H Gucci και τα ιερά και όσια. Από τον Νικόλα Σεβαστάκη

H Gucci και τα ιερά και όσια. Από τον Νικόλα Σεβαστάκη Facebook Twitter
Παίχτηκε πάλι η περίφημη αντίθεση «αρχαίων» και «μοντέρνων» στη νιοστή εκδοχή. Και όση κωμική υπερβολή και άγρια επιπολαιότητα και αν κουβαλούν οι μάχες του πληκτρολογίου, έχουν τη σημασία τους. Γιατί ξαναβγάζουν στην επιφάνεια πάθη που σημάδεψαν την πορεία μας μέσα στον χρόνο, τις αντιφάσεις της νεωτερικής μας εξέλιξης. Φωτο: Menelaos Myrillas / SOOC
5

Για άλλη μια φορά, η αρχαιολογία και τα μνημεία μας έγιναν αφορμή διχοστασίας στις εύφορες κοιλάδες των σόσιαλ μίντια. Γύρω από τα Gucci φορέματα και την απόφαση του ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) αναμετρήθηκαν όσοι είδαν τον κίνδυνο βεβήλωσης του Παρθενώνα με τους ρεαλιστές της εξωστρέφειας. Από τη μια πλευρά όσοι έσπευσαν αμέσως να προβάλουν στη συγκεκριμένη ιστορία φόβους και αντιπάθειες που πάνε πολύ μακρύτερα από ένα ντεφιλέ μόδας και τα φώτα του. Κι από την άλλη όχθη, όσοι αντιμετώπισαν το γεγονός της απορριπτικής κρίσης του ΚΑΣ ως έναν αφόρητο ιδεολογικό αναχρονισμό που φανερώνει την αποκοπή μιας συγκεκριμένης συντεχνίας, αλλά και μιας ολόκληρης νοοτροπίας από τις ανάγκες της σύγχρονης πραγματικότητας.


Με μια έννοια, παίχτηκε πάλι η περίφημη αντίθεση «αρχαίων» και «μοντέρνων» στη νιοστή εκδοχή. Και όση κωμική υπερβολή και άγρια επιπολαιότητα και αν κουβαλούν οι μάχες του πληκτρολογίου, έχουν τη σημασία τους. Γιατί ξαναβγάζουν στην επιφάνεια πάθη που σημάδεψαν την πορεία μας μέσα στον χρόνο, τις αντιφάσεις της νεωτερικής μας εξέλιξης.


Για παράδειγμα, είναι πια ολοφάνερο πως μεγάλο μέρος όσων συμφωνούν με την αρνητική γνώμη του ΚΑΣ το κάνουν γιατί ήδη βλέπουν με μισό μάτι αυτά που εκπροσωπεί η Gucci και ο κόσμος της: τη λογική του εφήμερου και του επιφανειακού που, σε συνδυασμό με το χρήμα και το εμπόριο, εμφανίζονται ως κίνδυνοι για τα φυσικά τοπία και τα συλλογικά ήθη. Πίσω από την αρχαιολογική ευαισθησία ορισμένων κρύβεται έτσι η απέχθειά τους για πλευρές της σύγχρονης ζωής και γι' αυτό που λογαριάζουν ως «παρακμιακή κουλτούρα». Οι ίδιοι οι μεγάλοι οίκοι μόδας και οι αντίστοιχοι χώροι του εφήμερου αντιμετωπίζονται ως χτυπητά παραδείγματα πολιτιστικής έκπτωσης και αλλοτρίωσης των ψυχών. Σύμφωνα, ας πούμε, με μια ορισμένη Αριστερά, όλα αυτά είναι βήματα που προωθούν την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων αγαθών, ακόμα και των ιερών τόπων. Ενώ για ανθρώπους με συντηρητικές και κλασικιστικές αναφορές, η ανάμειξη της ποπ κουλτούρας σημαίνει σχεδόν πάντα την καταστροφή κάθε ιερότητας και αυθεντικότητας.

Με ενοχλεί η τάση πολλών στην Αριστερά αλλά και στην ελληνοκεντρική διανόηση (εδώ συγκλίνουν) να περιφρονούν τη μόδα, την ελαφρότητα, τον χώρο του εφήμερου. Το ότι ταυτίζουν την κριτική στάση με μια θρησκευτική καταγγελία των παρεκτροπών. Και μαζί η εχθρότητά προς οτιδήποτε έχει σχέση με οικονομική εξωστρέφεια και εμπόριο.


Σε αυτά τα σχήματα επιβιώνει πάντα η έριδα ανάμεσα στο εμπόριο και στην αρετή, στην πολυτέλεια και στον λιτό βίο, στην υλιστική Δύση και στη «μυστική» Ανατολή. Επιζούν τα παλιά υλικά της ιδεολογίας και της ελληνικής πολιτισμικής αμφιθυμίας, στοιχειώνοντας σημερινές καχυποψίες και αλληλοκατηγορίες.


Θα ρωτήσει κανείς «ωραία, ποιο είναι το θέμα λοιπόν;». Αν είσαι φιλελεύθερος, είσαι ασφαλώς με την Gucci και όλα τα συναφή, αν είσαι αριστερός, είσαι «ενάντια» (η πιο γλυκιά λέξη στον χώρο) και αν είσαι ένας συντηρητικός που ανησυχείς μονίμως για τη γλώσσα και την παιδεία μας, θα είσαι πάλι κατά. Οπότε, κι αυτή η υπόθεση δεν φαίνεται να παρουσιάζει κανένα μυστήριο και οι τοποθετήσεις ορκίζονται στους διαφορετικούς θεούς της πολιτείας. Πολυθεϊσμό των αξιών το ονόμαζε ο Μαξ Βέμπερ.

 
Να, όμως, που κάτι δεν είναι πειστικό για μένα σε αυτήν τη χοντροκομμένη ταξινόμηση. Ίσως αυτό: με ενοχλεί η τάση πολλών στην Αριστερά, αλλά και στην ελληνοκεντρική διανόηση (εδώ συγκλίνουν) να περιφρονούν τη μόδα, την ελαφρότητα, τον χώρο του εφήμερου. Το ότι ταυτίζουν την κριτική στάση με μια θρησκευτική καταγγελία των παρεκτροπών. Και μαζί η εχθρότητά προς οτιδήποτε έχει σχέση με οικονομική εξωστρέφεια και εμπόριο. Από την άλλη, όμως, βλέπω κι έναν κίνδυνο στην ορατή αδυναμία που έχουν ορισμένοι να διακρίνουν ανάμεσα στα συμβολικά αγαθά και στους απλούς οικονομικούς πόρους. Στην απροθυμία τους να αντιληφθούν πως υπάρχουν πνευματικές αξίες αυτόνομες, πέρα από τις αποδόσεις που μπορεί να έχουν (και καλώς) για την εθνική οικονομία ή τη συμβολή τους στη διαφήμιση της χώρας.


Άνθρωποι που βλέπουν την οικονομία φοβικά και υστερικά. Και άλλοι που αρπάζονται από όλα τα trends της πολιτιστικής οικονομίας της αγοράς, δίχως ενδοιασμούς και επιφυλάξεις, χωρίς κριτική στάση. Θα πει κανείς, έτσι παίζεται το παιχνίδι των ταυτίσεων στο πραγματικό πεδίο. Όπως όταν πατάς like δεν διαθέτεις τη δυνατότητα να πεις συγχρόνως «επιφυλάσσομαι, όμως».


Γι' αυτό ακριβώς πρέπει να υπάρχουν αξιοσέβαστοι και πραγματικά ανεξάρτητοι θεσμοί. Για να κρίνουν όσο το δυνατόν ανεπηρέαστα και να αποφασίζουν. Αφήνοντας εμάς τους υπόλοιπους να μιλάμε για τα ιερά και τα βέβηλα, για τη Nelly, τον Dior ή την Gucci − και στην πραγματικότητα για την κυβέρνηση, τον Κυριάκο, τον νεοφιλελευθερισμό και πάει λέγοντας. Γιατί πάλι γύρω από το ίδιο δράμα στριφογυρίζουμε, ακόμα και αν μιλάμε για αγάλματα. Ιδίως όταν μιλάμε για τα τιμαλφή, προσπαθώντας, κάποτε, να κόψουμε δρόμο ανάμεσα στα εχθρικά πυρά όσων πυροβολούν, πριν καν ακούσουν τον άλλον.

Στήλες
5

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Θοδωρής Αντωνόπουλος / Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»

Αν θεωρήσουμε την ομοφυλοφιλία επάγγελμα, αξιότιμε κ. συνήγορε, τότε σίγουρα αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στα βαρέα ανθυγιεινά. Τουλάχιστον για όσο μπορούν να δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο κακοποιητικές απόψεις, αντιλήψεις και πρακτικές, σαν αυτές που είτε εκφέρετε είτε ενθαρρύνετε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος / Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;

Αντί να διαφωνήσουμε για το ένα ή το άλλο θέμα, όπως και είναι θεμιτό και αναμενόμενο σε μια δημοκρατία διαλόγου, το μόνο που ξέρουμε να κάνουμε είναι να εξευτελιζόμαστε οι ίδιοι και να εξευτελίζουμε τους άλλους, ωσάν να ήταν οι χειρότεροι εχθροί μας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
O βούρκος των ημερών

Στήλες / O βούρκος των ημερών

Σήμερα: Μηνύματα στο αλεξίπτωτο • • • βουλευτική ηπιότητα • • • περιβαλλοντικη καταστροφή στο Ισραήλ • • • δύσκολες μέρες για τον Μακρόν • • • εμβολιαστική ευνοιοκρατία • • • ένας γενναιόδωρος πρώην οδηγός νταλίκας • • • η περιπέτεια της «μυστικής ομιλίας»
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Αρετή Γεωργιλή / Ψάχνοντας τις ευθύνες, ξεχάσαμε τους κακούς

Γιατί όλη αυτή η πολιτική χυδαιότητα που αποπροσανατολίζει την κοινή γνώμη από το πραγματικό πρόβλημα και στρέφει τη συζήτηση σε μια στείρα κομματική αντιπαράθεση, στις πλάτες όλων αυτών των παιδιών, που το μόνο που ζητούν είναι δικαίωση και γαλήνη;
ΑΡΕΤΗ ΓΕΩΡΓΙΛΗ
Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Τι διαβάζουμε σήμερα: / Το δίλλημα με τον Κουφοντίνα

Σήμερα: Τα Ζεν της Βαϊκάλης • • • νίκη μεγαλοψυχίας • • • η βία δεν πτοεί (ακόμη) τους Βιρμανούς • • • μια πρώτη δικαίωση • • • οι επίμονοι Ινδοί αγρότες • • • δημοκρατία και πίτσα • • • ένας τιτάνας
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

4 σχόλια
Μεταμοντερνα προσεγγιση δεν ταυτιζεται απαραιτητα με ανοιχτο μυαλο και πολιτισμικη εξωστρεφεια. Δεν ειναι ΟΛΑ πολιτικα, Νικολα. Ουτε απαραιτητα θεμα ηθικης. Υπαρχει και ζητημα ποιοτητας και η στοιχειωδης σταση αξιοπρεπειας να κρατησεις τα προσχηματα σ αυτην.Ειχε αναφερθει στο "η ανοδος της ασημαντοτητας" ο Καστοριαδης στην παιδεια που συντελειται παντου και παντα. Στην εκπαιδευση και "παρεκπαιδευση" για να προσθεσει : " Συγκρινετε την παιδεια που δεχονταν πολιτες ( και οι γυναικες, και οι δουλοι ) της Αθηνας οταν παρακολουθουσαν τις παραστασεις τραγωδιας και την παιδεια που δεχεται ο σημερινος τηλεθεατης οταν βλεπει τη Δυναστεια και τη Λαμψη. ( Απαντηση στην 9η ερωτηση συνεντευξης του περιοδικου Εσπριτ τον Δεκ του 81 που τυπωθηκε σε βιβλιο στην Ελλαδα το 2000 σε μεταφραση Κ. Κουρεμενου ). Προσωπικα δεν εχω κανενα προβλημα να πω οτι - ποιοτικα - δε μπορει να συνδυαστει αυτο που βγαζει ο Gucci με τον Παρθενωνα 'η το ερεχθειο. Μαζι μου ειμαι σιγουρος συμφωνουν εκατομμυρια κοσμος στο εξωτερικο, οχι μονο ελληνες αλλα "ελληνες¨ διαφορων εθνοτητων. Αρα δεν ειναι εθνικιστικο επιχειρημα να αναγνωρισεις την ασυναγωνιστη ομορφια και τον συμβολισμο ενος τετοιου "οικουμενικου κτιριου" ( για να χρησιμοποιησω τα λογια του περιβοητου Νιλ Μακ Γκρεγκορ διευθυντη στο ΒΜ ). Το ιδιο ισχυει κι οταν τσεπωναμε τα 100+ δις δωρακια απο τους αμερικανους το 51 με την φωτογραφιση του Κριστιαν Ντιορ. Ηταν λαθος και ευχομαι να μη ξαναγινει.Τιμα το Gucci και τους ιταλους το οτι το ΚΑΣ και οι αλλοι ελληνες αρχαιολογοι εδωσαν εξηγηση. Κανονικα δε θα πρεπε γιατι βρισκω εξευτελιστικο το οτι μας παραθεσανε ως επιχειρημα κονδυλι 2 εκατομμυρια. ( Μα καλα ποιοι νομιζουν οτι ειναι στο τμημα ΔΣ του εν λογω οικου αυτοι οι ανθρωποι ) ;;;
Πάλι από τη μια άκρη στην άλλη. Αριστερά και δεξιά χέρι χέρι.Το θέμα δεν είναι τόσο απλό, ίσως. Η σχέση των αξιών με το εφήμερο είναι μια μεγάλη συζήτηση που και ο γραφέας του άρθρου δεν έχει καθαρή άποψη. Δεν λέει ποιά είναι η γνώμη του για τη μόδα, όχι θεωρητικά αλλά στη ζωή του και στο ρόλο που διαδραματίζει. Την δέχεται και αν ναι πώς αυτό εφαρμόζεται στη καθημερίνότητά του. Είναι σκεπτικιστής απέναντί της; Αν ναι τι γράφει ενάντιά της; Επίσης η ισοπέδωση όλων των κατα καιρούς συμβάντων κάτω από το ουσιαστικό 'μοδα' κρύβει μια απλοϊκή άποψη που εμένει στην επιφανεια. Δηλαδή άλλο η μόδα πριν από 40 χρόνια και άλλο σήμερα με τα μέσα και το ρόλο που διαδραματίζει. Μια ισοπεδωτική αναφορά σε ιστορικά γεγονότα συσκοτίζει και δεν παρέχει καμία πραγματική γνώση. Τέλος καμία αναφορά στις καθολα σεβαστές απόψεις που λένε πως 'να εδώ είναι η ευκαιρία'...Μήπως και αυτές οι απόψεις είναι προβληματικές γιατί απλοϊκά δέχονται το ρόλο της προβολής ως την αρχή και το τέλος που θα καθοδηγεί κάθε απόφαση; Και σε αυτούς να αντιτάξει κάποιος ποιο το πραγματικό όφελος; Τελικά μήπως το θέμα πιο καλά το έθεσε ένας άλλος στη Lifo που έγραψε για την ανάγκη να είναι ζωντανά τα νεκρά μνημεία;
Αν θελετε να μιλησουμε με ταμπελες και λιγα λογια, στην ουσια η υποθεση αυτη κατεδειξε το συντηρητισμο των αριστερων και τους οδηγησε να συναντηθουν με τους ιδεολογικους αντιπαλους τους.
ειμαι απολυτως συμφωνος στο να υπαρχουν θεσμοι που να ασχολονται με ειδικα θεματα, αλλα το ζητημα είναι ότι συχνα στους θεσμούς συμετεχουν μονο ατομα που εχουν καποια ειδικη γνωση. Ισως σημερα χρειαζεται να ξαναδουμε αυτο το σχημα, μια multistakeholders προσσεγγιση να ηταν πιο καταλληλη. Προσωπικα μπορει κα να συμφωνω με το “όχι” αλλα με αφηνει αφωνο ο τροπος αντιμετωπισης. Μια ζωη σε αυτη την χωρα αντιμετωπιζουμε τα ζητήματα με ατακες. Κατ αρχην πιστευω ότι δεν πιασαμε την ουσια του αιτηματος. Θα μεινω μονο στο θεμα της visibility, μα φυσικα ο παρθενωνας δεν εχει αναγκη τη κάθε Guzzi για να δαφημισθει, ακριβως το αντιθετο γιαυτο και μας το ζητησαν. Εαν με αυτη την αφορμή προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε μια διαφορετικη, win win προοπτικη που θα βασιζονταν στον συμβολισμο και στις αξιες του παρθενωνα ισως και η ελλαδα και η ανθρωποτητα να εβγαιναν κερδισμενες. Υπογραμμίζω ας εξεταζαν το ζητημα όχι μονο αρχαιολογοι, αλλα και σημειωλογοι, ανθρωπολογοι, επικοινωνιολογοι, και ας αποφασιζαν οχι, δεν είναι εκει το ζητημα, είναι ότι παλι αποδεικνυουμε ότι δεν ξερουμε να σκεπτόμαστε το αντιθετο δηλαδή από ότι προσπαθουμε να δειξουμε.
λιγα ελληνικά και όχι τόσο προφανής έρως με την ορολογία προώθησης προϊόντων δεν θα έβλαπτε...άκου multistakeholders...(θα μας δώσεις την χαρά να μας εξηγήσεις την έννοια;)visibility = ορατότηταwin win = αμοιβαίο κέρδος