Οι συνήθειες αντρών και γυναικών στα social media

0


Αναρωτηθήκατε ποτέ γιατί το Pinterest εξελίχθηκε σε αμιγώς γυναικεία υπόθεση; Μήπως έχετε προσέξει γιατί τα περισσότερα τρολς -και λογαριασμοί που κάνουν σκληρή πλάκα στα social media- είναι κυρίως άντρες; Τις ίδιες ερωτήσεις κατά καιρούς κάνουν -και φροντίζουν να τις απαντήσουν διεξοδικώς- τόσο καθηγητές ψηφιακών μέσων στα ανά τον κόσμο πανεπιστήμια, όσο και αναλυτές που εργάζονται ακριβώς για να απαντούν (για εμπορικούς λόγους, αυτή τη φορά) σ' αυτά τα ερωτήματα στις διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες. 

Η πρώτη από τις έρευνες που επιχειρούσαν να ερευνήσουν τον ρόλο του φύλου σε ό,τι αφορά τη δικτύωση και τις νόρμες συμπεριφορών στα social media εκπονήθηκε πριν από περίπου 4 χρόνια, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα. Σε αυτή την έρευνα χρωστάμε, όσα γενικά γνωρίζουμε (και διαπιστώνουμε από τότε καθημερινά): ότι, δηλαδή, οι άντρες χρησιμοποιούν και τα social media κυρίως για να ενημερωθούν και για να κάνουν νέες γνωριμίες, ενώ οι γυναίκες δημιουργούν λογαριασμούς στα κοινωνικά δίκτυα για να διατηρήσουν ζωντανές σχέσεις (συγγενικές, φιλικές, προσωπικές) που ήδη υπάρχουν. 

Δεν είναι ότι οι γυναίκες δεν ενδιαφέρονται για την ανάλυση πιο αφηρημένων εννοιών ή για την πολιτική. Ωστόσο, τείνουν να μοιράζονται όσο το δυνατόν λιγότερο αυτές τις απόψεις τους δημοσίως, κάτι που φυσικά αποσυντονίζει τους αλγόριθμους και τις ερευνητικές προσπάθειες των αναλυτών του Facebook.

Έναν χρόνο αργότερα, και για την ακρίβεια το 2013, το Facebook αποκάλυψε βάσει έρευνας και ανάλυσης περίπου 1,5 εκ. status ότι οι άντρες χρήστες του κοινωνικού δικτύου έτειναν να συζητούν πιο αφηρημένα ζητήματα (π.χ.: έννοιες, πολιτική, κ.λπ), τη στιγμή που οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν το μέσο για να ανταλλάσσουν πληροφορίες για οικογενειακά ή προσωπικά ζητήματα, ενώ έτειναν να μοιράζονται περισσότερο κάτι που θεωρούσαν ότι θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο για κάποιον άλλον χρήστη. 

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, δεν είναι ότι οι γυναίκες δεν ενδιαφέρονται για την ανάλυση πιο αφηρημένων εννοιών ή για την πολιτική. Ωστόσο, τείνουν να μοιράζονται όσο το δυνατόν λιγότερο αυτές τις απόψεις τους δημοσίως, κάτι που φυσικά αποσυντονίζει τους αλγόριθμους και τις ερευνητικές προσπάθειες των αναλυτών του Facebook. Κατά την ίδια έρευνα επιβεβαιώθηκε κάτι που δεν άλλαξε έως τις μέρες μας: το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι εκείνες που λαμβάνουν τα πιο αρνητικά έως εχθρικά σχόλια, τα οποία φτάνουν στα όρια της παρενόχλησης, όταν διατυπώνουν θέσεις που αφορούν την πολιτική, τα κοινωνικά ζητήματα ή διχαστικά θέματα.

Ενδεικτικό υπήρξε το πείραμα που πριν από λίγο καιρό έκανε ο Βρετανός δημοσιογράφος, Martin Belam, ο οποίος είχε μπει στη διαδικασία και μέσω Twitter να υποδυθεί τόσο τη γυναίκα, όσο και τον άντρα σχολιαστή. Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο: όσο σχολίαζε ως γυναικεία περσόνα, ο λογαριασμός λάμβανε τα διπλάσια αρνητικά / προσβλητικά σχόλια, κάποια εκ των οποίων αμιγώς μισογυνικά, σχεδόν απειλητικά. Περίπου τα ίδια αποτελέσματα είχε να παρουσιάσει και εσωτερική έρευνα της εφημερίδας "Guardian", μόλις νωρίτερα φέτος. 

Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 2016, σε μία προσπάθεια της ηλεκτρονικής έκδοσης του εντύπου να αντιμετωπίσει χωρίς περιστροφές σεξιστικά σχόλια και ύβρεις εναντίον συγκεκριμένων κατηγοριών ανθρώπων, διαπίστωσε ότι τα πιο εχθρικά σχόλια βρίσκονταν κάτω από άρθρα και ρεπορτάζ γυναικών δημοσιογράφων. Για την ακρίβεια, 8 από τους 10 πιο "κακοποιημένους" δημοσιογράφους του "Guardian" ήταν γυναίκες και αυτό προέκυψε από ανάλυση περίπου 70 εκ. σχολίων αναγνωστών της ηλεκτρονικής έκδοσης της εφημερίδας, οπότε τα περιθώρια λάθους ήταν μάλλον μικρά...   

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center οι γυναίκες τείνουν να προτιμούν τις πλατφόρμες εικόνας, ενώ οι άντρες τις πλατφόρμες περιεχομένου. Πριν κάποιος διακρίνει ίχνη σεξισμού στην έρευνα, ας τονιστεί ότι οι άντρες γενικώς εμφανίζουν μία αδυναμία στο να διακρίνουν χρώματα και αποχρώσεις, λεπτές διαφοροποιήσεις σε πανομοιότυπες εικόνες, οπότε προτιμούν κάτι απολύτως σαφές, διατυπωμένο συνοπτικά και εύληπτα, όπως επισημαίνεται στην ίδια έρευνα. Ίσως, γι' αυτό οι γυναίκες μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram, το Pinterest και το Facebook, τη στιγμή που οι άντρες δείχνουν προτίμηση σε σελίδες όπως το Reddit, το Digg και το Twitter.

Αντιστοίχως, διαφοροποιήσεις καταγράφονται στον τρόπο με τον οποίο άντρες και γυναίκες χρήστες επιλέγουν για να εκφραστούν. Ο χειρισμός των λεκτικών μηνυμάτων περιγράφεται ως πιο συναισθηματικός, ωστόσο και ώριμος από την πλευρά των γυναικών, ενώ μονολεκτικός ή έστω συνοπτικός και χωρίς ενδείξεις ενθουσιασμού ο τρόπος έκφρασης των αντρών.

Βάσει έρευνας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Βερμόντ, με τίτλο "Φύλο και Γλώσσα στο Facebook", προέκυψε ότι οι γυναίκες είναι πιο άμεσες και ζεστές στον τρόπο με τον οποίο διατυπώνουν το οτιδήποτε στο δίκτυο, τη στιγμή που οι άντρες εμφανίζονται αποστασιοποιημένοι με μικρότερες προτάσεις, λιγότερες λέξεις και ακόμη λιγότερους χαρακτηρισμούς. Για τις ανάγκες της συγκεκριμένης έρευνας έγινε ανάλυση 10 εκ. μηνυμάτων από 52.000 χρήστες του Facebook, με ενδελεχή γλωσσολογική ανάλυση του ύφους, του θέματος, της επιλογής λέξεων και της συναισθηματικής έντασης στην οποία βρισκόταν κάποιος, όταν συνέτασσε το μήνυμα του. 

Αυτή η έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά τον Μάιο του 2016, φαίνεται να είναι και η πιο ακριβής σε ό,τι αφορά στην αποκωδικοποίηση συμπεριφορών στα social media, βάσει φύλου. Από αυτήν προκύπτει ότι οι άντρες είναι πιο τολμηροί σε ό,τι αφορά τη διατύπωση υβριστικών χαρακτηρισμών και τη χρήση λέξεων ταμπού, ενώ σύμφωνα με τον καθηγητή ψυχολογίας Mark Griffiths άντρες είναι και πάλι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους οι χρήστες που εμφανίζουν επιθετικότητα, θυμό και συμπεριφορές, που δεν θα υιοθετούσαν στην πραγματική ζωή... 

Κατά περίεργο τρόπο -και όπως επισημαίνει ο Griffiths- οι άντρες είναι εκείνοι που εμφανίζουν το στοιχείο της κτητικότητας πιο έντονο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η κτητική αντωνυμία "μου" φιγουράρει πιο συχνά σε αντρικά status, παρά σε γυναικεία, όπως ίσως θα περίμενε κανείς, ειδικά μάλιστα, όταν αναφέρονται σε συζύγους ή συντρόφους...    

Με στοιχεία από Guardian, We are Social Media, FactTank.com

TV & Media
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ