«Με τον Χίτλερ στον Υπόγειο»: Ένα σουρεαλιστικό διήγημα του Πάνου Κουτρουμπούση

«Με τον Χίτλερ στον Υπόγειο»: Ένα σουρεαλιστικό διήγημα του Πάνου Κουτρουμπούση Facebook Twitter
Την πρώτη φορά που τον επισκέφθηκα ήταν πολύ επιφυλακτικός. Δεν ήθελε να μιλήσει για τη ζωή του σε έναν άγνωστο, έτσι πήγα και ξαναπήγα στο σπίτι του μέχρι να με εμπιστευτεί. Φωτο: Freddie F. / LIFO
1

Ο Πάνος Κουτρουμπούσης αγαπούσε πολύ τις μινιατούρες. Είχε σε κάθε σημείο του σπιτιού του παιχνιδάκια και μικροσκοπικές φιγούρες από αυγά Κίντερ έκπληξη και χαιρόταν σαν παιδί αν του χάριζες μια καινούργια.

Την πρώτη φορά που τον επισκέφθηκα ήταν πολύ επιφυλακτικός. Δεν ήθελε να μιλήσει για τη ζωή του σε έναν άγνωστο, έτσι πήγα και ξαναπήγα στο σπίτι του μέχρι να με εμπιστευτεί.

Ένα βράδυ μου τηλεφώνησε γιατί είχε σβήσει ξαφνικά ο υπολογιστής του, «μάλλον κάηκε», μου είπε, «και δεν ξέρω τι να κάνω, έχω ένα σωρό αρχεία που έχασα».

Τελικά είχε απλά βγάλει το καλώδιο από την πρίζα και έκανε σαν τρελός από τη χαρά του όταν του έδειξα ότι μπορείς να έχεις back up όλων των αρχείων σε ένα στικάκι.

Μετά τη συνέντευξη μου τηλεφώνησε ξανά. Ήθελε να με δει και μου έδωσε το τεύχος γεμάτο σημειώσεις με λάθη έκφρασης που είχε κάνει και ήθελε να διορθωθούν.

Μου χάρισε κι ένα σπάνιο αντίγραφο του εξαντλημένου εδώ και χρόνια βιβλίου του, του θρυλικού «Εν Αγκαλιά De Κρισγιαούρτι, YOtros Ταχυδράματα YHistorias περίεργες De Πανος Κουτρουμπούσης» και μου έγραψε και αφιέρωση.

Είχα, που λες, την μηχανή 8mm με την οποία είχα κάνει μερικά φιλμάκια, την πούλησα μετά σε ένα φίλο και την ξαναδανείστηκα, προσπαθώντας να πείσω τον Μεϊμάρη να παίξει τον ρόλο του Χίτλερ, αλλά εκείνος μάλλον δεν ήθελε.

Αυτό ήταν το αγαπημένο διήγημα από το βιβλίο του. Το αντιγράφω με τη σύνταξη και την ορθογραφία του γιατί σίγουρα θα με έπαιρνε τηλέφωνο για διορθώσεις αν το έβλεπε δημοσιευμένο.

Στο βιβλίο έχει τίτλο «Με τον Χίτλερ στον Υπόγειο». Έχει και ένα άλλο διήγημα, πιο σύντομο, με τον Χίτλερ, το «Με τον Χίτλερ χωρίς Υπόγειο».


Σε μια συνέντευξή του το 1995 που του είχε πάρει ο Αλέξης Καλοφωλιάς για το φανζίν Merlin's Music Box είχε πει ότι επιχείρησε να κάνει το συγκεκριμένο διήγημα και ταινία λίγο πριν έρθει η Χούντα.


«Ναι, ο Χίτλερ στην Αθήνα άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Είχα, που λες, την μηχανή 8mm με την οποία είχα κάνει μερικά φιλμάκια, την πούλησα μετά σε ένα φίλο και την ξαναδανείστηκα, προσπαθώντας να πείσω τον Μεϊμάρη να παίξει τον ρόλο του Χίτλερ, αλλά εκείνος μάλλον δεν ήθελε. Οπότε μια μέρα πριν από την 21η Απριλίου, βρίσκω τον Τάσο τον Φαληρέα και του λέω: «Ρε γαμώτο, θέλω να κάνω το φιλμ και ο Μεϊμάρης δεν κάθεται και πρέπει να δώσω πίσω τη μηχανή και τι γίνεται, θα το κάνουμε;». Και λέει αυτός: «Ναι, ναι, θα έρθω».

Είχα νοικιάσει ένα μικρό παλιό σπίτι με τζαμαρίες, όχι στα Αναφιώτικα, αλλά εκεί κοντά στην Πλάκα, και πήγαμε εκεί, αλλά δεν είχε καλό φως. Βγήκε ένα δίλεπτο και υποτίθεται πως μετά θα κάναμε τη συνέχεια. Αλλά την επομένη γίνεται η Χούντα και την 22η Απριλίου βρίσκω τον Μεϊμάρη που ψήνεται επιτόπου για το γύρισμα.

Το δεύτερο μέρος γίνεται καλύτερο μ' αυτόν, επειδή με τον Φαληρέα, λόγω φωτισμού περισσότερο, δεν πέτυχε η φάση. Τα άλλα δύο λεπτά με τον Μεϊμάρη είναι καλύτερα. Ο Χίτλερ ξεκινάει από το σπίτι του, κάνει κάτι νευρικά με το μουστάκι στο χέρι του, κάνει τον χαιρετισμό τον ναζί, τον κοντό, όχι τον απλωμένο, εκείνον που έκανε ο Χίτλερ κοντά στον ώμο.

Περπατάει στο δρόμο, μικρά πλανάκια, φτάνει σε ένα οικόπεδο ανάμεσα σε δύο σπίτια, κατουράει σ' έναν τοίχο και καταλήγει στα τραπεζάκια του Παπασπύρου, όπου κάθεται με φόντο το Σύνταγμα και τη Βουλή πίσω! Κάθεται εκεί, κάνει πάλι νευρικά με το μουστάκι και έτσι τελειώνει το φιλμ. Τέλειωσε μια μέρα πριν το coup της Χούντας και την ιδέα της είχα συλλάβει μια δυο βδομάδες πριν...».


Με τον Χίτλερ στον Υπόγειο

Από πολλά χρόνια έμενε ο Χίτλερ στην Αθήνα κατοικόντας στα Αναφιώτικα, κάτω από την Ακρόπολη, σ' ένα υπόγειο δωμάτιο με κουζίνα και τουαλέτα στην αυλή. Έξω στον άσπρο τοίχο της μάντρας οι πιτσιρικάδες έχουν γράψει με μπογιά την φράση ο ΖΙΖΗΣ ΖΕΙ που είναι της μόδας. Όλη η γειτονιά εκεί είναι γεμάτη από χίππηδες και χίππησες αλλοδαπούς με φθηνά ενοίκια που του θυμίζει όταν ήταν κι αυτός νέος και την έβγαζε μποέμικα στη Βιέννη γυρίζοντας αξύριστος κι γεμάτος γλίτζα. Δια να επιζήσει έφτιαχνε χειροποίητες ζωγραφιές σε καρποστάλ στο Άσυλο που έμενε και τις πουλάγανε με έναν άλλο αλήτη.

Την ώρα που έπεφτε το Βερολίνο και οι Ρώσσοι βρίσκαν στα χαλάσματα του Ναστσισμού το καμμένο πτώμα ενός σωσία του, ο Χίτλερ ήταν κιόλας βαθιά στο νοσοκομείο των Άλπεων όπου χειρουργείτο απ' τους πιο φανατικούς τρελλούς επιστήμονες και τρελλούς προφήτες του Ράϊχ άρχιζαν απάνω του τα τεστ και τις φυσιοθεραπείες, που θα ξανάδιναν στον Φύρερ νεότητα και μακροζωΐα. Μαζύ με πολλές άγνωστες εγχειρήσεις και ασκήσεις, τροχάδην, ροσκύψεις, ανατάσεις, εισπνοές, εκπνοές, κτλ, του κάνανε σειρές θεραπειών με πειραματικούς ορούς στραβοκαΐνης και μασχαλίνης, ή armpitol, και καθημερινά λουτρά με ραδιενεργό σκατόνιον. Όταν βεβαιώθηκαν ότι όλα πάνε καλά και γινόταν όλο και νεώτερος, δηλαδή μετά κάναν χρόνο θεραπείες, πρόσθεσαν και τις ασκήσεις Υπεραυτοϋπνωτισμού που ο Χίτλερ έκανε ωσαύτως καθημερινώς, επί δίωρον, στο δωμάτιο με τους καθρέφτες και τα φώτα πούχαν βάλλει επιστημονικά μελετημένα. Αυτός ο Υπεραυτοϋπνωτισμός ήταν για να πολλαπλασιάσει την δύναμη της θελήσεως σε τέτοιο σημείο που να μπορεί να καθυποτάξει μ' αυτήν ακόμη και τον ίδιο του τον μεταβολισμό και τα κύτταρά του όλα έτσι που να γερνάει πολύ αργά. Ήταν αυτό που γούσταρε πιο πολύ απ' όλα τ' άλλα γιατί ήταν από πριν μάννα στους υπνωτισμούς και τις θελήσεις. Έτσι, όταν αναγκάστηκαν να διακόψουν και να τα μαζέψουν, εμφανίστηκε ένας Χίτλερ αγνώριστος, τριαντατεσσάρων ετών, που θα γερνούσε 5 χρόνια κάθε 50 χρόνια, και με γιγαντιαία αυτοπεποίθηση που καμία αντιξοότητα δεν θα μπορούσε να του τη σπάσει.

Τα χρόνια περνούσαν γεμάτα πυρετώδη δραστηριότητα και ταξίδια σ' όλες τις ηπείρους, πάντα με πλαστή ιδιότητα, δια την εδραίωσιν και ισχυροποίησιν ενός παγκόσμιου οργανισμού, των Υπερανθρώπων του Σκότους, με πάρα πολλά διάφορα προσωπεία που πάνω στο «άουγκενμπλίκ», την κατάλληλη στιγμή για να ξανακάνει το παιχνίδι του, θα κινητοποιηθεί για να υποτάξει τελειωτικά την Γη και να την βάλλει στο σωστό δρόμο με το ζόρι. Μετά είκοσι έτη, το 1967, βρέθηκε και στην Ελλάδα για δουλειές του και τότε διάλεξε την Αθήνα γιατί του φάνηκε πολύ βολική για βάση απ' όπου να κατευθύνει τις τεράστιες μηχανορραφίες που τον απασχολούν. Επίσης αποφάσισε να στρωθεί και ν' αρχίσει να γράφει το καινούργιο του βιβλίο «Ο Αγών μου στα επόμενα Χίλια Χρόνια» που τόχε στο μυαλό του κάμποσο καιρό.


Έτσι άλλαξε τ όνομά του πάλι, τόκανε Πέτρος Χιτλεριάδης και εγκαταστάθηκε στο υπόγειον στα Αναφιώτικα. Κάνα-δυο χρόνια πριν είχε ξαναφήσει μουστάκι, μόνο μεγαλύτερο, έτσι που τόχε όταν ήταν νέος στην κύρηξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, και είχε αρχίσει να φοράει ένα παραπειστικό χρυσό Αστέρι του Δαυίδ, με αλυσιδάκι στον λαιμό για γούρι. Οι αναμνήσεις του απ' την μποέμικη ζωή στη Βιέννη τον εμπνεύσανε και βρήκε και μια προσοδοφόρα δουλειά για καμουφλάζ, να κάνει μακέττες ζωγραφικές για διαφημιστικές καρτέλλες σε μια βιοτεχνία-τυπογραφείο στον Περισσό.


Μια μέρα ξεκίνησε όπως πάντα για το Μοναστηράκι απ' όπου παίρνει τον υπόγειο ηλεκτρικό για να πάει στην εργασία του. Πολύ τον ευχαριστεί αυτή η διαδρομή –και ιδιαίτερα το διάστημα που ο υπόγειος ταξιδεύει υπογείως και η σιδερόφρακτη μουσική που παίζουν οι τροχοί πάνω στις ράγες –και παρακολουθόντας το τούνελ να περνάει έξω απ' το σκοτεινό παράθυρο τούρχεται να ονειροπολεί. Τώρα σκέφτεται πώς θα είναι οι θριαμβικές του παρελάσεις σε καμμιά δεκαπενταριά χρόνια όταν ο Χιτλερισμός θάχει εδραιωθεί παντού και θάχει αυτοπροσώπως ο ίδιος αναπτύξει αλματωδώς το διαστημικό πρόγραμμα. Χιλιάδες διαστημικά Πάντζερ, πολεμικοί ιπτάμενοι δίσκοι των επιλέκτων Ες-Ες του Διαστήματος, θα κάνουν διπλές παρατάξεις κατά μήκος όλης της διαδρομής από τη Γη στη Σελήνη με αναμένους τους προβολείς κι ανάμεσά τους θα παρελαύνει το προσωπικό διαστημικό γιωτ του Φύρερ με τον ίδιο στον θώλο παρατηρητού με υψωμένο το χέρι στη γνωστή στάση.


Όταν ο υπόγειος σιδηρόδρομος βγήκε απ' το τούνελ μετά τον σταθμό Αττικής ο Χίλερ ξανάπεσε στην πεζή πραγματικότητα και άνοιξε την εφημερίδα να διαβάσει καμιά πολιτική ανασκόπιση αλλά διάβασε την ίδια γραμμή δέκα φορές ώσπου βαρέθηκε και ξαναγύρισε στο παράθυρο.


Περνόντας ένα χτίριο που είχε επιγραφή ΕΝΩΣΙΣ ΑΠΟΣΤΡΑΤΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ, ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΣΤΩ ΠΑΤΗΣΙΩΝ άρχισε να σκέφτεται το μεγαλειώδες σχέδιό του για την εκπαίδευση των λαών που θάναι απ' τα πρώτα πράγματα που θα μπουν σε εφαρμογή μόλις υποτάξει τη Γη σε καμμιά δεκαριά χρόνια. Μέσα σε μια τριετία από την κατάληψη της δυνάμεως όλος ο πληθυσμός της Γης θα έχει διδαχτεί με τον βούρδουλα και με πλύση εγκεφάλου να χρησιμοποιεί μόνον τη φράση «Χάιλ Χίτλερ» δια οτιδήποτε θέλει να πει και δια κάθε συνεννόηση. Λέγοντας «Χάιλ Χίτλερ» με διάφορους τόνους εκφράσεως και ένταση φωνής, και συνοδεύοντας με ανάλογες στάσεις του σώματος και κινήσεις των χεριών, θα πρέπει να μπορούν όλοι να μεταδώσουν στην πλησίον τους κάθε έννοια, από καθημερινότητες μέχρι κοσμοθεωρίες, έτσι που να καταργήσουν παντελώς παντού όλα τα άλλα περιττά και ανώφελα λόγια κι όλες τις γλώσσες. Μόλις κλείσουν τα τρία χρόνια και συμπληρωθεί η εκπαίδευσις όποιος μιλήσει τίποτε άλλη λέξη, σ' όποια γλώσσα νάναι, θα τρώει το ξύλο της χρονιάς του και θα μπαίνει σε στρατόπεδο για πολύν καιρό ώσπου να καταλάβει, κι αν τόκανε επίτηδες θα μπαίνει τσιφ στον φούρνο.


Με αυτές τις σκέψεις έφτασε κι ο υπόγειος στο σταθμό Περισσού κι ο Χιτλερίδης βγήκε ζωηρός απ' το βαγόνι και κατευθύνθηκε στη δουλειά του.

Βιβλίο
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Βιβλίο / To «παράνομο» σεξ στην Αθήνα του Μεσοπολέμου σε μια νέα μελέτη

Κόντρα στα κυρίαρχα ήθη, ο Μεσοπόλεμος υπήρξε διεθνώς μια εποχή σεξουαλικής ελευθεριότητας. Μια πρωτότυπη έκδοση από τους Τάσο Θεοφίλου και Εύα Γανίδου εστιάζει στις επιδόσεις των Αθηναίων στο «παράνομο» σεξ, μέσα από δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής, με τα ευρήματα να είναι εντυπωσιακά, ενίοτε και σπαρταριστά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Εύα Στεφανή: «Με συγκινεί ακόμα ο «Πεισίστρατος» του Γιώργου Χειμωνά»

The Book Lovers / Εύα Στεφανή: «Βρίσκω θεραπευτικά τα μυθιστορήματα της Άγκαθα Κρίστι»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Εύα Στεφανή, σκηνοθέτιδα και καθηγήτρια Κινηματογράφου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, για τη διαδρομή της από την Δάφνη ντι Μοριέ στον Ε.Χ. Γονατά κι από τον Τσβάιχ στον Γιώργο Χειμωνά.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Βιβλίο / Το συναρπαστικό ντεμπούτο της Ρένας Λούνα είναι καλή λογοτεχνία

Οι «Αλεπούδες του Περ-Λασαίζ» είναι ένα μυθιστόρημα άριστα δομημένο, με πυκνό λόγο και πλήθος πραγματολογικών στοιχείων, που αναπλάθει τη γαλλική επαρχία των ’50s μέσα από μια απελπισμένη ερωτική ιστορία με φεμινιστική χροιά. 
M. HULOT
Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Βιβλίο / Η σημασία του Le Corbusier σήμερα

Ο σπουδαίος αρχιτέκτονας και στοχαστής, που έβαλε ποίηση στο σκυρόδερμα και συνέδεσε τα οράματα ενός σύγχρονου «Blade Runner» με τον Παρθενώνα, μοιάζει σήμερα να έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο και σημασία όσο ποτέ. Η «Συζήτηση με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής» από εκδόσεις ΠΕΚ αποδεικνύει γιατί.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Βιβλίο / Οι δεσποινίδες της Αβινιόν ήταν από το Τσανάκ Καλέ

Τα κεραμικά των Δαρδανελλίων, ο συσχετισμός τους με την ταυτότητα, με το συναίσθημα. Ένα γοητευτικό βιβλίο δείχνει πώς τα «λαϊκά», «αγροτικά» κεραμικά συνδέονται με το κίνημα Arts & Crafts, με τον ιαπωνισμό, με τις διακοσμητικές τέχνες και το ντιζάιν στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ

σχόλια

1 σχόλια