Μια παγωμένη νύχτα, τον Μάρτιο του 1984, έξω από τη νότια ακτή της Ισλανδίας, ένα αλιευτικό πλοίο και όλοι του οι άντρες βυθίστηκαν στη θάλασσα σ’ ένα μοιραίο ναυάγιο. Μόνο ένας από το πλήρωμα σώθηκε από την τραγωδία. Καταφέρνοντας να κολυμπήσει για έξι ώρες μέσα στον ωκεανό, ο άντρας έφτασε στη στεριά, μόνο για να συνειδητοποιήσει ότι βρίσκεται σε μια ακτή πλημμυρισμένη από θανατηφόρα λάβα, μακριά από κάθε ανθρώπινο στοιχείο ή δυνατότητα βοήθειας.

Μπορούμε να συγκρίνουμε, σε πρώτο επίπεδο, το Deep, που σηματοδοτεί την επιστροφή του Μπαλτάζαρ Κορμάκουρ στην Ισλανδία, με το All is Lost του Τζέι Σ. Τσάντορ. Εκτός από τις προφανείς ομοιότητες (ένα ναυάγιο με έναν άνδρα που δίνει μοναχική μάχη με τη θάλασσα για να επιβιώσει), σημασία έχει ο χειρισμός, που ανάγεται σε συλλογικά χαρακτηριστικά, νοοτροπία και εν τέλει φιλοσοφία. Στην περίπτωση του σιωπηλού Ρόμπερτ Ρέντφορντ, μια γενικότερη αντίληψη της αμερικανικής ατομικότητας μπορεί να εφαρμοστεί, στο πλαίσιο της μεγάλης εικόνας μιας απλής ιστορίας. Η έννοια του ελευθεριακού (libertarian, ωστόσο όχι στην εμβάθυνση που επιχείρησε ο Σον Πεν με το Into the Wild) έχει οδηγήσει έναν ευκατάστατο κύριο κάποιας ηλικίας σε μια βόλτα αναψυχής, επειδή αυτό επέλεξε να κάνει, χωρίς να γνωρίζουμε πολλά για τους λόγους και τις συνθήκες που τον οδήγησαν εκεί. Υποθέτουμε πως θέλει να πάρει κάποιες αποφάσεις μόνος του, ή ότι βρίσκεται σε μια καμπή στη δύση της ζωής του, ή απλώς, επειδή έχει τα μέσα, να πάρει άδεια από τις υποχρεώσεις του, χωρίς να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Είναι αυτόβουλος και αυτοδιάθετος, μακριά από τους μηχανισμούς ηρωισμού που επινόησε το Perfect Storm, για να συνδέσει τους ψαράδες με τις οικογένειές του στο έλεος μιας τρομερής καταιγίδας, στα ανοιχτά της Βοστώνης – άλλη περίπτωση, ένα εργατικό μελόδραμα αλά Χόλιγουντ, με πολλά στοιχεία περιπέτειας για να συναρπάσει τα πλήθη.

Στο Deep, που εμπνέεται από πραγματικό περιστατικό του 1984, ένα αλιευτικό βυθίζεται στα παγωμένα νερά της νότιας ακτής της Ισλανδίας και ο ευτραφής Γκούλι, αφού προσπαθεί μάταια να βοηθήσει όποιον μπορεί, κολυμπάει επί 6 ώρες στη θάλασσα και ξεβράζεται σε μια παραλία. Αφού πατάει σε καυτή λάβα, βρίσκει καταφύγιο στο πιο κοντινό χωριό. Με λίγα λόγια, ένας γνήσιος εκπρόσωπος της εργατικής τάξης ανατρέπει κάθε λογικό προγνωστικό και παίρνει τις σωστές αποφάσεις για τη σωτηρία του. Το πάχος του, ιδανική λαβή για κοροϊδευτικά σχόλια κάτω από άλλες περιστάσεις, τον προστάτεψε σαν να ήταν φώκια. Και οι Ισλανδοί είδαν στο πρόσωπό του έναν εθνικό ήρωα. Καταλαβαίνουμε γιατί: όπως ο Γκούλι, ένας ψαράς σαν την πλειοότητα των συμπατριωτών του, έβαλε το μυαλό του να δουλέψει για να βρει την άκρη στην απόλυτη καταστροφή, έτσι και η Ισλανδία αναγκάστηκε να ανασυρθεί με αξιοπρέπεια, και πικρό τίμημα, από το οικονομικό της ναυάγιο. Όπως έχει εξηγήσει σε συνέντευξή του ο Κορμάκουρ, πρέπει να συντρέχουν τρία ζωτικά στοιχεία για να αποκτά ενδιαφέρον ένα σενάριο μέσω του κεντρικού χαρακτήρα: να λειτουργεί σε μια ασυνήθιστη κατάσταση, να έχει μια ιστορία να αφηγηθεί και να αναφέρεται σε κάτι μεγαλύτερο. Αν δεν συμβαίνει το τελευταίο, τότε η ταινία συρρικνώνεται αυτόματα.

Στο Deep η αναγωγή που λέγαμε γίνεται με τον πιο αόρατο τρόπο – αλίμονο αν οι ταινίες κραδαίνουν τη σπουδαιότητά τους μόνο με την επικαιροποίηση του προβλήματος. Αντίθετα με την ολότελα προσωπική διαδρομή του ανώνυμου Άνδρα του All is Lost, μια υπαρξιακή αναζήτηση με πολλές λακκούβες, η σύντομη οδύσσεια του «ανώνυμου» Γκούλι συνεχίζεται και πέρα από τη μαύρη του νύχτα στη θάλασσα, στην αχαρτογράφητη επιβίωση ενός ανθρώπου που μόλις επιβίωσε ενός δυστυχήματος. Και χωρίς να το επιδιώκει ή να το μεταδίδει άμεσα με τη συμπεριφορά του, ο casual Γκούλι αποτελεί κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας, σε βαθμό που να θεωρείται σε μικρή κλίμακα μυθικός, με ένα ανθρώπινο κατόρθωμα που όντως χαρακτηρίστηκε «θαύμα» από τους ειδικούς. Ο Κορμάκουρ, που ουδέποτε πίστεψε στα μελοδράματα (πόσο μάλλον στα θαύματα), γύρισε για πρώτη του φορά μια ταινία που εκθειάζει την ψυχή. Παρά τη σταθερή ψυχραιμία του στον χειρισμό, δεν παραλείπει να θαυμάσει την ομορφιά της χώρας του, φορώντας την αγριάδα και τη μεγαλοσύνη της σε αυτή την ιστορία ηρωισμού.