Exit Option

Exit Option Facebook Twitter
14

Η συζήτηση γινόταν σε φιλικότατους τόνους, που εντείνονταν από το γεγονός ότι συμφωνούσαμε στα βασικά σημεία της κουβέντας μας. Συνομιλητής μου ένας άνθρωπος που συμβουλεύει την κ. Μέρκελ πολλά χρόνια σε θέματα ευρωζώνης και, γενικότερα, οικονομικής πολιτικής. Μιλούσαμε πάνω από μία ώρα, στη διάρκεια της οποίας συμφωνήσαμε ότι η παρούσα πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το μόνο που κάνει είναι να την τροφοδοτεί και να εγγυάται τη μη επίλυσή της. Επιπλέον, συμφωνήσαμε στις τρεις κινήσεις που μπορούν να γίνουν σήμερα ώστε, μέσα σε μερικές εβδομάδες, η κρίση να υπερκεραστεί χωρίς να χρειάζεται η Γερμανία να πληρώσει ένα ευρώ παραπάνω, χωρίς να απαιτείται αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών και χωρίς να παραβιάσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το καταστατικό της.

Κάποια στιγμή δεν άντεξα και του έθεσα το εύλογο ερώτημα: «Αφού συμφωνούμε σε αυτά, γιατί δεν συμβουλεύετε την κ. Μέρκελ να προβεί σε αυτές τις λυτρωτικές για την Ευρώπη ολόκληρη κινήσεις;». Χαμογέλασε και μου είπε: «Γιατί δεν θα με ακούσει, ακόμα κι αν την πείσω». Ομολογώ ότι δεν κατάλαβα τι εννοούσε. Πώς ήταν δυνατόν η καγκελάριος να επιμένει σε μια πολιτική, ακόμα κι αν έχει πειστεί ότι είναι αδιέξοδη; Πώς γινόταν να απορρίπτει λυτρωτικές προτάσεις πολιτικής, ακόμα κι αν πειθόταν ότι η εφαρμογή τους θα απέδιδε, ότι δεν θα κόστιζαν στον Γερμανό φορολογούμενο ούτε λεπτό και, επιπλέον, ότι δεν θα παραβίαζε κανένα Δίκαιο ή καταστατικό; Ο συνομιλητής μου μου εξήγησε πως κάτι τέτοιο είναι όχι μόνον δυνατόν αλλά και έχει τη λογική του.

«Μπορεί αυτές οι προτάσεις πολιτικής», μου είπε, «να μην κοστίζουν περισσότερα χρήματα από τα σημερινά πακέτα διάσωσης και να είναι εφαρμόσιμες υπό το υπάρχον νομικό δίκαιο. Όμως, έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος για την καγκελάριο: η εφαρμογή τους θα σημάνει την απώλεια του exit option – τη δυνατότητα εξόδου, μια δυνατότητα την οποία διαθέτει μόνο η Γερμανία και που, γι' αυτόν το λόγο, δίνει στην κ. Μέρκελ απίστευτη ισχύ εντός της Ε.Ε».

Η εξήγηση του συνομιλητή μου είχε, και έχει, βάση. Αν μια ελλειμματική χώρα ανακοινώσει την έξοδό της από ένα κοινό νόμισμα, αυτομάτως θα υπάρξει ισοπεδωτική φυγή κεφαλαίων από τη χώρα. Καθώς η μετατροπή του κοινού νομίσματος σε νέο εθνικό νόμισμα θα πάρει μήνες για να ολοκληρωθεί, όλοι οι πολίτες (ακόμα και οι πιο πατριώτες) θα προσπαθήσουν να φυγαδεύσουν τα ευρώ τους πριν μετατραπούν στο νέο εθνικό νόμισμα, το οποίο εξ ορισμού θα υποτιμηθεί (από τη στιγμή που μιλάμε για ελλειμματική χώρα). Εκτός από αυτό, εκείνους τους μήνες θα προσπαθήσουν να ρευστοποιήσουν ό,τι περιουσιακό στοιχείο έχουν (από διαμερίσματα μέχρι μετοχές) για να βγάλουν τα χρήματα σε μια πλεονασματική χώρα της νομισματικής ένωσης – η οποία είτε θα παραμείνει στο κοινό νόμισμα είτε, ακόμα καλύτερα για τους «εξαγωγείς» κεφαλαίων, θα επιστρέψει κι εκείνη στο δικό της, το οποίο θα ανατιμηθεί περισσότερο. Με απλά λόγια, η ελλειμματική χώρα που ανακοινώνει την έξοδό της από το κοινό νόμισμα αυτοπυροβολείται.

Exit Option Facebook Twitter
Εικονογράφηση: David Shrigley

Από την άλλη, μια πλεονασματική χώρα που ανακοινώνει την αποχώρησή της από το κοινό νόμισμα θα προκαλέσει την αντίστροφη ροή κεφαλαίων: ξένα κεφάλαια θα εισρεύσουν σαν χείμαρρος στη χώρα, σώζοντας τις χειμαζόμενες τράπεζες, δίνοντας αξία στο χρηματιστήριο, αυξάνοντας τις τιμές των ακινήτων. Βέβαια, το πλήγμα για την εξαγωγική βιομηχανία μιας τέτοιας χώρας, ιδίως της Γερμανίας, θα είναι κι αυτό τεράστιο, καθώς το νέο νόμισμα θα ανατιμηθεί και οι εξαγωγές της θα ακριβύνουν στην Κίνα, στις ΗΠΑ και, βεβαίως, στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Παρ' όλα αυτά, δεν μιλάμε για καταστροφή, τουλάχιστον όχι για δεινά ανάλογα με εκείνα που θα υποστεί μια ελλειμματική χώρα η οποία αποχωρεί από την ευρωζώνη.
Αυτό είναι λοιπόν το exit option που διαθέτει η Γερμανία και το οποίο δεν διαθέτει π.χ. η Γαλλία ή η Ισπανία. Κάθε φορά που συναντιούνται στο Eurogroup ή σε κάποια Σύνοδο Κορυφής η κ. Μέρκελ και ο κ. Ολάντ, στην τσάντα της καγκελαρίου υπάρχει αυτό το exit option, την ώρα που ο χαρτοφύλακας του Γάλλου Προέδρου είναι άδειος. Γνωρίζοντας ότι η κ. Μέρκελ, αν «ζοριστεί» περισσότερο απ' ό,τι ανέχεται, μπορεί να κάνει χρήση του exit option, καταστρέφοντας τη Γαλλία, ο κ. Ολάντ δεν λέει καμιά κουβέντα που θα στενοχωρούσε την κ. Μέρκελ. Τουλάχιστον όχι εν τη παρουσία της...

«Η κ. Μέρκελ» κατέληξε ο συνομιλητής μου «δεν θέλει να κάνει χρήση του exit option. Σε καμία περίπτωση δεν θέλει να φύγει από το ευρώ. Απλώς θέλει να το έχει στην τσάντα της για να μην τολμά να ανοίγει το στόμα του ο κ. Ολάντ. Αν ακούσει εσένα κι εμένα και αποδεχθεί τις προτάσεις μας για νέες, καινοτόμες πολιτικές, θα πρέπει, ουσιαστικά, να πετάξει στα σκουπίδια αυτό το exit option. Δεν θα το κάνει. Όχι επειδή έχει μεθύσει με την εξουσία που της παρέχει το exit option αλλά επειδή, ως Λουθηρανή Γερμανίδα πολιτικός, έχει βαθιά αίσθηση του καθήκοντός της να διατηρήσει ανέπαφη την ισχύ της καγκελαρίας απέναντι στη Γαλλία για τους καγκελάριους που θα τη διαδεχθούν».

Άλλη μια φορά, το καθήκον απέναντι στον εθνικό θώκο οδηγεί στην παραβίαση του καθήκοντος απέναντι στη Γηραιά  Ήπειρο, σπρώχνοντάς την ξανά σε μισανθρωπικές περιπέτειες.

14

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Θοδωρής Αντωνόπουλος / Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Αν θεωρήσουμε την ομοφυλοφιλία επάγγελμα, αξιότιμε κ. συνήγορε, τότε σίγουρα αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στα βαρέα ανθυγιεινά. Τουλάχιστον για όσο μπορούν να δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο κακοποιητικές απόψεις, αντιλήψεις και πρακτικές, σαν αυτές που είτε εκφέρετε είτε ενθαρρύνετε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος / Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Αντί να διαφωνήσουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, όπως και είναι θεμιτό και αναμενόμενο σε μια δημοκρατία διαλόγου, το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε οι ίδιοι και να εξευτελίζουμε τους άλλους, ωσάν να ήταν οι χειρότεροι εχθροί μας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
O βούρκος των ημερών

Στήλες / O βούρκος των ημερών

Σήμερα: Μηνύματα στο αλεξίπτωτο • • • βουλευτική ηπιότητα • • • περιβαλλοντικη καταστροφή στο Ισραήλ • • • δύσκολες μέρες για τον Μακρόν • • • εμβολιαστική ευνοιοκρατία • • • ένας γενναιόδωρος πρώην οδηγός νταλίκας • • • η περιπέτεια της «μυστικής ομιλίας»
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Αρετή Γεωργιλή / Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Γιατί όλη αυτή η πολιτική χυδαιότητα που αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από το πραγματικό πρόβλημα και στρέφει τη συζήτηση σε μια στείρα κομματική αντιπαράθεση, στις πλάτες όλων αυτών των παιδιών, που το μόνο που ζητούν είναι δικαίωση και γαλήνη;
ΑΡΕΤΗ ΓΕΩΡΓΙΛΗ
Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Τι διαβάζουμε σήμερα: / Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Σήμερα: Τα Ζεν της Βαϊκάλης • • • νίκη μεγαλοψυχίας • • • η βία δεν πτοεί (ακόμη) τους Βιρμανούς • • • μια πρώτη δικαίωση • • • οι επίμονοι Ινδοί αγρότες • • • δημοκρατία και πίτσα • • • ένας τιτάνας
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

9 σχόλια
Ενταξει αυτο το υπεθετα, αλλα αγαπητε Γιαννη γιατι ο τρισαθλιος Ολλαντ δεν κανει το αλλο, δηλαδη αυτο:http://www.presseurop.eu/en/content/article/3593961-latin-empire-should-strike-backΤι περιμενει δηλαδη, να γινει ανασταση πρωτα και μετα?Επισης ο λογος που Σουηδια-Δανια δεν μπηκαν και δεν θα μπουν ποτε στο ευρω ειναι οτι το χουι της Γερμανιας κραταει απο το 1100 με τα Ηansen staterna (τοτε γερμανια) και το 1500 (Lubeck) με το να στειλουν τον βασιλια Gustav Vasa στη κεντρικη Σουηδια κ να ξεκινησει την επανασταση των αγροτων (με χρηματα γερμανικα, Lubeck).Οταν αργοτερα ο Gustav Vasa προτεινε στο Lubeck να κανουνε συνασπισμο εναντιον της Δανιας (Δανια -Σουηδια ηταν σε ρηξη για τον ελεγχο του περασματος στα συνορα τους εκει που ειναι η γεφυρα Öresundsbro σημερα), oι γερμανοι αρνηθηκαν γιατι σκεφτηκαν οτι εχουν να κερδισουν απο τη διαμαχη αυτη, τι? Μα φυσικα το οτι αν το περασμα ανηκε σε καποια απο τις δυο χωρες θα επρεπε να καταλαβαλουν δασμους, αυτη ηταν και η επιδιωξη τους παντα, μια ζωνη ελευθερου εμποριου στο Βορρα τοτε στην ευρωπη σημερα. Οποτε τι σκεφτεται ο τρισαθλιος Ολλαντ, η κατα τον στρατηγο Ντε Γκωλ "ο ατλαντιστης αριστερος" ετσι τους ονομαζε, να μην τσαντιστει η γερμανια και πηδηξει απο το τραινο του ευρω? Τι προτιμα δηλαδη να κανει τους νοτιοευρωπαιους πρωσσους? Λοιπον εγω λουθηρ
Θα μπορούσε κάποιος να συμφωνήσει με την ανάλυση του κ. Βαρουφάκη και ενδεχομένως οι Γερμανοί να σκέπτονται με αυτόν τον τρόπο. Όμως η ανάλυσή του πάσχει καίρια όσον αφορά στη δυνατότητα μιας ελλειμματικής χώρας να εγκαταλείψει την ευρωζώνη και τις επιπτώσεις που θα υποστεί σε μια τέτοια περίπτωση.Από ποια επιστημονική προσέγγιση προκύπτει ότι θα συμβούν όλα αυτά που καταμαρτυρεί ο κ. Βαρουφάκης, δηλαδή σοβαρή υποτίμηση του νέου νομίσματος και τεράστια φυγή κεφαλαίων; Αυτή η εξ ορισμού θέση που προκαλεί παραλυτικό τρόμο και μόνο στη σκέψη να εγκαταλείψουμε την ευρωζώνη, οφείλεται σε μια εντελώς αυθαίρετη παραδοχή, η οποία προβάλλεται ακριβώς για να προκαλεί τρόμο και να αποτρέπει την ορθολογική προσέγγιση των πραγμάτων.Ποια είναι αυτή η αυθαίρετη εξ ορισμού παραδοχή; Ότι τα πάντα θα μείνουν ως έχουν και η μόνη αλλαγή θα είναι αυτή του νομίσματος. Παραγνωρίζει το γεγονός, ότι σε μια τέτοια περίπτωση, θα ήταν τρελός κάποιος να αποφασίσει την έξοδο από την ευρωζώνη, χωρίς από πριν να έχει μελετήσει και σχεδιάσει στη λεπτομέρειά τους συγκεκριμένα μέτρα προστασίας. Πριν καν ανακοινώσεις την πρόθεση εξόδου, λαμβάνεις μέτρα αυστηρού ελέγχου στη διακίνηση κεφαλαίων και για να τον επιβάλεις αποτελεσματικά εθνικοποιείς το τραπεζικό σου σύστημα με πρώτη την κεντρική σου τράπεζα (στην περίπτωση της Ελλάδας την Τράπεζα Ελλάδος). Ταυτόχρονα προστατεύεις το νέο νόμισμα, το οποίο πρέπει να το ελέγχεις απόλυτα ο ίδιος, δηλαδή το νόμισμα αυτό να μην είναι ιδιωτικό, αλλά πραγματικά Εθνικό Κρατικό, το οποίο δεν το αφήνεις έρμαιο στη κερδοσκοπία των μεγάλων κεφαλαιαγορών, διαγράφοντας μονομερώς το εξωτερικό χρέος ακυρώνοντας έτσι τις όποιες καταστροφικές σε βάρος σου απαιτήσεις των δανειστών προκύπτουν απ’ αυτό, αντιστρέφοντας την ετεροβαρή σχέση δανειστή - οφειλέτη. Η αποκατάσταση της ισοτιμίας θα δώσει τότε τη δυνατότητα ουσιαστικής διαπραγμάτευσης.Τα μέτρα αυτά μπορεί να φαντάζουν στους ημιμαθείς ολίγον «σοσιαλιστικά», δεν είναι όμως. Είναι αυτονόητα μέτρα που μια σοβαρή κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει προκειμένου να εξυπηρετήσει το Εθνικό συμφέρον και να οδηγήσει τη χώρα σε ουσιαστική παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη ξεκινώντας πρώτα από την ανάκτηση της εσωτερικής της αγοράς.Δεν τα γνωρίζει αυτά ο κ. Βαρουφάκης; Προφανώς και τα γνωρίζει. Γιατί τα προσπερνά και τα αποκρύπτει; Χωρίς να θέλουμε να κάνουμε δίκη προθέσεων, όλες του οι παρεμβάσεις μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι έχει θέσει εαυτόν στην υπηρεσία του θρησκόληπτου δόγματος «πάσει θυσία στο ευρώ». Γιατί το κάνει; Δικό του θέμα. Πάντως δεν έχει να κάνει με την επιστήμη που υποτίθεται υπηρετεί.
Ημιμαθής είμαι κι εγά μια και η μόνη μου επαφή με τα οικονομικά ήταν φοιτητής που έιχαμε ένα μάθημα στοιχέια οικονομικής επιστήμης. Με τις αναλύσεις που διαβάζω (σε διάφορες πηγές) αρχίζω να πιστεύω ότι η οικονομική επιστήμη δεν είναι επιστήμη. Η τουλάχιστον δεν ακολουθεί την επιστημονική σκέψη πχ αξιολόγηση των δεδομένων, υιοθέτηση της θεωρίας που εξηγεί καλύτερα την παρατήρηση κ.λπ. ισως επειδή δεν μπορεί να υπάρξει πείραμα και κάθε παρατήρηση επηρεάζεται από πολλές συνθήκες καθένας μπορεί να πάρει τα δεδομένα τις παραδοχές και τις σχέσεις αιτίου - αποτελέσματος που τον βολεύουν και να ισχυριστεί τα πάντα ...επιστημονικά.Στην προκειμένη περίπτωση με πείθει ο Βαρουφάκης με την παραδοχή του ότι θα έχει πρόβλημα μια οικονομία που έχει έλλειμα αν φύγει από το Ευρώ, γιατί θα πρ΄πει αν δανέιζεται για να καλύψει το έλλειμα. Η δική σας θεωρία δεν μας λέει πως θα λυθέι το πρόβλημα αυτό αφού και με διαγραφή του χρέους πάλι θα πρέπει να δανειστεί για να καλύψει το έλλειμμα. Ίσως να μην ισχύει η παραδοχή αν υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα. Από ό,τι ξέρω μετα την κατάργηση του κανόνα του χρυσόυ την "αξία" ενός νομίσματος την καθορίζει η ζήτηση στις αγορές γιατί κάποιος να θέλει να αγοράσει το νέο νόμισμα και όχι το κοινό που θα έχει ξεφορτωθεί και μια ελλειμματική οικονομία; Πως θα προμηθεύεται η χώρα τα αγαθά που δεν παράγει η εσωτερική αγορά; Για παράδειγμα τι θα γίνεται με το πετρέλαιο; ΘΑ μοιράζεται με το δελτίο όσο πετρέλαιο βγάζει ο Πρίνος και μετά δεν θα ανάβουν καλοριφέρ και θα κινούνται οχήματα και βιομηχανίες εκ περιτροπής;Επίσης δεν μας λέτε πως θα γίνουν αποτελεσματικά οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων αφού όπως είδαμε στη Κύπρο τα "μεγάλα ψάρια" έβγαλαν έγκαιρα τα κεφάλαιά τους (από ότι είπαν τα μέσα τουλάχιστον). Θα το δεχόμουν καλύτερα αν το βλέπατα μερξιστικά και λέγατε ότι θα κοινονικοποιούσατα τα μέσα παραγωγής και με το υπερπροϊόν που θα έμανε στην κοινωνία θα καλύπταμε τα ελλείματα, βέβαια αυτό προυποθέτει προλεταριακό διεθνισμό ώστε να μπορούν να ανταλλάσσονται τα αγαθά που πλεονάζουν από μια χώρα με αυτή που της λείπουν. Σηκώνει κουβέντα η εφαρμογή αλλά τουλάχιστον δίνει απαντήσεις.Μπορεί αν μην με πείθει αλλού ο Βαρουφάκης αλλά στο συγκεκριμένο άρθρο δεν βρίσκω κάποιο λογικό κενό.
Τα περί exit option κ.λπ. ακούγονται απλοϊκά και αποσπασματικά. Η "κρίση" πάντως θα συνεχίζεται με διάφορα προσχήματα και ερμηνείες ειδικών, μέχρι να τσακιστεί η δύναμη και χαθούν τα προνόμια που παραχωρήθηκαν στο ευρωπαϊκό πόπολο σαν δόλωμα στα χρόνια του ανταγωνισμού με τη Κόκκινη Αρκούδα. Τίποτε δεν εμποδίζει πλέον τον υπαρκτό καπιταλισμό...
Ο τρόπος αυτός σκέψης δείχνει πόσο έχει αδυνατίσει το ευρωπαϊκό όραμα μεταξύ των χωρών μας. Ήδη η συμμετοχή του ΔΝΤ στα πακέτα βοήθειας, ή ο καταλυτικός ρόλος της Κίνας στην παραμονή της Ελλάδας στην ΟΝΕ όταν η Γερμανία το σκεφτόταν, εμφανίζουν μια ΕΕ ανίκανη να διαχειριστεί τα εσωτερικά της προβλήματα.Η Μέρκελ είναι μια συμπαθής πολιτική φυσιογνωμία, αλλά λίγη, απευθυνόμενη πάντοτε στα χαμηλότερα των ενστίκτων των ψηφοφόρων της. Κι αν αυτό είναι κατά περίπτωση ανεκτό για μικρές χώρες, δεν μπορεί να είναι αποδεκτό για τους στηλοβάτες της ένωσης, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Πώς κι έχει μόνο η Γερμανία το exit option?Πώς την πάτησαν έτσι οι Γάλλοι; Αν τελικά αυτή είναι η πηγή της ισχύος της Γερμανίας εντός Ε.Ε. τότε το μόνο που τη συμφέρει είναι η διαιώνιση αυτής της κατάστασης ώστε το exit option να αποτελεί πάντα το χαρτί απειλής για οποιονδήποτε, οπότε δεν υπάρχει σωτηρία οπότε πάω για τσίπουρα...
Γιατί όταν οι Γερμανοί έκαναν επώδυνες μεταρρυθμίσεις οι Γάλλοι θεσμοθετούσαν 35ωρα και μοίραζαν συντάξεις στα 55. Ο δε Ολλάντ έχει δυσκολία να επιβληθεί στους υπουργούς του, στη Μέρκελ θα κάνει το λιοντάρι;
Οι άγγλοι πάντα ήθελαν ισχυρή Γερμανία ως αντίβαρο για την Γαλλία. Εξ ου και η διαγραφή των οφειλών. Αλλά και τα χρέη της Ελλάδας διαγράφτηκαν και κουρεύτηκαν στο παρελθόν. Τα περισσότερα χρέη για χρηματοδότηση πολέμων και πληρωμές πολεμικών αποζημίωσεων.