Θα έτρωγες ποτέ το σκύλο σου; Θα τον έγδερνες ζωντανό;

Θα έτρωγες ποτέ το σκύλο σου; Θα τον έγδερνες ζωντανό; Facebook Twitter
Annibale Carracci, π. 1580, Το χασάπικο
16

Στις 12 Αυγούστου 2009, έγκυος στον ένατο μήνα, τελείωσα τη μετάφραση του βιβλίου Τρώγοντας ζώα του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ. Αποθήκευσα το αρχείο σε ένα cd, το έκλεισα σε φάκελο και πήγα μπαλατζάροντας σαν βάρκα μέχρι το ταχυδρομείο, για να το στείλω στην εκδότριά μου.

Είκοσι τρεις ώρες αργότερα έφερα στον κόσμο την κόρη μου.

Μερικές εβδομάδες μετά, παίρνοντας στα χέρια μου, τυπωμένη, την ελληνική έκδοση του βιβλίου, μια απορία μου καρφώθηκε στο μυαλό: τι θα απαντήσω στη Στεφανία αν κάποια μέρα με ρωτήσει «γιατί τρώμε ζώα, μαμά;».

Έχουν περάσει τρία χρόνια από τότε και πρέπει να ομολογήσω, όχι χωρίς ένα τσίμπημα απογοήτευσης, ότι η Στεφανία δεν έχει φανερώσει μέχρι στιγμής τον παραμικρό προβληματισμό τέτοιου είδους: ούτε σε μένα, την αιωνίως-προβληματισμένη-σχεδόν-χορτοφάγο-πια μαμά, ούτε στον παμφάγο μπαμπά της, ούτε στη γιαγιά της, που μονίμως ανησυχεί μήπως το παιδί δεν τρώει αρκετό κρέας. Η παρουσία της, όμως, και μόνο, μου είναι αρκετή για να ταυτιστώ με πολλά από τα ερωτήματα που οδήγησαν τον Φόερ, νέο πατέρα επίσης, στο να ερευνήσει και να γράψει αυτό το βιβλίο.

Είναι ηθικό να σκοτώνουμε τα ζώα προς όφελος της ανάγκης μας; Προς όφελος της επιθυμίας μας; Της (ακόρεστης) όρεξής μας;

Είναι ηθικό να τα υποβάλλουμε σε βασανιστήρια πριν το θάνατό τους; Να τα υποχρεώνουμε σε συνθήκες ζωής που δίνουν στη σφαγή μια βαθιά απόχρωση λύτρωσης;

Θα έτρωγες ποτέ το σκύλο σου; Θα τον έγδερνες ζωντανό; (Όπως γράφει ο Φόερ, στο όνομα του οικονομικά προσιτού αντιμετωπίζουμε «τα ζώα με μια βία τόσο ακραία, που θα ήταν παράνομη αν κάποιος την ασκούσε πάνω σε ένα σκύλο».)

Είσαι οικολόγος αν κάνεις μεν ανακύκλωση αλλά τρως συστηματικά κρέας που προέρχεται από μονάδες εντατικής εκτροφής; (Hint: Η κτηνοτροφία αποτελεί τη Νο 1 αιτία αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος: συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 40% περισσότερο απ’ όσο όλες οι συγκοινωνίες μαζί).

Κάνεις υγιεινή διατροφή αν τρως ψητό κοτόπουλο μεγαλωμένο με τρόπο πιο αφύσικο απ’ όσο θα μπορούσε να συλλάβει η πιο αρρωστημένη σου φαντασία; («Μη βάζεις κοτόπουλο*» μου λέει ο σουβλατζής. «Το πήρα 1,20 ευρώ το κιλό».)

Θα έτρωγες ξανά γαρίδες αν ήξερες ότι για κάθε μισό τους κιλό έχουν σκοτωθεί άλλα 12 κιλά θαλάσσιων ζώων;

Αν σου έχει περάσει ποτέ από το μυαλό ένας λόγος για τον οποίο θα μπορούσες να γίνεις χορτοφάγος, ο Φόερ έχει ασχοληθεί μαζί του. Και αν υπήρξαν δέκα λόγοι για τους οποίους δεν το αποφάσισες ποτέ, έχει ασχοληθεί και με αυτούς.

Για να είμαι ειλικρινής: δεν θεωρώ την κατανάλωση ζώων ανήθικη per se (ίσως επειδή δεν είχα ποτέ κατοικίδιο, για να βιώσω τη σκληρή αντιπαραβολή του αφοσιωμένου και καλομαθημένου Φούλη με το ξεκοκκαλισμένο κοτόπουλο στο πιάτο μου). Πιστεύω πως το επιχείρημα ότι οι άνθρωποι πάντα έτρωγαν ζώα, όσο σαθρό και αν είναι όταν χρησιμοποιείται για να κόψει τον αέρα σε ένα χορτοφάγο, δεν παύει να έχει υπόσταση, αρκετά ισχυρή ώστε να εμποδίζει την προώθηση ενός αυτονόητου συστήματος αξιών.

Δεν έχω γνώσεις βιολογίας αρκετές για να κρίνω τα επιχειρήματα περί μη φιλικής προς την κρεοφαγία κατασκευής του ανθρώπινου πεπτικού συστήματος. Δεν ξέρω πόση διαύγεια θα είχα για να αξιολογήσω τα πολύπλοκα ζητήματα που θέτει ο Φόερ αν απολάμβανα πραγματικά τη γεύση ενός λουκάνικου από την Αράχωβα ή αν με έπιαναν συχνά λιγούρες για μια σπαλομπριζόλα στη Χασιά. Πιστεύω στο ρεαλισμό μιας προσωπικής ηθικής που, ευτυχώς ή δυστυχώς, διαμορφώνεται κάτω από την πίεση ατομικών και συλλογικών αναγκών και προτεραιοτήτων.

Το δικό μου εμπόδιο στο δρόμο προς την πλήρη στροφή στη χορτοφαγία είναι η κοινωνικότητα. Οι νόρμες που με τσιγκλάνε όταν βρίσκομαι σε τραπέζι με κύριο πιάτο κοκκινιστό και με συνοδευτικά που όλα τελειώνουν σε «μπέικον» - ότι δεν είναι ευγενικό να αρνηθώ. Η ηθική της δικής μου γιαγιάς, που λέει ότι στην εκκλησία φιλάμε το χέρι του παπά και στην οικογένειά μας σερβίρουμε κρέας.

Μόνο που, τελευταία, ακόμα και τα εμπόδιά μου αρχίζουν να χάνουν την αίγλη τους.

***

Ο Φόερ δεν αντιμετωπίζει ελαφριά το θέμα της κοινωνικότητας –ούτε, κυρίως, αυτό των ιστοριών που κουβαλάει για καθέναν από εμάς το φαγητό. «Η ηθική της τροφής είναι τόσο περίπλοκο θέμα» γράφει «επειδή το φαγητό συνδέεται τόσο με τους γευστικούς μας κάλυκες όσο και με το γούστο μας, τόσο με τις ατομικές μας βιογραφίες όσο και με το παρελθόν μιας ολόκληρης κοινωνίας».

Όμως το παρελθόν της δικής μας κοινωνίας εκπέμπει σαφή σήματα ότι το παρόν απαιτεί μια διαφορετική αντιμετώπιση του πώς σκεφτόμαστε γύρω από το φαγητό.

Στην Ελλάδα των χοίρων που σφάζονταν Χριστούγεννα και κάλυπταν την κρεοφαγία μηνών, στην Ελλάδα της κατά βάση χορτοφαγικής διατροφής των προηγούμενων αιώνων, πλέον ο χορτοφάγος θεωρείται, με ακραία ειρωνικό τρόπο, ξενέρωτος Ευρωπαίος. Και η χορτοφαγία μετατρέπεται συχνά σε ζήτημα συμπαγές όσο και μια γυψοσανίδα, που χρησιμοποιείται για να βγάλει από μπροστά μας τα σημαντικά:

Ότι όταν σκοτώνεις σαφώς περισσότερα ζώα απ' όσα χρειάζεσαι (αν «χρειάζεσαι») για να ζήσεις, το επιχείρημα περί ανηθικότητας της κρεοφαγίας αποκτά επιπλέον βαρύτητα.

Ότι αν θεωρήσουμε ανήθικες, εκτός από τη θανάτωση, και τις αποτρόπαιες συνθήκες διαβίωσης των ζώων, τότε ούτε η κατανάλωση των παραπροϊόντων τους μπορεί να θεωρηθεί αθώα, με ηθικά κριτήρια.

Ότι ίσως μερικές φορές χρειάζεται, για χάρη αυτής της φευγαλέας αίσθησης ότι κάνουμε, με τις περιορισμένες μας δυνατότητες, ό,τι καλύτερο μπορούμε (για μας, για τα παιδιά, για τη συνείδηση και τον πλανήτη μας), να αμφισβητήσουμε ακόμα και το «φυσικό», το «παραδοσιακό», το παραδομένο και εύκολο, και να κάνουμε την προσωπική –κάπως άβολη και με σαφώς λιγότερη τσίκνα- επιλογή μας.

*Είπες κοτόπουλο; Να και μια παράλογη ιστορία:

Εδώ και πενήντα χρόνια, υπάρχουν στην πραγματικότητα δύο είδη κοτόπουλων –αυτά που εκτρέφονται για το κρέας τους και αυτά που εκτρέφονται για τα αβγά τους- καθένα με διαφορετικά γενετικά χαρακτηριστικά. Τα λέμε και τα δύο κοτόπουλα, όμως το σώμα και ο μεταβολισμός τους διαφέρουν κατά πολύ, αφού έχουν υποστεί προσαρμογές για να αντεπεξέλθουν σε διαφορετικές «λειτουργίες». Τα μεν παράγουν αβγά [...]. Τα δε παράγουν κρέας [...].

Το γεγονός αυτό εγείρει όλων των ειδών τα παράξενα ερωτήματα –ερωτήματα τα οποία, πριν μάθω για τους δύο διαφορετικούς τύπους κοτόπουλων, δεν είχα κανένα λόγο να θέσω στον εαυτό μου- όπως, για παράδειγμα, Τι απογίνονται τα αρσενικά μωρά των κοτόπουλων που γεννάνε αβγά; Αφού ο άνθρωπος δεν τα έχει τροποποιήσει έτσι ώστε να παράγουν κρέας και η φύση προφανώς δεν τα έχει φτιάξει έτσι ώστε να γεννάνε αβγά, σε τι χρησιμεύουν;

Δεν χρησιμεύουν σε τίποτα. Γι’ αυτό και όλα τα αρσενικά κοτόπουλα του τύπου που γεννάει αβγά –τα μισά, δηλαδή, απ’ όλα τα κοτόπουλα του είδους τους που γεννιούνται στις ΗΠΑ, πάνω από 250 εκατομμύρια κοτόπουλα το χρόνο- εξολοθρεύονται.

Εξολοθρεύονται; Να μια λέξη που σε κάνει να θέλεις να μάθεις περισσότερα.

Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των πουλιών αναρροφώνται από μια σειρά σωλήνων και ξεβράζονται πάνω σε μια ηλεκτροφόρο πλάκα. Άλλα εξολοθρεύονται με διαφορετικούς τρόπους και είναι αδύνατο να αποφασίσει κανείς αν αυτά είναι περισσότερο ή λιγότερο τυχερά. Κάποια πετάγονται μέσα σε μεγάλα πλαστικά κοντέινερ. Τα πιο αδύναμα καταλήγουν στον πάτο, όπου πεθαίνουν αργά-αργά από ασφυξία. Τα δυνατότερα πεθαίνουν αργά-αργά από ασφυξία στην κορυφή. Άλλα, πάλι, περνάνε ζωντανά και με όλες τους τις αισθήσεις μέσα από τεράστια μηχανήματα διαμελισμού (φανταστείτε μια μηχανή κοπής ξύλου γεμάτη από κοτόπουλα).

Σκληρό; Εξαρτάται από την ερμηνεία που δίνει κανείς στη λέξη.

Τρώγοντας ζώα (εκδ. Μελάνι), σελ. 60-61

________________

Η Στέλλα Κάσδαγλη είναι δημοσιογράφος, μεταφράστρια και συγγραφέας. Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για θέματα πολιτικής της τροφής, διατροφικών κινημάτων και διαχείρισης της υγείας και έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, το βιβλίο «Τρώγοντας ζώα» του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ (εκδόσεις Μελάνι). 

16

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Guest Editors / Ο βράχος, η θάλασσα και το τελεφερίκ στη Μονεμβασιά

Το σχέδιο για την εγκαθίδρυση τελεφερίκ εκπλήσσει καθώς φανερώνει μια μεταστροφή του υπουργείου Πολιτισμού από πολιτικές ήπιας παρέμβασης και χαμηλού φωτισμού τις οποίες ακολούθησε για δεκαετίες. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επέμβαση που έχει γίνει στον βράχο εδώ και πάνω από δύο αιώνες και ίσως τη μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ μετά την ανοικοδόμηση των τειχών.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΤΣΩΝΑΣ
Ακροδεξιά και γάμοι ομοφύλων: στο όνομα του Θεού, της Φύσης και του Συντάγματος

Guest Editors / Ακροδεξιά και γάμοι ομοφύλων: Στο όνομα του Θεού, της Φύσης και του Συντάγματος

Στο δεύτερο σημείωμα του Παρατηρητηρίου της Ακροδεξιάς καταγράφουμε τη δυναμική που ανέπτυξε η ελληνική Ακροδεξιά εντός και εκτός ΝΔ στην πολυήμερη αντιπαράθεση για το νομοσχέδιο περί ισότητας στο γάμο. Ποιοι ήταν οι βασικοί «παίκτες» μέσα και έξω από τη Βουλή και ποιες οι κύριες πτυχές της επιχειρηματολογίας τους;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευρωεκλογές 2024: Η Ακροδεξιά στην Ευρώπη και την Ελλάδα

Guest Editors / Ευρωεκλογές 2024: Η Ακροδεξιά στην Ευρώπη και την Ελλάδα

Τι δείχνουν οι έρευνες του τελευταίου εξαμήνου ανά χώρα για την παρουσία των ακροδεξιών κομμάτων εντός και εκτός Βουλής; Ένα κείμενο του Παρατηρητήριου της Ακροδεξιάς από το Σημείο, μιας ανεξάρτητης πρωτοβουλίας πολιτών που εργάζεται για την αντιμετώπιση του δεξιού εξτρεμισμού.
THE LIFO TEAM
Στέλλα Μπελιά

Guest Editors / Αριστερά με ακροδεξιά επιχειρήματα;

Δεν είναι οπισθοδρομικό να μας λέει σήμερα το ΚΚΕ ότι μέχρι να νικήσουμε τον καπιταλισμό με συνολική επανάσταση κάποιοι άνθρωποι (γυναίκες και εν γένει θηλυκότητες) θα πρέπει να ζουν χωρίς να αντιδρούν στην καταπίεση της πατριαρχίας γιατί «έχουμε σοβαρότερα θέματα να ασχοληθούμε τώρα»;
ΣΤΕΛΛΑ ΜΠΕΛΙΑ
Sex panics ή δράκοι χωρίς δόντια

Lgbtqi+ / Sex panics ή δράκοι χωρίς δόντια

Επικαλούμενοι τις ηθικές αξίες, κάποιοι επιχειρούν να πείσουν την κοινή γνώμη ότι κινδυνεύουμε κυρίως από την αναγνώριση των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και από τη Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση στο σχολείο.
ΕΛΕΝΑ ΣΚΑΡΠΙΔΟΥ
Cultterra: οι νέοι της Ελευσίνας έχουν πλέον φωνή

LiFO X 2023 ΕΛΕVΣΙΣ / Cultterra: Οι νέοι της Ελευσίνας έχουν πλέον φωνή

Μια ομάδα νέων με όραμα για την Ελευσίνα δημιούργησε έναν νέο χώρο με την υποστήριξη, κατάρτιση και δικτύωση της 2023 Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, δίνοντας την ευκαιρία να αναδειχτεί η διαφορετικότητα και στο ταλέντο.
M. HULOT

σχόλια

10 σχόλια
10.000 χρόνια (τουλάχιστον) μετά την επινόηση της κτηνοτροφίας ανακαλύψαμε ηθικά ερωτήματα. Π.χ. τι γίνονται τα αρσενικά κοτοπουλάκια όταν εμείς θέλουμε μόνο κότες που γεννούν αυγά; Στην φύση τα αρσενικά κοτοπουλάκια μονομαχούν μέχρι θανάτου έως ότου μείνει μόνο ένα. Στο κτηνοτροφείο θα γίνουν κρεατάλευρο και θα ταΐσουν τις υπόλοιπες κότες. Δεν ξέρω τι από τα δύο είναι πιο ηθικό.Απλώς ο κος Φόερ προσπαθεί να πουλήσει βιβλία, αναμιγνύοντας το συναίσθημα και μερικά κραυγαλέα λανθασμένα ηθικά ερωτήματα.
''Εδώ και πενήντα χρόνια, υπάρχουν στην πραγματικότητα δύο είδη κοτόπουλων –αυτά που εκτρέφονται για το κρέας τους και αυτά που εκτρέφονται για τα αβγά τους'' Πηγή: www.lifo.grΣυνεπώς δεν υπήρχε αυτό το ερώτημα πριν απο 10.000 χρόνια και μέχρι πριν από 50 χρόνια.Επίσης είναι διαφορετικό να μονομαχούν κάποια αρσενικά κοτόπουλα μεταξύ τους για την κυριαρχία και εντελώς διαφορετικό να θανατώνονται κατά εκατομμύρια καθημερινά για να γίνουν κρεατάλευρο ή να πεταχτούν απλώς.Ίσως τώρα ο διαχωρισμός του ηθικού να είναι πιο εύκολος.
Δεν υπάρχουν μόνο δύο ειδών κοτόπουλα. Απλά, δύο προϊόντα θέλει ο άνθρωπος απ' τα κοτόπουλα και έτσι παραμείναν εν ζωή δύο ομάδες ειδών, αυτά που δίνουν πολύ κρέας και αυτά που δίνουν πολλά αυγά. Το ίδιο συνέβη σε όλα τα ζώα και φυτά που αποφάσισε ο άνθρωπος να εξημερώσει. Το αγαπημένο είδος των ζωόφιλων, ο σκύλος, είναι προϊόν ατέλειωτης σφαγής κουταβιών. Οι μακρινοί προγονοί μας σκοτώνανε συστηματικά όσα κουτάβια δείχνανε επιθετική συμπεριφορά και κρατούσαν μόνο τα συμπαθητικά και γλυκούλικα κουταβάκια. Έτσι προέκυψε ο σημερινός εξημερωμένος σκύλος. Δεν είχαν κανένα ηθικό δίλημμα σ' αυτήν την σφαγή. Θέλανε ένα ζώο για φύλακα και για συντροφιά και κρατούσαν μόνο τα σκυλιά που κάνανε γι' αυτήν την δουλειά. Το ίδιο έγινε στις αγελάδες, στο σιτάρι, στο αμπέλι... Παντού.Τα ηθικά ερωτήματα είναι διαχρονικά (τα ίδια και πριν 10.000 χρόνια). Όσο ανήθικο ήταν να δέρνει κάποιος την γυναίκα του, να βασανίζει ένα ζώο, να σκοτώνει χωρίς λόγο, το ίδιο ανήθικο είναι και σήμερα. Επειδή κάποιες ανήθικες πρακτικές ήταν περισσότερο διαδεδομένες στο παρελθόν (πχ σκλαβιά, μονομαχίες μέχρι θανάτου), δεν σημαίνει ότι τότε ήταν λιγότερο ανήθικες.Τα ηθικά διλήμματα της γεωργίας/κτηνοτροφίας είναι τα ίδια και τότε και τώρα. Η διαφορά είναι ότι πριν 10.000 χρόνια ο παγκόσμιος πληθυσμός δεν ξεπερνούσε το 1 εκατομμύριο ανθρώπους που αγωνιζόταν να επιβιώσουν σε μια εχθρική φύση ενώ σήμερα είμαστε 7 δις και έχουμε κυριαρχήσει πλήρως πάνω στην φύση. Γι' αυτό τα κοτόπουλα σφάζονται σήμερα κατά εκατομμύρια. Επειδή πρέπει να τραφεί όλος αυτός ο πληθυσμός.Πρέπει να καταλάβουμε ότι η γεωργία/κτηνοτροφία είναι βάναυσος βιασμός της φύσης. Η γεωργία εξολοθρεύει τα αυτοφυή είδη για να καλλιεργήσει αυτά που θέλει. Η κτηνοτροφία προϋποθέτει εγκλεισμό/περιορισμό των ζώων και μετά, για τα περισσότερα απ' αυτά θανάτωση ή στην καλύτερη περίπτωση σκληρή δουλειά σε όλη τους την ζωή.Δεν υπάρχει κανένα ηθικό δίλημμα σε όλα αυτά. Η θα αφήσουμε την φύση στην ησυχία της και εμείς θα περιοριστούμε σε κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες (μερικά εκατομμύρια παγκόσμιος πληθυσμός) ή θα χρησιμοποιήσουμε την φύση προς όφελός μας. Μέχρι στιγμής οι άνθρωποι που επιβίωσαν και φτάσανε μέχρι εδώ προτίμησαν το δεύτερο.
Παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου κατά την κτηνοτροφία ≠ χορτοφαγίαΥπερκατανάλωση κρέατος ≠ χορτοφαγίαΌταν κάτι είναι λάθος το βελτιώνουμε, δεν το καταργούμε. Κυρίως όταν αυτό το κάτι αποδεδειγμένα υπηρετεί βιολογικές ανάγκες του ανθρώπινου είδους (πχ όλοι οι ανθρωπολόγοι συμφωνούν ότι ξεχωρίσαμε από τους πιθήκους όταν φάγαμε ζωική πρωτεΐνη και αναπτύχθηκε ο εγκέφαλός μας, όλοι οι παιδίατροι λένε μετά τον 6ο μήνα τα μωρά να τρώνε κρέας).Θα ζητούσαμε ποτέ από τα λιοντάρια να είναι πιο ηθικά όταν σκοτώνουν μια ζέβρα ή όταν σκοτώνουν έναν σκύμνο; Αυτοί που ζητάνε ηθική κτηνοτροφία θα ζητούσαν ποτέ ηθικό σεξ; Τα φυτά είναι κατώτερη μορφή ζωής και εκεί δεν τίθεται ζήτημα ηθικής κατά την διακοπή του βίου τους προς βρώση; Μήπως να σταματήσουμε να δολοφονούμε και δέντρα προκειμένου να ζεσταθούμε;Μην πολτοποιούμε τις έννοιες και τις ιδέες διότι μετά θα είμαστε σε μόνιμη σύγχυση... Η φιλολογία της ελαφρότητας ανθεί εκεί που ο άνθρωπος έχει αποκοπεί από τη λογική της φύσης: θάνατος και ζωή. Να ξαναπώ: άλλο κακή κτηνοτροφία άλλο ολοκληρωτική κατάργηση αυτής.
Ελπίζω να ασχοληθούμε εκτενώς κάποτε και με τα φυτοφάρμακα, τα χρωδτικά και τα γλυκαντικά στα χορταρικά, στα "πράσινα" και στα φρούτα και με τους καρκίνους που καλπάζουν σε περιοχές με θερμοκήπια και οργανωμένα μποστάνια. Και για το ότι δεν μπορούμε πια να φάμε κανένα φρούτο με τη φλούδα του. Ξέρω οικογένειες που δεν βιοπορίζονται από τα μποστάνια τους αλλά τα διατηρούν αποκλειστικά για την οικογένειά τους και παράγουν κάτι ντομάτες και κολοκύθια σαν μπάλες του μπάσκετ.
Χαίρομαι που διάβασα αυτό το άρθρο και συμφωνώ απόλυτα με τον προβληματισμό περί των συνεπειών της υπερκατανάλωσης κρέατος. Πιστεύω πως οι συνθήκες ζωής και θανάτου (θανάτωσης δηλαδή) των ζώων εξαρτώνται άμεσα από την ποσότητα ζωικών προϊόντων που καταναλώνουμε (κυρίως του κρέατος). Πέρα από την κλιματική αλλαγή στην οποία συνεισφέρουν -αν δεν απατώμαι- κυρίως οι γαλακτοφόρες αγελάδες, ας μην ξεχνάμε και τη βλαβερή επίδραση της υπερκατανάλωσης κρέατος σε εμάς τους ίδιους.
Παν μέτρον άριστο. Από εκεί και πέρα φυσικά και θα έσφαζα ακαριαία τον σκύλο μου αν υπήρχε ύστατη ανάγκη να ταΐσω τα παιδιά μου. Άλλο αυτό και άλλο το βασανιστήριο. Αυτά είναι λυμένα απ τη φύση αλλιώς δεν θα υπήρχαμε σαν είδος ώστε να με διαβάζει κάποιος αυτή τη στιγμή.
Δεν υπάρχει πιό άγριο, βάρβαρο και καταστροφικό θηλαστικό στον πλανήτη από το ανθρώπινο είδος.Αν συνεχίσουμε με αυτά τα μυαλά,θα διαταράξουμε το οικοσύστημα αλλά και το κλίμα με τέτοιο τρόπο που θα γυρίσει σε μπούμεραγκ τρομακτικών και μη αντιμετωπίσημων διαστάσεων.Επειδή όμως έχουμε την ψευδαίσθηση πως ΔΕΝ θα συμβεί τώρα σύντομα,δηλαδή όχι στο δικό μας βιολογικό κύκλο,who cares , για τους επόμενους,ας κόψουν το λαιμό τους.Πιστεύω πάντως πως ο homo sapiens θα έχει διάδοχο στην εξελικτική αλυσίδα.
Σας έδωσα θετική ψήφο και προσθέτω ότι δεν είμαστε το πιο βάρβαρο θηλαστικό μόνον για όσα κάνουμε από πρόθεση αλλά και για όσα από αμέλεια: Ο τεχνικός πολιτισμός μας σκοτώνει καθημερινά ζώα (βλ. πόσα πατούν αυτοκίνητα που πολλά ζώα δεν μπορούν να αντιληφθούν πώς κινούνται). Απ'την άλλη όμως είμαστε σαρκοφάγοι και όποιος το αρνείται απλά στρουθοκαμηλίζει (βλ. για παράδειγμα τα δόντια μας). Είναι πλέον κρίσιμο το αίτημα για "ηθική" διαβίωση και σφαγή των ζώων κατανάλωσης, αυτό θα εκτινάξει ασφαλώς την τιμή των κρεατικών. Όσο για την τελευταία παρατήρησή σας να είστε βέβαιος/η ότι ο homo sapiens δεν θα έχει διάδοχο στην εξελικτική αλυσίδα, γιατί η εξελικτική αλυσίδα προϋποθέτει να είναι ζωντανή η Γη. Αυτό αποκλείεται να συμβαίνει τους επόμενους 3-4 αιώνες, αν δεν συμβεί κάτι έντονα ανατρεπτικό της μεγέθυνσης της ανθρώπινης δραστηριότητας και του υπέρογκο αριθμού των ανθρώπων ταυτόχρονα, Η Γη δεν αντέχει 6 δισ. ανθρώπους είναι πολύ απλό!!
είναι ηθικό να σκοτώνουμε ζώα προς ικανοποίηση της λαιμαργίας μας, ναι. είναι ανήθικο να βασανίζουμε ζώα για την ευχαρίστησή μας. είναι ηθικό να βασανίζουμε ζώα με επιφύλαξη και με συγκεκριμένο κώδικα ηθικής προς όφελος της προόδου μας. ντάξει; άλλες αμπελοφιλοσοφίες δε μπορώ ν' ακούω
Κώστα,πολύ εύκολα απαντάς. Άλλαξε τώρα θέση με τον σκύλο σου - ή με το γουρούνι που το έχουν έτοιμο τα του ξεριζώσουν το είναι για το καλό της επιστήμης και της ανθρωπότητας και απάντα πάλι. Ή μείνε αυτός που είσαι κι όταν "θεός φυλάξει" εμφανιστεί κάποιο 'αλλο όν', ανώτερο, από κάπου, και σε στουμπώξει σε κανα κλουβί για να σε κάνει φουα γκρά θυμήσου την αλαζονεία σου.