Οι θαλάσσιοι πάγοι σε Ανταρκτική και Αρκτική βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ αυτήν την εποχή του χρόνου μετά τη μείωσή τους κατά το διπλάσιο από το μέγεθος της Αλάσκας σε μια ένδειξη της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, λένε οι επιστήμονες για το κλίμα.
Ενάντια σε μια τάση υπερθέρμανσης του πλανήτη και μια σταθερή υποχώρηση των πάγων στο βόρειο άκρο της γης, ο πάγος που επιπλέει στο Νότιο Ωκεανό της Ανταρκτικής είχε την τάση να επεκτείνεται τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο τώρα συρρικνώνεται και στα δύο άκρα του πλανήτη, εξέλιξη που ανησυχεί τους επιστήμονες και στην οποία ενδέχεται να έχουν συμβάλλει η συσσώρευση των αερίων του θερμοκηπίου, το φαινόμενο Ελ Νίνιο που φέτος απελευθέρωσε θερμότητα από τον Ειρηνικό Ωκεανό αλλά και τα ακραία σκαμπανεβάσματα της φύσης.
«Συμβαίνουν μερικά πολύ τρελά πράγματα», λέει ο Mark Serreze, διευθυντής του U.S. National Snow and Ice Data Center (NSIDC) στο Κολοράντο, προσθέτοντας πως κάποιες μέρες του Νοεμβρίου οι θερμοκρασίες σε μερικά τμήματα της Αρκτικής ήταν 20 βαθμούς Κελσίου πάνω από το κανονικό.
Παγκοσμίως η φετινή χρονιά οδεύει στο να γίνει η θερμότερη που έχει καταγραφεί ποτέ. Ως εκ τούτου, η έκταση του θαλάσσιου πάγου στις 4 Δεκεμβρίου ήταν περίπου 3.84 εκατομμύρια τ.χλμ. κάτω από τον μέσο όρο της χρονικής περιόδου 1981-2010, σύμφωνα με δορυφορικές μετρήσεις του NSIDC. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στο μέγεθος της Ινδίας ή σε δύο Αλάσκες.
Η επέκταση του θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής τα τελευταία χρόνια υπήρξε μεγάλο θέμα για όσους αμφιβάλλουν πως η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι τεχνητή. Ο John Turner από την British Antarctic Survey σχολίασε πως οι ψυχροί δυτικοί άνεμοι που σαρώνουν την ήπειρο, απομονώνοντάς της ενδεχομένως από τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ήταν τον Νοέμβριο οι πιο αδύναμοι εδώ και δύο δεκαετίες. Αυτό ίσως και να άφησε περισσότερη θερμότητα να διαφύγει προς το νότο, λέει ο ίδιος.
Η ανάκαμψη της στιβάδας του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, η οποία οδήγησε σε ψυχρότερο αέρα πάνω από την ήπειρο όταν είχε καταστραφεί από απαγορευμένες σήμερα βιομηχανικές χημικές ουσίες, μπορεί επίσης να είναι ένας παράγοντας. Ωστόσο ο Turner λέει πως είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε τι ακριβώς συμβαίνει. «Όταν αρχίσαμε να λαμβάνουμε στοιχεία από τους δορυφόρους το 1979, οι θαλάσσιοι πάγοι ξεκίνησαν να μειώνονται. Όλοι είπαν πως ήταν η υπερθέρμανση του πλανήτη...αλλά μετά άρχισαν να αυξάνονται ξανά» λέει.
Αποδεχόμενες κυρίαρχα επιστημονικά ευρήματα και στον αντίκτυπο της αύξησης σε πλημμύρες, καύσωνες και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, περίπου 200 κυβερνήσεις συμφώνησαν πέρυσι να καταργήσουν σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα και να περιορίσουν την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα σε λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου. Ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που αποκάλεσε την κλιματική αλλαγή hoax, απείλησε να αποσύρει τη συμφωνία, τον περασμένο Δεκέμβριο. Τον περασμένο μήνα βέβαια είπε επίσης πως είναι «ανοιχτόμυαλος».
Οι πολικές περιοχές είναι εκ διαμέτρου διαφορετικές η μία από την άλλη επειδή η Αρκτική είναι ουσιαστικά ένας ωκεανός που περιβάλλεται από γη και η Ανταρκτική μια τεράστια μάζα γης που περιβάλλεται από νερό. Ο πάγος γύρω από την Ανταρκτική, είναι στο χαμηλότερό του επίπεδο για τις αρχές Δεκεμβρίου στα 11.220.000 τ. χλμ., καταρρίπτοντας το ρεκόρ του 1982, σύμφωνα με δεδομένα του NSIDC. Ο θαλάσσιος πάγος της Αρκτικής, που επεκτάθηκε το χειμώνα, σημείωσε ιστορικό χαμηλό στα 10.25 εκατομμύρια τ.χλμ., κάτω από ένα ρεκόρ του 2006.
Ο Anders Levermann, καθηγητής στο Potsdam Institute for Climate Impact Research, είπε πως το χαμηλό επίπεδο των πολικών θαλάσσιων πάγων οφείλεται στην υπερθέρμανση, την οποία προκαλεί ο άνθρωπος. «Είναι μια εξαιρετική απόκλιση από τον κανόνα» λέει. Ο Serreze από την πλευρά του ανησυχεί ιδιαιτέρως και λέει πως «η Ανταρκτική είναι ο κοιμισμένος ελέφαντας που έχει αρχίσει να ξυπνά».
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως οι παγετώνες θα γλιστρούν πιο γρήγορα στον ωκεανό, αυξάνοντας τον ρυθμό που ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας, αν υπάρχει λιγότερος πάγος που θα επιπλέει στη θάλασσα ώστε να τους κρατάει πίσω.
* Με πληροφορίες από Reuters
σχόλια