Πριν μοιραστώ τη διεύθυνση με της vintage-ίλες που σπαρταράνε, έλεγα να κρατήσω τη διεύθυνση μυστική, να πηγαίνω να παίρνω κομματάρες με 10 ευρώ, μην τυχόν και πλακώσουν οι φασιονίστες της πόλης και οι μοδάτοι και μου το ξεκοκαλίσουν το μαγαζάκι των τριάντα τετραγωνικών. Ο ανώτερος, όμως, εαυτός μου είπε «κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γιαλό και το σύμπαν θα σ’ το επιστρέψει» (ναι, καλά!).
Αγαπητοί αναγνώστες της Lifo έχω την χαρά να σας παρουσιάσω την Τατιάνα Ταντάροβα στην Αγίου Μελετίου 91, στο τέρμα της τρίτης Σεπτεμβρίου, στο κέντρο της πόλης. Μια καμαρούλα μια σταλιά, με βιντατζιές να σου φεύγει το μυαλό. Παλτά πανωφόρια, γούνες βιζόν σε τιμές από 3 μέχρι 10 ευρώ (αν και καλύτερα να αφήναμε τις γούνες και τα ζώα στην ησυχία τους). Ένα παραλήρημα φτήνιας, σε στυλ «το αφεντικό τρελάθηκε». Έλα όμως που δεν τρελάθηκε και τα έχει και τετρακόσια.
Αγαπάω τις καθαρές δουλειές. Ο Θεός βλέπει, δεν μπορώ να βάζω στη τσέπη μου 90% κέρδος, το κάνουν πολλοί αυτό. Κάποιοι το λένε εμπόριο, αλλά για μένα αυτό λέγεται αισχροκέρδεια. Ξέρω από φτώχια και ξέρω και πώς να την απαλύνω.
Δοκιμάζω δερμάτινο βαρύ από δέρμα βουβαλιού, ρωτάω την τιμή και ακούω «οκτώ ευρώ». Ξαναρωτάω «οκτώ;». Στην τρίτη ερώτηση μου λέει «καλά, πάρ’ το έξι αν σου φαίνεται ακριβό» και εκεί καταλαβαίνω ότι τα πράγματα σ’ αυτή τη ζωή μερικές φορές σου χαμογελάνε με χαμόγελο οδοντόπαστας.
Στην αρχή νομίζεις ότι πρόκειται για όνειρο, ότι είσαι στην Εδέμ του μεταχειρισμένου ρούχου, απλά κάποιος έχει αποφασίσει να στα χαρίσει και τελικά δεν ξυπνάς, αλλά φεύγεις με σακούλες γεμάτες καλούδια άλλων δεκαετιών σε άριστη κατάσταση. Να ’ναι η περιοχή –σκέφτεσαι- που δεν είναι πλέον στα πάνω της; Να ’ναι που η Τατιάνα που και στην Βουλγαρία έκανε αυτή τη δουλειά και θέλει να κρατάει τις τιμές πολύ χαμηλά; Ό, τι και να ’ναι, ευγνωμονώ το καλό σύμπαν που περνούσα από εκεί και έπεσαν στη βιτρίνα τα πεπειραμένα μάτια μου. Και λέω πεπειραμένα όχι για να πάρω μόνη μου αυτο-γαλόνια, αλλά γιατί με την πρώτη το μαγαζί το προσπερνάς. Πρέπει να έχεις χρόνο και διάθεση να μπεις μέσα και με το σύνθημα «κάντο φυσικά και μην σιχαίνεσαι» να αρχίσεις να ψάχνεις, να δοκιμάζεις, να έχεις την αίσθηση ότι έχεις βρεθεί μέσα σε μια γενναιόδωρη ντουλάπα και ψωνίζεις ό, τι σου ταιριάζει.
Και στα αντρικά ρούχα (γιατί έχει και υπέροχα αντρικά) και στα γυναικεία ένα έμπειρο μάτι μπορεί να διακρίνει τη διαχρονική τους αξία. Με είκοσι ευρώ φεύγεις τιγκαρισμένος στα ψώνια. Όλα τα ρούχα έχουν περάσει από κλίβανο, αλλά είναι τέτοιες οι τιμές που δεν τσιγκουνεύεσαι και το καθαριστήριο, αν νιώθεις ότι είναι απαραίτητο, για μια φρεσκάδα παραπάνω.
Παλτό με 3 ευρώ, μπουφάν με 5, πουλόβερ με ένα 1! Η φιλοσοφία είναι «πήγαινα λαϊκή άφραγκη να πάρω λεμόνια και γύρισα σπίτι με μια γούνα». Πιο φτηνό είναι ένα παλτό με γιακά από βιζόν, παρά ένας εσπρέσο.
Η Τατιάνα Τοντορόβα είναι πολύ συμπαθητική γυναίκα από τη Νόβα Ζαγορά (έτσι νομίζω το άκουσα) της Βουλγαρίας. Σ’ αφήνει στην ησυχία σου να ψάχνεις με τις ώρες, να τα κάνεις άνω κάτω, την νοιάζει μόνο να βρεις αυτό που θέλεις. «Έχω χαρίσει και ένα σωρό ρούχα» λέει, «έρχονται εδώ και άνθρωποι που το έχουν ανάγκη. Για μένα σημασία είναι να βρεις αυτό που είναι για σένα, γιατί τα ρούχα λένε πολλά για έναν άνθρωπο και πιστεύω ότι έχει σημασία τι ρούχο διαλέγεις τη στιγμή που το διαλέγεις. Τα πιο φανταχτερά τα διαλέγουμε όταν δεν είμαστε καλά ψυχολογικά. Για μένα οι εκκεντρικοί άνθρωποι είναι μάλλον δυστυχισμένοι. Ασχολούμαι μια ζωή με τα ρούχα. Αγαπάω τα μεταχειρισμένα, είναι ωραία που αλλάζουν χέρια, ανθρώπους, έχουν μια ιστορία. Εμείς φεύγουμε, αυτά όμως μένουν και μέσα από έναν νέο όμορφο άνθρωπο γίνονται ξανά νέα και όμορφα. Έχουν μια ‘ενερτζιά’, πώς το λέτε εδώ; Για μένα όχι αρνητική, απλά φορτισμένη. Συχνά με ρωτάνε ‘και αν αυτός που το φορούσε είναι πεθαμένος;’. Αυτό δεν το κατάλαβα ποτέ. Όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα. Δεν σου πουλάω, άλλωστε, αυτό που φόραγε ο άλλος στο φέρετρο, αυτό πάει, έλιωσε. Τι πάει να πει αν είναι πεθαμένος; Μα όταν το είχε ήταν ζωντανός. Δεν καταλαβαίνω αυτούς που σιχαίνονται. Λες και στα υπόλοιπα μαγαζιά δεν τα δοκιμάζουν άλλοι άνθρωποι! Εμείς τα περνάμε και από κλίβανο. Δούλευα και σε μαγαζιά που δεν πουλούσαν μεταχειρισμένα και πολλά ρούχα μύριζαν ιδρώτα, το φορούσε κατάσαρκα κάποιος με δερματικά προβλήματα κλπ. Οκ, αν θες πλύνε το, πήγαινέ το καθαριστήριο, κάν’ το δικό σου».
Στην Ελλάδα ήρθε το 2007. Στη Βουλγαρία δεν υπήρχαν πια δουλειές, εκεί μπήκαν οι Κινέζοι μαζικά και τους τη χάλασαν τη δουλειά. Ο κόσμος προτιμούσε αντί να πάρει με πέντε ευρώ ένα μεταχειρισμένο, να πάρει ένα καινούργιο κινέζικο. Τώρα όμως ξύπνησαν και κατάλαβαν ότι την ποιότητα αυτή δεν τη βρίσκουν στα κινέζικα. «Την φτώχια την έχουμε φάει με το κουτάλι. Μιλάτε εδώ για κρίση, αλλά εκεί ήταν πολύ άγρια τα πράγματα. Ήθελα όσο μπορούσα να βοηθήσω τον γιο μου με το πανεπιστήμιο, τις σπουδές του, σπουδάζει οικονομικά, έτσι έφυγα και ας μην ήμουν κοριτσάκι που έχεις την όρεξη της νιότης σου και δεν μασάς».
Η Ελλάδα δεν της φάνηκε σαν άλλη χώρα. Μοιάζουμε, πιστεύει, όλοι οι Βαλκάνιοι και στην εικόνα και στη νοοτροπία. Γνώρισε και καλούς Έλληνες και πιο ζόρικους Έλληνες, όπως παντού. Όμως νιώθει «ψημένος» άνθρωπος. «Αν κουβαλάς χρόνια την κακουχία στην πλάτη, δεν καταλαβαίνεις από τα πισώπλατα μαχαιρώματα». Ζει περίπου με 500 ευρώ το μήνα και βγάζει και το νοίκι και τα έξοδά της. «Δεν χρειάζομαι πολλά για να είμαι ευτυχισμένη, αυτό το μαγαζάκι μου δίνει χαρά. Έρχονται και πολλοί αλλοδαποί με τρύπια ρούχα και φεύγουν καθωσπρέπει. Το αστείο είναι ότι με έχουν μάθει και κάτι κύριες που λένε ότι έρχονται από την Κηφισιά με τις φίλες τους. Βλέπεις, διπλοπαρκάρουν τα ακριβά αμάξια τους απ’ έξω και φορτώνουν τις γούνες. Αυτές είναι που σου ζητούν έκπτωση. Τους δίνεις μονοκόμματη βιζόν με 50 ευρώ και σε ρωτάνε τι μπορείς να κόψεις στη τιμή, ενώ κάποιοι αλλοδαποί μεροκαματιάρηδες αφήνουν πέντε ευρώ για κάτι που κάνει τρία. Σου λένε ‘κράτα τα ρέστα’. Δεν λέω κάτι μ’ αυτό. Απλά μου κάνει εντύπωση που πάντα αυτοί που δείχνουν πιο άνετοι θέλουν σκόντο. Έχουν δει πολλά τα μάτια μου. Κλεπτομανείς ανθρώπους με μπριγιάν στη Βουλγαρία που έρχονταν να κλέψουν κάτι, έστω με ένα ευρώ.
Η γειτονιά πάντως με καλοδέχτηκε. Όταν δίνεις κάλο πράγματα σε καλή τιμή, ακόμα και αν κάποιοι ενοχλήθηκαν στην αρχή και έστελναν την αστυνομία να τσεκάρει άδειες κλπ, μετά κατάλαβαν ότι όλοι μπορούμε να συνυπάρχουμε και ηρέμησαν. Κάθε πράγμα θέλει τον χρόνο του και λίγη υπομονή.
Ο Έλληνας τώρα το μαθαίνει το μεταχειρισμένο. Νομίζω πως δεν ήταν ποτέ τόσο στην κουλτούρα σας, ίσως σας ανάγκασε η κρίση. Εμένα πάντα μ’ άρεσαν, γιατί είναι ωραίο να μπλέκονται οι μόδες, οι δεκαετίες. Έχω κάτι κομμάτια του εβδομήντα και ένας στυλίστας που τα είδε με φίλαγε κι έκανε στροφές. Σήκωσε όλο το μαγαζί. ‘Τρελός σκέφτηκα θα ’ναι’. Μετά μια άλλη κοπέλα μου πε ότι έχουν επιστρέψει τα ’70s στη μόδα. Πήρε ένα μακρύ σουέντ παλτό με 10 ευρώ, αλλά φίνα ποιότητα. Κάποιοι μου λένε ‘Τατιάνα ξύπνα, στο Κολωνάκι σε μαγαζί second hand θα τα πουλούσαν 200 και 300 ευρώ. Δεν με νοιάζει, είπαμε εγώ έτσι κάνω τη δουλειά μου, αυτές είναι οι τιμές μου και δεν θα αλλάξει. Πουλάω μεταχειρισμένα φτηνά που τα φέρνω από Βουλγαρία άλλα και από όλο το πρώην Ανατολικό μπλοκ, έχω και κάποια ευρωπαϊκά και κάποια από την Αμερική. Θέλω να έρχεται κόσμος και να φεύγει χαρούμενος, να παίρνει κάτι να του φτιάχνει το κέφι. Αγαπάω τις καθαρές δουλειές. Ο Θεός βλέπει, δεν μπορώ να βάζω στη τσέπη μου 90% κέρδος, το κάνουν πολλοί αυτό. Κάποιοι το λένε εμπόριο, αλλά για μένα αυτό λέγεται αισχροκέρδεια. Ξέρω από φτώχια και ξέρω και πώς να την απαλύνω. Αυτά παιδί μου, βάλε τώρα αυτό το παλτό, είσαι πολύ μινιατούρα και όλα σου είναι μεγάλα. Μήπως να δεις αυτά εδώ τα περδικούλια;».
Tatyana Tadorova, Aγίου Μελετίου 91, τηλ. 6974 27 62 26
[email protected]
