Από τον χορευτή, λογοτέχνη και μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη κ. Δημήτρη Κρανιώτη, λάβαμε και δημοσιεύουμε την κάτωθι επιστολή.
Η LIFO δημοσιεύει τις επιστολές που έχουν δημόσιο ενδιαφέρον, χωρίς να τις περικόπτει ή λογοκρίνει, αρκεί να κινούνται εντός των νομίμων πλαισίων και να μην υποδαυλίζουν το κοινωνικό μίσος.
Αθήνα, 10 Ιανουαρίου 2020
Στις 29 Σεπτεμβρίου του 1988, δέκα μήνες πριν τον θάνατό του, ο Γιάννης Τσαρούχης μου εμπιστεύτηκε τα χειρόγραφα τετράδια του, όπου κατέγραφε τις σκέψεις του την περίοδο 1967- 1976 κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι. Η παράδοση αυτών των τετραδίων έλαβε χώρα στο Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη, στο Μαρούσι, ενώπιον δύο μαρτύρων, της Κυβέλης Βερνιέ και της ανιψιάς του Γιάννη Τσαρούχη κ. Νίκης Γρυπάρη.
Μετά τον θάνατό του στις 21 Ιουλίου 1989, κατόπιν δικής μου προτροπής και δη ως ισοβίου μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, έγινε στα μέσα της δεκαετίας του ᾽90 μια πρώτη προσπάθεια αποκρυπτογράφησης/επιμέλειας αυτών των τετραδίων από τη φιλόλογο Αλόη Σιδέρη, προσπάθεια που, για άδηλους λόγους, διακόπηκε στα πρώτα της βήματα και δεν ευοδώθηκε ποτέ.
Έκτοτε – και παρόλη την επιμονή μου να δουν το φως της δημοσιότητας αυτές οι μοναδικές σκέψεις του Γιάννη Τσαρούχη – το εγχείρημα της έκδοσης τους δεν καρποφόρησε, προφανώς λόγω ελλείψεως σχετικής εμπειρίας ή ενδιαφέροντος των υπολοίπων μελών του Δ.Σ.
Εν τέλει, τον Δεκέμβριο του 2016 η Πρόεδρος του Ιδρύματος κ. Νίκη Γρυπάρη και ο σύζυγός της κ. Πέτρος Γρυπάρης, μέλος του Δ.Σ, ως νόμιμοι εκπρόσωποι του Ιδρύματος συμφώνησαν και γραπτώς όπως προβώ, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση του Ιδρύματος όπως τους είχα αναφέρει εξ αρχής, στη μεταγραφή των τετραδίων σε έντυπο κείμενο μέσω υπολογιστή και στην επιμέλεια των κειμένων (περίπου 1800 χειρόγραφες σελίδες) συνεπικουρούμενος από την κ. Νίκη Γρυπάρη, ώστε να καταστεί εφικτή η απρόσκοπτη ανάγνωση και η έκδοσή τους.
Τον Ιούνιο του 2018 παρέδωσα φωτοτυπημένα στην κ. Νίκη Γρυπάρη και τον κ. Πέτρο Γρυπάρη δύο από τα επιμελημένα από μένα τετράδια σε μία μορφή σχεδόν έτοιμη προς δημοσίευση. Το γεγονός αυτό συνέτεινε στο να προχωρήσουμε στην ανεύρεση εκδότη. Έτσι, μετά από μερικούς μήνες προσπαθειών εκ μέρους μου, οι εκδόσεις Αρμός και οι εκδόσεις Πατάκη έδειξαν αμέριστο ενδιαφέρον για να αναλάβουν την έκδοση του σύνθετου αυτού έργου. Τον Φεβρουάριο του 2019 οι εκδόσεις Πατάκη απέστειλαν στο Ίδρυμα σχέδιο εκδοτικής σύμβασης, στο οποίο το Ίδρυμα ούτε ρητώς συμφώνησε ούτε αντιπρότεινε τις δικές του τελικές προτάσεις.
Εν τέλει, δέκα μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο 2019, το Ίδρυμα παρουσίασε τις προτάσεις του. Απαράδεκτες όμως, γιατί σκοπεύουν να αναστείλουν ή να παρακωλύουν τη δημόσια παρουσίαση ύλης από το περιεχόμενο των τετραδίων υπό τη δική μου επιμέλεια, αναιρώντας τα έως τότε γραπτώς συμφωνηθέντα. Τον Νοέμβριο του 2019 οι εκδόσεις Αρμός, υπέβαλαν εκ νέου τις προτάσεις τους ανανεωμένες και άκρως συμφέρουσες οικονομικώς για το Ίδρυμα. Η πρόεδρος όμως του Ιδρύματος τις απέρριψε ασυζητητί με την επιστολή της της 6ης Δεκεμβρίου 2019.
Ώστε σήμερα, τριάντα χρόνια μετά τον θάνατο του Γιάννη Τσαρούχη και τρία χρόνια από τη συμφωνία μας να εκδοθούν τα συγκεκριμένα τετράδια του Γιάννη Τσαρούχη, το εγχείρημα δεν έχει καρποφορήσει.
Προς το παρόν επιθυμώ με αυτή την ανοιχτή επιστολή και με λίγα λόγια να καταστήσω δημοσίως γνωστό ότι η εν γένει στάση και ολιγωρία του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη επί του συγκεκριμένου θέματος της έκδοσης των ως άνω τετραδίων στερεί από το κοινό τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τις ιδιοφυείς σκέψεις του Γιάννη Τσαρούχη, σύμφωνα με την επιθυμία του, όπως αυτή εξάλλου διαγράφεται και στα κείμενά του.
Η δημοσίευση αυτών των τετραδίων αναμφίλεκτα δεν μπορεί παρά να καταστεί μέγιστο πολιτιστικό γεγονός. Ο Γιάννης Τσαρούχης δεν υπήρξε μόνον ένας μοναδικός και δαιμόνιος καλλιτέχνης, ήταν εξίσου ένας οξυδερκής και βαθυστόχαστος μελετητής της ανθρώπινης μοίρας, του ελληνισμού και της ιστορίας του.
Η συνεχής επί δεκαετίες καθυστέρηση της έκδοσης των τετραδίων με την παρεμβολή εκ μέρους του Ιδρύματος συνεχώς προσκομμάτων και εμποδίων, συνιστά στην ουσία άλλοθι λογοκρισίας εκ μέρους του, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό έργο ενός σπουδαίου δημιουργού να μη δει το φως της δημοσιότητας.
Η παρακώλυση του έργου της επιμέλειας που έχω αναλάβει, όπως συμφωνήσαμε με το Ίδρυμα για την επιτυχή έκδοσή του, παρακώλυση που οδηγεί στη μη δημοσίευση των τετραδίων του Γιάννη Τσαρούχη, εν είδει λογοκρισίας, συνιστά θλιβερό γεγονός ανάξιο του πολιτισμού μας, κατώτερο της αποστολής του Ιδρύματος για την ανάδειξη-προώθηση και του συγγραφικού έργου του Ιδρυτή του και είναι αντίθετο με τις συμφωνίες ή τη βούληση του Ιδρυτή του, κορυφαίου Έλληνα καλλιτέχνη και στοχαστή Γιάννη Τσαρούχη.
Δημήτρης Κρανιώτης – Λογοτέχνης
Μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη
σχόλια