Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας

Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας Facebook Twitter
0



ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΡΕΥΣΤΗ ΕΠΟΧΗ. Τα γεγονότα έχουν πυκνώσει, οι προκλήσεις έχουν αυξηθεί και νέα κεφάλαια έχουν μετασχηματίσει τη ζωή μας. Η εξάπλωση της τεχνολογίας, η έλευση της ψηφιακής οικονομίας και η εμφάνιση του αόρατου εχθρού της πανδημίας έχουν μεταβάλει ραγδαία τις συνθήκες της πραγματικότητας στην οποία ζούμε. Ο κορωνοϊός, ο οποίος δημιούργησε ένα άγονο παρόν, δοκίμασε αντιλήψεις και νοοτροπίες και ενίσχυσε την κοινωνική αποστασιοποίηση, αλλά και άλλα θέματα που απασχολούν τη δημόσια σφαίρα, όπως οι γεωπολιτικές αλλαγές, η κρίση της δημοκρατίας, ο μετασχηματισμός του δυτικού παραδείγματος, η τεχνητή νοημοσύνη, οι βαθιές μετατοπίσεις της μεσαίας τάξης και οι αναδρομές σε φιλοσοφικές απόψεις με ιστορικό πρόσημο, συμπληρώνουν το περιεχόμενο της βιβλιοπαραγωγής αυτής της περιόδου.


Τα περισσότερα βιβλία που κυκλοφορούν στην κατηγορία των σύγχρονων προβληματισμών και της κοινωνικής επικαιρότητας αποτελούν μια εξαιρετική τοιχογραφία των νέων ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών καιρών. Δοκίμια, μελέτες, αναλύσεις, αφηγήσεις, χρονικά και φιλοσοφικά συγγράμματα συνθέτουν σκέψεις, ιδέες, προβληματισμούς, ερμηνεύοντας τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου.

Προφανώς, η πανδημία επέδρασε καταλυτικά στη βιβλιογραφία. Για παράδειγμα, ένα βιβλίο που γεννήθηκε στο διάστημα της προηγούμενης καραντίνας είναι το Με Βλέπεις; (εκδ. Καστανιώτης) που συνέγραψαν η Φωτεινή Τσαλίκογλου και η Τασούλα Επτακοίλη. Δύο γυναίκες αλληλογραφούν μεταξύ τους προσπαθώντας να κατανοήσουν όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν γύρω μας. Ένα βιβλίο-καταγραφή μιας αλησμόνητης εποχής.

Στο ίδιο μήκος κύματος –αλλά με πολιτικό χαρακτήρα– κινείται το Ήρθε το αύριο ή ακόμα; Πώς η πανδημία αλλάζει την Ευρώπη (μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Παπαδόπουλος) του σημαντικού διανοούμενου Ίβαν Κράστεφ. Ειδικότερα, θέτει τις σημερινές προκλήσεις στις σωστές διαστάσεις τους και αναφέρεται στις συνέπειες που θα έχει για όλους μας, και ειδικά για την ύπαρξη και τους θεσμούς της Ευρώπης, η υγειονομική κρίση των ημερών μας.


Ο Covid-19 είναι ένα πρωτοφανές φαινόμενο που φέρνει στην επιφάνεια τον τρόπο που είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ µας, ανεξάρτητα από το σημείο του κόσμου στο οποίο βρισκόμαστε. Ενός κόσμου περίπλοκου, όπου µια μόλυνση, ένας ιός, υπερβαίνει έθνη, ταυτότητες και πολιτισμούς. Ο πολυβραβευμένος Ιταλός συγγραφέας Πάολο Τζορντάνο αναλύει µε απλό και κατανοητό τρόπο την πανδηµία του 2020 στο βιβλίο του Περί Μετάδοσης – Επιστήμη, άνθρωπος και κοινωνία στην εποχή της πανδημίας (μτφρ.: Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Πατάκη).

Μια καθηλωτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη για την εμφάνιση της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και τον τρόπο που θα αλλάξει τη ζωή μας αποτελεί το Βέλος του Απόλλωνα(μτφρ.: Γιώργος Προεστός, εκδ. Κάκτος) του καθηγητή του Γέιλ Νικόλα Χρηστάκη, ο οποίος αναλύει τις βαθιές και μακροχρόνιες επιπτώσεις της πανδημίας που σαρώνει την κοινωνία μας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η αποκατάσταση τα επόμενα χρόνια.

Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ιδιαίτερα κατατοπιστικό είναι το νέο βιβλίο του διεθνολόγου Κωνσταντίνου Φίλη, Η Ελλάδα στη γειτονιά της – Προκλήσεις, ανατροπές, κέρδη και ζημιές σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον (εκδ. Παπαδόπουλος). Συγκεκριμένα, αναδεικνύει και αναλύει τα γεγονότα που σημάδεψαν την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις μελλοντικές επιλογές της ελληνικής ηγεσίας.


Με το θέμα της ακροδεξιάς καταπιάνεται ένας από τους σημαντικότερους παγκοσμίως μελετητές του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια Gas Mudde. Στο επίκαιρο Η ακροδεξιά σήμερα (μτφρ.: Ελένη Κοτσύφου, εκδ. Επίκεντρο) ο Mudde προσφέρει μια συνοπτική επισκόπηση του τέταρτου κύματος της μεταπολεμικής ακροδεξιάς πολιτικής και συνθέτει την εικόνα μίας από τις βασικές πολιτικές προκλήσεις της εποχής μας.


Μια διεισδυτική ανάλυση των διενέξεων που θα διαμορφώσουν τον κόσμο μας τα επόμενα χρόνια παρουσιάζει ο διπλωματικός συντάκτης του Sky News Τιμ Μάρσαλ με το βιβλίο του Υψώνοντας Τείχη (μτφρ.: Σπυρίδων Κατσούλας, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός πολεμικός ανταποκριτής θεωρείται αυθεντία στις διεθνείς σχέσεις και προσφέρει μια συναρπαστική αφήγηση όσον αφορά τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου, εντοπίζοντας τα τείχη που μας χωρίζουν σήμερα σε τομείς όπως το χρήμα, η φυλή, η θρησκεία και η πολιτική.


Στην τελευταία συγκριτική μελέτη του με τίτλο Έθνη σε αναταραχή – Πώς αντιμετώπισαν την πιο κρίσιμη περίοδο στην Ιστορία τους (μτφρ.: Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα) ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Αμερικανός συγγραφέας Jared Diamond μελετά επτά χώρες που κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν από κρίσεις που απείλησαν την ύπαρξή τους αλλά και να αναπτυχθούν, απαντώντας στα παρακάτω καίρια ερωτήματα: Ποιες ιδιότητες των χωρών αυτών συντέλεσαν στην έξοδό τους από την κρίση; Υπάρχουν ομοιότητες στη διαχείριση των προσωπικών και των εθνικών αναταραχών; Ποιους μηχανισμούς διαχείρισης μπορούμε να δανειστούμε από την ψυχοθεραπεία για να ερμηνεύσουμε την άνοδο και την πτώση κάποιων κρατών;


Μια διαφορετική οπτική ως προς το πώς απεικονίζεται η σχέση Ελλάδας - Γερμανίας σε ποικίλες πτυχές του λόγου της μαζικής κουλτούρας στην Ελλάδα της κρίσης εξετάζει η αναπληρώτρια καθηγήτρια στον Τομέα Γλωσσολογίας και Διδακτικής του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ Αναστασία Γ. Στάμου στο βιβλίο της που τιτλοφορείται Γερμανικότητα - Ελληνικότητα – Ταυτότητες στον λόγο της μαζικής κουλτούρας.


Στην κατηγορία της τεχνολογίας προστίθεται το βιβλίο Νέα σκοτεινή εποχή – Η τεχνολογία και το τέλος του μέλλοντος του James Bridle (μτφρ.: Μανώλης Ανδριωτάκης, εκδ. Μεταίχμιο). Ο συγγραφέας διερευνά την ιστορία της τέχνης, της τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων και αποκαλύπτει τα σκοτεινά σύννεφα που συγκεντρώνονται πάνω από τα όνειρα του ψηφιακού μεγαλείου.


Συγχρόνως, στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον επικοινωνίας και τεχνολογίας βρισκόμαστε μονίμως αντιμέτωποι με νέες μορφές προπαγάνδας, είτε ως άτομα είτε ως κράτη. Πώς όμως εξελίχθηκαν οι έννοιες και οι τεχνικές της πειθούς και της προπαγάνδας μέχρι να φτάσουμε στην εποχή της μαζικής επικοινωνίας; Στο βιβλίο Πειθώ και Προπαγάνδα του Γιώργου Αγγελετόπουλου (εκδ. Παπαδόπουλος) ο συγγραφέας μάς παραδίδει μια εμπεριστατωμένη, συνοπτική και ιστορικά θεμελιωμένη περιγραφή των δυνατοτήτων αλλά και των απειλών που προκύπτουν από τη χρήση της πειθούς και της προπαγάνδας στον δημόσιο λόγο.

Στην ίδια εκδοτική σειρά των «Μικρών Εισαγωγών» των εκδόσεων Παπαδόπουλος κυκλοφορεί και το βιβλίο της φιλοσόφου Έλλης Βιντιάδη που φέρει τον τίτλο Τα ζώα και εμείς, στο οποίο παρουσιάζει μια πλήρη επισκόπηση των επιχειρημάτων που χρησιμοποιούμε για να δικαιολογήσουμε τις συμπεριφορές μας προς τα ζώα.


Την ίδια στιγμή, ένας σημαντικός συλλογικός τόμος αποτελεί το πρώτο επιστημονικό έργο για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχική υγεία στην Ελλάδα και φέρει τον τίτλο Συμπερίληψη & Ανθεκτικότητα (εκδ. Gutenberg), σε επιμέλεια των Νάνσυ Παθανασίου και Έλενας-Όλγας Χρηστίδη. Ουσιαστικά, συγκροτεί μια πλήρη εισαγωγή σε όλα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχολογία και παράλληλα εντοπίζει τις βασικές αρχές ψυχοκοινωνικής στήριξης σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, έκφρασης και χαρακτηριστικών φύλου.


Όσον αφορά τον κατάλογο των εκδόσεων βιβλίων φιλοσοφίας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο ο κατατοπιστικός οδηγός της Ελένης-Χρυσηίδος Παπαρρηγοπούλου, στον οποίο παρουσιάζει με εξαιρετικά εύληπτο και επικοινωνιακό τρόπο τις αρχές της φιλοσοφικής σχολής του στωικισμού και ειδικότερα της στωικής φιλοσοφίας της θρησκείας. Εξετάζει τη σκέψη και την ηθική διδασκαλία των ιδρυτών της, που μιλούν ολοκληρωμένα και συγκροτημένα για τον Θεό, τον άνθρωπο και τη φύση, την αρετή, την απάθεια-αταραξία και την ελευθερία.

Στη θεματική της φιλοσοφίας εντάσσεται και έργο του Έντμουντ Χούσερλ με τίτλο Για τη φαινομενολογία της συνείδησης του εσωτερικού χρόνου, που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά (μτφρ.: Νίκος Σουελτζής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) και έχει χαρακτηριστεί «το πιο όμορφο κείμενο φιλοσοφίας του 20ού αιώνα». Ο Χούσερλ καταπιάνεται με το ζήτημα του χρόνου και τα κείμενά του συνοδεύονται από την αχλή ενός μυστηρίου, πράγμα που αυξάνει τη γοητεία τους.

Τέλος, από τις εκδόσεις Αρμός διατίθεται το νέο βιβλίο του φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου, Η Ελλάδα των ονείρων, στο οποίο ιχνηλατεί συμβολισμούς, συμπεριφορές, νοοτροπίες και συναισθήματα που οδήγησαν τη χώρα σε μια μακροχρόνια ακινησία. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια σπουδή στο συλλογικό μας φαντασιακό, χαρτογραφώντας τα σημάδια που μπορεί να οδηγήσουν στο ξέφωτο της αλλαγής.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντον Ντελίλο: «Άνθρωπος σε πτώση»

Το πίσω ράφι / «Άνθρωπος σε πτώση»: Το ρεαλιστικό έργο ενός από τους σπουδαιότερους εξερευνητές της μοντέρνας εποχής

Ο πολυβραβευμένος Ντον Ντελίλο γράφει για την ανάγκη των ανθρώπων να ανήκουν κάπου και να επικοινωνήσουν, όταν εισπράττουν από την Ιστορία οδύνη, απώλειες και χιλιάδες ερωτηματικά.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Αντώνης Καραμπατζός: Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση

The Book Lovers / Αντώνης Καραμπατζός: «Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον καθηγητή Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αντώνη Καραμπατζό για το πώς το έργο του Τζότζεφ Κόνραντ, του Φίλιπ Ρόθ ή η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη ανοίγουν δρόμους στο συναίσθημα, στις ανθρώπινες σχέσεις και στην ιστορία.
THE LIFO TEAM
Ο θάνατος τής πήγαινε πολύ

Βιβλίο / Κάντι Ντάρλινγκ: Η συγκινητική ιστορία του τρανς ειδώλου και μούσας του Άντι Γουόρχολ

Η Κάντι Ντάρλινγκ προκαλούσε ανέκαθεν συμπάθεια και θαυμασμό, όχι τόσο για τα επιτεύγματά της στη σκηνή και τη μεγάλη οθόνη, όσο για την ομορφιά και την εύθραυστη αύρα της.
THE LIFO TEAM
Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

The Happy Reader / Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

Η Γενιά Ζ γράφει και διαβάζει, καταρρίπτοντας τα στερεότυπα. Βιογραφίες, ταξιδιωτικοί οδηγοί και υγεία οδηγούν τους Ευρωπαίους στα βιβλιοπωλεία. Οι γιοι του Μάρκες, Ροδρίγκο και Γκονζάλες, απολογούνται για το δικαίωμά τους στο έργο του πατέρα τους. Εκδοτικό γεγονός, η μετάφραση του πρώτου μυθιστορήματος του Τζέιμς Μπόλντουιν.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Teatro Grottesco»: Η γοτθική σκηνή της ζοφερής απελπισίας

Βιβλίο / «Teatro Grottesco»: Mια συλλογή σκοτεινών διηγημάτων από έναν μετρ του τρόμου

Κάποιοι ίσως τον γνωρίζουν από την πρώτη (και καλύτερη) σεζόν του «True Detective». Η βουτιά στις πλέον σκοτεινές πτυχές της υπαρξιακής φιλοσοφίας, η άκρως ζοφερή ατμόσφαιρα, η εικονοποιία που φλερτάρει με τη γοτθική αισθητική είναι χαρακτηριστικά του έργου του Τόμας Λιγκότι, η απουσία του οποίου από την ελληνική αγορά είναι τρανταχτή.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΤΣΑΠΡΑΪ́ΛΗΣ
Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ