγραμμα πολιτικής επίθεσης με κάποιο επιστημονικοφανές λεξιλόγιο.

Σημαίνουν όμως αυτά πως τα Λατινικά είναι το «Καλό» και η Κοινωνιολογία το «Κακό»; Μόνο κάποιος που θα ήθελε να συντηρεί στη ζωή μας το Δεξιά - Αριστερά –και μάλιστα με ηθικολογικές αποχρώσεις– θα μπορούσε να το πιστεύει αυτό. Μόνο κάποιος που πιστεύει πως ανεμίζοντας τις κλασικές αξίες καταπολεμά τον ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιος, από την άλλη, που πιστεύει πως με τη βοήθεια του Μπουρντιέ και κάποιων άλλων ριζοσπαστών κοινωνιολόγων γκρεμίζει τα «κάστρα του δεξιού συντηρητισμού».

 
Μόνο που όλα τούτα δεν έχουν καμιά πηγαία αλήθεια. Πρώτον, διότι ούτε τα Λατινικά (ή τα Αρχαία Ελληνικά) είναι κάτι αναχρονιστικό και συντηρητικό ούτε η Κοινωνιολογία (ή η Πολιτική Οικονομία) κάτι σώνει και καλά προοδευτικό. Εξαρτάται από τους όρους διδαχής, τον διδάσκοντα, την όλη δομή του προγράμματος σπουδών.

Αν έχεις έναν φιλόλογο ξέπνοο γραφειοκράτη της γραμματικής ή έναν κοινωνιολόγο που επείγεται να ξεμπερδεύει με τον «αστό» Βέμπερ για να συζητήσει για τη νεοφιλελεύθερη Ευρωπαϊκή Ένωση, και τα Λατινικά και η Κοινωνιολογία θα γίνονται σκόνη. Θα μετατρέπονται σε κάτι βουβό και άγονο.


Όσο, επίσης, επικρατεί, σε γενικότερο επίπεδο, η αντίληψη πως κάτι μη άμεσα χρηστικό είναι τζάμπα κόπος και χαμένος χρόνος, πάλι χαμένες είναι αμφότερες: και η Βιργιλίου Αινειάδα και η θεωρία των κοινωνικών γεγονότων του Ντιρκέμ.


Η προσωπική μου αίσθηση είναι ότι τα Λατινικά πρέπει να διδάσκονται και να έχουν τη θέση τους ιδίως στη βασική παιδεία των παιδιών που προσανατολίζονται στα νομικά, στις πολιτικές επιστήμες ή στη θεολογία. Δεν εκπροσωπούν απλώς ένα γλωσσικό κοίτασμα για μια ολόκληρη ευρωπαϊκή (και στη συνέχεια: πλανητική) οικουμένη.

Ακόμα και στον 21ο αιώνα εκπέμπουν μια ενεργή σοφία που αγκαλιάζει από τα ονόματα των φυτών και των βοτάνων μέχρι τη ρίζα των μισών από τις λέξεις της Κοινωνικής Επιστήμης. Και η ίδια, άλλωστε, η Κοινωνιολογία ως Sociology χρωστάει την ύπαρξή της στο socius και στα socii, στις συμμαχικές φυλές και φίλιες κοινότητες της Ρώμης.


Τα Λατινικά και η Κοινωνιολογία, λοιπόν, ως σύμμαχοι και σύντροφοι (socii), πέρα από την αυθαίρετη μετεγκατάστασή τους στον ελληνικό αριστεροδεξιό αναχρονισμό του 2018.


Συνέταιροι μιας ενιαίας και πλουραλιστικής γνώσης που δεν έχει ανάγκη από πολιτικούς επιτρόπους ή ιεροφάντες της παράδοσης.

Δεύτερες Σκέψεις
12

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι

Ν. Σεβαστάκης / Ο δολοφόνος και το ψέμα: Με αφορμή την περίπτωση Τσέζαρε Μπατίστι

Τερατώδη ψέματα έχουν ειπωθεί στο όνομα της ιδεολογίας, με τους διανοούμενους να φέρουν σοβαρότατες ευθύνες για το τείχος προστασίας σε διάφορες πολύ σκοτεινές περιπτώσεις
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ

σχόλια

8 σχόλια
Σπάνιας νηφαλιότητας άρθρο με εμφανή την ανησυχία για την ενδεχόμενη στέρηση βασικής κλασικής παιδείας στους εφήβους της χώρας μας (και μάλιστα erga omnes και όχι μόνο για τους υποψηφίους θεωρητικών σχολών). Δυστυχώς πολλοί Έλληνες ξεχνούν να διαβάσουν τη ROMA ανάποδα! Και να προσθέσω ότι ο Μπουρντιέ ήταν βουτηγμένος στα λατινικά και στα αρχαία ελληνικά για να γίνει νορμαλιέν και φιλόσοφος, με δεσμούς φιλίας και διανοητικής αλληλεπίδρασης με τους κλασικιστές Βιντάλ Νακέ και Ζαν Μπολλάκ. Ήταν ο εισηγητής των όρων habitus, illusio, homo academicus. Επειγόντως ζητούνται homines sapientes στο Υπουργείο Παιδείας!
Tο πρόβλημα "κοινωνιολογία"ξεκινά από την εποχή των δεσμών (τέταρτη-οικονομικά κλπ),το βιβλίο των Β.Φίλια κλπ είχε για την εποχή (83) πολλές αναφορές και προβολή των μαρξιστικής επιδράσεως κοινωνιολ.σχολών.Υπήρχε και τότε αντίδραση (εποχή πρώτη φορά ΠΑΣΟΚ) αλλά παρέμεινε σαν εξεταζόμενο μέχρι που έγινε μια "πατάτα"στα θέματα με τις σχολές ισορροπιστών και λειτουργιστών.Τότε ο Σουφλιάς την αντικατέστησε με την επίσης ενδοσχολικά διδασκόμενη Πολιτική Οικονομία (σήμερα Οικονομ.Θεωρία),που συνεχίζει να εξετάζεται για τις αντίστοιχες σχολές. Το πρόβλημα είναι ότι η κατάργηση των Λατινικών συνοδεύτηκε με την αντικατάσταση από την Κοινων/γία. Η Κοιν/γία έχει χρησιμότητα σαν Γενική Παιδεία ,όπως η Ιστορία κλπ.Φυσικά η ισορροπία στην προβολή των κοσμοθεωριών (καπιταλιστικές-σοσιαλιστικές) είναι το ζητούμενο για το σχολείο,πόσο μάλλον για τα δικά μας δεδομένα,η "ρεβάνς" δεν είναι η λύση !!!
Πολύ ωραίο το κείμενο σας. Έχω να εκφράσω μερικές, αμφιβολίες , σχετικά με το ζήτημα. Είμαι δικηγόρος, ως εκ τούτου, έχω διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο, Ελληνορωμαϊκό δίκαιο και όπως είναι γνωστό, πολλές νομικές ορολογίες προέρχονται από το Ρωμαϊκό, που είναι η αφετηρία των σύγχρονων Ευρωπαϊκών δικαίων. Οι Λατινικές εκφράσεις, που χρησιμοποιούμε οι νομικοί, πιο πολύ στόχο έχουν την έμφαση και την μεταξύ μας συνεννόηση, επειδή εκφράζουν, ακριβώς αυτό που θέλουμε να πούμε, με λίγα λόγια. Δεν είναι σημαντικό, για τη νομική επιστήμη και την άσκηση της, αν θα το πεις in dubio pro reo ή ius cogens. Εννοείται τιμούμε, τη νομική σκέψη των Λατίνων, θα ήμασταν ανόητοι, αν δεν το κάναμε. Αλλά, όπως πιστεύω, ότι θα συμφωνήσουν, συνάδελφοι νομικοί, αυτά είναι χάριν εντυπωσιασμού του πελάτη ή για μεταξύ μας αστεία. Θέλω να πω, πως δεν είμαι σίγουρη, ότι είναι τόσο χρήσιμο, να διδασκόμαστε τη γραμματική και το συντακτικό των λατινικών στο σχολείο. Πολλώ δε μάλλον, να τα δίνουν τα παιδιά στις Πανελλήνιες. Είναι για μένα ένα πολύ ειδικό μάθημα, που προφανώς έχει τη θέση του στη Φιλολογία (ίσως οι υποψήφιοι φιλόλογοι, θα έπρεπε να κάνουν Λατινικά). Το διευκρινίζω, για να μην νομίζει ο κόσμος, που δεν ασχολείται με το χώρο μου, ότι εμείς οι νομικοί, ξέρουμε Λατινικά. Λατινικές εκφράσεις ξέρουμε, σχετικές με νομικές έννοιες. Δεν διαβάζουμε κείμενα Λατινικών, ούτε γράφουμε κάτι στα Λατινικά και γιατί δεν ξέρουμε και γιατί δε μας χρειάζεται στη δουλειά μας. Το ότι κάναμε 50 κείμενα στο σχολείο για να δώσουμε Πανελλαδικές και μάθαμε τη γραμματική και το συντακτικό τότε, δε μας κάνει Λατινομαθείς. Οι Λατινικές εκφράσεις, μπορούν να χρησιμοποιηθούν , όπως οι Γαλλικές , οι Ισπανικές και γενικά όπως όλες οι εκφράσεις, που δεν χρειάζεται να έχεις δίπλωμα για να τις πεις.Προσωπικά, αισθάνομαι, ότι απόλαυσα , μιας μικρής πολυτέλειας, να διδαχθώ έστω και για ένα χρόνο Λατινικά στο σχολείο, αλλά όλες αυτές τις σπουδαίες Λατινικές ιδέες κυρίως στα νομικά αλλά και στη Φιλοσοφία, μπορεί ο καθένας να τις καταλάβει και να τις προφέρει , χωρίς σπουδή πάνω στη γλώσσα.Η δική μου άποψη, είναι, πως η κοινωνιολογία, είναι μακράν πιο χρήσιμο μάθημα.Εγώ θα έλεγα, ακόμα πιο χρήσιμο, στοιχεία δικαίου. Γιατί είναι τραγικό, ο μέσος Έλληνας, να μη γνωρίζει τι είναι δικαστική απόφαση, να μη γνωρίζει τι είναι σύμβαση και πολλά άλλα βασικά πράγματα, που καθορίζουν τον ώριμο πολίτη.
Εχεις απόλυτο δίκιο.Ασε το μάθημα του Ρωμαϊκού Δικαίου στη Νομική της Αθήνας τη δεκαετία του 80...Τόσο ανιαρό ανέμπνευστο μάθημα, τόσο βαρετός καθηγητής, τόσο ανούσιο σύγγραμα που κανένας δεν πάταγε και έπεφτε η αντιγραφή της αρκούδας!Δεν ξέρω τι γινόταν στις άλλες νομικές ή τις επόμενες δεκαετίες.
1. Λατινικά vs Κοινωνιολογία: Ένα αυθεντικό ψευτοδίλημμα που αδικεί κατάφωρα και τα λατινικά και την κοινωνιολογία. Την εποχή μου στις δέσμες υπήρχαν και τα δύο σε διαφορετικές δέσμες. Το πιο σωστό και πιο ορθολογικό!!!2." Βγάζουν τα Λατινικά και βάζουν κοινωνιολογία για να κάνουν τα παιδιά αριστερούς." ΝΑΙ καλά καταλάβατε , είναι το μήνυμά της χρονιάς ... τώρα πλέον αποδεικνύεται πως κάποιοι μπορούν χειρότερα ακόμη και από αυτούς που μας έφεραν το αυθεντικό ψευτοδίλημμα "Λατινικά vs Κοινωνιολογία".
Εξαρτάται από τους όρους διδαχής, τον διδάσκοντα, την όλη δομή του προγράμματος σπουδών. Αν έχεις έναν φιλόλογο ξέπνοο γραφειοκράτη της γραμματικής ή έναν κοινωνιολόγο που επείγεται να ξεμπερδεύει με τον «αστό» Βέμπερ για να συζητήσει για τη νεοφιλελεύθερη Ευρωπαϊκή Ένωση, και τα Λατινικά και η Κοινωνιολογία θα γίνονται σκόνη. Θα μετατρέπονται σε κάτι βουβό και άγονο. Πηγή: www.lifo.grSo true... Ήμουν τριτοδεσμίτης. Αγάπησα τα αρχαία από το γυμνάσιο εξ αιτίας της φιλολόγου μας που ήταν πραγματικά εξαιρετική σε ενέπνεε να ασχοληθείς με το μάθημα. Δεν ξέρω αν είναι κατανοητό αυτό αλλά θυμάμαι ότι αργότερα, στο λύκειο, αναλύοντας και μεταφράζοντας αρχαίο κείμενο άρχισα να καταλαβαίνω πιο εύκολα τα μαθηματικά, στα οποία δεν ήμουν ιδιαίτερα καλός - εκτός από την γεωμετρία που μου άρεσε πολύ. Τα λατινικά τα σιχάθηκα για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Όταν ο καθηγητής παραδίδει το κείμενο με φανερή αδιαφορία, βαρεμάρα και απαξίωση συλλαβίζοντας σχεδόν τις λέξεις σαν να έχει διανοητικό πρόβλημα, δεν έχεις και πολλές επιλογές. Το θυμάμαι σαν χθες:"Ovi-dius po-e-ta in ter-ra Pon-tica e-xu-lat. Epi-stu-las Ro-mam scrip-ti-tat. Epi-stu-lae ple-nae que-re-la-rum sunt.Αυτό ήταν το πρώτο μάθημα. Οι περισσότεροι δεν ξαναπάτησαν. Αρκέστηκαν στην αποστήθιση των φροντιστηρίων...ΥΓ: και πάλι εξαιρετικός.
τα Λατινικά να διδάσκονται μόνο στο πανεπιστήμιο (νομική, πολιτικές επιστήμες, θεολογία) αλλά,ο δημόσιος υπάλληλος (εκπαιδευτικός) επειδή αγαπά το λειτούργημα του, έστησε παράλληλα και την παραπαιδεία, ενώ ο ιδιωτικός υπάλληλος ζηλεύει και πιέζει για να ανοίξει η πόρτα του δημοσίου!και όλοι ψηφίζουν τον ίδιο "δημόσιο υπάλληλο της πολιτικής" για το βόλεμα!
Άνευ παρεξηγήσεως, αλλά μου θύμισες τον κουτσό πειρατή στο Αστερίξ που φιλοσοφεί στα λατινικά λίγο πριν βουλιάξει ή αυτοβυθιστεί το καράβι. Για τον συνειρμό μπορεί να φταίει και η εικονογράφηση του παρόντος άρθρου...