Το οπτικό αλφάβητο του Ξενάκη

O Ξενάκης γεννήθηκε στο Κάιρο τη δεκαετία του '30 και το 1955 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου από πολύ νωρίς πειραματίστηκε με τα avant-garde καλλιτεχνικά κινήματα της εποχής του όπως ήταν, μεταξύ άλλων, και ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός. Στο Παρίσι σπούδασε αρχιτεκτονική και διακόσμηση εσωτερικών χώρων στην Ecole Superieure des Arts Modernes και ζωγραφική στην Academie de la Grande Chaumière. «Οι σπουδές μου με βοήθησαν κυρίως να υπερβώ το περιεχόμενό τους προς μία προσωπική αισθητική ώστε να ερεθίζεται στο maximum και να ανατρέπεται η καθιερωμένη ανάγνωση του κόσμου μας», λέει ο ίδιος.

Τη δεκαετία του '70 ξεκίνησε να εισάγει στο έργο του στοιχεία όπως τα ιερογλυφικά καθώς επίσης και γράμματα από το ελληνικό, φοινικικό και αραβικό αλφάβητο και να δημιουργεί έργα με έντονα χρώματα, σήματα και σύμβολα που διερευνούν τη διαδικασία της επικοινωνίας. Ο Ξενάκης δημιούργησε σταδιακά ένα καθαρά προσωπικό εικαστικό λεξιλόγιο δανειζόμενος σύμβολα και κώδικες τόσο από την καθημερινή ζωή, όπως για παράδειγμα τα σήματα οδικής κυκλοφορίας, όσο και από την αλχημεία, τον ζωδιακό κύκλο, τα μαθηματικά, τη χημεία.

Στην έκθεση των Kalfayan Galleries θα παρουσιαστούν νέα ζωγραφικά έργα του καλλιτέχνη καθώς επίσης σημαντικά έργα από διαφορετικές περιόδους της εικαστικής παραγωγής του στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τα έργα σας μοιάζουν με κείμενα γεμάτα σύμβολα, κώδικες και σήματα. Αυτό έχει να κάνει με μια φιλοσοφική αναζήτηση;

Ο κόσμος μας βρίθει συμβόλων σημείων και τεράτων, πράγμα που απαιτεί μία απεικόνιση που ασφαλώς έχει κοινωνική, ακόμη και πολιτική και κατ' επέκταση μια φιλοσοφική διάσταση.

Πόσο σας έχει επηρεάσει το γεγονός ότι είστε φορέας τριών ταυτοτήτων: της ελληνικής, της αιγυπτιακής και της ευρωπαϊκής;

Η τριπλή ταυτότητα, ως αναφέρατε, με βοήθησε να καταλάβω περισσότερο και ίσως καλύτερα φαινόμενα όπως η παγκοσμιοποίηση και οι χαοτικές της προεκτάσεις.

Μιλήστε μας για το οπτικό αλφάβητο που δημιουργήσατε και μέσα από το οποίο εκφράζεστε.

Είναι ένα αλφάβητο που απαρτίζεται από σύμβολα και κώδικες της σύγχρονης τεχνολογίας που μου επιτρέπει μια άλλη, διαφορετική «ανάγνωση» του κόσμου.

Πώς αντιμετωπίζετε τη σύγχρονη τέχνη σήμερα;

Ακόμη και έως τις μέρες μας η τέχνη θεμελιώνεται στη δεκαετία του '60, αρχές '70, με αποτέλεσμα μία σύγχυση κριτηρίων που θα μπορούσε να εξηγήσει τη σημερινή κρίση, που πιθανόν θα οδηγήσει σε μία ανατροπή, αν ο άνθρωπος δεν αλλοιωθεί τελείως.

Ποια είναι η γνώμη σας για την ελληνική σύγχρονη τέχνη;

Πιστεύω πως δεν υπάρχει σύγχρονη ελληνική τέχνη.

Έχετε μακρόχρονη πορεία στην τέχνη και ακόμη και σήμερα συνεχίζετε να δημιουργείτε. Ποια είναι η κινητήρια δύναμή σας;

Συνεχίζω να δημιουργώ διότι έτσι δίνω νόημα στη ζωή μου.

Τι σας απασχολεί περισσότερο σήμερα;

Ο άνθρωπος, διότι είναι ικανός για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο.