Μόνος
Mια μέρα του 815 μ.Χ. ο Κινέζος υπουργός Πο Τσου-ι που μόλις είχε αρνηθεί το αξίωμά του και είχε αποχαιρετήσει την εμβρόντητη οικογένειά του, στάθηκε μπροστά σε μια πλαγιά του όρους Λου, γοητευμένος από τη χάρη της. Εκεί, επί τόπου, εγκατέλειψε την «κόκκινη σκόνη» του κράτους και αποφάσισε να φτιάξει το καλύβι του.
«Δύο δωμάτια, τέσσερα παράθυρα... Εβαλα την πόρτα να κοιτάει στο Βορρά για να μου φέρνει δροσιά και τη μαρκίζα προς το Νότο την κόντυνα, για να αφήνει το φως του ήλιου να με ζεσταίνει τις μέρες που έχει φοβερή παγωνιά. Τα δοκάρια τα 'τριψα αλλά τα άφησα άβαφα, σοβάντισα τους τοίχους αλλά δεν τους άσπρισα. Λιθόστρωσα το μονοπάτι και τη σκάλα, κάλυψα τα παράθυρα με φύλλα από χαρτί. Στόρια έφτιαξα από μπαμπού, κουρτίνες από χόρτο. Τέσσερις ξύλινοι πάγκοι, βιβλία, ένα φλάουτο».
Η απόφαση του υπουργού μοιάζει αυθόρμητη, αλλά προϋποθέτει μια μάχη: την μάχη ανάμεσα στο κομφουκιανό ιδεώδες τού να θέτει κανείς το μυαλό του στην υπηρεσία της κοινωνίας και του ταοϊστικού ιδανικού να αποσύρεται από την ένταση του κόσμου για να αφιερωθεί στον στοχασμό.
Η μάχη αυτή εμφανίζεται πιο δραματικά, σε όσους βγάζουν από πάνω τους πολυτιμότερο ένδυμα. Οπως ο κυρ Μανουήλ ο Κομνηνός του Καβάφη. Πρέπει ν' αφήσεις κάτι, για να πας παρακάτω. Αλλά για να το αφήσεις, πρέπει να το έχεις.
Μπροστά στο καλύβι του ο Πο Τσου-ι έφτιαξε μια μικρή λίμνη με νούφαρα και χρυσόψαρα. Γύρω γύρω φύτεψε ρίζες μπαμπού και άφησε τα αγριολούλουδα να φυτρώσουν. Νερό πήρε από ένα ρέμα που κυλούσε πιο κάτω, ανάμεσα σε βράχια, πεύκα και κέδρους. Τα αμπέλια και οι θάμνοι κάτω από τα πεύκα δημιουργούσαν ένα πράσινο δίχτυ που του έκοβε την αντηλιά. Στον απόκρημνο βράχο που άρχιζε στο πίσω μέρος του καλυβιού φύτεψε κλήματα που του έδιναν καρπό.
Αφού τελείωσε τα μαστορέματα και είδε την καλύβα του, ήταν πια σίγουρος: καμιά κοινωνική επιβεβαίωση δεν θα μπορούσε να του δώσει την ευτυχία αυτής της απομόνωσης. Εζησε εκεί μέχρι το βαθύ του γήρας.
__________
«Ο βασιλεύς κυρ Μανουήλ ο Κομνηνός / μια μέρα μελαγχολική του Σεπτεμβρίου / αισθάνθηκε τον θάνατο κοντά. Οι αστρολόγοι / (οι πληρωμένοι) της αυλής εφλυαρούσαν / που άλλα πολλά χρόνια θα ζήσει ακόμη. / Ενώ όμως έλεγαν αυτοί, εκείνος / παληές συνήθειες ευλαβείς θυμάται / κι απ' τα κελλιά των μοναχών προστάζει / ενδύματα εκκλησιαστικά να φέρουν / και τα φορεί, κ' ευφραίνεται που δείχνει / όψι σεμνήν ιερέως ή καλογήρου. / Ευτυχισμένοι όλοι που πιστεύουν, / και σαν τον βασιλέα κυρ Μανουήλ τελειώνουν / ντυμένοι μες την πίστι των σεμνότατα»
σχόλια