Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες; Facebook Twitter

Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες;

20

Η υπόθεση του χολιγουντιανού παραγωγού Harvey Weinstein που αδιάλειπτα εκμεταλλευόταν την θέση ισχύος του στην βιομηχανία των ονείρων προκειμένου να εξαναγκάσει γυναίκες σε σεξουαλική επαφή μαζί του φαίνεται πως άνοιξε για τα καλά τους ασκούς του Αιόλου στο ζήτημα της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας και της σεξουαλικής επίθεσης. Ήδη, έπειτα από προτροπή της ηθοποιού Alyssa Milano στο twitter, πάνω από περίπου 12 εκατομμύρια γυναίκες μοιράστηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις δικές τους δυσάρεστες εμπειρίες σεξουαλικής παρενόχλησης χρησιμοποιώντας το #MeToo προσδοκώντας να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη και να καταστήσουν εμφανές το ότι η πρακτική αυτή δεν είναι καθόλου περιορισμένη στους "καλλιτεχνικούς" κύκλους αλλά μια εξευτελιστική και οδυνηρή πραγματικότητα που βιώνουν γυναίκες κάθε ηλικίας, κοινωνικής θέσης, επαγγέλματος και ανεξαρτήτως εξωτερικής εμφάνισης.

Την μαζική αυτή ανταπόκριση διαδέχθηκαν εύλογες αντιδράσεις για το κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι στ' αλήθεια απαραίτητο. Τι εξυπηρετεί αυτή το κατακλυσμιαίο κύμα αποκάλυψης προσωπικών δεδομένων, δεδομένου ότι δεν ανακαλύπτουμε τώρα το πρόβλημα της σεξουαλικής παρενόχλησης, και γιατί να παραδώσουμε ένα ατέλειωτο κατάλογο με τα ονόματα των θυμάτων περιστατικών παρενόχλησης επιτρέποντας στους θύτες να παραμείνουν στην αφάνεια; Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα αναδύθηκε ένα νέο trending hashtag, το #HimThough, που καλεί τους άνδρες να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να δράσουν προκειμένου να καταλυθεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο ευδοκιμούν αυτές οι συμπεριφορές.

Όταν θεοποιούμε τα "ανδρικά" χαρακτηριστικά, πχ. ο τάδε "φοράει παντελόνια", ή επικρίνουμε άλλες γυναίκες των οποίων η κοινωνική ή σεξουαλική συμπεριφορά και οι ενδυματολογικές επιλογές διαφέρουν από εκείνη που επιτάσσει η κοινωνία για τα καλά κορίτσια, στην ουσία κυρώνουμε τις πάσης φύσεως παρενοχλήσεις και δίνουμε άλλοθι στους άνδρες να πιστεύουν πως ότι κάνουν είναι αποδεκτό και αναμενόμενο.

Είναι όμως οι άνδρες αποκλειστικά υπεύθυνοι για την διαιώνιση αυτού του τοξικού περιβάλλοντος; Ο ρόλος των γυναικών περιορίζεται στην καταγγελία των περιστατικών; Ως γυναίκες αποδεχόμαστε την θέση του αιώνιου νηπίου που  όπως υποφέρει από το ανδρικό χέρι, έτσι θα προστρέχει σε εκείνους για να αλλάξουν τα κακώς κείμενα; Αυτή η θέση είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένη με το πατριαρχικό αφήγημα, ενισχύει την εξουσία των ανδρών και κολακεύει την ψευδαίσθηση τους ότι είναι οι φύσει και θέσει προστάτες των αδυνάτων. Επίσης βολεύει τις γυναίκες που αποποιούμενες κάθε ευθύνη για την συνεισφορά τους στην εμπέδωση προτύπων συμπεριφοράς, μοιρολατρικά αποδέχονται την καθεστηκύια τάξη στην ισορροπία των φύλων.

Ωστόσο η θεώρηση ότι οι γυναίκες είμαστε άμοιρες ευθυνών και ανίκανες να συμβάλλουμε στην αλλαγή του τι συνιστά κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά είναι λανθασμένη. Όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο μοιραζόμαστε ένα κοινό χαρακτηριστικό: το ότι γεννηθήκαμε. Και η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, ανεξαρτήτως οικονομικής επιφάνειας, χρώματος, πεποιθήσεων, εθνικότητας, ανατράφηκαν από την μητέρα τους. Στην απαρχή του σχηματισμού της προσωπικότητας μας λοιπόν, μία γυναίκα αποτελούσε το κέντρο του κόσμου μας και έθεσε τις βάσεις του πως να αντιμετωπίζουμε τους άλλους. Πως είναι δυνατόν τότε να απαιτούμε αποκλειστικά από τους άνδρες να αλλάξουν το πως φέρονται και να εθελοτυφλούμε όταν οι ίδιες οι γυναίκες επευφημούν την επίδειξη macho χαρακτηριστικών;  

Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες; Facebook Twitter

Πρόσφατα στο facebook συνάντησα την ανάρτηση αυτής της φωτογραφίας όπου ένα μικρό αγοράκι σηκώνει την φούστα ενός κοριτσιού και κοιτάζει από κάτω ενώ εκείνη έχει γυρισμένη την πλάτη της. Θα είχα προσπεράσει με ελάχιστη ενόχληση αυτή την στερεοτυπική ψευδονοσταλγική φωτογραφία αν δεν διάβαζα τα δύο σχόλια από κάτω. Η έκπληξη μου αυξήθηκε όταν πρόσεξα πως τα ονόματα των σχολιαστών ήταν γυναικεία. Δύο γυναίκες επικροτούσαν την εικόνα αυτή ως σουβενίρ "πραγματικού" άνδρα που ξέρει από τα γεννοφάσκια του τι πρέπει να κάνει με τις γυναίκες και πλέον αποτελεί "είδος προς εξαφάνιση". Βέβαια αν αναλογιστούμε τις αμέτρητες μαρτυρίες που ήρθαν στην επιφάνεια μετά την υπόθεση Weinstein οι εν λόγω κυρίες άδικα ανησυχούν. Οι ανεπιθύμητες προσεγγίσεις εξακολουθούν δυστυχώς να αποτελούν κανόνα και αν δεν δράσουμε πρωτίστως οι ίδιες η κατάσταση δεν θα αλλάξει ποτέ. 

Ωστόσο εγγενές στοιχείο κάθε σημαντικής αλλαγής στον άνθρωπο, τόσο σε μικρο- όσο και και μακροκλίμακα, είναι η αυτοκριτική και οι γυναίκες για κάποιον λόγο φαίνεται στο συγκεκριμένο θέμα να την αποφεύγουν. Όταν θεοποιούμε τα "ανδρικά" χαρακτηριστικά, πχ. ο τάδε "φοράει παντελόνια" ή "χτυπάει το χέρι στο τραπέζι" ή "με διεκδίκησε", ή επικρίνουμε άλλες γυναίκες των οποίων η κοινωνική ή σεξουαλική συμπεριφορά και οι ενδυματολογικές επιλογές διαφέρουν από εκείνη που επιτάσσει η κοινωνία για τα καλά κορίτσια, στην ουσία κυρώνουμε τις πάσης φύσεως παρενοχλήσεις και δίνουμε άλλοθι στους άνδρες να πιστεύουν πως ότι κάνουν είναι αποδεκτό και αναμενόμενο.

Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες; Facebook Twitter
Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες; Facebook Twitter
Όταν οι ίδιες θεωρούμε το να επιλέγει μία γυναίκα με πλούσιο στήθος να κυκλοφορήσει χωρίς σουτιέν "ως εντελως αντιαισθητικο και προκλητικο επισης όταν κινείσαι" ουσιαστικά αποδεχόμαστε τον ισχυρισμό ότι "τα ήθελε με αυτά που φορούσε", αποδεικνύοντας περίτρανα την ισχύ του εσωτερικευμένου μισογυνισμού.

Η στάση των ενηλίκων - και κυρίως της μητέρας - εντυπώνεται ήδη από πολύ μικρή ηλικία στα παιδιά και τα καθοδηγεί στην θεώρηση των φύλων και των στερεοτυπικών χαρακτηριστικών που τους αποδίδουμε. Την άνοιξη βρέθηκα σε ένα παιδικό πάρτι γενεθλίων κι εκεί άκουσα μία μητέρα να απευθύνεται σε κάποια άλλη λέγοντας επιτακτικά: "Ο άντρας σου σε ζητάει!" Επειδή έτυχε να καθόμαστε μαζί με τον σύντροφο της αναρωτήθηκα φωναχτά σε ποιον αναφερόταν. Ο "άντρας" ήταν ένα 14 μηνών αγοράκι. Περιττό να σας πω ότι τα κοριτσάκια της παρέας ήταν "πριγκίπισσες" και όχι οι "γυναίκες". 

Η διαιώνιση και διευκόλυνση της επιθετικής συμπεριφοράς των ανδρών από τις γυναίκες προφανώς και δεν περιορίζεται στον μητρικό ρόλο αλλά και σε εκείνον της συντρόφου/συζύγου. Μόλις πέρυσι η υποψηφιότητα της Hillary Rodham Clinton για την προεδρία των ΗΠΑ παρουσιάστηκε ως ενσάρκωση των ελπίδων του φεμινιστικού κινήματος, γεγονός που  ενόχλησε πολλές γυναίκες, και δικαίως. Οι νεότεροι ίσως να μην το θυμούνται αλλά όταν ο Bill Clinton ως Πρόεδρος των ΗΠΑ καταχράστηκε την θέση ισχύος του και συνήψε σχέση με μια 22χρονη ασκούμενη στον Λευκό Οίκο, η Hillary που γνώριζε τι συμβαίνει ήδη πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο, σιώπησε, στάθηκε στο πλευρό του ως αφοσιωμένη σύζυγος και ανταμείφθηκε με την προώθηση της πολιτικής της καριέρας. Ο άνθρωπος αυτός προσπάθησε να πείσει πως θα αποτελούσε ιδανικό πρότυπο για τα νεαρά κορίτσια ώστε να εξελιχθούν σε ισχυρές και ανεξάρτητες γυναίκες. Κάπως ειρωνικό, δεν βρίσκετε;

Γυναίκες, γιατί θυμώνουμε μόνο με τους άνδρες; Facebook Twitter
Η Camille Cosby συνοδεύει τον σύζυγό της στο δικαστήριο όπου κατηγορείται για πολλαπλές σεξουαλικές επιθέσεις και βιασμούς.


Ακόμα μία γυναίκα που αρνείται να καταδικάσει τον σύζυγο της παρά τις πολλαπλές μαρτυρίες εναντίον του για βιασμό έπειτα από χορήγηση υπνωτικών χαπιών και ναρκωτικών και άλλες σεξουαλικές επιθέσεις, είναι η Camille Cosby. Η σύζυγος του αφροαμερικανού ηθοποιού μάλιστα καταφέρεται εναντίον όλων όσων έχουν καταγγείλει τον σύζυγο της, των εισαγγελέων και δικαστών και δέχεται μηνύματα συμπαράστασης από άλλες γυναίκες που επικροτούν την πίστη στον Bill Cosby. Οι κόρες του επίσης έχουν δημοσιοποιήσει μηνύματα στήριξης του. Η νεότερη μάλιστα αναφέρει σε επιστολή της ότι "αυτά συνέβησαν πριν από 40 και 50 χρόνια, σε μια άλλη ζωή του πατέρα μου και η αναπαραγωγή τους τον τιμώρησε αρκετά."   

Αν η στήριξη αυτή προερχόταν από άνδρες σύσσωμα τα ΜΜΕ και η κοινή γνώμη θα τους είχαν, δικαίως, κατασπαράξει. Στην περίπτωση των γυναικών όμως η στάση αυτή χαιρετίζεται ως αξιέπαινη, ενάρετη. Αντί για οργή το αίσθημα που εκφράζεται από την πλειοψηφία είναι συμπάθεια και συμπόνοια, όπως για το σκυλί που αγαπάει και γλείφει τα χέρια του αφεντικού του ακόμα κι αν αυτός το ξυλοφορτώνει. Αν θέλουμε να σπάσει αυτός ο αέναος κύκλος βίας, εξευτελισμού και άρνησης της αυτοδιάθεσης των γυναικών είναι εξίσου επιτακτικό λοιπόν να απαιτήσουμε με την ίδια ένταση από τις γυναίκες να αναλάβουν δράση και να θεωρούνται υπόλογες όταν καλύπτουν τέτοιες πράξεις.

Η υποχρέωση μας ως γυναίκες δεν είναι να δηλώσουμε θύματα αλλά ποτέ και υπό καμμία συνθήκη να μην επιρρίψουμε ευθύνες για την επίθεση στην γυναίκα που την υπέστη, να φροντίσουμε να αναθρέψουμε τους άνδρες που θα ήμασταν υπερήφανες να σταθούμε δίπλα τους ως σύντροφοι και ποτέ να μην δικαιολογήσουμε ή καλύψουμε κανέναν φίλο, αδελφό, συνεργάτη ή σύζυγο που απλώνει χέρι.

Πρόσωπα
20

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ναι, αλλά ποιος είναι ο, διαβόητος πλέον, Harvey Weinstein;

Πρόσωπα / Ναι, αλλά ποιος είναι ο, διαβόητος πλέον, Harvey Weinstein;

Το Χόλιγουντ τον γνώριζε. Η κοινή γνώμη τον έμαθε κυρίως λόγω του πρόσφατου σεξουαλικού σκανδάλου. Ποιος ήταν, όμως, πριν από όλες αυτές τις καταγγελίες και γιατί τον έτρεμε η κινηματογραφική βιομηχανία;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Lily Bernard, ψύχραιμη και συνειδητοποιημένη, θυμάται τη μέρα που τη βίασε ο Μπιλ Κόσμπι

Διεθνή / Η Lily Bernard, ψύχραιμη και συνειδητοποιημένη, θυμάται τη μέρα που τη βίασε ο Μπιλ Κόσμπι

Η δίκη του γνωστού ηθοποιού έχει ξεκινήσει και ένα από τα θύματά του τολμά να ανακαλεί την πιο οδυνηρή ανάμνηση της ζωής της (προσοχή: το post περιέχει σκληρές περιγραφές που μπορεί να ενοχλήσουν τους αναγνώστες)

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Πρόσωπα / Η μυθιστορηματική ζωή και οι πολιτικές απόψεις της Καλής Καλό θα σε μάθουν πολλά για το σήμερα

Η γυναίκα που έζησε την ιστορία του ελληνικού θεάτρου, και πάλεψε για την Αριστερά αφηγείται τη ζωή της στο LIFO.gr σε μια συνέντευξη-ποταμό στον Αντώνη Μποσκοΐτη.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Ιωάννινα - 45 Πρόσωπα

Faces of Ioannina / 45 πρόσωπα και δημιουργικές ομάδες που κάνουν τα Ιωάννινα ξεχωριστά

Γιαννιώτες, Γιαννιώτισσες και κάτοικοι των Ιωαννίνων κάθε ιδιότητας και ηλικίας φωτογραφίζονται στη LiFO, μιλούν για τις ασχολίες τους και για όσα κάνουν την πόλη τους ξεχωριστή.
M. HULOT, ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ & ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Ερίκ Καντονά: Βασιλιάς, αποστάτης, θεός

Πρόσωπα / Ερίκ Καντονά: Βασιλιάς, αποστάτης, θεός

«Βασιλιάς» στην Αγγλία, που του δίνει μια αγάπη άρρωστη, συγκρινόμενη μόνο με αυτήν προς τον Τζορτζ Μπεστ, και «θεός» στη Γαλλία, ζωντανό σύμβολο του ασυμβίβαστου και ρέμπελου Γαλάτη που δεν θα χωρέσει ποτέ των ποτών στα τυποποιημένα κουτάκια της νεωτερικότητας- ένα πορτρέτο του ηθοποιού/ σκηνοθέτη/ παραγωγού/ πρώην ποδοσφαιριστή Ερίκ Καντονά.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ολίβια Γκαζαλέ: «Ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο τις γυναίκες αλλά ολόκληρη την κοινωνία»

Ιδέες / Ολίβια Γκαζαλέ: «Ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο τις γυναίκες αλλά ολόκληρη την κοινωνία»

Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας και συγγραφέας Ολίβια Γκαζαλέ μιλά στο LIFO.gr με αφορμή τη συμμετοχή της στην 8η Νύχτα Ιδεών του Γαλλικού Ινστιτούτου, που θα παρακολουθήσουμε διαδικτυακά την Πέμπτη 28/1.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Μια εξοργιστική απάντηση

Χριστίνα Γαλανοπούλου / Μια εξοργιστική απάντηση

Η ψυχρότητα στη διατύπωση, η μηδενική ενσυναίσθηση, η ελαφρά αμφιβολία που διατρέχει την αντίδραση της Ομοσπονδίας στην καταγγελία της Ολυμπιονίκη περί βιασμού είναι κάτι που στο μέλλον θα πρέπει να διδάσκεται σε Σχολές Επικοινωνίας και σεμινάρια διαχείρισης κρίσεων.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Τηλεόραση / Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Γράφει, σκηνοθετεί, μοντάρει, ζει μέσα στο νέο της πρότζεκτ, τη σειρά «Σχεδόν Ενήλικες», που μόλις ξεκίνησε να προβάλλεται στο Mega: Η Μυρτώ Κοντοβά επέστρεψε στην τηλεόραση μιλώντας για την Αθήνα που γνωρίζει καλά, αυτήν τη φορά μέσα από μια ιστορία γεμάτη σασπένς.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ