Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά

Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Ρένα Παπασπύρου
1

Η πρώην οικία Ζαρίφη είναι ένα από τα κτίρια της Αθήνας που ξεχειλίζουν από Ιστορία. Χτισμένη το 1924 στη διασταύρωση των οδών Επτανήσου και Άνδρου, είναι ο απόηχος της αστικής τάξης που χάραξε την ιστορία όχι μόνο της Κυψέλης αλλά και της Αθήνας του 20ού αιώνα. Με ιδιοκτήτες εμπόρους που δραστηριοποιούνταν στην Κεϋλάνη, η οικία βρέθηκε στο επίκεντρο μιας ιστορικής πραγματικότητας που περιλάμβανε και άλλες γειτονικές οικίες, όπως αυτή, ακριβώς δίπλα, επί της οδού Άνδρου 18. Εκεί ήταν η πρώτη έδρα του Αμερικανικού Κολλεγίου της Αθήνας για τρία χρόνια (1925-1928), πριν μετεγκατασταθεί στο Ψυχικό. Κατά τη δεκαετία του 1930 εκεί φιλοξενείται ανεπίσημα ο τότε αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Haile Selassie (1892-1975) για θερινές διακοπές με την οικογένειά του. Λίγο αργότερα καθίσταται για κάποια χρόνια έδρα του εκπαιδευτικού οργανισμού «Παλλάδιο Λύκειο - Φίλιππου Δούκα», ενώ ολόκληρη η οδός Άνδρου βρίσκεται στο προσκήνιο των συγκρούσεων κατά τα Δεκεμβριανά του 1944.

Το 1984 η οικία Ζαρίφη αλλάζει χέρια και το ισόγειο μετατρέπεται σε σκηνή ρεμπέτικης μουσικής. Το υπόλοιπο κτίριο όμως παρέμενε άδειο και ανενεργό από το 1978, μέχρι που άνοιξε τις πόρτες του τώρα, μετά από 40 χρόνια, για την έκθεση «Άγνωστοι Προορισμοί» που επιμελείται ο δρ. Κώστας Πράπογλου. Εννέα εικαστικοί σύγχρονης τέχνης (ένας αριθμός που παραπέμπει στις εννέα δεκαετίες ζωής του κτιρίου και αντιστοιχεί στα εννέα δωμάτια του κτιρίου) καλούνται να ανταποκριθούν σε ιδέες διαμόρφωσης ενός εννοιολογικού πλαισίου, όπως αυτό ξετυλίγεται με σημείο εκκίνησης την οικία Ζαρίφη. Ποικιλόμορφες θεματικές ενότητες που διαχειρίζονται την ύπαρξη και την εξελικτική πορεία της αρχιτεκτονικής, την κοινωνική ταυτότητα και το ανθρώπινο τοπίο, την προσωπική μυθολογία, το οικονομικό ζενίθ και ναδίρ, τη συλλογική μνήμη, το πολιτικό παρασκήνιο αλλά και την ανάδυση μιας πραγματικότητας-κράμα νοσταλγίας, υπερηφάνειας και υφέρπουσας ελπίδας, συνοδεύουν τους καλλιτέχνες που ενεργούν ως οδηγοί και συνοδοιπόροι.

Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Απόλλωνας Γλύκας
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Αικατερίνη Γεγησιάν

Ρώτησα τον επιμελητή της έκθεσης δρ. Πράπογλου πώς κατέληξε στο συγκεκριμένο κτίριο. «Η Κυψέλη είναι μια περιοχή του κέντρου της Αθήνας με σημαντική Ιστορία. Eκεί έζησαν σπουδαίες προσωπικότητες της πόλης αλλά και όλης της Ελλάδας. Υπήρξε το κέντρο της καλλιτεχνικής ζωής και διανόησης, γειτονιά με αναρίθμητα θέατρα, μουσικά στέκια και επίκεντρο της διασκέδασης τις δεκαετίες του '50 και του '60. Η αρχιτεκτονική ανάπλαση του αστικού τοπίου της περιοχής ήδη από τα τέλη του 19ου και την αρχή του 20ού αιώνα με εξαίρετα δείγματα νεοκλασικής αισθητικής καθώς και μοντερνισμού και art deco ανέδειξαν την Κυψέλη από πολύ νωρίς σε ένα κομμάτι της πόλης με ισχυρή αρχιτεκτονική ταυτότητα και χαρακτήρα. Αναζητούσα, λοιπόν, ένα κτίριο που να αντανακλά τον απόηχο αυτής της αίγλης, που να αποτυπώνει στο πετσί του τις κοινωνικο-ιστορικές και οικονομικές συνθήκες αλλά και τις αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών, ξυπνώντας και ξαναμιλώντας μετά από πολυετή λήθαργο. Όλα αυτά τα βρήκα στην πρώην οικία Ζαρίφη επί της οδού Επτανήσου 9».

Άραγε μπορούν και άλλα, εξίσου ιστορικά κτίρια που ρημάζουν χρόνο με τον χρόνο στην Κυψέλη να ξαναζωντανέψουν με παρόμοιες δράσεις; «Η διαδικασία ενεργοποίησης χώρων που έχουν παραμείνει άδειοι και σε πολυετή αχρηστία στο ιστορικό κέντρο της πόλης (της Κυψέλης συμπεριλαμβανομένης) είναι πολύπλοκη και πολλές φορές ατελέσφορη. Ανοίγοντας τις πόρτες και τα παράθυρα της πρώην οικίας Ζαρίφη μετά από τέσσερις δεκαετίες, το κτίριο επανασυστήνεται με τη νέα αστική πραγματικότητα, τον δημόσιο χώρο και τα σύγχρονα οικοδομικά τετράγωνα. Η σφαίρα του αστικού και του ιδιωτικού εμπλέκονται σε μία εκ νέου διάδραση και συναλλαγή καθ' όλη τη διάρκεια της έκθεσης. Η εικαστική πράξη γίνεται μέσο έκφρασης, πομπός αλλά και δέκτης αυτής της νέας συνθήκης. Ο θεατής παίζει ρόλο αυτόπτη μάρτυρα απέναντι στην ανασύνταξη μιας νέας στιγμής στην ιστορία του κτιρίου και της περιοχής. Βλέπω την έκθεση αυτή ως την αφετηρία ενός ευρύτερου προγράμματος ενεργοποίησης παράλληλων χώρων, τη διάδραση μεταξύ περισσότερων καλλιτεχνών και την ανάδειξη της περιοχής όπως της αξίζει. Ευελπιστώ η σύγχρονη τέχνη να δώσει το φιλί της ζωής στην Κυψέλη» μας είπε ο δρ. Πράπογλου.

Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Απόλλωνας Γλύκας
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Αικατερίνη Γεγησιάν
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Μπέτυ Ζέρβα
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Δέσποινα Μεϊμάρογλου
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Δέσποινα Μεϊμάρογλου
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Δημήτρης Σκουρογιάννης
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Δημήτρης Σκουρογιάννης
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Ελένη Λύρα
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Ελένη Λύρα
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Ανδρέας Σάββα
Ένα ιστορικό κτίριο της Κυψέλης ζωντανεύει ξανά Facebook Twitter
Το κτίριο

Info

«Άγνωστοι Προορισμοί»

Εγκαίνια Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου

Επτανήσου 9 + Άνδρου Κυψέλη Αθήνα

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Αικατερίνη Γεγησιάν, Απόλλωνας Γλύκας, Μπέττυ Ζέρβα, Ελένη Λύρα, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Ρένα Παπασπύρου, Ανδρέας Σάββα, Δημήτρης Σκουρογιάννης, Μαρία Ανδρομάχη Χατζηνικολάου. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Εικαστικά
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Υπόγεια Αθήνα: η αθέατη (και αληθινή) πόλη κάτω απ’ την πόλη

Urban Culture / Η Υπόγεια Αθήνα: η αθέατη (και αληθινή) πόλη κάτω απ’ την πόλη

Ένα απέραντο δίκτυο από στοές, σήραγγες, καταφύγια, και το ρέμα του Ιλισού δημιουργούν έναν ολόκληρο κόσμο στο υπέδαφος του κέντρου της Αθήνας που συνδεόταν πάντα με ιστορίες, μύθους και αστικούς θρύλους
M. HULOT

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει στον πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Εικαστικά / Η Μαρία Λιναρδάκη πλάθει με πηλό αναμνήσεις και φωτεινά όνειρα

Η συμβολαιογράφος, η οποία πριν από δεκαπέντε χρόνια αποφάσισε να ακολουθήσει το δικό της δημιουργικό ταξίδι, αποκωδικοποιεί την αγάπη της για τη φύση ως έμπνευση για τη διακόσμηση των κεραμικών της και μας μεταφέρει σε έναν φανταστικό κήπο χρωμάτων και αναμνήσεων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η επανεκκίνηση του 3ου ορόφου του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού

Εικαστικά / Η επανεκκίνηση του 3ου ορόφου του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού

Οι χώροι όπου εκτίθενται οι συλλογές που αφορούν την Ελληνική επανάσταση αλλάζουν και εμπλουτίζονται. Ο επιστημονικός διευθυντής του μουσείου Γιώργης Μαγγίνης μάς ξεναγεί στη νέα μόνιμη έκθεση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Εικαστικά / Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση για το έργο της Σαντάλ Άκερμαν

Οι Βρυξέλλες τιμούν μια ακούραστη δημιουργό που χάρη στη νεωτερικότητα, την οραματική αντιμετώπιση των εικόνων, του χρόνου και του χώρου και στους προβληματισμούς που διατρέχουν το έργο της εξακολουθεί να επηρεάζει γενιές καλλιτεχνών.
NEWSROOM
Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

1 σχόλια
Το άρθρο τα λέει όλα, για την ιστορία της Κυψέλης, της Αθήνας και της Ελλάδας που τόσο βάναυσα λεηλατήθηκε από την ξενοφοβία και τον νεοπλουτο επαρχιωτισμό των προαστίων.Η γραμμή μετρό της πραγματικής καρδιάς της Αθήνας (Κυψέλη, Εξάρχεια, Κολωνάκι, Παγκράτι) γίνεται τελευταία-δείγμα του τυχοδιωκτισμού των πολιτικών μας.Να μας χαιρόμαστε