Το μέλλον θ' αργήσει

Στις 20 Ιανουαρίου της χρονιάς που σε λίγο εκπνέει περισσότεροι από 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι (αριθμός ρεκόρ) συγκεντρώθηκαν μπροστά από το Καπιτώλιο, στην Ουάσινγκτον, για να παρακολουθήσουν την τελετή ορκωμοσίας του Μπαράκ Ομπάμα, του πρώτου μαύρου Προέδρου στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ήταν μια μέρα που σε κάθε γωνιά του πλανήτη λίγοι ή πολλοί άνθρωποι ψιθύρισαν τη λέξη «ελπίδα». Αισθάνθηκαν, όπως έγραψε την επόμενη μέρα η «Washington Post», πως «μια καινούργια μέρα ανατέλλει».

Εάν το συγκριτικό στοιχείο είναι οι δύο τετραετίες πού άφησε πίσω του ο Τζορτζ Μπους υιός (ίσως ο χειρότερος Πρόεδρος που πέρασε ποτέ από τον Λευκό Οίκο), αλίμονο εάν δεν περάσει αυτό τον πήχη ο Ομπάμα. Είναι δύσκολο πολύ να φανταστεί κάποιος τον κόσμο χειρότερο από αυτόν της πρώτης 10ετίας του 21^ου αιώνα.

Η τρομοκρατική επίθεση, στις 11/9 του 2001 στους Δίδυμους Πύργους στη Νέα Υόρκη, στο Πεντάγωνο και στην Πενσυλβάνια, όπου συνετρίβη το ένα από τα αεροπλάνα που «άρπαξαν» οι καμικάζι του Μπιν Λάντεν, εάν «ζήτησε» την αλλαγή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, κυρίως στη Μέση Ανατολή, δεν την πέτυχε. Η κατάσταση των πραγμάτων στην Παλαιστίνη, σε πολιτικό επίπεδο, χαρακτηρίζεται από πλήρη ακινησία. «Προσπάθειες επίλυσης της ισραηλινο-παλαιστινιακής διένεξης βρίσκονται σε μία πολύ επικίνδυνη κατάσταση απραξίας και απαιτείται επειγόντως μία "επιχείρηση διάσωσης" που να πηγαίνει πέρα από τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών», ειπώθηκε αυτή την εβδομάδα σε συνέδριο που έγινε για το Μεσανατολικό στην Ιορδανία, με πρωτοβουλία της Ρωσίας.

«Ο ταχύτερος δρόμος προς τον επόμενο γύρο βίας είναι μέσω μιας ακόμη αποτυχημένης διαδικασίας διαπραγματεύσεων που, όπως τη βλέπω αυτήν τη στιγμή, έχει μηδενικές ελπίδες να καρποφορήσει», είπε στο συνέδριο ο Γκερσόν Μπασκίν, του ισραηλινο-παλαιστινιακού Κέντρου Έρευνας και Πληροφορίας.

Από τον Ιούνιο του 2007 που η αγωνιστική ισλαμική οργάνωση Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο της Γάζας, το Ισραήλ έκανε ακόμα πιο σκληρό, ακόμα πιο ασφυκτικό τον οικονομικό αποκλεισμό της περιοχής. Σήμερα, η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας περιγράφεται από διεθνείς ανθρωπιστικούς οργανισμούς ως «πέρα από τραγική».

Υπολογίζεται ότι περίπου το 70% του πληθυσμού της περιοχής ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.

Ο Μαχάτμα Γκάντι έλεγε πως «η πείνα είναι η μεγαλύτερη μορφή τρομοκρατίας». Και προς αυτή την κατεύθυνση, με όσα βήματα έχουν γίνει, τα «κιτάπια της ανθρωπότητας» έχουν ακόμα πολύ άσχημα νέα.

Στη Σύνοδο του ΟΗΕ για τα Τρόφιμα, που έγινε τον περασμένο Νοέμβριο στη Ρώμη, περίπου 2.000 χώρες δεσμεύτηκαν να βοηθήσουν τις λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες να μειώσουν την εξάρτησή τους από ξένη οικονομική βοήθεια για την τροφή τους. Οι αλλαγές των καιρικών φαινομένων πλήττουν τις χώρες αυτές περισσότερο από οποιεσδήποτε άλλες, λόγω ακριβώς των πολύ σαθρών υποδομών τους. Αυτό είναι πολύ «ορατό» και λαμβάνει τραγικές διαστάσεις, όταν αυτά τα καιρικά φαινόμενα εκδηλώνονται σε ακραία μορφή, όπως συνέβη τέτοιες μέρες, 26 Δεκεμβρίου του 2004, με το τσουνάμι (αποτέλεσμα σεισμού) στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Η λειψυδρία σε πολλές χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου, εκτός του ότι έχει καταστρέψει ένα μεγάλο μέρος της γεωργικής τους παραγωγής -μειώνοντας, άρα, αισθητά, το εισόδημα και την τροφή εκατομμυρίων ανθρώπων- προκαλεί ασθένειες (κυρίως του στομάχου και του εντέρου) που, περίπου δύο δεκαετίες πριν, πιστεύαμε πως δεν θα ξανασυναντούσαμε μετά το 2000.

Το 1974, ο Χένρι Κίσινγκερ, υπουργός Εξωτερικών τότε των ΗΠΑ, έλεγε στο πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Τροφίμων, που πάλι είχε γίνει στη Ρώμη, ότι μέσα στα επόμενα 10 χρόνια «κανένα παιδάκι, πουθενά στον κόσμο, δεν θα πάει για ύπνο νηστικό». Όπως σημείωνε πρόσφατα ο «Economist», 35 χρόνια μετά, λίγες εβδομάδες μετά από ακόμα ένα συνέδριο στη Ρώμη ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πέφτουν κάθε βράδυ για ύπνο πεινασμένοι.

Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας», που κήρυξε η Αμερική αμέσως μετά την 11/9, βρίσκει σήμερα και το Ιράκ και το Αφγανιστάν υπό κατοχή-κατάληψη, όπως και να το πει κάποιος· μιλάμε για δύο χώρες που έχουν στα εδάφη τους τεράστιο αριθμό ξένων γι' αυτές στρατιωτικές δυνάμεις, μία από τις οποίες, η αμερικανική, παίζει πρωταρχικό ρόλο στον έλεγχο της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων. Οι πιο κερδισμένοι απ' όλους είναι οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, οι έμποροι όπλων, οι εργοληπτικές εταιρείες που κέρδισαν συμβόλαια στο Ιράκ και διάφοροι μεσάζοντες. Στα διοικητικά συμβούλια πολλών εταιρειών που πλούτισαν στο Ιράκ βρίσκονται διαπρεπή μέλη της κυβέρνησης του αλησμόνητου Μπους.

Τέλος, τα πρώτα 9 χρόνια της πρώτης 10ετίας του 21^ου αιώνα βρίσκουν τον κόσμο να διολισθαίνει σιγά-σιγά σε μία πρωτοφανή για το μέγεθος και τη διάρκειά της οικονομική κρίση, το μεγάλο σπυρί της οποίας έσπασε προς τα τέλη του 2008 (με την τραπεζική φούσκα) και ακόμα βγάζει πύον.

Στη μητρόπολη του καπιταλισμού, το σύστημα της λεγόμενης «ελεύθερης αγοράς» είδε την κυβέρνηση να παίρνει εκείνη την πρωτοβουλία και να κρατικοποιεί, εν μέρει, αλλά σε μεγάλο μετοχικό ποσοστό, τράπεζες και άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που, λίγα χρόνια πριν, εάν τους έλεγες ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο, θα σε έστελναν για ανάλυση.

Τώρα, το ίδιο το σύστημα της οικονομίας μοιάζει να βρίσκεται ξαπλωμένο στον καναπέ του ψυχιάτρου, αναζητώντας αίτια και λύσεις. «Έξω», στον πραγματικό κόσμο (και όχι εκεί όπου συνεδριάζουν και διαβουλεύονται πολιτικοί, οικονομολόγοι, και τραπεζίτες), ζούμε κιόλας έναν άγριο πόλεμο επιβίωσης. Η ανεργία δεν είναι πλέον μόνο ένα στατιστικό νούμερο. Δεν υπάρχει οικογένεια, σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ε.Ε., που να μην έχει ή να μην ξέρει κάποια άλλη που έχει δικό της άνεργο.

Οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλέψουν με λιγότερα χρήματα ή τους προσφέρεται μερική μόνο απασχόληση, και αυτή ανασφάλιστη. Η ακρίβεια των προϊόντων έχει μειώσει ακόμα πιο πολύ την αξία του χρήματος. Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δείχνει ότι ακόμα και στις αναπτυγμένες χώρες υπάρχει σαφής τάση επιστροφής σε κακή διατροφή, λόγω της στενής οικονομικής κατάστασης. Αποτέλεσμα αυτής της τάσης είναι και η αύξηση του ποσοστού παχύσαρκων, που πλέον δεν ανήκουν στην κατηγορία εκείνων που τρώνε καλά άρα γι' αυτό παχαίνουν, αλλά στην κατηγορία εκείνων που τρώνε κακά.

Μέσα σ' όλα, αλλά ποιος να πει τάχα ότι δεν είναι και αλληλένδετα, προέκυψε και η λεγόμενη «νέα γρίπη», τύπου Η1Ν1. Ό,τι σχετίζεται με αυτήν (καιρικές συνθήκες που υποβοηθούν τη διάδοσή της, κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα, που προκαλεί χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, επιβάρυνση περιβάλλοντος, μεγάλο έλλειμμα προληπτικής ιατρικής, ακόμα πιο μεγάλο έλλειμμα σωστής και ψύχραιμης ενημέρωσης, «κάνε το εμβόλιο/μην το κάνεις», κ.λπ.) είναι και αυτό «σημείο των καιρών» που ζούμε τώρα, με πολύ θυμό, μεγάλη δυσκολία, καθημερινό βάσανο και λίγες, ελάχιστες, αντισταθμιστικές χαρές!