Από τον Χρήστο Παρίδη
Δύο ανθρώπινα ψυχολογικά ράκη, δύο διαφορετικοί κόσμοι σε απόγνωση για διαφορετικούς λόγους, δύο χαρισματικά πλάσματα που ο καθένας τους έχει διανύσει άλλη πορεία και τώρα βρήκαν ο ένας καταφύγιο στη θαλπωρή του άλλου. Ο Τσανς Γουέιν, ένας όχι και τόσο νέος πια ζιγκολό, και η Αλεξάνδρα ντελ Λάγκο (που φέρει το ψευδώνυμο Πριγκίπισσα Κοσμονόπολις), μια σταρ του κινηματογράφου που καταρρέει μπροστά στην εικόνα του ρυτιδιασμένου της προσώπου στα γκρο πλαν, που το πέρασμα του χρόνου τη συντρίβει. Εξαρτημένη από το αλκοόλ εκείνη, από τα ναρκωτικά εκείνος. Καταλήγουν με το αυτοκίνητό της στο Σεν Κλάουντ της Φλόριντα, μια άχρωμη κωμόπολη του υπερσυντηρητικού αμερικανικού Νότου όπου επικρατεί ο νόμος του ισχυρού. Γενέτειρα του Τσανς, στην οποία επιστρέφει για να διεκδικήσει έναν νεανικό του έρωτα. Φεύγοντας χρόνια πριν, άφησε πίσω του τη Χέβενλι Φίνλεϊ, κόρη του σημαντικότερου παράγοντα της πόλης, τουΜποςς Φίνλεϊ, ενός διεφθαρμένου πολιτικού των υπόγειων συναλλαγών, του μαφιόζικου χρήματος αλλά και της Εκκλησίας.
Τότε ο Τσανς έφυγε γιατί δεν είχε καμιά ελπίδα να τον αφήσουν να παντρευτεί τη Χέβενλι. Τώρα πιστεύει ότι με τη βοήθεια της Ντελ Λάγκο έχει ελπίδες για μια καριέρα στο Χόλιγουντ. Ο Φίνλεϊ τον κατηγορεί ότι μόλυνε την κόρη του με ένα αφροδίσιο νόσημα, καταστρέφοντας το σώμα της και τη ζωή της. Τον απειλεί ότι αν δεν εξαφανιστεί, θα πληρώσει για το κακό που έκανε στην κόρη του. Ο Τσανς εκβιάζει την Ντελ Λάγκο, αλλά δεν πετυχαίνει τίποτα. Ένα τηλεφώνημα από τον ατζέντη της που την πληροφορεί ότι η τελευταία της ταινία σκίζει αναπτερώνει την αυτοπεποίθησή της για το μέλλον της στον κινηματογράφο. Τελικά, ο ζιγκολό επιλέγει να μην την ακολουθήσει και να υποστεί τις συνέπειες της επιστροφής του.
Ο Τενεσί Ουίλιαμς επεξεργαζόταν το έργο από το 1956. Αρχικά, ήταν δύο διαφορετικά μονόπρακτα. Το ένα διαδραματιζόταν μεταξύ του νεαρού άντρα και της ξεπεσμένης σταρ, ενώ το δεύτερο, με τον τίτλο «Η ροζ κρεβατοκάμαρα», ενέπλεκε στην ιστορία τον διεφθαρμένο πολιτικό. Το 1959 το παρέδωσε ολοκληρωμένο, έχοντας συναινέσει σε αρκετές παραχωρήσεις και συμβιβασμούς από τον φόβο της λογοκρισίας και του πουριτανισμού της εποχής. Έτσι, ανέβηκε τον Μάρτιο του ’59 σε σκηνοθεσία Ελία Καζάν στο Μπρόντγουεϊ, συγκεκριμένα στο Martin Beck Theater, με πρώτη διδάξασα την Τζεραλντίν Πέιτζ στον ρόλο της Αλεξάνδρα ντελ Λάγκο και τον Πολ Νιούμαν στον ρόλο του Τσανς. Πριν καλά καλά γυριστεί σε ταινία, στην Ελλάδα η Μελίνα Μερκούρη κατεβαίνει στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης τη χειμερινή σεζόν 1959-1960 για να τη σκηνοθετήσει ο Κάρολος Κουν ως Πριγκίπισσα Κοσμονόπολις. Τσανς είναι ένας τελειόφοιτο της σχολής του Κουν, ο Γιάννης Φέρτης. Η μετάφραση είναι του Μάριου Πλωρίτη και η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.
Το 1962 ο Ρίτσαρντ Μπρουκς μεταφέρει στον κινηματογράφο το έργο με την Πέιτζ και τον Νιούμαν. Το 1971 ανεβαίνει στο Παρίσι, στο Théâtre de l’ Atelier, σε μετάφραση Φρανσουάζ Σαγκάν και σκηνοθεσία Μπερνάρ Μιρά με την Εντβίζ Φεγιέρ και το 1975 ξανανεβαίνει στο Μπρόντγουεϊ, στο Harkness Theater, σε σκηνοθεσία του Έντουιν Σέριμ με την Αϊρίν Γουόρθ και τον Κρίστοφερ Γουόκεν. Η Γουορθ κερδίζει το βραβείο Τόνυ καλύτερης γυναικείας ερμηνείας. Δέκα χρόνια μετά, το 1985, ο Χάρολντ Πίντερ το σκηνοθετεί στο Λονδίνο με τη Λορίν Μπακόλ. Η παράσταση μεταφέρεται στο Λος Άντζελες. Στο μεταξύ, η Μελίνα, τον χειμώνα του 1980, το ανεβάζει για δεύτερη φορά (20 χρόνια μετά την πρώτη φορά), πάλι με τον Φέρτη στο ρόλο του Τσανς και με σκηνοθέτη τον Ζιλ Ντασέν.
Το 1989 ο Νίκολας Ρεγκ το γυρίζει ως τηλεταινία με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Μαρκ Χάρμον. Έναν χρόνο αργότερα, τη χειμερινή σεζόν 1990-1991, η Αλίκη Βουγιουκλάκη κάνει στην Ελλάδα την προσωπική της υπέρβαση ως Αλεξάνδρα ντελ Λάγκο με Τσανς τον Κώστα Σπυρόπουλο. Η μετάφραση είναι για μία ακόμα φορά του Πλωρίτη, η σκηνοθεσία του Ανδρέα Βουτσινά η και μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη. Το 2002 ανεβαίνει στο θέατρο Χώρα, με την Άννα Παναγιωτοπούλου και τον Γιώργο Πυρπασόπουλο στους κεντρικούς ρόλους και τον Πέτρο Ζούλια στη σκηνοθεσία.
Πιο πρόσφατα, το 2005, ανέβηκε στο Παρίσι στο Théâtre de la Madeleine με την Κλαούντια Καρντινάλε σε σκηνοθεσία Φιλίπ Ανριέν, το 2010 στο δικό μας Εθνικό Θέατρο με τη Μαρία Σκουλά και τον Ανδρέα Κωνσταντίνου σε μετάφραση της Έφης Γιαννοπούλου και σκηνοθεσία της Έφης Θεοδώρου. Το 2012 στο Goodman Theater του Σικάγο Αλεξάνδρα ντελ Λάγκο ήταν η Νταϊάν Λέιν σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Κρόμερ και μόλις τον Ιούνιο του 2013 το ανέβασε το Old Vic στο Λονδίνο με την Κιμ Κατράλ και σκηνοθέτη τη Μαριάν Έλιοτ.
Στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ανεβαίνει σε μια νέα εκδοχή, στην οποία έχουν επανέλθει λογοκριμένα μέρη, σε μετάφραση του Αντώνη Γαλέου και σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη. Αλεξάνδρα ντελ Λάγκο η Κοραλία Καράντη και Τσανς ο Μέμος Μπεγνής. Από τις 21 Φεβρουαρίου στο Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης.
σχόλια