Ο φετινός χειμώνας στην Ελλάδα χαρακτηρίστηκε κρύος, ενώ οι προηγούμενοι δύο ήταν ζεστοί, οπότε υπάρχει προσδοκία για ένα ζεστό καλοκαίρι.
Τις τελευταίες ημέρες, όμως, η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από τα συνηθισμένα για την εποχή επίπεδα στη χώρα μας. Αρκετές βροχές και καταιγίδες συμπληρώνουν την εξίσωση. Οι βόρειοι άνεμοι φαίνεται πως μεταφέρουν σε όλη την Ελλάδα ψυχρότερες αέριες μάζες από τη βόρεια και βορειοδυτική Ευρώπη.
Η Μεγάλη Βρετανία βίωσε τον πιο κρύο Μάρτιο των τελευταίων 50 ετών. Παρόμοιες χαμηλές θερμοκρασίες παρατηρούνται και σε Σκανδιναβία, βόρεια Γαλλία, βόρεια Γερμανία, Βέλγιο και Ρωσία.
Φαίνεται ότι ένας παράγοντας για το κρύο που επιμένει σε αυτές τις χώρες είναι οι θερμότερες μάζες που επικρατούν στη νότια Ευρώπη και εγκλωβίζουν το κρύο στη βόρεια. Οι κρύες μάζες στον Βόρειο Πόλο είναι αρκετά ενισχυμένες για την εποχή και ανά πάσα στιγμή μπορούν να ρίξουν τη θερμοκρασία περισσότερο.
Πολύ χειρότερο ήταν το καλοκαίρι του 1816, τη «χρονιά χωρίς καλοκαίρι». Κι αυτό γιατί η έκρηξη του ηφαιστείου Tαμπόρα στην Ινδονησία το 1815, η οποία σκότωσε 70.000 ανθρώπους, είχε ως αποτέλεσμα η άνοιξη και το καλοκαίρι του 1816 να είναι εξαιρετικά ψυχρά, κυρίως στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Χιονοπτώσεις και παγετός ακόμα και τον Ιούνιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο κατέστρεψαν καλλιέργειες, με αποτέλεσμα να προκληθούν λιμοί καθώς και επιδημίες χολέρας. Στην Ιρλανδία, από τις 153 ημέρες της περιόδου Μαΐου-Σεπτεμβρίου, τις 142 έβρεχε καταρρακτωδώς, ενώ στην Αγγλία ο μέσος όρος θερμοκρασίας κυμάνθηκε στους 13,37 βαθμούς – το τρίτο πιο ψυχρό καλοκαίρι για τη χώρα. Γενικά, εκείνη τη χρονιά ο μέσος όρος της παγκόσμιας θερμοκρασίας ήταν χαμηλότερη κατά 0,7 βαθμούς Κελσίου από τον μέσο όρο.
Γενικά, ο Ιούλιος είναι ο θερμότερος μήνας του χρόνου για τις περισσότερες περιοχές της χώρας μας, με τον Αύγουστο να είναι λιγότερο ζεστός, κυρίως λόγω της επίδρασης των μελτεμιών.
Θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών παρατηρούνται σχεδόν κάθε χρόνο στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Στην Αθήνα οι υψηλότερες τιμές είναι: 41,9 βαθμοί το 1957, 46,4 το 1973, 48 το 1977.
Η μεγαλύτερη θερμοκρασία εκτός Αθηνών έχει σημειωθεί στις 23 Αυγούστου 1958 στα Τρίκαλα, φτάνοντας τους 47,2 βαθμούς.
Ο πιο φονικός καύσωνας στην Ελλάδα ήταν αυτός του 1987. Διήρκεσε σχεδόν όλο το τρίτο δεκαήμερο του Ιουλίου, φτάνοντας ως τους 44 βαθμούς Κελσίου. Σε συνδυασμό με τα μεγάλα ποσοστά υγρασίας και τη συνεχή άπνοια, δημιούργησε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο καιρικό φαινόμενο μια εποχή που τα κλιματιστικά δεν ήταν ευρέως διαδεδομένα. Στοίχισε τη ζωή σε περίπου 1.300 ανθρώπους σε όλη τη χώρα.
Παρά το γενικά ήπιο κλίμα της Ελλάδας, στις μεγάλες πόλεις έχει δημιουργηθεί ένας ειδικός τύπος κλίματος, το αστικό, λόγω της εξαφάνισης των μεγάλων ανοιχτών χώρων, της απουσίας πρασίνου κ.λπ. Χαρακτηριστικά του αστικού κλίματος είναι η ελάττωση της καταγραφόμενης ηλιοφάνειας από 5% μέχρι και 15%, ειδικά τον χειμώνα, η μείωση της ετήσιας ταχύτητας των ανέμων, η μεγάλη συγκέντρωση αιωρούμενων στερεών σωματιδίων, η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά μισό έως έναν βαθμό, η δημιουργία του φαινομένου της «νησίδας θερμότητας».
Σύμφωνα με έκθεση της WWF, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα ενταθούν στην Ελλάδα κατά την περίοδο 2021-2050. Τα τέσσερα μεγαλύτερα αστικά κέντρα στη χώρα μας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Λάρισα) θα βιώνουν μέχρι και 20 περισσότερες μέρες καύσωνα κατ' έτος. Ειδικά για την Αθήνα, αναμένονται 10-15 περισσότερες μέρες καύσωνα, 30 περισσότερες νύχτες με θερμοκρασία άνω των 20 βαθμών Κελσίου, 10 περισσότερες μέρες με αυξημένη βροχόπτωση και κατά συνέπεια με αυξημένο κίνδυνο πλημμυρών, 10 περισσότερες μέρες με μεγάλες απαιτήσεις ψύξης (αυξημένη χρήση κλιματιστικών) και 15 περισσότερες μέρες τον χρόνο με μεγάλες απαιτήσεις θέρμανσης.
Τα τελευταία δέκα χρόνια έχει δεκαπλασιαστεί ο κίνδυνος για ιδιαίτερα θερμά καλοκαίρια στην Ευρώπη εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, την ώρα που μία δεκαετία νωρίτερα ήταν μόλις διπλάσιος. Το καλοκαίρι του 2003 ήταν το πιο ζεστό που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη τα τελευταία 500 χρόνια, κάτι που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, κυρίως στη Γαλλία.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση για το παγκόσμιο κλίμα, η μέση θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί μέχρι το 2100 κατά τέσσερις έως επτά βαθμούς Κελσίου.
Σύμφωνα με άλλη μελέτη, το 75% των ασυνήθιστα ζεστών ημερών στον πλανήτη και το 18% των ακραίων χιονοπτώσεων και βροχοπτώσεων οφείλονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σήμερα τα κύματα καύσωνα και οι ισχυρές καταιγίδες εμφανίζονται τουλάχιστον τέσσερις φορές πιο συχνά απ' ό,τι πριν η ρύπανση με διοξείδιο του άνθρακα αρχίσει να ωθεί τους δείκτες των θερμομέτρων πιο ψηλά. Η παγκόσμια μέση θερμοκρασία είναι πλέον 0,85 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα επίπεδα της προ-βιομηχανικής περιόδου.
Το 2015 είναι για την Ινδία το έτος με τα περισσότερα θύματα λόγω των αυξημένων θερμοκρασιών από το 1995. Έχουν χάσει τη ζωή τους ήδη 1.500 άνθρωποι.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του πλανήτη περιλαμβάνουν τις ακόλουθες. Ανταρκτική: 15 βαθμοί Κελσίου, το 1974. Αυστραλία: 51,7 βαθμοί Κελσίου, το 1960. Ευρώπη: 48 βαθμοί Κελσίου, 10 Ιουλίου του 1977 στην Αθήνα. Λατινική Αμερική: 48,88 βαθμοί Κελσίου, 11 Δεκεμβρίου 1905 στην Αργεντινή. Ασία: 53,7 βαθμοί Κελσίου, 26 Μαΐου 2010 στο Πακιστάν. Αφρική: 55 βαθμοί Κελσίου, Απρίλιος 2013 στην Τυνησία. Βόρεια Αμερική: 56,6 βαθμοί Κελσίου, 10 Ιουλίου 1913 στην έρημο της Νεβάδα. Υψηλότερη θερμοκρασία: 55.555.537, 77 βαθμοί Κελσίου, σε ένα σουπερνόβα 5.000 έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας. Υψηλότερη τεχνητή θερμοκρασία: 5.499.999.999.726,85 στον αντιδραστήρα CERN.
σχόλια