Η Ιαπωνία και το μυαλό του Αναξίμανδρου εμπνέουν την Στεφανία Στρούζα

Μια σύντομη συζήτηση με την εικαστικό που παρουσιάζει την έκθεση «Currents and Currencies» στην A.Antonopoulou Art

-Πες μου λίγα πράγματα για σένα.

Έχω ζήσει ένα μεγάλο διάστημα στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στην Αρχιτεκτονική, και έπειτα στο Εδιμβούργο και στη Βιέννη, όπου αποφοίτησα από την Ακαδημία Καλών Τεχνών, συγκεκριμένα από τον κλάδο της Γλυπτικής. Πρόσφατα επέστρεψα ξανά στην Αθήνα. Κυκλοφορώ πολύ ανάμεσα στα Εξάρχεια και του Ψυρρή, όπου βρίσκονται το σπίτι και το στούντιό μου αντίστοιχα. Απολαμβάνω την κινητικότητα του κέντρου, το περπάτημα σε όλες αυτές τις διαφορετικές γειτονιές και τους λόφους της πόλης, τη θέα προς τη θάλασσα. Παράλληλα, με ενδιαφέρει πολύ να ταξιδεύω με αφορμή διάφορα πρότζεκτ. Το 2016 βρισκόμουν στο Βauhaus Dessau στη Γερμανία και στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ την άνοιξη θα πραγματοποιήσω ένα residency στην Πόλη του Μεξικού. Κάποια στιγμή θα ήθελα να επιστρέψω στην Ιαπωνία, είναι μια χώρα που με επηρέασε πολύ τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στα εικαστικά.

 

-Με τι ασχολείσαι αυτή την περίοδο;

Παρουσιάζω την ατομική μου έκθεση «Currents and Currencies» στην γκαλερί Αντωνοπούλου στην Αθήνα και συμμετέχω παράλληλα στην 6η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης με την εγκατάσταση «The condition of (Im)possibility». Στις 4 Νοεμβρίου θα βρίσκομαι ξανά στη Θεσσαλονίκη για τα εγκαίνια της έκθεσης «Το Ρίζωμα» σε επιμέλεια του Ορέστη Ανδρεαδάκη. Στη συγκεκριμένη έκθεση λαμβάνω μέρος με ένα νέο γλυπτικό έργο, το οποίο βασίζεται στη σχέση ανάμεσα στα δέντρα, την αρχιτεκτονική και τον ανιμισμό.

 

-Μίλησέ μου για τρία αγαπημένα σου αντικείμενα. Ποια είναι και γιατί έχουν ξεχωριστή σημασία για σένα;

Μια μικροσκοπική γκραβούρα του 1904 από τη Ζάκυνθο, το νησί απ’ όπου κατάγομαι, μια γαλάζια βεντάλια από ξύλο και χαρτί που βρήκα στην Ιαπωνία και ένα οξειδωμένο κουτάκι από αλουμίνιο που μάζεψα σε ένα road trip στο Death Valley. Αποτελούν μέρος μια συλλογής με πολύ διαφορετικά μεταξύ τους αντικείμενα, που σχετίζονται με τόπους οι οποίοι ασκούν επιρροή στη δουλειά μου.

 

-Ποιο ήταν το τελευταίο πράγμα που σε σόκαρε;

Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Καταλονία.

 

-Πες μου το τελευταίο πράγμα άκουσες/διάβασες και θεώρησες ευχάριστη είδηση.

Δύσκολο να απαντήσω. Οι τελευταίοι μήνες μού φάνηκαν αρκετά «σκοτεινοί» σε πολιτικό επίπεδο αλλά και σε σχέση με το περιβάλλον. Νομίζω ότι οι τελευταίες ευχάριστες ειδήσεις ήρθαν από κοντινά μου πρόσωπα παρά από κάποιο μέσο ενημέρωσης.

 

Η Ιαπωνία και το μυαλό του Αναξίμανδρου εμπνέουν την Στεφανία Στρούζα
Surface Disturbances, Crests of Foam, 2017, ψηφιακή εκτύπωση σε ύφασμα, 10 x 1.40 μ., (λεπτομέρεια)

 

-Τι θα δούμε στην έκθεση «Currents and Currencies»;

Ο κεντρικός άξονας της νέας μου δουλειάς βασίζεται στη σχέση των ρευμάτων (currents) ως υδάτινων στοιχείων και ως παγκόσμιας πολιτισμικής μεταφοράς και των νομισμάτων (currencies) και στις διαφορετικές μορφές που αυτά λαμβάνουν μέσα στον χρόνο. Η έκθεση εκτυλίσσεται ως ένα πέρασμα μέσα από ποικίλα πολιτισμικά παραδείγματα και αναφορές από την αρχαία Κοσμολογία, την Ιστορία και την Ανθρωπολογία, προκειμένου να διατυπώσει αφενός την έννοια της ρευστότητας (liquidity) και αφετέρου το «πέτρωμα» των ροών, το μη-προσπελάσιμο στοιχείο. Μια σειρά από γλυπτικά σύνολα που ενσωματώνει τη γεωμετρία του κύκλου ως δομικό στοιχείο που εκφράζει την έννοια της συνδεσιμότητας, ενώ ταυτόχρονα ανακαλεί τη μορφολογία των νομισμάτων. Ένα αρχιτεκτονικό στοιχείο το οποίο διαιρεί τον κεντρικό χώρο της γκαλερί, διακόπτοντας την κίνηση και την οπτική συνέχεια, και αποτυπώνει την έννοια της αναταραχής. Τέλος, το μοτίβο της συσσώρευσης (accumulation) ροών, αντικειμένων και εννοιών παίρνει τη μορφή ενός υφάσματος μεγάλης κλίμακας σαν ένα ρευστό διάγραμμα σε διάλογο με τα αντικείμενα της έκθεσης.

 

Η Ιαπωνία και το μυαλό του Αναξίμανδρου εμπνέουν την Στεφανία Στρούζα
Anaximander's Mind, 2017. Μάρμαρο, αλουμίνιο, σιλικόνη (silica beads), 100 x 100 x 5 εκ., (λεπτομέρεια)

 

-Πώς προέκυψε ο τίτλος της έκθεση και ποια θεωρείς ότι είναι η σχέση που αυτός περιγράφει;

Ο τίτλος προέκυψε μέσα από μια εκτενή έρευνα, τόσο σε ιστορικό όσο και σε συμβολικό επίπεδο, πάνω στη σχέση του υδάτινου στοιχείου και των ροών με τις έννοιες της κοινωνίας και της οικονομίας. Μέσα από τον συσχετισμό ρευμάτων (currents) και νομισμάτων (currencies) ήθελα να εστιάσω στους δεσμούς που αυτά διαμορφώνουν ανάμεσα σε τόπους και πληθυσμούς, καθώς και στα όρια που καταλύουν ανάμεσα σε «λόγους» και οικονομικές δραστηριότητες. Νομίζω ότι σε αυτό έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο και το γεγονός ότι όροι όπως η ρευστότητα έχουν κυρίαρχη σημασία στη σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα, ενώ διατηρούν παράλληλα έναν έντονο συμβολικό χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια της έρευνας βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός ότι σε πολύ διαφορετικές περιοχές του κόσμου η εμφάνιση του πρώτου κυκλοφορούντος νομίσματος έγινε με τη μορφή κοχυλιών, τα οποία διακινούνταν στο πλαίσιο του θαλάσσιου εμπορίου. Προσωπικά, με ενδιέφερε να αποκωδικοποιήσω κάποιες από αυτές τις ιδέες μέσω μιας γλυπτικής προσέγγισης και ιδιαίτερα μέσα από τη δυναμική των υλικών πάνω στην οποία δομούνται τα έργα. Η ίδια η μορφή των γλυπτών καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από αναφορές σε αρχαίους χάρτες, στον ανταλλακτικό πολιτισμό κοχυλιών «Kula Ring» στον Ειρηνικό Ωκεανό και σε διαγράμματα του Internet, διατηρώντας πάντα ένα επίπεδο αφαίρεσης, το οποίο θεωρώ καίριο σημείο της δουλειάς μου γενικότερα.

 

-Πες μου μερικά πράγματα για το έργο «Anaximander’s Μind».

Το έργο αποτελεί κεντρικό στοιχείο της έκθεσης και βασίζεται πάνω στον πρώτο χάρτη του δυτικού πολιτισμού (6ος π.Χ. αι.) που έφτιαξε ο Έλληνας φιλόσοφος Αναξίμανδρος. Στον συγκεκριμένο χάρτη ο τότε γνωστός κόσμος αναπαρίσταται ως ένα επίπεδο «νησί» που περιβάλλεται από ένα ρευστό όριο, το ρεύμα του μυθικού ποταμού Ωκεανού. Το γλυπτικό αυτό αντικείμενο αποτελείται από τρία υλικά (μάρμαρο, αλουμίνιο και σιλικόνη), τα οποία αναφέρονται στις διαφορετικές ροές της ύλης μέσα στον χρόνο: από τη βραδεία αρχαϊκή και την επιταχυνόμενη βιομηχανική μέχρι την ιλιγγιώδη ροή των πληροφοριών τη μεταβιομηχανική εποχή. Κατά μία έννοια, το έργο «Anaximander’s Μind» ενσωματώνει, μέσω της σύνθετης υλικότητάς του, τη δυναμική αυτή σχέση ανάμεσα στη ρευστότητα και το «πέτρωμα» που χαρακτηρίζει τόσο το παρελθόν όσο και την άμεση πραγματικότητα.

 

Info: «Currents and Currencies», μέχρι τις 25/11, A.Antonopoulou Art, Αριστοφάνους 20, Ψυρρή. Τετ.-Παρ.: 14:00-20:00, Σάβ. 12:00-16:00, είσοδος ελεύθερη

Οδηγός Τέχνες & Πολιτισμός