Οι γυναίκες σε όλον τον κόσμο άλλοτε ηχηρά και άλλοτε αθόρυβα διεκδικούν στην πράξη τα δικαιώματα τους και την θέση που τους αξίζει. Ξεπερνάνε καθημερινά εμπόδια, αγωνίζονται μέσα σε ένα ανδροκρατούμενο κόσμο για τα στοιχειώδη, και προσπαθούν διεκδικώντας κάθε ευκαιρία στη ζωή ώστε να ζήσουν με αξιοπρέπεια.
Ο διάσημος Έλληνας φωτογράφος Κοσμάς Κουμιανός ξεκίνησε να ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο ως προσωπική επιθυμία, και να απαθανατίζει πρόσωπα και βλέμματα δυναμικών γυναικών που βίωσαν τραυματικές εμπειρίες αλλά τα κατάφεραν. Σενεγάλη, Νεπάλ, Λίβανος, Ελλάδα, είναι μερικά από το μέρη στα οποία βρέθηκε και φωτογράφισε δεκάδες γυναίκες και κορίτσια. Μέσα από το βλέμμα τους κατάφερε να αποτυπώσει την χαρά, την δύναμη και την αισιοδοξία που παρά τις αντιξοότητες της ζωής εκείνες συνεχίζουν να διατηρούν.
Η Actionaid εστιάζοντας χρόνια στα δικαιώματα των γυναικών ανά τον κόσμο, συνεργάστηκε με τον καταξιωμένο φωτογράφο και πραγματοποίησε μαζί του τα ταξίδια όπου βοήθησε στην αποτύπωση των ιστοριών μέσα από βίντεο και συνεντεύξεις. Πορτρέτα, βίντεο, ομιλίες και μια σειρά από installation θα έχει την ευκαιρία το κοινό να παρακολουθήσει και να ακούσει γυναίκες να αφηγούνται τις δυνατές ιστορίες του.
Η έκθεση με τίτλο «Κοίταξέ με, άκουσέ με» θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έως τις 13 Μαρτίου στο Ωδείο Αθηνών.
Το ampa ήρθε σε επαφή με τον φωτογράφο Κοσμά Κουμιανό, ο οποίος μίλησε για το έργο και την εμπειρία του.
— Το πρότζεκτ πότε ξεκίνησε;
Αυτό το πρότζεκτ έχει ξεκινήσει από το 2018 όπου μαζί με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη πήγαμε και κάναμε το ντοκιμαντέρ «Ένας άλλος κόσμος». Εκεί ήμουν υπεύθυνος για τη φωτογραφία. Την Actionaid την γνώριζα, παρακολουθούσα τα ταξίδια και τις δράσεις τους στο εξωτερικό, εκτιμούσα πολύ την δουλειά τους και όλα όσα έχουν προσφέρει. Εκείνοι συνεργαστήκαμε για το ντοκιμαντέρ όπου περάσαμε πολύ ωραία, κάναμε μια πολύ ωραία δουλειά η σχέση μας εδραιώθηκε και από τότε προχωρήσαμε σε καινούργια πρότζεκτ.
— Σε πόσα χρόνια έκανες αυτά τα ταξίδια;
Τέσσερα χρόνια διήρκησε η συνολική δουλειά, η οποία είναι μια δουλειά που την κάνω πολλά χρόνια σε προσωπικό επίπεδο γιατί ταξιδεύω ανα τον κόσμο με την κάμερα μου. Από εκεί και πέρα η Actionaid με βοήθησε στο κομμάτι της επικοινωνίας, να γνωρίσω από κοντά τις γυναίκες και να μάθω τις ιστορίες τους. Ήταν ο δίαυλος επικοινωνίας με αυτούς τους ανθρώπους ώστε να μπορεσω να καταγράψω τις ιστορίες τους.
— Ποια ιστορία σε συγκίνησε περισσότερο;
Το πιο πρόσφατο και αυτό που με συγκινεί συνολικά, είναι η τελευταία φωτογραφία που ανέβασα στο λογαριασμό μου στο Instagram, ενός κοριτσιού που είναι από τον Λίβανο και έχει χάσει το σπίτι, τη γειτονιά, το σχολείο του, έφυγε από τον τόπο του και ζει σε ένα τσαντίρι σε μια διπλανή χώρα όπου λογικά εκεί θα παραμείνει για πολλά χρόνια χωρίς να έχει τίποτα. Ε, είναι απίστευτο πόσο χαρούμενο είναι αυτό το κορίτσι με αυτά που έχει. Οι άνθρωποι ζουν δύσκολα, πολύ δύσκολα, καμία σχέση με εμάς και όλο αυτό σε κάνει να αναρωτιέσαι. Πολλές φορές γυρίζω πίσω στην Ελλάδα και αναρωτιέμαι για ποιο λόγο γκρινιάζω, είναι μια τρομερή σφαλιάρα. Εκείνοι έχουν τρομερή δυναμη ψυχής.
— Στην ουσία αυτό που κάνεις είναι να αποτυπώνεις αυτή τη δύναμη ψυχής των γυναικών αυτών.
Ακριβώς και εδώ είναι που θέλω να το πω. Δεν πάω με σκοπό να αποτυπώσω το δράμα, δεν θέλω αυτό. Δεν θα δεις καμία φωτογραφία που να βγάζει λύπη. Αυτό χαίρομαι και για αυτό είμαι υπερήφανος, πάω και αποτυπώνω την δυναμική και την ψυχική δύναμη που έχουν με την λιγοστή βοήθεια που λαμβάνουν από τον οποιονδήποτε. Ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολα έχουν περάσει, αποτυπώνω των χαρακτήρα που έχουν δημιουργήσει ύστερα από τις κακουχίες που έχουν περάσει.
— Λογικά δεν θα τους ήταν εύκολο να εκμυστηρευτούν την ιστορία τους.
Κάποιες φορές ήταν εύκολο, κάποιες άλλες όχι. Υπήρχαν ιστορίες βιασμού, κακοποίησης σωματικής, ψυχολογικής, πράγματα δύσκολα αλλά μας εμπιστεύτηκαν, εμένα και την actionaid.
— Τι ιστορίες σου διηγήθηκαν;
Ιστορίες βιασμού, κακοποίησης, φτώχειας, προσφυγιάς, εγκατάλειψης. Εγώ με την κάμερα αποτυπώνω το σημείο που είναι η ζωή τους τώρα. Ότι όλα πάνε πρός το καλύτερο. Αυτό θέλω να δείξω την καμπή προς το καλό.
— Είσαι ένας άνθρωπος που μέσα από τη δουλειά σου έρχεσαι σε επαφή και με τις δυο πλευρές της ζωής. Βλέπεις το δίπολο. Από τη μία lifestyle φωτογραφίσεις και από την άλλη ένας άλλος κόσμος. Αυτό σε εμπνέει;
Πάρα πολύ. Βλέπω τις δύο όψεις. Βλέπεις την μεγάλη αλήθεια που πίστεψε με σε ξυπνάει, σε κάνει σε προσωπικό επίπεδο καλύτερο άνθρωπο, σε κάνει να νιώθεις πολύ πιο ευγνώμων για αυτά που έχεις και κάνεις στη ζωή. Υπήρχε ένα σχολείο μακριά σε μια περιοχή όπου τα παιδιά περπατούσαν 4 ώρες για να πάνε να πιούνε νερό από το σχολείο στη μέση του πουθενά. Η actionaid τους έφερε νερό στο σχολείο και τα παιδιά ήταν πανευτυχή. Εκεί σκέφτεσαι την διαφορά με τα παιδιά εδώ όπου πάνε σχολείο και έχουν πρόσβαση σε τόσα πολλά αγαθά. Είναι σαν να έχουμε εμείς οι Δυτικοί κερδίσει ‘ηδη τον αγώνα ενώ εκείνοι δεν έχουν μπει καν στο γήπεδο. Θεωρώ ότι σε αυτή τη γη δεν υπάρχει καμία ισορροπία.
— Θεωρείς ότι είναι αδικία της ζωής;
Δεν είμαι αυτος που θα κρίνει τι είναι αδικία αλλά θα σου πω το εξής. Αυτοί οι άνθρωποι από την στιγμή που ξυπνούν μέχρι που κοιμούνται είναι με το χαμόγελο στα χείλη, είναι χαρούμενοι.
— Μέσα από τα τόσα ταξίδια και την εμπειρία σου, πώς βλέπεις τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία;
Είναι μεγάλη κουβέντα αυτή. Άλλη η θέση της γυναίκας στη Σενεγάλη, στην Ελλάδα, στην Καμπότζη, το που τοποθετείται σε κάθε χώρα φαίνεται μέσα από τις αφηγήσεις τους. Θα δεις τρόμο, φόβο, στεναχώρια, παράπονο.
— Παρόλο που θα λέγαμε ότι στην Ελλάδα, είμαστε οι γυναίκες σε προνομιούχα θέση από τις γυναίκες σε αυτές τις χώρες, βιώνουμε όπως και εκείνες, σεξισμό, κακοποίηση, υποβάθμιση.
Ουσιαστικά αυτός είναι ο λόγος που συνεχίζω να φωτογραφίζω και κάνω αυτήν την έκθεση γιατί θέλω να δηλώσω μέσα από το έργο μου και να δείξω την γυναικεία ενδυνάμωση και το πόσο αξίζουν οι γυναίκες να έχουν ισότητα, δικαιώματα, ανεξάρτητα που βρισκόμαστε οι γυναίκες πρέπει να έχουν την δύναμη τους.
Όταν ακούς «με έχουν βιάσει οχτώ φορές», «πλέκω για να ζήσω», αλλάζει η ζωή σου. Πιστεύω ότι η γυναίκα είναι το δυνατό φύλο με όλα αυτά που περνάει, θεωρώ ότι η δύναμη της γυναίκας είναι περισσότερη.
— Είσαι παρόν, είσαι παρατηρητής μέσα από την κάμερα αποτυπώνεις τη ζωή. Τι θα άλλαζες στην κοινωνία μας αν μπορούσες να αλλάξεις κάτι;
Παιδεία, καλλιέργεια, σεβασμός. Θα άλλαζα πράγματα θεμελιώδη αλλά για κάποιο λόγο ακόμα δεν τα έχουμε καταλάβει.
— Τι σημαίνει ο τίτλος της έκθεσης;
Είμαι εδώ, είμαι γυναίκα, κοίταξε με, άκουσε με, είμαι κομμάτι της ισορροπίας και ζητάω να έχω τη θέση που μου αξίζει στην κοινωνία.
— Έχεις βρει κοινό σημείο ανάμεσα σε όλες τις γυναίκες που γνώρισες ανά τον κόσμο;
Αγάπη και καλοσύνη. Παρ’ όλα αυτά που έχουν περάσει οι γυναίκες δεν έχουν κακία, μίσος ή διάθεση για εκδίκηση. Αυτοί οι άνθρωποι σου αλλάζουν όλη σου τη ζωή. Όταν ακούς «με έχουν βιάσει οχτώ φορές», «πλέκω για να ζήσω», αλλάζει η ζωή σου. Πιστεύω ότι η γυναίκα είναι το δυνατό φύλο με όλα αυτά που περνάει, θεωρώ ότι η δύναμη της γυναίκας είναι περισσότερη.
— Συνολικά πως θα περιέγραφες την εμπειρία σου;
Μοναδική που δεν θέλω να σταματήσει.
— Το πρότζεκτ το έχεις τελειώσει;
Όχι θα το συνεχίσω. Το κάνω εγώ για μένα, όπου πηγαίνω θα φωτογραφίζω αυτές τις γυναίκες.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
