Ο Γιάννης Φαρσάρης είναι ο πρώτος έλληνας συγγραφέας, που εκδότης του είναι το κοινό!

Ο Γιάννης Φαρσάρης είναι ο πρώτος έλληνας συγγραφέας, που εκδότης του είναι το κοινό! Facebook Twitter
Ενώ είχα ξεκινήσει να γράφω ήδη το τρίτο μου βιβλίο, αποφάσισα να κάνω ένα πείραμα: Να μην ζητήσω από τον κόσμο να αγοράσει απλώς άλλο ένα βιβλίο, αλλά να γίνει ο εκδότης του. Φώτο: Γιώργος Καμηλάκης/LIFO
0

  

Αγαπάει την Κρήτη και την αναφέρει σε κάθε πρότασή του στην τηλεφωνική μας συνομιλία. Τον πετυχαίνω στη Μυρτιά Ηρακλείου, την ώρα που ο Γιώργος προσπαθεί να φωτογραφίσει την ανήσυχη φιγούρα του στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη. «Δεν είμαι εγώ για τέτοια», θα μου μεταφέρει χαμογελώντας. Ο ίδιος, άλλωστε, έχει συνηθίσει στον ψηφιακό κόσμο των social media, εκεί όπου πλάθει ιστορίες, χαρακτήρες και ήρωες που ταξιδεύουν από οθόνη σε οθόνη. Κάποιοι από αυτούς, 29 συγκεκριμένα, μετακόμισαν και στο τελευταίο του βιβλίο «Φόβος Κανένας», το πρώτο ελληνικό βιβλίο που υλοποιείται μέσα από κοινωνική χρηματοδότηση! Η συνομιλία μας ξεκινά.

«Ενώ είχα ξεκινήσει να γράφω ήδη το τρίτο μου βιβλίο, αποφάσισα να κάνω ένα πείραμα: Να μην ζητήσω από τον κόσμο να αγοράσει απλώς άλλο ένα βιβλίο, αλλά να γίνει ο εκδότης του. Η συλλογική μικρο-χρηματοδότηση (crowd funding) αποτελεί ένα νέο εναλλακτικό τρόπο για την ανεξάρτητη έκδοση και διανομή έργων τέχνης. Είναι κάτι που γίνεται κατά κόρον στο εξωτερικό (ξεκινώντας από τις νεοφυείς startups), αλλά έγινε πρώτη φορά στη χώρα μας για λογοτεχνικό βιβλίο. Πιστεύω όσο τίποτα στη δύναμη του διαδικτύου, στη συλλογική ευφυΐα και στη διαμοίραση. Ζούμε μια κοσμογονία που συμβαίνει τώρα και αλλάζει τον τρόπο που γίνονται τα πράγματα κι είμαστε απίστευτα τυχεροί γι' αυτό.

Υπηρετώ ευλαβικά την ιδέα της ανοικτής τέχνης, της ελεύθερης διάθεσης των έργων στο διαδίκτυο από τους δημιουργούς τους. Κι όταν λέμε ανοικτή και ελεύθερη τέχνη δεν εννοούμε απαραίτητα και δωρεάν, καθώς το διαδίκτυο έχει εφεύρει νέους τρόπους οικονομικής στήριξης των καλλιτεχνών.

Το crowd funding του βιβλίου μου ήταν μια όμορφη εμπειρία εξωστρέφειας, με εκπλήξεις θετικές και αρνητικές. Υπήρξαν φίλοι ετών που απαξίωσαν την προσπάθεια και δεν πήραν μέρος, μα υπήρξαν και πολλοί άλλοι που την αγκάλιασαν με θέρμη και στήριξαν το όνειρό μου. Η διαδικασία κράτησε ένα μήνα, συμμετείχαν 122 άνθρωποι και το ποσό που συγκεντρώθηκε έφτασε τις δύο χιλιάδες ευρώ, ικανό για να καλύψει το κόστος της πρώτης έκδοσης του βιβλίου. Οι μισοί περίπου από τους συμμετέχοντες ήταν άγνωστοι σε μένα, αρκετοί εξ αυτών από το εξωτερικό – όπου το crowd funding είναι περισσότερο διαδεδομένο. Η πιο παράξενη συνεισφορά έγινε από μια άγνωστη σε μένα κοπέλα, που πήρε την πρωτοβουλία να μου στείλει τα χρήματα ταχυδρομικά μέσα σε φάκελο, γιατί δεν είχε πιστωτική κάρτα να συμμετέχει στη διαδικτυακή διαδικασία.

Το βιβλίο των 122 εκδοτών κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία, αλλά παράλληλα έγινε κοινό κτήμα: το e-book μοιράζεται ελεύθερα στο διαδίκτυο από την ανοικτή βιβλιοθήκη www.openbook.gr, αντίτυπα του βιβλίου έχουν διατεθεί σε δημόσιες δανειστικές βιβλιοθήκες, ενώ απελευθερώθηκαν βιβλία και μέσω Book Crossing», αναφέρει χαρακτηριστικά και στέκεται στην νέα εποχή της «μικρής λογοτεχνίας».

Ο Γιάννης Φαρσάρης είναι ο πρώτος έλληνας συγγραφέας, που εκδότης του είναι το κοινό! Facebook Twitter
Το crowd funding του βιβλίου μου ήταν μια όμορφη εμπειρία εξωστρέφειας, με εκπλήξεις θετικές και αρνητικές. Φώτο: Γιώργος Καμηλάκης/LIFO



«Τα τελευταία χρόνια έχω γοητευτεί από τη μικρή λογοτεχνία. Την υπερμικρή φόρμα των διηγημάτων, τις ιστορίες μπονζάι, τον λιτό λόγο που παίρνει την εκδίκησή του από τον φλύαρο. Αφορμή αποτέλεσε η καθημερινή τριβή με την μικροσκοπική γραφή των κοινωνικών δικτύων, τα tweets, τα status και τα posts των ιστολογίων. Άρχισα να αναζητώ για να διαβάσω, μα και να πειραματίζομαι με ιστορίες ελάχιστων λέξεων. Κι έτσι προέκυψαν τα 29 μικροδιηγήματα της συλλογής «Φόβος κανένας», έκτασης από τέσσερις έως μερικές εκατοντάδες λέξεις.

Εικοσιεννέα διαφορετικοί μεταξύ τους ήρωες, έρχονται αντιμέτωποι με παράδοξες ιστορίες και τις αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο. Οι διηγήσεις είναι φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους, αλλά έχουν ως συνεκτικό ιστό τον θάνατο και την απώλεια: των ιδίων, δικών τους προσώπων ή των εμμονών τους. Τον θάνατο, όμως, οι ήρωες δεν δείχνουν να τον φοβούνται, τον σαρκάζουν και τον διακωμωδούν. Είναι αισιόδοξες τελικά οι ιστορίες που ζουν, γιατί όποιος δεν φοβάται τον θάνατο, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί. Ουσιαστικά, εικοσιεννέα διαφορετικοί μεταξύ τους ήρωες ψάχνουν την προσωπική τους λύτρωση, ψάχνουν να δραπετεύσουν από το πνιγηρό παρόν και αφηγούνται την προσπάθεια τους αυτή. Η φαντασία, η παιδικότητα, η συντροφικότητα, ο σουρεαλισμός είναι οι δρόμοι που θα τους βοηθήσουν να γλιτώσουν. Κάπου μέσα σε αυτούς τους ήρωες είμαι κρυμμένος κι εγώ», τονίζει.

Ο Γιάννης Φαρσάρης είναι ο πρώτος έλληνας συγγραφέας, που εκδότης του είναι το κοινό! Facebook Twitter
Εικοσιεννέα διαφορετικοί μεταξύ τους ήρωες, έρχονται αντιμέτωποι με παράδοξες ιστορίες και τις αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο. Φώτο: Γιώργος Καμηλάκης/LIFO


Ποια είναι, όμως, η επαφή του κόσμου με το βιβλίο στη σημερινή εποχή του διαδικτύου; «Ο κόσμος σήμερα –αντίθετα με την επικρατούσα αντίληψη- διαβάζει περισσότερο από ποτέ. Το διαδίκτυο δεν αποτελεί εχθρό των βιβλίων, το αντίθετο μάλιστα, καθώς έφερε το κείμενο στο προσκήνιο και έκανε τον κόσμο να διαβάσει ξανά. Σχεδόν όλες οι σελίδες του παγκόσμιου ιστού, εμπεριέχουν κείμενα προς ανάγνωση, εν αντιθέσει με τα έως τώρα παντοδύναμα μέσα, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο όπου κυριαρχούν ο ήχος και η κινούμενη εικόνα. Η ανάγνωση, άλλωστε, είναι μια απολύτως προσωπική πολυτέλεια, για όποιον μπορεί να την εκτιμήσει. Η λογοτεχνία είναι σαν την γυναίκα, όσο περισσότερο σαγηνευτική είναι - τόσοι περισσότεροι την συζητούν και την κυνηγούν. Οι όμορφες ιστορίες δεν έχουν ανάγκη κανέναν, βρίσκουν πάντα μόνες τους το κοινό τους, στόμα-στόμα, μα και τοίχο-τοίχο.

Το διαδίκτυο όμως έκανε και τον κόσμο να αρχίσει να γράφει ξανά, και να γράφει μανιωδώς: Γεμίζοντας ιστολόγια, μουτζουρώνοντας "τοίχους" στο Facebook, τιτιβίζοντας στο Twitter και σχολιάζοντας τα πάντα. Κείμενα που πριν χρόνια θα έμεναν κλειδωμένα σε συρτάρια, τώρα βγαίνουν σε κοινή θέα και βρίσκουν αναγνώστες. Μπορεί να είναι υπέροχα ή άθλια κείμενα, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι γράφονται ολοένα και περισσότερα κείμενα. Το διαδίκτυο είναι ο κάβουρας που δαγκώνει το πόδι της λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης προβλέπει πως: «οι ανεξάρτητες ιστοσελίδες και τα blogs θα φιλοξενήσουν τον Ρεμπώ και τον Καβάφη των επόμενων δεκαετιών...».

Είμαι αισιόδοξος πολύ για το μέλλον του ελληνικού βιβλίου. Διανύουμε σήμερα εποχή διεργασιών, το νέο αναδύεται από παντού, την ώρα που ο επιθανάτιος ρόγχος του παλιού μας τρομάζει. Μια λογοτεχνική γενιά νέων συγγραφέων κατακλύζει τα βιβλιοπωλεία –κυρίως με διηγήματα, και αυτό δεν είναι καθόλου άσχετο με την εποχή- την ώρα που τα κοινωνικά δίκτυα έχουν αναμφίβολα συγκεντρώσει στις σελίδες τους τα καλύτερα μυαλά. Τόση ευφυΐα μαζεμένη σε γραπτό λόγο, δεν νομίζω ότι είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε ξανά στο παρελθόν. Οι λέξεις είναι σαν το κουτάλι, που αιώνες τώρα παραμένει ίδιο σε πείσμα της εξέλιξης. Οι λέξεις έχουν, άλλωστε, τη δύναμη να προσαρμόζονται πάντα σε κάθε νέο περιβάλλον. Η αγαπημένη συνήθεια του ξεφυλλίσματος της εφημερίδας με καφεδάκι στη λιακάδα, μετατράπηκε σε διαδικτυακή ανάγνωση από όλους, ως κάτι εύκολο, γρήγορο και πρακτικό. Έτσι και τα e-books είναι απλώς μια άλλη εκδοχή του ίδιου λογοτεχνικού κειμένου. Το στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε -κι αυτό δεν αφορά μόνο τη λογοτεχνία- είναι να μείνουμε στην ιστορία ως η ευλογημένη δημιουργική γενιά του διαδικτύου, και όχι η αδικημένη γενιά της κρίσης. Παραφράζοντας τον Μπρετόν, θα έλεγα πως το διαδίκτυο είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση», επισημαίνει και σχολιάζει τον αυξανόμενο αριθμό αυτών που στρέφονται στην «αυτοέδκοση» και στην ανοιχτή τέχνη.

 

Ο Γιάννης Φαρσάρης είναι ο πρώτος έλληνας συγγραφέας, που εκδότης του είναι το κοινό! Facebook Twitter
Είμαι αισιόδοξος πολύ για το μέλλον του ελληνικού βιβλίου Φώτο: Γιώργος Καμηλάκης/LIFO

 
«Πολλοί συγγραφείς στρέφονται πλέον στην αυτοέκδοση, στα e-books και σε άλλες εναλλακτικές μεθόδους. Ο πρωταρχικός λόγος που γράφεται ένα βιβλίο είναι για να διαβαστεί. Σε καιρούς κρίσης οι δημιουργοί μπορούν πλέον να απευθυνθούν κατευθείαν στο κοινό. Το μεγάλο πρόβλημα που έλυσε το διαδίκτυο είναι η διανομή. Οι δημιουργοί (είτε είναι μουσικοί, είτε κινηματογραφιστές, είτε συγγραφείς, είτε εικαστικοί) έχουν πλέον τη δυνατότητα, εύκολα και δωρεάν, να καταστήσουν το έργο τους προσβάσιμο σε όλους, χωρίς αναγκαστικά να πρέπει να περάσουν μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια έκδοσης και διανομής. Ο ευφυής και δημιουργικός Steve Jobs μας έκλεισε το μάτι από νωρίς: «Έχει μεγαλύτερη πλάκα να είσαι πειρατής, από το να καταταγείς στο ναυτικό».

Υπηρετώ ευλαβικά την ιδέα της ανοικτής τέχνης, της ελεύθερης διάθεσης των έργων στο διαδίκτυο από τους δημιουργούς τους. Κι όταν λέμε ανοικτή και ελεύθερη τέχνη δεν εννοούμε απαραίτητα και δωρεάν, καθώς το διαδίκτυο έχει εφεύρει νέους τρόπους οικονομικής στήριξης των καλλιτεχνών. Εδώ και 6 χρόνια έχουμε δημιουργήσει την ανοικτή βιβλιοθήκη OPENBOOK, που είναι κατ' αρχάς ένας κατάλογος ελληνικών ψηφιακών βιβλίων που διανέμονται ελεύθερα και νόμιμα στο διαδίκτυο. Σε αυτά περιλαμβάνονται κλασικά έργα ελεύθερα πνευματικών δικαιωμάτων (public domain), καθώς έχουν παρέλθει 70 χρόνια από τον θάνατο των δημιουργών τους (Καβάφης, Καρυωτάκης, Παλαμάς, Δέλτα, Παπαδιαμάντης, Πολυδούρη, Σουρής, Βιζυηνός κ.ά.). Παράλληλα, συμπεριλαμβάνονται και έργα εκατοντάδων σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων που έχουν επιλέξει να τα διαθέσουν ελεύθερα στο διαδίκτυο, σε ψηφιακή μορφή. Οποιοσδήποτε αναγνώστης μπορεί ελεύθερα να κατεβάσει στον υπολογιστή του τα έργα, αλλά και οποιοσδήποτε συγγραφέας μπορεί ελεύθερα να μας αποστείλει το ανοικτό e-book του για να το προσθέσουμε στον κατάλογο», προσθέτει και στέκεται στα μελλοντικά του σχέδια.


«Τα μελλοντικά μου σχέδια αφορούν στον πλήρη ανασχεδιασμό της ανοικτής βιβλιοθήκης, ώστε να γίνει μια σύγχρονη και πιο λειτουργική ψηφιακή βιβλιοθήκη όλων των ελεύθερων ελληνικών e-books, που θα παρέχει τη δυνατότητα έκδοσης νέων ανοικτών ψηφιακών βιβλίων από οποιονδήποτε συγγραφέα το επιθυμεί, χωρίς κανένα κόστος. Επιπρόσθετα, θα δοθεί έμφαση στην ανάδειξη συνολικά της ανοικτής κουλτούρας στην τέχνη, με την προσθήκη ενοτήτων περιεχομένου, αρθρογραφίας και ειδήσεων. Και εννοείται πως θα συνεχίσουμε να εκδίδουμε νέα πειραματικά ελεύθερα e-books μέσα από δημιουργικές συνεργασίες και ανοικτές προσκλήσεις. Κι ο Γουτεμβέργιος θα μας κοιτάει από κάπου μακριά και θα χαμογελά», καταλήγει.


CREDITS: "Φόβος κανένας" - 29 μικροδιηγήματα
Συγγραφέας: Γιάννης Φαρσάρης
Επιμέλεια κειμένου: Δημήτρης Θάνας - Λευτέρης Γιαννακουδάκης
Γραφιστική επιμέλεια: Πέτρος Παπαπέτρος - Λευτέρης Παναγουλόπουλος
Κατεβάστε ελεύθερα το e-book από την ανοικτή βιβλιοθήκη www.openbook.gr

*Η φωτογράφιση έγινε στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, στη Μυρτιά Ηρακλείου

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντον Ντελίλο: «Άνθρωπος σε πτώση»

Το πίσω ράφι / «Άνθρωπος σε πτώση»: Το ρεαλιστικό έργο ενός από τους σπουδαιότερους εξερευνητές της μοντέρνας εποχής

Ο πολυβραβευμένος Ντον Ντελίλο γράφει για την ανάγκη των ανθρώπων να ανήκουν κάπου και να επικοινωνήσουν, όταν εισπράττουν από την Ιστορία οδύνη, απώλειες και χιλιάδες ερωτηματικά.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Αντώνης Καραμπατζός: Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση

The Book Lovers / Αντώνης Καραμπατζός: «Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον καθηγητή Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αντώνη Καραμπατζό για το πώς το έργο του Τζότζεφ Κόνραντ, του Φίλιπ Ρόθ ή η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη ανοίγουν δρόμους στο συναίσθημα, στις ανθρώπινες σχέσεις και στην ιστορία.
THE LIFO TEAM
Ο θάνατος τής πήγαινε πολύ

Βιβλίο / Κάντι Ντάρλινγκ: Η συγκινητική ιστορία του τρανς ειδώλου και μούσας του Άντι Γουόρχολ

Η Κάντι Ντάρλινγκ προκαλούσε ανέκαθεν συμπάθεια και θαυμασμό, όχι τόσο για τα επιτεύγματά της στη σκηνή και τη μεγάλη οθόνη, όσο για την ομορφιά και την εύθραυστη αύρα της.
THE LIFO TEAM
Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

The Happy Reader / Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

Η Γενιά Ζ γράφει και διαβάζει, καταρρίπτοντας τα στερεότυπα. Βιογραφίες, ταξιδιωτικοί οδηγοί και υγεία οδηγούν τους Ευρωπαίους στα βιβλιοπωλεία. Οι γιοι του Μάρκες, Ροδρίγκο και Γκονζάλες, απολογούνται για το δικαίωμά τους στο έργο του πατέρα τους. Εκδοτικό γεγονός, η μετάφραση του πρώτου μυθιστορήματος του Τζέιμς Μπόλντουιν.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Teatro Grottesco»: Η γοτθική σκηνή της ζοφερής απελπισίας

Βιβλίο / «Teatro Grottesco»: Mια συλλογή σκοτεινών διηγημάτων από έναν μετρ του τρόμου

Κάποιοι ίσως τον γνωρίζουν από την πρώτη (και καλύτερη) σεζόν του «True Detective». Η βουτιά στις πλέον σκοτεινές πτυχές της υπαρξιακής φιλοσοφίας, η άκρως ζοφερή ατμόσφαιρα, η εικονοποιία που φλερτάρει με τη γοτθική αισθητική είναι χαρακτηριστικά του έργου του Τόμας Λιγκότι, η απουσία του οποίου από την ελληνική αγορά είναι τρανταχτή.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΤΣΑΠΡΑΪ́ΛΗΣ
Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ