Έχει συνθέσει υπέροχες μουσικές για κινηματογραφικά έργα όπως τα "Waltz with Bashir" (Χρυσή Σφαίρα στο Φεστιβάλ Καννών), "Το Νησί των καταραμένων", "Perfect Sense", "Lore", "Prometheus" του Ridley Scott κ.α.
Επίσης συνέθεσε μουσική για την Βασιλική Ακαδημία Μπαλέτου της Μ. Βρετανίας, το Αμερικανικό Θέατρο Μπαλέτου και τις Κρατικές Aκαδημίες Μπαλέτου της Νορβηγίας και της Ολλανδίας.
Έχει λάβει πολλά βραβεία ενώ κορυφαία στιγμή ήταν η βράβευσή του από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Μουσικής.
Μίλησα με τον Max Richter, έναν απ' τους μουσικούς ήρωές μου, πριν από λίγο, καθώς ετοιμαζόταν να παρουσιάσει τη μουσική του στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στην πρεμιέρα του REWORKS Festival.
Πώς αποφάσισες να αποδομήσεις τις Τέσσερις Εποχές του Βιβάλντι; [Είναι ο νέος υπέροχος δίσκος του, που κυκλοφορεί απ' την Deutsche Grammophon]
Τις λάτρευα ως παιδί, αλλά μετά αποκομμένα αποσπάσματά τους υπήρχαν σε διαφημίσεις, σε παρωδίες, σε τζινγκλάκια στην TV, και τις ξε-ερωτεύτηκα εντελώς. Αισθάνθηκα πως είναι αδικία να γνωρίζει κανείς αυτό το έργο πλέον μόνο από διαφημιστικά των 30 δευτερολέπτων.
Ήθελα κι εγώ ο ίδιος όμως να ξανανακαλύψω τις Τέσσερις Εποχές.
Φαντάσου τα κομμάτια σαν να είναι τοπία. Αν κάνεις μια διαδρομή κάθε μέρα για 25 χρόνια, ακόμα και η πιο όμορφη να είναι, στο τέλος τη βαριέσαι λιγάκι. Αυτό που ήθελα λοιπόν να κάνω ήταν να βγω λίγο απ' το δρόμο, να κάνω μια μικρή παράκαμψη και να δω τι άλλο υπήρχε εκεί γύρω. Να βρω ένα νέο μονοπάτι. Να νιώσω έκπληξη.
Αυτός ήταν ο σκοπός μου: να βρω τρόπους για να ρίξω ένα ενδιαφέρον και διαφορετικό φως στο πρωτότυπο.
Ποια ήταν η σχέση σου με τη μουσική όταν ήσουν παιδί;
Τη λάτρευα τη μουσική. Πρέπει να σου το πω αυτό: Άκουγα μουσική στο μυαλό μου. Την άκουγα και έπαιζα μαζί της, την είχα σαν παιχνίδι όπως τα παιδιά έχουν ένα αρκουδάκι ή ένα τρενάκι. Άλλαζα νότες, στο μυαλό μου πάντα, έπαιρνα ένα κομμάτι και το έβαζα αλλού, την έκανα πιο γρήγορη, πιο αργή... Την επόμενη μέρα θα ξανάπιανα τη μελωδία, και θα την ξανάλλαζα - με τη φαντασία μου. Μόνο όταν μεγάλωσα λίγο κατάλαβα ότι ήταν κάπως ασυνήθιστο αυτό, και πως δεν το έκαναν όλα τα παιδιά...
Κανένα εκτός από σένα, θα έλεγα!
Όντως - κι έτσι αποφάσισα να κάνω όλα τα συνηθισμένα αυτών που αγαπούν τόσο τη μουσική - μαθήματα πιάνου, μουσική προπαιδεία. Και άκουγα φυσικά και τη μουσική που έπαιζε γύρω μου. Δηλαδή άκουγα την τυπική κλασική μουσική, Μπαχ-Μοτσαρτ-Μπετόβεν, αλλά μου άρεσε και η ποπ, οι Μπητλς και ότι ακουγόταν στο ραδιόφωνο στα τέλη των '70ς που μεγάλωνα.
Παρ' ό,τι είχες κλασική παιδεία, είσαι διάσημος για την ενσωμάτωση ηλεκτρονικών στοιχείων στη μουσική σου αλλά και την αποδόμηση άλλων έργων. Πώς προέκυψε αυτό; Απ' την παιδική σου επιθυμία να πειράζεις τη μουσική στο μυαλό σου;
Δεν το σκέφτηκα ποτέ έτσι... Όντως! Πάντως με ενδιέφερε πάντοτε η σύγχρονη μουσική, και έζησα λίγο το ξεκίνημα της ηλεκτρονικής μουσικής, ξέρεις, με τους Kraftwerk. Συναρπαστική περίοδος: οι μουσικοί είχαν πλέον ένα σωρό καινούργιες ηχητικές δυνατότητες και πηγές.
Οι συνθέτες -και της κλασικής μουσικής φυσικά- έψαχναν πάντα νέους τρόπους και νέους τρόπους να πουν ιστορίες. Έτσι εμπλουτίστηκε ας πούμε η Συμφωνική Ορχήστρα τον 19ο αιώνα με νέα όργανα.
Άρα μου ήρθε τελείως φυσικά να εμπλουτίσω αυτό το είδος μουσικής με τις νέες τεχνικές που είχαν δημιουργηθεί, με τα συνθεσάιζερ, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Βγάζουν ενδιαφέροντες ήχους, και ήθελα να τους ενσωματώσω στη μουσική που μου άρεσε να φτιάχνω.
Διαβάζω παντού πως έχεις κάνει την κλασική μουσική hip. Είναι αλήθεια πως θεωρείσαι indie καλλιτέχνης από μέρος της νεότερης γενιάς (παρ' όλο που ηχογραφείς, μεταξύ των άλλων, στην Deutsche Grammophon)...
Χμ, δεν μπορώ να πω εγώ για τον εαυτό μου, πάντως η αίσθησή μου είναι πως οι άνθρωποι σήμερα είναι πιο ανοιχτόμυαλοι στα μουσικά τους ακούσματα, ίσως και χάρη στο streaming και στο κατέβασμα μουσικής. Μπορεί κανείς να εμβαθύνει και να ακολουθήσει ενδελεχώς αυτά που του αρέσουν, και να μάθει καινούργια πράγματα ονλάιν. Υπάρχει μεγάλο μέρος του κόσμου που συνειδητά νοιάζεται για τους ήχους της μουσικής και όχι για τις διάφορες κατηγορίες του μάρκετινγκ - και ειδικά αυτοί που ακούν ηλεκτρονική μουσική ή post-rock έχουν τα αυτιά τους ανοιχτά ίσως και περισσότερο απ' τους υπόλοιπους. Είναι περιπετειώδεις, και δέχονται πιο εύκολα την κλασική μουσική και τους πειραματισμούς σε σχέση μ' αυτήν. Είναι ενθαρρυντικό αυτό γιατί μου αρέσουν και τα δύο είδη και χαίρομαι που μπορώ να τα συνδυάζω.
Παίζεις πολύ συχνά σε φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής, όπως είναι το Sonar ή το Reworks καλή ώρα. Ποια είναι η αντίδραση της "dance" κοινότητας στις συναυλίες της κλασικής μουσικής σου;
Νομίζω ότι τους αρέσει. Είμαι της άποψης ότι αυτοί που ακούν ηλεκτρονική χορευτική μουσική είναι παθιασμένοι με τον ήχο γενικότερα, είναι απ' τους πιο παθιασμένους μουσικόφιλους. Νιώθουν τη μουσική με έναν εξαιρετικά αγνό τρόπο - νοιάζονται για τον ήχο, τα μοτίβα, την υφή, τον ρυθμό. Οπότε το γεγονός ότι τους αρέσουν οι εμφανίσεις μου είναι για μένα το μεγαλύτερο κομπλιμέντο.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου συνθέτες;
Ξεκινάω με τον Μπαχ - η αρχή των παντών. Χένρυ Πέρσελ και άλλοι της πρώιμης μπαρόκ εποχής και της Αναγέννησης. Αγαπάω τον Μάλερ, τον Σούμπερτ, τον Μότσαρτ και τον Μπετόβεν. Απ' τον 20ο αιώνα τον Στραβίνσκι κι όλους τους μοντερνιστές, τον Ξενάκη. Και απ' τους σύγχρονους, φαντάζεσαι ποιους θα πω, τους αναμενόμενους...
Τον Φίλιπ Γκλας...
Τον Φίλιπ Γκλας ακριβώς, όλους τους Αμερικανούς μινιμαλιστές, τον David Lang -είναι εξαιρετικός, εξαιρετικός συνθέτης-, η νεοκλασική σκηνή τώρα είναι πολύπλευρη και ιδιαιτέρως πλούσια.
Έχεις γράψει τη μουσική του καινούργιου και πολυσυζητημένου σίριαλ The Leftovers του HBO. Eίναι καινούργια μουσική σου ή χρησιμοποίησες και παλιότερα έργα σου;
Κυρίως καινούργια... Δύο απ' τους παραγωγούς με σκέφτηκαν ανεξάρτητα ο ένας απ' τον άλλον και μου το πρότειναν - είχε πλάκα αυτή η σύμπτωση. Ο δεύτερος είχε δει τον Μάκβεθ στο θέατρο στο Μπρόντγουεϊ, και στην παράσταση είχαν χρησιμοποιήσει ένα κομμάτι μου, κι έτσι του ήρθε η ιδέα.
Και τι είδες, ώστε να εμπνευστείς τη μουσική όλη της σεζόν;
Είδα τον πιλότο, το πρώτο επεισόδιο δηλαδή, μήνες πριν βγει στον αέρα, κατευθείαν με το που μου έγινε η πρόταση. Λοιπόν, μου φάνηκε τόσο καλό το επεισόδιο, τόσο πραγματικά καλό, που ήταν πανεύκολη και η απάντησή μου και η δουλειά μου στη σύνθεση μουσικής για το Leftovers.
Από όλα τα κομμάτια που έχεις γράψει, ποιο θα πρότεινες σε κάποιον αρχάριο, σε κάποιον που δεν έχει καμία σχέση με τη μουσική σου.
Δύσκολο, γιατί είναι σα να διαλέγεις ένα απ' τα παιδιά σου. Τι κλισέ, ε;
Πολύς κόσμος μου έχει πει ότι εκτιμά το Nature of Daylight απ' το Blue Notebooks.
Αυτό βασικά θα πρότεινα σε κάποιον που δεν έχει έρθει σε επαφή με τη μουσική μου.
(Σκέφτεται) Ή ίσως κάποιο απ' τα κομμάτια για πιάνο, πχ. το Vladimir's Blues
ή το Horizon Variations
Ή ακόμα και τα φθινοπωρινά μου κομμάτια
Εξαρτάται πάντως απ' τον άνθρωπο, το τι θα του αρέσει και το τι όχι.
Κάνεις άπειρα διαφορετικά πράγματα. Συνεργασίες με άλλους, μουσική για θέατρο, μπαλέτα, ταινίες, σειρές, όπερες, δίσκους, συναυλίες. Είσαι πολύ δημιουργικός - νιώθεις ποτέ ότι δουλεύεις χωρίς σταματημό;
Ναι! Αλλά η αλήθεια είναι ότι μου αρέσει να γράφω μουσική, και κάθε πράγμα που κάνω είναι σαν να είναι διάλειμμα -σχεδόν διακοπές!- από το άλλο. Αν έχω γράψει πολλά soundtrack μαζεμένα, γράφω ένα μπαλέτο και ξεσκάω, ή μια όπερα και μετά κάτι πιο ηλεκτρονικό - και νιώθω πως αυτή η ποικιλία με ξεκουράζει.
σχόλια