Μαρσέλ Νατζαρή, Χειρόγραφα 1944-1947: Από τη Θεσσαλονίκη στο Ζόντερκομάντο του Άουσβιτς

Ο Εβραίος Θεσσαλονικιός Μαρσέλ Νατζαρή υπήρξε ένας από τους ελάχιστους επιζώντες του Ζόντερκομάντο, της «ειδικής ομάδας» των θαλάμων αερίων και των κρεματορίων του Άουσβιτς-Μπίρκεναου

LIFOTEAM 26.9.2018 | 00:00

Η Ελληνοαμερικανική Ένωση και το Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια και την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών παρουσιάζουν το βιβλίο με τίτλο: Μαρσέλ Νατζαρή, Χειρόγραφα 1944-1947: Από τη Θεσσαλονίκη στο Ζόντερκομάντο του Άουσβιτς.

 

Η Ειδική Ομάδα Εργασίας «Ζόντερκομάντο» του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου ήταν συγκροτημένη από κρατούμενους, κυρίως Εβραίους, και επιφορτισμένη με την «προετοιμασία» των θαλάμων αερίων, την υποδοχή των μελλοθάνατων, τη συγκομιδή και την αποτέφρωση των πτωμάτων στα κρεματόρια.

 

Ο Εβραίος Θεσσαλονικιός Μαρσέλ Νατζαρή, ένας από τους ελάχιστους επιζώντες του Ζόντερκομάντο, έγραψε ένα από τα εννέα χειρόγραφα, γνωστά ως «κύλινδροι του Άουσβιτς», που βρέθηκαν θαμμένα στον περίβολο των κρεματόριων του στρατοπέδου και το μοναδικό γραμμένο στα Ελληνικά.

 

Τα χειρόγραφα αυτά των μελών της ομάδας Ζόντερκομάντο είναι μοναδικές προσωπικές μαρτυρίες-ντοκουμέντα για τα εγκλήματα των Ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

 

Το κείμενό του βρέθηκε τυχαία το 1980, εξαιρετικά δυσανάγνωστο, αποκρυπτογραφήθηκε και δημοσιεύεται σε αυτή την έκδοση, σχεδόν πλήρες και αποκατεστημένο. Το δεύτερο χειρόγραφο που συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο γράφτηκε από τον Νατζαρή μετά την απελευθέρωσή του, όπου, μεταξύ άλλων, καταγράφει την αντιστασιακή δράση του στα βουνά της Ρούμελης, καθώς και τη συμμετοχή του μαζί με άλλους Έλληνες Εβραίους στην εξέγερση των Ζόντερκομάντο τον Οκτώβριο του 1944 στο Άουσβιτς.

 

«Είναι η επιστολή ενός μελλοθανάτου, μια καταγγελία αυτών που έχει ζήσει και θέλει να τα κάνει γνωστά στον έξω κόσμο για να υπάρξει κάποια δικαίωση», λέει χαρακτηριστικά η ομότιμη καθηγήτρια του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, επιμελήτρια της πρώτης έκδοσης της μαρτυρίας.

 

Ο Μαρσέλ Νατζαρή, Έλληνας Σεφαραδίτης Εβραίος, γεννήθηκε το 1917 στη Θεσσαλονίκη, πολέμησε στην Αλβανία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στάλθηκε από τους Ναζί σε καταναγκαστικά έργα στη Μενεμένη. Στη συνέχεια ξέφυγε από την Θεσσαλονίκη, εντάχθηκε στις τάξεις του ΕΛΑΣ, αλλά συνελήφθη και βασανίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν, στις φυλακές Αβέρωφ και στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου. Το 1944 στάλθηκε με την τελευταία αποστολή Εβραίων από την Αθήνα στο Άουσβιτς όπου υποχρεώθηκε να δουλέψει στη ομάδα των Ζόντερκομάντο. Ο Νατζαρή τελικά επιβίωσε και επιστρατεύθηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Το 1951 μετανάστευσε με τη σύζυγό του στις ΗΠΑ, όπου έζησε και εργάστηκε μέχρι τον θάνατό του το 1971 σε ηλικία 54 ετών.

 

Για το βιβλίο μιλούν οι: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου- Ομότιμη Καθηγήτρια Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πάβελ Πολιάν- Ιστορικός, Αλεξάντρ Νικιτιάεβ- Τεχνικός εικόνας, Υπεύθυνος για την ψηφιακή επεξεργασία των χειρογράφων, Αντρέας Κίλιαν- Ερευνητής, Νέλλυ Νατζαρή- Κόρη του συγγραφέα.

Την εκδήλωση συντονίζει ο δημοσιογράφος Σπύρος Κακουριώτης

 

Οι ομιλητές Πάβελ Πολιάν, Αλεξάντρ Νικιτιάεβ και Αντρέας Κίλιαν θα μιλήσουν στα Αγγλικά χωρίς διερμηνεία. Για την καλύτερη παρακολούθηση, τα κείμενα των ομιλιών τους θα διανεμηθούν στο κοινό μεταφρασμένα στα Ελληνικά.

ΠΟΤΕ26/09/2018 - 26/09/2018
ΠΟΥΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
Οδηγός Βιβλίου