5 ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

5 ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Facebook Twitter
Επιτύμβια στήλη από τον Κεραμεικό. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αρ. ευρ. 1488 Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν © Υπουργείο Πολιτισμού & αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων
2

Ο ποδοσφαιριστής

Κατά το συνήθειο της Κλασικής Εποχής, οι στήλες που στήνονταν πάνω στους τάφους της Αττικής απεικόνιζαν τους νεκρούς σε ηρωικά στιγμιότυπα, σε σκηνές της καθημερινότητας ή σπανιότερα παρουσίαζαν εικόνες θρήνου. Σκηνές λίγο-πολύ τυποποιημένες. Έφιπποι πολεμιστές σε ώρα θριάμβου, όρθιοι αθλητές με τη στλεγγίδα, τον δίσκο ή το ακόντιο στο χέρι, σκηνές αποχαιρετισμού στο σπίτι, σκηνές από τον γυναικείο καλλωπισμό. Εκτός από τις περιπτώσεις που τα πράγματα είχαν αλλιώς. Που υπήρχε κάποιος ειδικός λόγος, που ο νεκρός ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, γνωστός για κάτι εξαιρετικό. Όπως στην περίπτωση του ποδοσφαιριστή της μαρμάρινης στήλης αρ. ευρ. ΕΑΜ 873 που εκτίθεται στην αίθουσα 23 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Η συγκεκριμένη στήλη απεικονίζει τον νεκρό δίπλα από το ίδιο του το μνήμα. Έχει πριν από λίγο σηκωθεί, έβγαλε το ρούχο του για να μην τον εμποδίζει, το δίπλωσε για να μην το λερώσει (ποιος ακούει τη μάνα του!), το ακούμπησε πάνω στη δική του επιτύμβια στήλη και ρίχνει μπαλιές με πάθος μπροστά στον πιτσιρικά που τον κοιτά με δέος, όπως κοιτάνε τους βιρτουόζους της γειτονιάς όσοι μεγαλώνουν σε άχτιστα οικόπεδα. Ο μικρός κρατάει στλεγγίδα και αρύβαλλο για να φρεσκάρει τον αθλητή όταν τελειώσει την προπόνηση. Ο ποδοσφαιριστής είναι συγκεντρωμένος στην άσκηση, με το βλέμμα καρφωμένο στην μπάλα. Το δεξί του χέρι είναι τραβηγμένο στην πλάτη και σφίγγει το αριστερό στον αγκώνα, με τον τρόπο που κάνουν και σήμερα όσοι δεν θέλουν να υποστούν το φάουλ για «χέρι». Όσοι δηλαδή ασκούνται στην ισορροπία του ενός ποδιού, με την μπάλα στο άλλο. Όπως όλα δείχνουν ο νεκρός της στήλης του Πειραιά ήταν ένας ταλαντούχος παίκτης της επίσκυρου, ενός παιχνιδιού που παιζόταν από δύο αντίπαλες ομάδες με μπάλα ή σφαίρα.

χαριστεας
Ο Άγγελος Χαριστέας σηκώνει το έπαθλο του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος το 2004.

Την ώρα του ανέλπιστου θριάμβου της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου στις 4 Ιουλίου 2004, το «τιμημένο» τρόπαιο βρέθηκε για λίγα λεπτά στα χέρια του ηρωικού σκόρερ, Άγγελου Χαριστέα. Ελάχιστοι μόνον θεατές (γνώστες της αρχαίας εικονογραφίας, όσο και ψύχραιμοι εκείνη την ώρα) συνειδητοποίησαν μια μικρή λεπτομέρεια που προβαλλόταν στις οθόνες της τηλεόρασης: το τρόπαιο ήταν διακοσμημένο στη μία από τις δύο όψεις του με τον ποδοσφαιριστή της στήλης του Πειραιά.

Φιλοτεχνημένο το 1960, όταν δημιουργήθηκε ο θεσμός (τότε Κύπελλο Εθνών Ευρώπης), το περίφημο κύπελλο πέρασε από τη μια νικητήρια ομάδα στην άλλη, φέροντας επάνω του αυτήν ακριβώς την παράσταση, μέχρι την τελευταία εμφάνισή του το 2004, λίγο πριν αντικατασταθεί από το καινούργιο, που είναι αδιακόσμητο. Για πολλούς από εμάς, εκείνη τη νύχτα ο αρχαίος ποδοσφαιριστής του Πειραιά είχε κάνει την επιστροφή του. Ο Άγγελος Χαριστέας κατά πάσα πιθανότητα δεν ήξερε τι αντίκριζε μπροστά του, δεν ήταν υποχρεωμένος, ούτε ήταν η στιγμή κατάλληλη, άλλωστε. Ο αρχαίος γλύπτης, όμως, γνώριζε ανθρώπους σαν τον Άγγελο Χαριστέα. Το είδος και το μέγεθος του πάθους τους, που ήταν χωρίς τέλος, χωρίς όρια. Και έκανε την υπέρβαση που μπορεί να καταλάβει όποιος ξέρει τι είναι να μην τρως, να μην κοιμάσαι και να μην πεθαίνεις ποτέ, γιατί έχεις την μπάλα στο μυαλό σου.

Το φιλί

5 Ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Facebook Twitter
Όστρακο με απεικόνιση ασπασμού («το φιλί»), προέλευση: Ακρόπολη. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Aρ. ευρ.189, προθήκη 86 © Υπουργείο Πολιτισμού & αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων

Χαμένο ανάμεσα σε δεκάδες άλλα όστρακα, σε μια μικρή γωνιακή προθήκη της αίθουσας 54 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, βρίσκεται ένα φιλί. Νεαρός, σχεδόν πιτσιρικάς, στεφανωμένος και με το χνούδι της εφηβείας ακόμη στο μάγουλο, δίνει με τα μάτια του ανοιχτά το πρώτο του φιλί, σκυμμένος προς το μέρος της. Εκείνη, όμορφη όπως αφήνεται να εννοηθεί από το τυλιχτό της βραχιόλι, έχει αγκαλιάσει τρυφερά το σγουρό του κεφάλι, λυγίζοντας με νάζι τα ακροδάχτυλα του δεξιού της χεριού. Η μορφή της έσπασε, αφήνοντας πάνω στο θραύσμα μόνο τα χείλη, ενώ το υπόλοιπο σώμα της βρίσκεται ακόμη στο χώμα κάτω από την πόλη, ζωγραφισμένο στα κομμάτια του αγγείου που μας λείπουν. Όμως η στιγμή είναι ολόκληρη εκεί, στα λίγα εκατοστά του οστράκου.

Το «Φιλί» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (αρ. ευρ. ΕΑΜ Ακρ.189) αποτελεί μικρό κομμάτι από το ζωγραφισμένο κυκλικό πεδίο που διακοσμούσε τον πυθμένα μιας κύλικας, κατασκευασμένης την τελευταία δεκαπενταετία του 6ου αι. π.Χ. Το όστρακο βρέθηκε μεταξύ των ετών 1885-1890 στις ανασκαφές των επιχώσεων του Βράχου της Ακρόπολης από τον Γενικό  Έφορο Αρχαιοτήτων Παναγή Καββαδία και τον Georg Kawerau. Κι όπως συμβαίνει συχνά με τα ευρήματα τόσο πρώιμων ανασκαφών, δεν σώθηκε ως εμάς –αν είχε ποτέ καταγραφεί– ο ακριβής τόπος και ο χρόνος της ανεύρεσής του. Στον αντίποδα, όμως, αυτής της ασάφειας, η προσεκτική μελέτη της τεχνοτροπίας του θραύσματος από τους Botho Graef και sir John Davidson Beazley στις αρχές του εικοστού αιώνα μας έδωσε στοιχεία για τον ζωγράφο του φιλιού. Σύμφωνα με τους ειδικούς της αττικής αγγειογραφίας, το αγγείο φιλοτέχνησε ο Ζωγράφος του Ξυλουργού (Τhe Carpenter Painter), όπως συμβατικά ονομάστηκε ο δημιουργός μιας σειράς από ανυπόγραφα ερυθρόμορφα αγγεία που χρονολογούνται από το 515 ως το 500 π.Χ. και προέρχονται από την Αθήνα. Αν και χρωστά το όνομά του στην ομώνυμη κύλικα του Βρετανικού Μουσείου που του αποδίδεται και που απεικονίζει έναν ξυλουργό εν ώρα εργασίας, ορισμένα από τα αγγεία του που σώθηκαν φέρουν παραστάσεις φιλιού. Τις παραστάσεις της προτίμησής του.

κλιμτ
«Το Φιλί» του Gustav Klimt.

Ο Ζωγράφος του Ξυλουργού, ένας καλλιτέχνης, που δεν υπέγραψε ποτέ με το όνομά του, έζησε τις μέρες της ανατροπής της τελευταίας αθηναϊκής Τυραννίας και της γέννησης της Δημοκρατίας, είδε τις τελευταίες κόρες να στήνονται στην Ακρόπολη και συνέβαλε με τις δυνάμεις του στην επανάσταση της ερυθρόμορφης ζωγραφικής. Μπορεί να του ζητήθηκε να φιλοτεχνήσει αναρίθμητα αγγεία στην καριέρα του, στον αθηναϊκό Κεραμεικό, αλλά τούτο εδώ, όπως καταλαβαίνω, το είχε ζήσει πριν να το «γράψει» πάνω στον πηλό, είκοσι τέσσερις αιώνες πριν κάνει ακριβώς το ίδιο ο Gustav Klimt. Μικρό κι αθέατο θραύσμα από ψημένο χώμα που αφηγείται μια αγάπη στην Αθήνα και ό,τι οφείλει να ζήσει όποιος πάτησε αυτήν τη γη. 

Η στήλη της μάνας από το Ψυχικό

5 Ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Facebook Twitter
Επιτύμβια στήλη Φιλονόης από το Ψυχικό. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο , Αρ. ευρ. 3790. Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν © Υπουργείο Πολιτισμού & αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων

Η επιτύμβια στήλη της Φιλονόης, που στέκεται σήμερα στην αίθουσα 18 του Μουσείου (αρ. ευρ. 3790), βρέθηκε στο Ψυχικό το 1937, στη διάρκεια οικοδομικών εργασιών και θεωρείται πως ανήκε σε ένα τοπικό νεκροταφείο. Η στήλη χρονολογείται περί το 370-360 π.Χ. Παρουσιάζει μια συνηθισμένη σκηνή για τα μνημεία του είδους αυτού, δηλαδή τη συνάντηση ορισμένων μελών του σπιτιού και τη συνομιλία τους μέσα σε ένα αρχιτεκτονικό πλαίσιο που μιμείται τον οίκο ή ενδεχομένως την είσοδό του, αν κρίνει κανείς από την αετωματική επίστεψη στην κορυφή της στήλης.

Μια συνομιλία σε μια στιγμή της καθημερινότητας, προορισμένη να μνημονεύει εις τον αιώνα ένα από τα εικονιζόμενα πρόσωπα που έφυγε από τη ζωή. Κάτι που δεν γίνεται εξαρχής κατανοητό, αφού τίποτα στην παράσταση δεν προδίδει τον αποχωρισμό. Η στήλη παρουσιάζει την καθιστή Φιλονόη στα δεξιά να δέχεται την επίσκεψη της παραμάνας, που της φέρνει το μωρό να την καλημερίσει. Μια σκηνή που θα μπορούσε να συμβαίνει στις μέρες μας, μια Κυριακή πρωί ή ένα απόγευμα δροσερό του καλοκαιριού. Όμως δεν είναι έτσι. Και τα σημάδια του θανάτου είναι φανερά με μια προσεκτική ανάγνωση. Οι δυο γυναίκες της στήλης δεν απευθύνουν το βλέμμα η μία στην άλλη. Στην πραγματικότητα δεν συνομιλούν, αλλά κοιτούν το βρέφος ανάμεσά τους. Αυτό με τη σειρά του απλώνει τα χεράκια του να αγγίξει τη Φιλονόη, που δεν ανταποκρίνεται. Το δεξί της χέρι, αντί να ανταποδώσει το άγγιγμα, στρέφεται προς το στήθος της, σε μια στάση κλειστού σχήματος και συστολής. Η Φιλονόη αρνείται την επαφή, αφήνοντας μια απειροελάχιστη απόσταση μεταξύ των δακτύλων του παιδιού και του δικού της καρπού. Μια απόσταση τριών χιλιοστών, που δεν είναι ορατή αλλά υπαρκτή και οριστική.

Μια λεπτή και κρίσιμη διαφορά διακρίνεται και στα πρόσωπα των μορφών. Η παραμάνα είναι συντετριμμένη από τον πόνο του πένθους που διαγράφεται στην έκφρασή της. Αντίθετα, η Φιλονόη κοιτά το βρέφος αφηρημένα, με παγωμένο και ανέκφραστο τρόπο, χωρίς να συμμερίζεται κανενός είδους πάθος. Είναι γαλήνια και παγωμένη, επειδή δεν επιτρέπεται στους νεκρούς να νιώθουν τον πόνο των ζωντανών.

Τα χέρια των μορφών συνοψίζουν το ασυμβίβαστο της επικοινωνίας μεταξύ της ζωής και του θανάτου. Τα χέρια της παραμάνας στηρίζουν τρυφερά το βρέφος σε μια τοξοειδή γραμμή που ξεκινά από τον ώμο της και φτάνει στον λαιμό του μικρού παιδιού, για να συνεχιστεί αμείωτη στο απλωμένο του χεράκι. Τα χέρια της Φιλονόης απέναντί του σχηματίζουν ένα τρίγωνο, ένα σχήμα κλειστό που αρνείται την επαφή. Τα ελάχιστα χιλιοστά της απόστασής τους δηλώνουν το χάσμα των δύο διαστάσεων, που θα παραμείνει αγεφύρωτο. Το χάσμα μεταξύ της ζωής και του θανάτου. Το ίδιο χάσμα που απεικονίστηκε στην τοιχογραφία της «Δημιουργίας του Αδάμ» στην οροφή της Capella Sistina μεταξύ Θεού και Ανθρώπου. Η στήλη της Φιλονόης αποτυπώνει το οριστικό κενό δραματικά και διακριτικά, όπως υπαγόρευε η αίσθηση του μέτρου και της ιδιότυπης αξιοπρέπειας των Αθηναίων της Κλασικής Περιόδου απέναντι στον θάνατο.

Στο επίγραμμα της στήλης αναγράφεται: «Ενθάδε Φιλονόη κείται θυγάτηρ / Σώφρων Ευσύνετος, πάσαν έχουσ' αρετήν». Η στήλη της ενάρετης Φιλονόης θα στεκόταν για χρόνια, μπορεί και για αιώνες, πάνω από τον τάφο της, στο πλάι ενός δημόσιου δρόμου, κατά το συνήθειο των αθηναϊκών νεκροταφείων. Το βρέφος θα μεγάλωσε και θα έγινε άνδρας ή γυναίκα. Περνώντας μπροστά από το μνήμα της μητέρας του, δεν θα ήταν του δυνατό να μη ρίξει μια ματιά στην κίνηση του βρέφους, στα κλειδωμένα χέρια της μάνας και στα τεράστια τρία χιλιοστά που αποτύπωσαν στο μάρμαρο και στη ζωή του τη μεγάλη απώλεια.

Η στήλη της Φιλονόης είναι μία από τις εκατοντάδες σωζόμενες επιτύμβιες στήλες που φιλοτεχνήθηκαν στα αττικά εργαστήρια. Ωστόσο, οι λεπτές και υπαινικτικές διαστάσεις της αφήγησης δεν οφείλονται μόνο στις αξίες και τις αντιλήψεις της Αθήνας του 4ου αιώνα, αφού δεν απαντούν με τον ίδιο τρόπο παντού. Οφείλονται σε πρωτότυπες ιδέες που εφάρμοσε ο ανώνυμος γλύπτης (να προέκυψαν, άραγε, από τα δικά του βιώματα;) και οι οποίες ενδεχομένως να μην του είχαν ζητηθεί ποτέ από εκείνους που παρήγγειλαν τη στήλη.

Θάνατος στον ξένο τόπο

«Μηδείς ανθρώπων θαυμαζέτω εικόνα τήνδε»

5 Ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Facebook Twitter
Επιτύμβια στήλη από τον Πειραιά. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αρ. ευρ. 873. Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν © Υπουργείο Πολιτισμού & αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων

Η ταφική στήλη του Αντιπάτρου από τον Κεραμεικό (αίθουσα 18, αρ. ευρ. ΕΑΜ 1488) δεν μοιάζει με καμία άλλη στα δάση των μουσείων. Ούτε ροδαλά πρόσωπα στον τελευταίο χαιρετισμό, ούτε βρέφη, ούτε αθλητές, ούτε γέροντες, ούτε κόρες Αθηναίες. Στην ανάγλυφη μετόπη της στήλης απεικονίζεται ένα λεοντόμορφο τέρας, ο «ειχθρολέων», όπως τον αναφέρει το επίγραμμα ακριβώς από κάτω. Το θηρίο είναι έτοιμο να κατασπαράξει το γυμνό σώμα του νέου πάνω στο νεκρικό κρεβάτι. Στην άλλη άκρη της κλίνης, ένας άλλος, εξίσου νέος άνδρας προσπαθεί να σώσει την τιμή του φίλου του, παλεύοντας να διώξει το κακό που επιτίθεται. Να διαφυλάξει το σώμα, την εικόνα που αναγνώριζε και αγαπούσε στη ζωή του. Και πίσω τους, διακριτικά σημειωμένη, η πλώρη του πλοίου που άραξε άγαρμπα στα ξένα βράχια, μακριά από τη γη τους. Ταξιδευτές και ξένοι χωρίς την προστασία των θεών τους, σε αλλόθρησκο τόπο. Φοίνικες σε ιερή αποστολή στην Αθήνα, όπως αναφέρει το επίγραμμα στο μάρμαρο. Νέα παιδιά.

Ψηλά πάνω από τη μετόπη αναγράφονται τα ονόματα των εικονιζόμενων στα ελληνικά και τα φοινικικά. Ο νεκρός Σεμ, γιος του Αμπνταστάρτ, με το ελληνικό του όνομα: Αντίπατρος γιος του Αφροδισίου (τον περιμένει ακόμα ο πατέρας του, στη γη της Φοινίκης). Και ο ορκισμένος φίλος που έστησε το μνήμα, ο Δομσαλώς, γιος του Δομανώ (αυτός γύρισε πίσω, τον είδε ο γερο-Δομανώς). Ο πρώτος γεννημένος στην Ασκαλώνα, εκεί όπου αιώνες αργότερα έγινε το Ισραήλ, και ο δεύτερος στη Σιδώνα, στον σημερινό Λίβανο. Φίλοι ορκισμένοι στον αιώνα από δύο τόπους, όπου οι άνθρωποι δεν συναντιούνται πια.

«Κανείς να μη ζηλέψει αυτό που βλέπει εδώ» Κανείς, γράφει η στήλη.

Η Παναγιά-Φρασίκλεια. Ένα αληθινό παραμύθι

5 Ιστορίες από χώμα και μάρμαρο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Facebook Twitter
Επιτύμβια στήλη της Φρασίκλειας από το Δίπυλο ή την αχαρνική πύλη των Αθηνών. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αρ.ευρ.831. Φωτογραφία: Πάρις Ταβιτιάν © Υπουργείο Πολιτισμού & αθλητισμού / Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων

Η Αθήνα του 1817 ήταν λίγο μεγαλύτερη από ένα χωριό. Και ο φαρμακοποιός με το όνομα Ερνέστης Ρομάνο ήταν ένας ξένος ανάμεσα στους ραγιάδες και στους Τούρκους της πόλης. Έσκαβε για το πηγάδι του μες στο χωράφι που μια μέρα θα γινόταν η πλατεία Κοτζιά. Και βρήκε το μάρμαρο με την καθιστή γυναίκα, δίπλα στον αρχαίο τάφο. Και πάνω τη λέξη «ΦΡΑΣΙΚΛΕΙΑ». Γιατί έτσι έλεγαν την κεκοιμημένη. Ήταν σίγουρος ότι θα πιάσει πολλά λεφτά στους Φράγκους. Αλλά δεν πρόσεξε να κρατήσει το στόμα του κλειστό (la bocca chiusa, που του ’λεγε η μάνα του).

Το έμαθαν οι προεστοί κι ένας πιτσιρικάς με αέρα στα πανιά του, ονόματι Κυριάκος Πιττάκης. Και έκαναν φασαρία να του πάρουν την πλάκα, γιατί ήταν, λέει, αρχαία και τους ανήκε. Κι αυτός δεν την έδινε. Τρελός ήταν; Και φτάνουν μια μέρα πλήθος στο σπίτι του. Με τους παπάδες και τον Τούρκο καδή, που είχαν καταλλήλως λαδώσει. Έβαλαν τις φωνές, παρακαλούσανε, απειλούσαν. Στο τέλος πήρε στο χέρι 1.000 γρόσια (και άλλα 500 ο καδής κάτω απ’ το χέρι), του πήραν τη γυναίκα και φύγαν. Τον αφήσαν ήσυχο.

Την άλλη εβδομάδα η πλάκα ήταν στημένη όρθια στον νάρθηκα της Μεγάλης Παναγιάς παρά τω Ωρολογίω. Έβαλαν κι ένα σιδερένιο καντήλι πάνω της και προσκυνούσαν τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Γιατί αυτή καθόταν ήρεμη και μπροστά της είπαν ότι είχε τον Άγγελο Κυρίου. Κι επειδή ό,τι γράφει δεν ξεγράφει, είδαν στην επιγραφή από πάνω το όνομα της Κυράς. Ήταν η Παναγιά-Φρασίκλεια, η δικιά τους Παναγιά.

Κι όπως την έφτιαξαν απ’ την αρχή και την αγάπησαν, έτσι μια μέρα την ξέχασαν όλοι μαζί. Έγινε η Επανάσταση, ήρθε μετά ο Όθωνας, ο Κυριάκος Πιττάκης μεγάλωσε κι έγινε ο πρώτος αρχαιολόγος της χώρας, πήραν την Κυρά, είπαν ότι «δεν είναι η Παναγιά», παρά μόνο μια Φρασίκλεια και την έκλεισαν σε μια αποθήκη. Η Εκκλησιά του Ωρολογίου κάηκε μια βραδιά από λάθος του καντηλανάφτη και δεν έμεινε τίποτα στις στάχτες.

Κάθεται τώρα πια στην αίθουσα 18 του Μουσείου, με τις άλλες γυναίκες στα μάρμαρα τριγύρω. Μια επιγραφή στη βάση λέει ότι είναι του 4ου αιώνα π.Χ. και ότι πέθανε νέα. Περνούν μπροστά της χιλιάδες ανυποψίαστοι επισκέπτες, αλλά εγώ βλέπω κάθε φορά τη σκουριά πάνω στην πέτρα που ’χει μείνει απ’ το καντήλι της Παναγιάς και της λέω ένα «χαίρε». Γιατί την άφησε κι ο Άγγελος και δεν έχει άνθρωπο να πει μια καλημέρα. Η Παναγιά-Φρασίκλεια από λάθος. Αιώνες πάνω στο μνήμα, μέσα σε ένα χωράφι, κάτω από εκεί που περπατούν με βεβαιότητα.

Ο Κώστας Πασχαλίδης είναι Δρ. Αρχαιολογίας, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, ΥΠΠΟΑ

ΠΗΓΕΣ
Καλτσάς Ν., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα Γλυπτά, Αθήνα 2001, 186, 187 αρ. κατ. 367 / Botho Graef, Die antiken Vasen von der Akropolis zu Athen, vol. II, Berlin, 1925, 14-15 αρ. κατ. 189, πιν. 9 / www.getty.edu/art/gettyguide/artMakerDetails?maker=780 / www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=399658&partId=1 / Καλτσάς Ν., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα Γλυπτά, Αθήνα, 2001, 183, αρ. κατ. 362. / Καλτσάς Ν., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα Γλυπτά, Αθήνα, 2001, 190, αρ. κατ. 376 / Σάλτα Μ., «Επιτύμβια Στήλη», στο Αδάμ-Βελένη Π., Στεφανή Ε. (επιμ.), Έλληνες και Φοίνικες στα σταυροδρόμια της Μεσογείου, Θεσσαλονίκη, 2012, σ. 177-178

Αρχαιολογία & Ιστορία
2

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ου αιώνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι σήμαινε να είσαι ασθενής στο Αιγινήτειο στις αρχές του 20ού αιώνα;

Χάρη σε ένα κληροδότημα, ιδρύεται στις αρχές του 20ου αιώνα επί της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας ένα νοσοκομείο το οποίο στεγάζει την έδρα της Νευροψυχιατρικής του ΕΚΠΑ. Ένα νοσοκομείο του οποίου η σχέση με το Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και με τις κοινωνικές μεταβολές στην πόλη και στη χώρα είναι άρρηκτες. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά για την ιστορία του Αιγινητείου με την ιστορικό Δέσπω Κριτσωτάκη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας και η μοντέρνα ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / Αθηναϊκή οπερέτα: Ευρωπαϊκός αέρας στη ζωή των αστών του Mεσοπολέμου

Η οπερέτα στην Αθήνα ανθίζει και εξελίσσεται εν μέσω μεγάλων ιστορικών γεγονότων: Βαλκανικοί πόλεμοι, εθνικός διχασμός και αργότερα η Μικρασιατική Καταστροφή. Ήταν η οπερέτα μια διέξοδος για τους Αθηναίους της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Αλέξανδρο Ευκλείδη για την ιστορία και τους μεγάλους σταθμούς της αθηναϊκής οπερέτας.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος και η έρευνα του για τους κατοίκους της Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Κωνσταντίνος Δοξιάδης: Ο πρωτοπόρος πολεοδόμος της Αθήνας

Πρωτοπορία, όραμα, κοσμοπολιτισμός: Τα υλικά με τα οποία ήταν φτιαγμένος ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την Μαριάννα Χαριτωνίδου για την δράση, την έρευνά του για τους κατοίκους της Αθήνας, την παρακαταθήκη του στην πόλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ρεπορτάζ / Ο διαβόητος αρχαιοκάπηλος Ρόμπιν Σάιμς και ο ελληνικός του σύνδεσμος

Ποιος είναι ο διαβόητος Βρετανός λαθρέμπορος από την εταιρεία του οποίου ανακτήθηκαν πρόσφατα εκατοντάδες αρχαιότητες μετά από μακροχρόνια διεκδίκηση από το ελληνικό Δημόσιο;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σχέδια για τις Απόκριες του 1933 και τα έθιμα της Παλιάς Αθήνας

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι παληές αθηναϊκές Απόκρηες»: Πώς γιορτάζονταν πριν έναν αιώνα;

Μια σειρά από σχέδια που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Παναθήναια» σχετικά με τις Απόκριες και άρθρα από το περιοδικό «Μπουκέτο» για τα αποκριάτικα έθιμα της παλιάς Αθήνας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Γίγαντες, Τρίτωνες και ένα ανάκτορο στην Αθήνα

Πού μπορούμε να δούμε το Ανάκτορο των Γιγάντων σε μια βόλτα μας στο κέντρο της πόλης και τι συμβολίζουν τα γλυπτά που υπάρχουν στο πρόπυλο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον αρχαιολόγο Γιάννη Θεοχάρη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ιστορία μιας πόλης / ΠΕΑΝ: Όταν ανατινάχτηκαν τα γραφεία της φιλοναζιστικής ΕΣΠΟ στην οδό Γλάδστωνος

Ποια ήταν η ολιγομελής ομάδα ΠΕΑΝ που έμεινε στην ιστορία για τις ριψοκίνδυνες δράσεις της ενάντια στους Ναζί; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου για την Πανελλήνιο Ένωση Αγωνιζομένων Νέων.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Ιστορία μιας πόλης / Χαιρώνεια: Η μάχη που γέννησε τον σύγχρονο άνθρωπο

Στις 2 Αυγούστου του 338 π.Χ. ο Φίλιππος Β’ οδηγεί τους Μακεδόνες σε μία μάχη η έκβαση της οποίας θα αλλάξει τον κόσμο. Τι σήμανε για τη Μακεδονία, την Αθήνα και τον ελλαδικό χώρο η Μάχη της Χαιρώνειας; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Παναγιώτη Ιωσήφ, συνεπιμελητή της έκθεσης που έχει ως θέμα την ιστορική μάχη και τρέχει αυτό το διάστημα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια (πριν έναν αιώνα)

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ανέκδοτες και σπάνιες εικόνες από την κατασκευή του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, πριν από έναν αιώνα

Η LiFO, σε συνεργασία με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, θα παρουσιάσει μια σειρά από ανέκδοτα και σπάνια ντοκουμέντα για διάφορα θέματα από τη λαμπρή, ή και όχι τόσο, ιστορία του τόπου μας. Ξεκινάμε με τον ιστορικό σταθμό του Ηλεκτρικού στην Ομόνοια, που δεν ήταν πάντοτε υπόγειος.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ιστορία μιας πόλης / Όταν ανέβηκε στην Αθήνα η οπερέτα «Χασίς»

Ποιοι κάνουν χρήση ναρκωτικών στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και ποιο είναι το κοινωνικό αποτύπωμα των ναρκωτικών στην Αθήνα της εποχής; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον ιστορικό και ερευνητή Κωστή Γκοτσίνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινή ζωή των ανθρώπων πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς ζούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες; Η καθημερινότητα πίσω απ’ την πολεμική μηχανή

Μια νέα έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο αποκαλύπτει τη ζωή των Ρωμαίων που έζησαν μέσα στις τάξεις του στρατού της Αυτοκρατορίας και την υπηρέτησαν πιστά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Δεν ξέρουμε πού βρίσκεται το σώμα του Αλέξανδρου, όμως ο τάφος του είναι σίγουρα στην Αλεξάνδρεια»

Η Καλλιόπη Λημναίου-Παπακώστα, διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού, που σκάβει στην Αλεξάνδρεια από το 1998 μιλά για τις ανασκαφές που πραγματοποιεί εκεί, τα μέχρι στιγμής ευρήματα, τον Μεγαλέξανδρο, τη σχέση του με την Αίγυπτο και το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Netflix, στο οποίο συμμετείχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Ιστορία μιας πόλης / Στοά Νικολούδη, Σαρόγλειο, Μέγαρο Υπατία: Τα έργα του Α. Νικολούδη έδωσαν ευρωπαϊκό αέρα στην Αθήνα

Τα κτίρια του Αλέξανδρου Νικολούδη υπάρχουν παντού στην Αθήνα. Όμως γιατί γνωρίζουμε τόσο λίγα γι' αυτόν τον αρχιτέκτονα; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Αμαλία Κωτσάκη.
THE LIFO TEAM
Βυζάντιο και Αφρική: Μια έκθεση με τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αφρική και Βυζάντιο: Τα εκπληκτικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα ενός ανεξερεύνητου κόσμου

Μέσα από σπάνια αντικείμενα η νέα έκθεση του Met αφηγείται την κεντρική θέση της Αφρικής στα διηπειρωτικά δίκτυα εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών με το Βυζάντιο.
THE LIFO TEAM
Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

Ιστορία μιας πόλης / Πνύκα, Νυμφών, Φιλοπάππου: Οι δυτικοί λόφοι της αρχαίας Αθήνας

H Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τη Λήδα Κωστάκη και τον Μάρκο Κατσιάνη για τους τρεις λόφους που βρίσκονται απέναντι από την Ακρόπολη (Πνύκας, Νυμφών και Μουσών-Φιλοπάππου) και καθόρισαν την εξέλιξη του αστικού ιστού της Αθήνας.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ

σχόλια

2 σχόλια
Ο ΑΡΧΑΪΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΝΤΙΓΟΝΙΔΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΠΡΟΣ:Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNESCO gr: Πρόεδρο κ. Αικατερίνη Παπαχριστοπούλου Τζιτζικώστα. Φεβρουάριος 2014Έχετε την ευγενή καλοσύνη να μου στείλετε παρακαλώ μια περίληψη του ενημερωτικού υλικού που έχει η Ουνέσκο στα αρχεία της σχετικά με τον υστεροαρχαϊκό Ναό στην πλατεία Αντιγονιδών της Θεσσαλονίκης.Είναι ενταγμένος στα προστατευόμενα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO;ΕυχαριστώΜε εκτίμηση Γιώργος Σπανουδάκης, γλύπτης.Τηλέφωνο: 2310 934 544, Mobile phone: 699 842 1983Emails: [email protected] [email protected]ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:UNESCO http://whc.unesco.org/en/events/1128 - Υπουργείο Πολιτισμού [email protected] - Γ.Γ. Λίνα Μενδώνη [email protected] - ΙΣΤ΄ Ε.Π.Κ.Α. [email protected] Κ.Α.Σ. [email protected] Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων [email protected] Αρχαιολογική εταιρεία [email protected] Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Μακεδονικών και Θρακικών Σπουδών. [email protected]. [email protected]._______________________ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΕΝΑ ΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΥΣΤΕΡΟΑΡΧΑΪΚΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΙΝΑΙ ΜΙΣΟΘΑΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΝΤΙΓΟΝΙΔΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙΜικρό μέρος από τα ευρήματα του Ναού της Αφροδίτης τα οποία ήρθαν στο φώς από την αναγκαστικά περιορισμένη και πρόχειρη ανασκαφή στολίζουν το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης μας. Είναι ένας από τους καλύτερα διατηρημένους Ναούς προγενέστερος της κλασσικής εποχής και από τους ελάχιστους αφιερωμένους στην Αφροδίτη που διασώθηκαν.ΘΕΜΑΤο 2012 η Ελληνική Πολιτεία δια της Διευθύντριας της Αρχαιολογικής Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων της Θεσσαλονίκης έδωσε εντολή να θάψουν το Ναό στη Μάνα Γή για να σωθεί από την καταστροφή. Επικαλέστηκε την οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα και ότι κινδυνεύει η διπλανή οικοδομή που στηρίζεται εν μέρει επάνω του. Οι δημότες όμως της πόλης αναγνώρισαν τη συνήθη πρακτική που κατέστρεψε όλο το Ιπποδρόμιο και εξαφάνισε ένα μεγάλο αριθμό κτισμάτων έργων τέχνης στο ιστορικό κέντρο της. Μια πρακτική που προκαλεί το δημόσιο αίσθημα, καθώς οι άτεχνοι δημόσιοι λειτουργοί ενδίδουν στην καταστροφή των θησαυρών της πόλης και της χώρας με τη δικαιολογία ότι οι σκουπιδότοποι που δημιουργούνται στα θεμέλια των πολυώροφων οικοδομών είναι προσβάσιμοι στους μελετητές.Επιχείρησαν να θάψουν τον Αρχαίο Ελληνικό Αρχαϊκό Ναό και να τον εξαφανίσουν με την ανοχή και των Τοπικών Αρχών κατά την περίοδο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης από τους Οθωμανούς, αντί να αναδείξουν ως όφειλαν το σημαντικότερο μνημείο της πόλης ως τον λαμπρό π.χ. "Παρθενώνα" της Θεσσαλονίκης.ΣΧΟΛΙΑΕΙΝΑΙ ΝΤΡΟΠΗ ΠΟΥ ΜΟΝΟΝ ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥΣΕίναι γνωστόν ότι και το 1936 χάθηκαν τα ίχνη του διότι χτίσθηκε απάνω του μια διώροφη οικοδομή και πιο πρόσφατα θεμελιώθηκε εν μέρει επάνω στον Αρχαϊκό Ναό μια επταώροφη πολυκατοικία …! Το 2000 κατά την διάρκεια εκσκαφής για την ανέγερση νέας οικοδομής …αναδύθηκε και πάλι η Αφροδίτη που είχε ξεχαστεί θαμμένη από τις χωρίς Θεό Δημόσιες Αρχές, τους επίορκους Αρχαιολόγους και τους άτεχνους και εγκληματίες εργολάβους οικοδομών. Πίσσα στα κόκκαλα τους, θα έλεγε ο Καζαντζάκης. Ευτυχώς που τώρα παρενέβησαν λίγοι ενεργοί πολίτες της πόλης και ανεστάλησαν οι εργασίες…! www.templeofvenus.grΚαλόν θα ήταν να απαλλοτριώσουμε τις δύο οικοδομές και να αρχίσουν οι εργασίες της σωστικής ανάδειξης του μνημείου. Πρώτο βήμα η νέα οδική χάραξη της πλατείας που είναι εύκολη και ευτελούς κόστους, την οποία "αρνείται ο Δήμος Θεσσαλονίκης"…!Θα είναι κολοσσιαίο το χρηματικό ποσό της πλήρους αποκατάστασης του μνημείου. Είναι όμως απίστευτα μεγάλος ο θησαυρός, και φυσικά θα χρειαστούν πολλά χρόνια εργασίας για την ανάδειξη του υστεροαρχαϊκού μνημείου. Η σωστική επέμβαση και η ανάδειξη του σημαντικότερου μνημείου που εντοπίσθηκε στην πόλη δεν αφορά μόνον την Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα ή ευρύτερα τον Δυτικό Πολιτισμό αλλά και την Οικουμενική Κοινότητα και φυσικά την UNESCO.Η ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΪΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΑ ΚΛΕΙΣΕΙ ΤΑ ΣΤΟΜΑΤΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΟΚΑΠΗΛΩΝΟ Δήμος Θεσσαλονίκης οφείλει να κάνει το καθήκον του στο μέτρο που του αντιστοιχεί αντί να συμμετέχει μόνον στην εγκληματική σπατάλη οικονομικών πόρων για το επανατσιμεντάρισμα της νέας παραλίας με την αισθητική της "ψευδό πολυτελούς πολυκατοικίας" με υπόγεια φώτα στραμμένα να φωτίζουν τον ουρανό, χωρίς όραμα και πρόγραμμα, όλα αυτά που έχουν ημερομηνία λήξης. Εξανέμισε έτσι και τη μοναδική ευκαιρία να ενταχθεί μια στοιχειώδης υποδομή λειτουργικών χώρων επιβίβασης για την αναγκαία θαλάσσια συγκοινωνία της πόλης!TΟ 2600 ΕΤΩΝ ΑΡΧΑΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣΟι Ρωμαίοι μετάφεραν το Ναό από την περιοχή της Νέας Μηχανιώνας (αρχαία Αινεία) με βοϊδάμαξες, για να κολακέψουν τον τότε Ρωμαίο Αυτοκράτορα του έστησαν ένα Αρχαίο Ελληνικό Ναό για την λατρεία του οι βάρβαροι…! Στην περιοχή των Ιερών της πόλης, διότι εδώ ήταν συγκεντρωμένοι οι περισσότεροι Ναοί.ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΩΝΟ καθαρισμός του Ναού από εθελοντές. http://www.youtube.com/watch?v=lEkaK0rheKIΠΡΟΤΑΣΕΙΣΗ πρόταση της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης:http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded...ΕΚΚΛΗΣΗ ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΑΖΩΘΕΙ Ο ΝΑΟΣΌλοι οι Δημόσιοι Φορείς και οι κάτοικοι της πόλης αλλά και ευρύτερα οι απανταχού Έλληνες οφείλουν να δραστηριοποιηθούν, προκειμένου να συγκεντρωθεί το ελάχιστο ποσό που απαιτείται προκειμένου αρχίσουν οι εργασίες για την σωστική ανάδειξη του μνημείου. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=37136Πρώτο βήμα η νέα οδική χάραξη της πλατείας από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και ένα προσωρινό μεταλλικό προστατευτικό στέγαστρο από κατασκευαστική εταιρεία πχ. του metro. Καλόν θα ήταν να ενταχθεί άμεσα η σωστική ανάδειξη του υστεροαρχαϊκού Ναού στα προγράμματα χρηματοδότησης του Υπουργείο Πολιτισμού.ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΟΡΩΝ - ΓΙΑ ΙΕΡΟ ΣΚΟΠΟΗ εκστρατεία συλλογής πόρων για την συντήρηση της Νίκης της Σαμοθράκης συγκέντρωσε ως τώρα 500.000 ευρώ, ανήγγειλε το Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Μια διεθνής επιτροπή από Γάλλους και διεθνείς ειδικούς επιστήμονες συντήρησης επιφορτίστηκε με την δράση για την αποκατάσταση της φτερωτής Νίκης που υπολογίζεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του επομένου έτους. Το περίφημο μαρμάρινο άγαλμα των ελληνιστικών χρόνων εκτίθεται στο μουσείο από το 1884. Η εκστρατεία συλλογής οικονομικών πόρων με τίτλο «Tous mécènes», άρχισε στις 3 Σεπτεμβρίου και θα διαρκέσει ως 31 Δεκεμβρίου 2013 με στόχο να συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο ευρώ από εισφορές ιδιωτών. Το τελικό κόστος συντήρησης υπολογίζεται σε 4 εκατομμύρια ευρώ. Ως τώρα οι εισφορές προέρχονται από 4 χιλιάδες πολίτες που συνεισέφεραν από 5 ως 5.000 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό θα το χορηγήσουν οι εταιρείες Nippon Television Holding, Fimalac και Bank of America Merrill Lynch.: www.tousmeceneds.fr Ekathimerini (November 6, 2013). http://archaeologynewsnetwork.blogspot.gr/2013/11/louvre-raises-500000-to-restore-nike-of.html#.Us0H1Z2Tumw
Συγχαρητήρια για το εκπληκτικό σας άρθρο κ.Πασχαλίδη! Με συγκίνησε, με έκανε να συναισθανθώ την αγάπη σας και το πάθος σας για την επιστήμη σας! Πόσο γλαφυρά περιγράψατε τα πρόσωπα, λες και ήσασταν εκεί μαζί τους, αναπνέατε το μυρωμένο αέρα της δημιουργίας τους και μας φέρατε και μας λίγο, μια δροσερή πνοή , στους δικούςμας χαλεπούς καιρούς.Που δεν έχουν χρόνο , ούτε και παιδεία να εκτιμήσουν όπως τους αξίζει τα σπουδαία και αυθαιρέτως χρίζουν άλλα σημαντικά και τα σημαντικά τα καταβαραθρώνουν. Ευχαριστούμε πάρα πολύ!