Ανακαλύπτοντας ένα αφανές ποίημα του Έζρα Πάουντ σε ένα κάστρο

Ανακαλύπτοντας ένα αφανές ποίημα του Έζρα Πάουντ σε ένα κάστρο Facebook Twitter
O Έζρα Πάουντ (1885-1972) στο Ραπάλο της Ιταλίας λίγο μετά την έξοδό του (1958) από το άσυλο. Φωτο: Keystone/Getty Images/Ideal Image
0
 
Έχεις 2 καρβέλια ψωμί
Το ένα πούλα + με το χρήμα
Αγόρασε μεμιάς υακίνθους
Και τάισε το πνεύμα. 

Hast thou 2 loaves of bread
Sell one + with the dole
Buy straightaway some hyacinths
To feed thy soul.

— Ezra Pound

Ο Daniel Swift, καθηγητής λογοτεχνίας και συγγραφέας, ανακάλυψε αυτό το σύντομο ποίημα του Έζρα Πάουντ καθώς ερευνούσε υλικό για το βιβλίο του The Bughouse που έχει ως θέμα τα χρόνια του εγκλεισμού του ποιητή στο Νοσοκομείο Σαίντ Ελίζαμπεθ ενώ το δημοσίευσε και στο The Paris Review. Η ανακάλυψη ενός ανέκδοτου ποιήματος φαντάζει ως περιπετειώδης και βιβλιοφαγική διαδικασία, αλλά στην πραγματικότητα σύμφωνα με τον ίδιο δεν ήταν έτσι. Το ποίημα ανέμενε εκείνον που θα το έφερνε στο φως σε ένα καθόλου απρόσμενο μέρος: στο Κάστρο Μπρούνεμπουργκ στο Τιρόλο της Βορείου Ιταλίας, εκεί που έζησε ο ίδιος στην δύση του βίου του και εξακολουθεί να κατοικεί ακόμα και σήμερα η κόρη του. Δεν επρόκειτο για κάποιο χαμένο έργο αλλά για ένα ποίημα που δεν είχε βρεθεί ποτέ, ίσως γιατί δεν είναι συνηθισμένο. Είναι υπερβολικά τρυφερό, υπερβολικά σύντομο. Δεν είναι καθόλου περίπλοκο. Όλοι γνωρίζουν πως ο Πάουντ ήταν ο αρχετυπικός μοντερνιστής, αυστηρός και δύσκολος. Ωστόσο εδώ έχουμε ένα ποιηματάκι για λουλούδια, γραμμένο στο πίσω μέρος ενός φακέλου. Του λείπει, καλώς ή κακώς, η μεγαλειώδης διάσταση που όλοι θα περιμέναμε.

Ωστόσο δεν είναι όσο απλοϊκό θα πίστευε κανείς. Αναφέρονται δύο αντικείμενα, και το ποίημα απαιτεί να ανταλλαχθεί το ένα για το άλλο, το καρβέλι για υακίνθους. Τα αντικείμενα δεν κάνουν ρίμα, το ποίημα έχει μόνο μία ρίμα: "dole" και "soul." Η λέξη "Dole" είναι αλλόκοτη, σημαίνει και "χρήμα" αλλά και "στενοχώρια". Οι δύο αυτές έννοιες απαντώνται και στα ομόηχα dollar (δολάριο) και dolor (οδύνη) και το μικρό αυτό μπέρδεμα έχει μια απλή εξήγηση. Η λέξη "dole" στην πραγματικότητα είναι δύο λέξεις με διαφορετική ετυμολογία: η μία προέρχεται από την αγγλοσαξονική και σημαίνει "μερίδιο" ενώ η άλλη είναι λατινικής προελεύσεως και σημαίνει "οδύνη". Τα δύο έσονται ένα, ή το ένα διαιρείται σε δύο. Το ποίημα μοιάζει με εξίσωση, και η ανταλλακτική πράξη υπολογίζεται προσεκτικά: στον αριθμό "2" αντί της λέξης "δύο" και στην χρήση του μαθηματικού συμβόλου.

Ανακαλύπτοντας ένα αφανές ποίημα του Έζρα Πάουντ σε ένα κάστρο Facebook Twitter
Tο Κάστρο Μπρούνεμπουργκ στο Τιρόλο της Βορείου Ιταλίας

Το μεγάλο παράδοξο του Έζρα Πάουντ είναι πως το μήνυμα των πολιτικών του θέσεων αντικρούεται από τη φύση και τη φόρμα των γραπτών του. Καθ' όλη την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αναμετέδιδε ραδιοφωνικά την φασιστική προπαγάνδα από την Ιταλία, ενώ την επόμενη δεκαετία την πέρασε ως ασθενής στο ψυχιατρικό νοσοκομείο Σαίντ Ελίζαμπεθ στην Ουάσιγκτον. Κατά τις δεκάλεπτες ραδιοφωνικές εκπομπές που μεταδίδονταν από το ιταλικό ραδιόφωνο καταφερόταν ενάντια στην ανάμιξη των φυλών και κήρυττε το μίσος κατά των Εβραίων, ωστόσο η μέθοδος της ποίησης του εδράζεται στο ότι οι ιδέες μπορούν και πρέπει να μεταφράζονται στις διαφορετικές κουλτούρες. Αναμιγνύει αφρικανικούς μύθους με τα έπη της κλασσικής Ελλάδας, την αρχαία κινεζική ποίηση με τα αμερικάνικα μπλουζ. Οι τοποθετήσεις του, όπως ότι οι ποιητές πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν σε θέματα οικονομίας και πολιτικής και διακυβέρνησης, έφεραν τον Πάουντ σε δεινή θέση. Στο εν λόγω μικρό ποίημα όμως παραδίδει ένα απλό μάθημα: πως ο κόσμος του ψωμιού πρέπει να βρίσκει και μία θέση για τους υάκινθους. 

Ωστόσο δεν θα πρέπει να πάρουμε πολύ στα σοβαρά αυτόν τον πνευματισμό. Δεν χαρίζει τις φραντζόλες του αλλά ανταλλάσσει τη μία προσεκτικά, και κρατάει την άλλη, ίσως για το γεύμα του. Έτσι τα αντικείμενα του κόσμου αυτού ισορροπούν με εκείνα του άλλου. Ξαναδιαβάζοντας το ποίημα ο Swift συνειδητοποιεί το εξής: ο Πάουντ έχει πλέον όλα τα απαραίτητα συστατικά για ένα σάντουιτς υακίνθων. 

Ανακαλύπτοντας ένα αφανές ποίημα του Έζρα Πάουντ σε ένα κάστρο Facebook Twitter
Ο Έζρα Πάουντ χαιρετά φασιστικά άμα τη επιστροφεί του στην Ιταλία, έπειτα από 12 χρόνια κράτησης σε ψυχιατρικό νοσοκομείο στις ΗΠΑ έπειτα από την δίκη του επί προδοσία.

Με πληροφορίες από το The Paris Review

Culture
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο «πιο όμορφος ποιητής της Αγγλίας» που πέθανε στη Σκύρο από το τσίμπημα ενός κουνουπιού

Βιβλίο / Ο «πιο όμορφος ποιητής της Αγγλίας» που πέθανε στη Σκύρο από το τσίμπημα ενός κουνουπιού

Ο Άγγλος ρομαντικός ποιητής Ρούπερτ Μπρουκ, που ο Γέητς ονόμαζε «ωραιότερο άντρα της Αγγλίας», πέθανε από σηψαιμία σαν σήμερα το 1915 και τάφηκε σε ένα ελαιώνα του νησιού. Ο κ. Νιλ Μέιμπιν της Rupert Brooke Society, μας μίλησε για τη σπουδαία αυτή προσωπικότητα.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μυστήριο 188 ΤΟ ΦΩΣ»: Μια έκθεση για τον «Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο Ελευσίνος»

LiFO X 2023 ΕΛΕVΣΙΣ / «Μυστήριο 188 ΤΟ ΦΩΣ»: Μια έκθεση για τον «Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο Ελευσίνος»

Ο Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με έναν εκ των ιδρυτικών μελών της, τον Θανάση Λεβέντη, μια ξεχωριστή και πολύπλευρη προσωπικότητα, άρρηκτα συνδεδεμένη με την πόλη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί παραιτήθηκε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου

Culture / Γιατί παραιτήθηκε ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου;

Μια συνταρακτική υπόθεση συστηματικής κλοπής αρχαιοτήτων βρίσκεται μονάχα στην αρχή των αποκαλύψεων. Πώς έφτασαν να λείπουν μέχρι και 1,500 αντικείμενα από την συλλογή του Βρετανικού Μουσείου, πώς μερικά από αυτά κατέληξαν στο eBay, και το παρασκήνιο μιας παραίτησης που κρύβει πολλά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους

Οπτική Γωνία / Ζαμέ Κορωπί: Λίγες αλήθειες για το μοχθηρό language barrier που κάποτε μας έχει τρολάρει όλους

Το πάθημα του συνηγόρου της Εύας Καϊλή, Μιχάλη Δημητρακόπουλου, ακριβώς, όπως παλαιότερα «τα αγγλικά του Τσίπρα», πέρα από τα ανέκδοτα και τα, δικαίως, μοχθηρά πειράγματα, έχουν πολλά να πουν για το γλωσσικό εμπόδιο και την υπερβολική αυτοπεποίθησή μας, όταν καλούμαστε να εκφραστούμε σε μία ξένη γλώσσα...
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Αννα Ροκόφυλλου: «Στον ΟΠΑΝΔΑ θέλουμε να αναδείξουμε την ιστορικότητα της Αθήνας»

Culture / Αννα Ροκόφυλλου: «Στον ΟΠΑΝΔΑ θέλουμε να αναδείξουμε την ιστορικότητα της Αθήνας»

Η Άννα Ροκοφύλλου, πρόεδρος του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, κάνει έναν απολογισμό των δύο πρώτων ετών της θητείας της και δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της για το Φεστιβάλ Κολωνού (6-28/9) με το οποίο ο πολιτισμός γίνεται διαθέσιμος σε κάθε δημότη.
ΕΛΕΝΗ ΤΖΑΝΝΑΤΟΥ
Το συγκινητικό βίντεο με τον Μικ Τζάγκερ για την επιστροφή του κοινού στο Άλμπερτ Χολ

Lifo Picks / Το συγκινητικό βίντεο με τον Μικ Τζάγκερ για την επιστροφή του κοινού στο Άλμπερτ Χολ

Your Room Will Be Ready: «Ανυπομονούμε να αρχίσουμε να δημιουργούμε αναμνήσεις μαζί σας με καλλιτέχνες παγκόσμιας κλάσης για άλλη μια φορά. Έχουμε περισσότερη ιστορία να γράψουμε».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κοντσέρτα του Μότσαρτ σε όργανα εποχής από τους μουσικούς της Καμεράτας

Culture / Κοντσέρτα του Μότσαρτ σε όργανα εποχής από τους μουσικούς της Καμεράτας

Η συναυλία του βραβευμένου αθηναϊκού συνόλου, το οποίο φημίζεται για τις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας του σε όργανα εποχής, αποτελεί συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και των Μουσικών της Καμεράτας.