Γιατί απογοήτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ και γιατί οι αριστεριστές είναι μέρος της κρίσης

Γιατί απογοήτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ και γιατί οι αριστεριστές είναι μέρος της κρίσης Facebook Twitter
Eίμαστε όντως ένα αποτυχημένο κράτος, με αποτυχημένο πολιτικό σύστημα, που δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στοιχειωδώς σε όλα εκείνα τα θετικά στοιχεία που συγκροτούν μια ευνομούμενη πολιτεία. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
19

Κομμάτι της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που έσκασε παταγωδώς το 2008, η ελληνική κρίση, που μία σχεδόν δεκαετία μετά δεν λέει να εκτονωθεί, μετατράπηκε σε σωστό οδοστρωτήρα, εφόσον αποδείχτηκε επίσης κρίση πολιτική, κοινωνική και ηθική, αποκαλύπτοντας πόσο διάτρητη ήταν η «φούσκα» που επιμελώς μαστορεύαμε οι νεοέλληνες από τη Μεταπολίτευση και δώθε. Χιλιάδες πράγματα ειπώθηκαν και γράφτηκαν για το πώς και το γιατί φτάσαμε ως εδώ, άλλα περισσότερο, άλλα λιγότερο ακριβή, οι περισσότερες όμως από αυτές τις αναλύσεις αφήνουν απέξω, συγκαλύπτουν (ή, αντίθετα, υπερπροβάλλουν) τον ρόλο και τις ευθύνες του εσωτερικού παράγοντα, αποδίδοντας τη χρεοκοπία σχεδόν αποκλειστικά σε εξωτερικά αίτια. Όμως ο καταρχάς –παρ' ότι όχι αποκλειστικός– υπεύθυνος είναι το αποτυχημένο ελληνικό πολιτικό σύστημα, καθώς υπογραμμίζει ο συνομιλητής μου, συγγραφέας, αρθρογράφος και πρώην διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, μαθητής κιόλας παλιότερα του Κορνήλιου Καστοριάδη, κοντά στον οποίο ευτύχησε να κάνει το διδακτορικό του. Νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, θεσμοί, κόμματα κυβερνώντα και αντιπολιτευόμενα, διαπλεκόμενα ΜΜΕ, κρατικοδίαιτα συνδικάτα και «βαθύ κράτος» είναι, λέει, συνυπεύθυνα για την καταστροφή, ο ΣΥΡΙΖΑ που υποσχέθηκε κάτι νέο και διαφορετικό απογοήτευσε και ως μόνη διέξοδο βλέπει ένα αυθεντικό, ακηδεμόνευτο, αλληλέγγυο λαϊκό κίνημα εμπνευσμένο από τις αρχές της αυτονομίας, της αυτοδιαχείρισης και της άμεσης δημοκρατίας, που θα αξιώνει αλλά και θα εφαρμόσει ρηξικέλευθες αλλαγές.

Αυτό είναι, σε γενικές γραμμές, το «ζουμί» του τελευταίου του πονήματος «Η αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος – Πλαίσιο για μια νέα πολιτική δράση» (εκδόσεις Εξάρχεια) που, παρά τη σχετικά μικρή του έκταση, κατορθώνει με τρόπο απλό και κατανοητό να συμπεριλάβει συνοπτικά όλα τα αίτια της ελληνικής κακοδαιμονίας, παραθέτοντας πλήθος στοιχεία και παραδείγματα. Αυτό το κάνει, δίχως ταυτόχρονα να «χάνει» την ευρύτερη εικόνα, μια και τόσο η κρίση αντιπροσώπευσης όσο και ο χρηματοπιστωτικός ολοκληρωτισμός είναι φαινόμενα παγκόσμια, όπως θα πρέπει να είναι και ο αγώνας για κοινωνίες πιο ισότιμες, πιο δίκαιες και πιο ελεύθερες.

— Παραπέμποντας στον τίτλο του βιβλίου σας, είμαστε πράγματι ένα «failed state» και γιατί;

Ναι, είμαστε όντως ένα αποτυχημένο κράτος, με αποτυχημένο πολιτικό σύστημα, που δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στοιχειωδώς σε όλα εκείνα τα θετικά στοιχεία που συγκροτούν μια ευνομούμενη πολιτεία. Στον οικονομικό τομέα αυτό αντανακλάται στο δημοσιονομικό έλλειμμα (το μεγαλύτερο διεθνώς το 2009, 15,4% του ΑΕΠ), στο αρνητικό ισοζύγιο συναλλαγών (το μεγαλύτερο στην Ευρώπη) και, βέβαια, στο ζήτημα του δημόσιου χρέους, που ήταν το δεύτερο υψηλότερο πανευρωπαϊκά. Στην υπερχρέωση, βέβαια, και ακολούθως στα μνημόνια οδήγησε ο υπερδανεισμός, όμως το «φιάσκο» δεν εξαντλείται στα οικονομικά μεγέθη. Ο άκρατος κρατισμός σε συνδυασμό με το πελατειακό κράτος ευνοούν τις συντεχνίες και λοιπές προνομιούχες κοινωνικές ομάδες ή άτομα, τα φαινόμενα διαφθοράς, τη διαπλοκή και τη γενικευμένη ανομία. Αυτά τα χαρακτηριστικά, που είναι σε μεγάλο βαθμό σύμφυτα με τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους, γιγαντώθηκαν την τριακονταετία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Δύο άλλοι δείκτες της εν λόγω αποτυχίας είναι αφενός το άθλιο εκπαιδευτικό μας σύστημα, που πάσχει γενικώς, αφετέρου το πανταχού παρόν «βαθύ κράτος»: αστυνομία, στρατός, δικαστική εξουσία, Εκκλησία, θεσμοί περίκλειστοι, αντιδραστικοί και αυταρχικοί που δεν εξυγιάνθηκαν ούτε μετά τη Μεταπολίτευση και που η κριτική εναντίον τους εξακολουθεί να θεωρείται ταμπού. Δεν διαχωρίσαμε καν τόσα χρόνια την Εκκλησία από το κράτος, προϋπόθεση απαραίτητη για την ύπαρξη και συγκρότηση μιας πολιτικής κοινωνίας.


— Γράφετε ότι το ίδιο αυτό σύστημα φρόντισε να αυτοπροστατευθεί από κάθε έλεγχο, διαφάνεια ή λογοδοσία.

Ακριβώς. Έτσι καθιερώθηκε η βουλευτική ασυλία και αργότερα η υπουργική (το περίφημο άρθρο 86 του 2001 περί μη ευθύνης υπουργών που ψηφίστηκε από τους βουλευτές όλων των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων του ΚΚΕ και του τότε Συνασπισμού). Στην Ελλάδα δεν έχουμε ουσιαστικά δημοκρατία και δημοκρατικά ελεγχόμενες κυβερνήσεις αλλά μια εξουσία αυταρχική, αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη που εφαρμόζει το δόγμα των απόλυτων μοναρχιών «princeps legibus solutus est», ότι δηλαδή ο άρχων τίθεται υπεράνω νόμων. Η δική μας «μοναρχία», βέβαια, που αντανακλάται και στον έντονο πρωθυπουργοκεντρισμό του πολιτεύματός μας, είναι αιρετή όσον αφορά το πολιτικό της σκέλος. Μοιάζει εντούτοις περισσότερο με ολιγαρχία, μια διαπλεκόμενη ολιγαρχία πολιτικών, τραπεζιτών, επιχειρηματιών και μιντιαρχών.


— Το τελευταίο, βέβαια, είναι ένα φαινόμενο με λίγο-πολύ οικουμενικές διαστάσεις.

Αληθεύει αυτό, απλώς εδώ εκδηλώνεται εντονότερα εξαιτίας των ενδημικών πολιτικών και θεσμικών μας ανεπαρκειών. Όμως πράγματι η κρίση αντιπροσώπευσης είναι παγκόσμια, με αποτέλεσμα αφενός αυταρχικές κυβερνήσεις υπό δημοκρατικό μανδύα που αποφασίζουν με γνώμονα τα συμφέροντα των ισχυρών –βασικά των θεοποιημένων αγορών–, αφετέρου διάφοροι εθνικιστικοί, φασίζοντες και δημαγωγικοί ακραίοι πολιτικοί σχηματισμοί να αποκτούν κοινό, διεκδικώντας μερίδιο στην εξουσία. Θεμελιώδεις κοινωνικές κατακτήσεις και δικαιώματα υπονομεύονται διαρκώς. Από τη δεκαετία του '80 και μετά μιλάμε πλέον για ένα πολίτευμα μετα-αντιπροσωπευτικό, μετα-κοινοβουλευτικό. Ενώ δηλαδή υφίστανται οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί (κόμματα, εκλογές, βουλή), την εξουσία ουσιαστικά ασκούν υπερεθνικοί γραφειοκρατικοί οργανισμοί που ούτε εκλέγονται ούτε ελέγχονται (Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ, Κομισιόν, ΕΚΤ κ.λπ.), αντίθετα αποφασίζουν ερήμην τόσο των πολιτών όσο και των εθνικών κοινοβουλίων, στο πλαίσιο ενός ανεξέλεγκτου, υδροκέφαλου χρηματοπιστωτικού συστήματος με ολοκληρωτικά χαρακτηριστικά, που ιδιωτικοποιεί τα κέρδη και κοινωνικοποιεί τις ζημίες.

Δημοκρατία δεν σημαίνει ασυδοσία. Σημαίνει ελευθερία έκφρασης, επιλογών και αυτοπραγμάτωσης, αλλά με κοινά αποδεκτούς κανόνες, νόμους και θεσμούς που λειτουργούν με ευθύνη της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία συμμετέχει ενεργά στη θέσπιση και την τήρησή τους.


— Επιστρέφοντας στο «ελληνικό ζήτημα», έχουμε δει, ακούσει και διαβάσει τα τελευταία χρόνια αναλύσεις επί αναλύσεων, αρκετές από αυτές ακριβείς και εύστοχες, πλην ελάχιστες ρεαλιστικές απαντήσεις στο κρίσιμο ερώτημα «τι να κάνουμε;».

Εάν το ερώτημα τίθεται ως επιλογή μεταξύ της επιστροφής σε μια πρότερη, δήθεν ιδανική κατάσταση (η οποία, βέβαια, ήτανε απλώς μια «φούσκα») και της στροφής σε μια ριζοσπαστικότερη κατεύθυνση, η δική μου απάντηση είναι η δεύτερη: να αγωνιστούμε για να αλλάξουμε ριζικά τα πράγματα, εφαρμόζοντας βαθιές ριζοσπαστικές τομές, σε δημοκρατικό, πάντοτε, πλαίσιο. Αυτό, βέβαια, δεν γίνεται με την κυνική απαξίωση της πολιτικής, την παραίτηση ή την παθητική υποταγή, αλλά μέσα από την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας, με όρους αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης στη λήψη αποφάσεων, τη θέσπιση νόμων και θεσμών, τον έλεγχο της εξουσίας, τη δημιουργία δικαιικού συστήματος. Πρόκειται για αιτήματα παρόμοια με εκείνα που τέθηκαν στο πλαίσιο του «κινήματος των πλατειών» σε Ισπανία αλλά και στην Ελλάδα το 2011, με τις καταλήψεις και τις αυθόρμητες, ακηδεμόνευτες λαϊκές συνελεύσεις στην πλατεία Συντάγματος και αλλού. Όλο αυτό το κίνημα το προσεταιρίστηκε, δυστυχώς, σε μεγάλο βαθμό το κυβερνών κόμμα, αδρανοποιώντας το και δίχως εν τέλει να προβεί σε καμιά ουσιαστική θεσμική αλλαγή.


— Η κατάληψη της πλατείας Συντάγματος κατηγορήθηκε ότι συνυπήρχε με εθνολαϊκιστά και ακροδεξιά στοιχεία που σύχναζαν στη λεγόμενη «πάνω πλατεία». Η κατηγορία ουσιαστικά ήταν ότι τέτοιες κινηματικές καταστάσεις δεν είναι πάντα πολιτικά ευδιάκριτες.

Όσοι τα λένε αυτά, από άγνοια ή σκόπιμα, παραγνωρίζουν ότι οι διαφορές ήταν τεράστιες και εξόφθαλμες. Η «κάτω πλατεία» είχε σαφή αμεσοδημοκρατικά χαρακτηριστικά, μόνιμη λαϊκή συνέλευση, αλληλέγγυες πρωτοβουλίες και δράσεις, συνδιαχείριση, έθετε δημόσια επίκαιρα ζητήματα τα οποία προσπαθούσε να επικοινωνήσει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Τίποτε από αυτά δεν συνέβαινε στην «πάνω πλατεία».

Γιατί απογοήτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ και γιατί οι αριστεριστές είναι μέρος της κρίσης Facebook Twitter
Δεν ψήφισαν Τσίπρα μόνο όσοι, απαυδισμένοι από το υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό, προσδοκούσαν ότι θα προέβαινε σε ορισμένες τουλάχιστον αποφασιστικές τομές αλλά και όσοι ευελπιστούσαν να διατηρήσουν συμφέροντα, να ανακτήσουν προνόμια, να γίνουν εκείνοι οι νέοι ευνοούμενοι – κι αυτοί οι τελευταίοι δεν ήταν καθόλου λίγοι. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Διατυπώθηκε ακόμα η ένσταση ότι άμεση δημοκρατία χωρίς θεσμούς μπορεί να οδηγήσει σε χαοτικές ή ολοκληρωτικές καταστάσεις.

Μα, δημοκρατία δεν σημαίνει ασυδοσία. Σημαίνει ελευθερία έκφρασης, επιλογών και αυτοπραγμάτωσης, αλλά με κοινά αποδεκτούς κανόνες, νόμους και θεσμούς που λειτουργούν με ευθύνη της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία συμμετέχει ενεργά στη θέσπιση και την τήρησή τους. Ένα εμβληματικό τέτοιο παράδειγμα, που συχνά αναφέρει και ο Κορνήλιος Καστοριάδης, είναι η αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία.


— Πόσο εφικτό είναι, όμως, να εφαρμοστούν οι αμεσοδημοκρατικές αρχές στις σύγχρονες, πολυάνθρωπες κοινωνίες με τις υψηλές τεχνολογικές, παραγωγικές και επικοινωνιακές απαιτήσεις;

Στην κλασική Ελλάδα υπήρχαν κάπου χίλιες πόλεις με την έννοια του δήμου, μικρού ή μεσαίου κυρίως μεγέθους. Οι περισσότερες κυβερνιούνταν από αριστοκρατικά, ολιγαρχικά καθεστώτα – μετρημένες στα δάχτυλα ήταν οι δημοκρατίες, με προεξάρχουσα φυσικά την Αθήνα, που ταυτόχρονα ήταν η πολυπληθέστερη, η πιο ανεπτυγμένη για τα τότε δεδομένα πόλη-κράτος. Κάνοντας, λοιπόν, την αναγωγή, βλέπουμε ότι δεν είναι πληθυσμιακό το ζήτημα αλλά η βούληση για πραγματική, συμμετοχική δημοκρατία και αυτοκαθορισμό. Τα δημοψηφίσματα είναι πολύ εύκολο να διεξαχθούν και σήμερα, για την ακρίβεια πολύ ευκολότερο λόγω της τεχνολογικής προόδου. Φυσικά, μιλάμε για πραγματικά δημοψηφίσματα, όχι σαν την παρωδία που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο του '15 αλλά σαν εκείνο που προηγήθηκε της απόφασης για Brexit – στη δεύτερη περίπτωση, το δημοψήφισμα είχε προαναγγελθεί πολύ καιρό πριν, οπότε η κοινή γνώμη, δηλαδή οι πολίτες, είχαν την ευχέρεια να ενημερωθούν διεξοδικά και να κρίνουν προτού αποφασίσουν, ασχέτως του αν μας αρέσει ή όχι το τι τελικά επέλεξαν. Έπειτα, στη Βρετανία, παρ' όλες τις επικρίσεις ή αντιδράσεις που ακολούθησαν, η λαϊκή ετυμηγορία έγινε σεβαστή, η διαδικασία της εξόδου από την Ευρωζώνη έχει, όπως όλα δείχνουν, δρομολογηθεί. Υπάρχει, έπειτα, η περίπτωση της Ισλανδίας, της πρώτης ευρωπαϊκής χώρας που πτώχευσε μετά την κρίση του 2008 και που τα ΜΜΕ αποφεύγουν συνήθως να αναφέρουν. Εκεί έγινε πραγματικός λαϊκός ξεσηκωμός, οι πολίτες αποφάσισαν μέσω δημοψηφίσματος να μην πληρώσουν τα τραπεζικά χρέη, άλλαξαν το Σύνταγμα με νέο δημοψήφισμα για να προστατεύεται καλύτερα η δημοκρατία, οι απατεώνες πολιτικοί και τραπεζίτες συνελήφθησαν, δικάστηκαν και φυλακίστηκαν.

Δεν υπάρχει γενιά του Πολυτεχνείου. Ο όρος αυτός, που επικράτησε μετά τη Μεταπολίτευση, είναι λανθασμένος και χρησιμοποιείται για να πλήξει το ριζοσπαστικό νόημα της εξέγερσης.


— Αυτό το ρεύμα, το «να ξαναπάρουμε (οι πολίτες) τα πράγματα στα χέρια μας» εξέφραζε στην Ελλάδα κι ο ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον αρχικά.

Έτσι είναι, με τη διαφορά ότι δεν ψήφισαν Τσίπρα μόνο όσοι, απαυδισμένοι από το υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό, προσδοκούσαν ότι θα προέβαινε σε ορισμένες τουλάχιστον αποφασιστικές τομές αλλά και όσοι ευελπιστούσαν να διατηρήσουν συμφέροντα, να ανακτήσουν προνόμια, να γίνουν εκείνοι οι νέοι ευνοούμενοι – κι αυτοί οι τελευταίοι δεν ήταν καθόλου λίγοι. Τους ενθάρρυνε, άλλωστε, και η ακατάσχετη δημαγωγία στην οποία επιδιδόταν. Όμως ήταν αδύνατο να επιστρέψουμε στις «καλές εποχές» του Ανδρέα, του φτηνού χρήματος και των παντοειδών παροχών, πράγμα που οι σημερινοί κυβερνώντες γνώριζαν εξαρχής, άρα ψεύδονταν συνειδητά, αντί να επιδείξουν ειλικρίνεια και πραγματισμό. Αφότου όμως απέκτησε ρεύμα, ο ΣΥΡΙΖΑ μετατράπηκε σε αρχηγικό κόμμα, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο για να προσελκύσει ψήφους: λαϊκισμό, καλλιέργεια ψευδαισθήσεων, συμπόρευση με τους ακροδεξιούς του Καμμένου... Και μόνο η ιδέα ότι θα κυβερνούσε για πρώτη φορά η Αριστερά –πράγμα που ήταν, βέβαια, αλήθεια– έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ μεγάλη δυναμική, όταν όμως πήρε την εξουσία το πολυδιαφημισμένο αριστερό ηθικό πλεονέκτημά του αποδείχθηκε έωλο.


— Έβλαψε, λοιπόν, εν τέλει ο ΣΥΡΙΖΑ την κινηματική υπόθεση;

Ναι, γιατί ο κόσμος απογοητεύτηκε, κουράστηκε, βαρέθηκε... Εντάξει, γίνανε κάποιες πρόοδοι στα δικαιωματικά, αλλά άτολμες, ημιτελείς και όχι πραγματικά ρηξικέλευθες, όπως θα ήταν π.χ. ο χωρισμός Εκκλησίας-κράτους. Ταυτόχρονα, όμως, όλη αυτή η απομυθοποίηση και η διάλυση ελπίδων απατηλών μπορεί να οδηγήσει σε περίσκεψη, περισυλλογή και αναδιοργάνωση, οπότε μπαίνει ξανά το δίλημμα: γινόμαστε έρμαια άλλης μιας δεσποτικής, ασπόνδυλης κυβέρνησης ή αγωνιζόμαστε συλλογικά και ακηδεμόνευτα για ουσιαστικές δημοκρατικές αλλαγές; Γεγονός είναι ότι οι κομματικές σειρήνες πείθουν ολοένα λιγότερους, όπως έδειξε και το 45% της αποχής στις τελευταίες εκλογές. Γεγονός είναι, επίσης, ότι διάφοροι πιθανοί και απίθανοι πολιτικάντηδες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτή την «αφασία» για ίδιον όφελος...


— Ούτε από «αριστερότερα» βλέπετε κάποιο φως;

Όχι, διότι, με ελάχιστες κινηματικές εξαιρέσεις, οι αριστεριστές όλων των αποχρώσεων είναι επίσης μέρος της κρίσης, κι ας μην το παραδέχονται. Σκέπτονται, δηλαδή, και ενεργούν σεχταριστικά, με γνώμονα ιδεολογικά στερεότυπα παρωχημένα και ιστορικά ξεπερασμένα. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για το σταλινικό ΚΚΕ... Κάποια, δε, μορφώματα που εμφανίζονται ως κομμάτια του Α/Α χώρου λειτουργούν περισσότερο ως περιθωριακές ομάδες που έχουν για φετίχ πρακτικές τυφλής βίας, αδιέξοδες, μηδενιστικές και εν τέλει αντιδημοκρατικές. Μόνο από κοινωνικά κινήματα βάσης μπορεί, όπως είπα, να προκύψει κάποια ουσιαστική πολιτική παρέμβαση.

Γιατί απογοήτευσε ο ΣΥΡΙΖΑ και γιατί οι αριστεριστές είναι μέρος της κρίσης Facebook Twitter
Δεν πιστεύω στις ουτοπίες οι οποίες έχουν πολλές αρνητικές συνδηλώσεις, πιστεύω όμως ακράδαντα στην αξία του προτάγματος του διαρκούς προσωπικού και συλλογικού αγώνα για την επίτευξή του, ασχέτως του πόσο «ουτοπικό» φαντάζει. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO


— Το σύνηθες αριστερό (αλλά και το ακροδεξιό, εν πολλοίς) αφήγημα για την κρίση ενοχοποιεί πρωτίστως «τους ξένους», γενικά κι αόριστα πολλές φορές, το συστημικό αφήγημα, από την άλλη, διατείνεται ότι «μαζί τα φάγαμε» και ότι όλες μας οι ταλαιπωρίες οφείλονται σε κάποιο δήθεν προβληματικό DNA. Πού πιστεύετε ότι βρίσκεται η αλήθεια;

Η περίφημη αυτή φράση του Θεόδωρου Πάγκαλου ήταν ένας τεράστιος, απαράδεκτος κυνισμός. Όχι, ούτε «όλοι μαζί τα φάγαμε» ούτε συλλογικά ευθυνόμαστε, όχι το ίδιο τουλάχιστον. Άλλο η ενοχή, άλλο η ευθύνη. Ένοχο είναι φυσικά το σύστημα που έφτιαξε στεγανά, διασπάθισε τα χρήματα των φορολογουμένων και πήρε αποφάσεις καταστρεπτικές σε κλίμα «ομερτά». Οι πολιτικοί αποφάσιζαν, διέτασσαν κι εξαπατούσαν, όχι οι πολίτες! Η κοινωνία, τώρα, ευθύνεται στον βαθμό που τους ανεχόταν και τους συντηρούσε στην εξουσία. Γιατί εμείς οι ίδιοι ήμασταν που τους ψηφίζαμε, όχι τίποτα ξένοι, κι εδώ είναι η δική μας ευθύνη. «Ο ελληνικός λαός, όπως και κάθε λαός, είναι ο ίδιος υπεύθυνος για την Ιστορία και την κατάστασή του» έλεγε χαρακτηριστικά ο Καστοριάδης ήδη από το 1994. Οι ευθύνες του διεθνούς παράγοντα είναι δεδομένες και τις παραθέσαμε πριν, όμως τα εγχώρια πολιτικά κόμματα πήραν τις βασικότερες αποφάσεις μόνα τους, δίχως καμιά εξωτερική πίεση. Κανείς δεν μας εκβίασε να μπούμε επί Κωνσταντίνου Καραμανλή Α' στην Ε.Ε. (τότε ΕΟΚ) «πάση θυσία», μολονότι οι θεσμικές, παραγωγικές και οικονομικές μας επιδόσεις δεν το δικαιολογούσαν, κανείς πάλι δεν μας εκβίασε να μπούμε επί Σημίτη στην Ευρωζώνη (τότε ΟΝΕ) και στο σκληρό της νόμισμα με «πειραγμένα» στοιχεία. Απεναντίας, πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί ήταν αντίθετοι στην ιδέα! Όλα αυτά προχώρησαν με αποκλειστική ευθύνη της εγχώριας πολιτικής, οικονομικής και μιντιακής ελίτ. Δική μας απόφαση ήταν επίσης η διεκδίκηση της Ολυμπιάδας του 2004, μια τεράστια σπατάλη, αφού στοίχισε κάπου 13,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 7% του ελληνικού ΑΕΠ, έναντι 2,5% και 1,6% του ισπανικού (Βαρκελώνη '96) και του αυστραλέζικου (Σίδνεϊ '00) αντίστοιχα που προηγήθηκαν. Μάλιστα, αυτό το κόστος, σύμφωνα και με δικές μου έρευνες, φαίνεται πως ήταν ακόμα υψηλότερο, ίσως και πάνω από 25 δισ. ευρώ, με ένα μεγάλο μέρος του να έχει καταλήξει στις τσέπες επιτήδειων «ημέτερων».

 
— Μήπως, τελικά, η κακοδαιμονία μας ξεκινά από τότε που μπήκαμε σχεδόν εκβιαστικά στο ευρώ; Η κρίση δεν λέει να τελειώσει και επειδή έχει ξανανοίξει τελευταία η συζήτηση περί επιστροφής στη δραχμή, θα ήταν, λέτε, ίσως αυτή «μια κάποια λύσις»;

Θεωρώ το «ευρώ ή δραχμή» ψευτοδίλημμα. Προφανώς και δεν έπρεπε να μπούμε στην Ευρωζώνη με τα τότε δεδομένα μας, ενώ το να βγούμε τώρα θα είναι σίγουρα επαχθές. Υπόψη, όμως, ότι οι προηγούμενες έξι χρεοκοπίες της νεότερης Ελλάδας συνέβησαν επί δραχμής, άρα το ζήτημα του νομίσματος είναι δευτερεύον: βασικός υπαίτιος για την κρίση είναι, επαναλαμβάνω, το πολιτικό μας σύστημα και οι πελατειακές, διαπλεκόμενες σχέσεις εξουσίας που δημιούργησε. Ακόμα κι αν με κάποιο δημοψήφισμα επιλέγαμε τελικά την έξοδο από το κοινό νόμισμα, αυτό θα χρειαστεί, εκτός από συστηματική προετοιμασία, ριζικές θεσμικές αλλαγές, διεξοδική ενημέρωση προς επίγνωση των όποιων συνεπειών και συμμετοχή στις αποφάσεις, αλλαγή ηθών, νοοτροπιών και συνειδήσεων, αλλιώς θα είναι εγγυημένα καταστροφικό. Για να το θέσουμε πιο «λαϊκά», αν δεν αλλάξει ρούχα ο Μανωλιός, προκοπή δεν θα δει, είτε μέσα είτε έξω από το ευρώ!


— Είχατε δραστηριοποιηθεί επί χούντας στο φοιτητικό κίνημα, ήσασταν μάλιστα στο Πολυτεχνείο τον Νοέμβριο του '73. Η εμπειρία σας;

Είχα πράγματι βρεθεί τότε στο Πολυτεχνείο, όντας την περίοδο εκείνη φοιτητής του Μαθηματικού. Ήδη από τα πρώτα χρόνια της χούντας η απαγόρευση των πολιτικών κομμάτων είχε δώσει το έναυσμα για την αυτό-οργάνωση, αρχικά σε επίπεδο παρεών, καθώς μαζευόμασταν για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να απαλλαγούμε από το «πουλί». Το φοιτητικό κίνημα σταδιακά εμπλουτίστηκε, διευρύνθηκε κι άρχισε να αποκτά πρόσωπο, συνειδητοποιώντας πλέον ότι τα ζητήματα που έθετε ήταν καταρχάς πολιτικά. Άρχισε έτσι να τίθεται το ζήτημα της ανατροπής του δικτατορικού καθεστώτος και από τις καταλήψεις της Νομικής και του Χημείου αρχές του '73 φτάσαμε στην κατάληψη και στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Τα αιτήματα για δημοκρατία, ελευθερία και λαϊκή κυριαρχία βγήκαν από τα κάτω, από τις αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις των σχολών και τις αιρετές συντονιστικές επιτροπές, πρακτικές που υιοθετήθηκαν και στην πλατεία Συντάγματος το '11. Η συντονιστική της κατάληψης του Πολυτεχνείου, μάλιστα, είχε οριστεί να έχει 24ωρη θητεία, δεν πρόλαβε όμως να αναλάβει η επόμενη γιατί στο μεταξύ μπήκανε τα τανκς...


— Πολλά άλλαξε αλλά και για πολλά την μέμφθηκαν στην πορεία τη γενιά του Πολυτεχνείου.

Δεν υπάρχει τέτοια γενιά. Ο όρος αυτός, που επικράτησε μετά τη Μεταπολίτευση, είναι λανθασμένος, όπως εξηγώ στο βιβλίο μου «Πολυτεχνείο 1973: Η απαρχή του αυτόνομου κινήματος» (εκδόσεις Νησίδες, 1993), και χρησιμοποιείται για να πλήξει το ριζοσπαστικό νόημα της εξέγερσης. Αυτή τελείωσε οριστικά στις 17 Νοεμβρίου 1973 και ήταν μια κορυφαία πολιτική πράξη για ανατροπή της δικτατορίας, ελευθερία, δημοκρατία και λαϊκή κυριαρχία. Τα άτομα που επέζησαν από τη μεγάλη σφαγή είναι πλέον άτομα, όχι η συλλογικότητα που διαμόρφωσε το φοιτητικό κίνημα και συμμετείχε στην κατάληψη και στην εξέγερση. Διάφοροι συστημικοί διανοούμενοι, λ.χ. ο Ράμφος, αποδίδουν ευθύνες σε μια ανύπαρκτη γενιά, αρνούμενοι να δουν τους πραγματικούς ενόχους της χρεοκοπίας, οι οποίοι δεν συμμετείχαν στο Πολυτεχνείο ούτε είχαν σχέση με το νόημά του (Καραμανλής Α', Α. Παπανδρέου, Κ. Μητσοτάκης, Κ. Σημίτης κ.ο.κ.). Αντιθέτως, οι διανοούμενοι αυτοί έχουν μεγάλες ευθύνες διότι υποστήριξαν τις βασικές επιλογές του συστήματος και συμμετείχαν στη διαμόρφωση της κυρίαρχης ιδεολογίας (εθνικισμός, θρησκοληψία, Βυζάντιο, κρατισμός, κομματοκρατία).


— Η γνωριμία σας με τον Κορνήλιο Καστοριάδη από πότε χρονολογείται;

Με τη σκέψη του πρωτοήρθα σε επαφή χάρη σε κάποια έργα του που είχαν κυκλοφορήσει επί χούντας στα ελληνικά, με ψευδώνυμο βεβαίως, όπως συνήθιζε τότε εκείνος και άλλοι «παράνομοι» – υπέγραφε ως Καρτάν. Έτσι «μπολιάστηκα» με τις ιδέες της αυτονομίας και της αυτοδιαχείρισης, μαζί με την αντίθεση στις κομματικές γραφειοκρατίες. Διά ζώσης, τώρα, τον γνώρισα το '80 στη Χίο, όπου έκανε κάποια σεμινάρια. Τότε συνειδητοποίησα πόσο σπουδαίος στοχαστής και δάσκαλος ήταν, πόσο δημιουργικά και απελευθερωτικά δίδασκε. Έτσι, κανόνισα να πάω στο Παρίσι ώστε να κάνω υπό την επίβλεψή του τη διδακτορική μου διατριβή, όπως και έγινε.

 
— Η πανεπιστημιακή σας εμπειρία;

Μάλλον απογοητευτική θα την έλεγα. Τα περισσότερα νέα παιδιά πορεύονται έχοντας κατά νου μόνο το τρίπτυχο δίπλωμα-πτυχίο-μεταπτυχιακό, να φτιάξουν ένα καλό βιογραφικό, να εξασφαλίσουν μια πετυχημένη καριέρα κ.λπ. Απουσιάζουν η διάθεση για ουσιαστική μάθηση και η έφεση σε αυτή, τα ερωτήματα, οι κρίσεις, ο δημιουργικός διάλογος, παρ' ότι το μάθημα που παρέδιδα (Πολιτική Φιλοσοφία) προσφέρεται κατεξοχήν για τέτοιους προβληματισμούς! Και όχι, δεν συμφωνώ ότι υπάρχει «υπερβολική πολιτικοποίηση» στα ελληνικά πανεπιστήμια, εκτός κι αν εννοούμε την αυστηρή κομματικοποίηση που καταλήγει πάλι να αφορά αντικρουόμενες ομάδες συμφερόντων.


— Με τόσες δυσάρεστες διαπιστώσεις, πόσο αισιόδοξα ατενίζετε το αύριο;

Το θέμα, Θεόδωρε, δεν είναι πόσο αισιόδοξος είναι κανείς, αλλά το τι προτεραιότητες, αρχές, αξίες, προτάγματα και στόχους βάζει στη ζωή του, πόσο αγωνίζεται για την υλοποίησή τους. Όχι, δεν πιστεύω στις ουτοπίες οι οποίες έχουν πολλές αρνητικές συνδηλώσεις, πιστεύω όμως ακράδαντα στην αξία του προτάγματος του διαρκούς προσωπικού και συλλογικού αγώνα για την επίτευξή του, ασχέτως του πόσο «ουτοπικό» φαντάζει. Ο Τζον Λοκ π.χ. ζητούσε ήδη από τον 17ο αιώνα την κατάργηση της δουλείας, σε μια εποχή που ένα τέτοιο αίτημα ακουγόταν εξωφρενικό. Χρειάστηκε να περάσουν δύο αιώνες ώστε να γίνει κοινή συνείδηση και να κατοχυρωθεί θεσμικά το αυτονόητο, όμως εκείνο που επέμενε τότε ο Λοκ να διακηρύττει, κι ας τον θεωρούσαν τρελό, ανόητο ή ανεδαφικό, να που εν τέλει συνέβη.

Βιβλίο
19

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

σχόλια

7 σχόλια
Πριν λιγες μερες, στις 19 του Φλεβαρη 2017, η αμερικανικη εκδοση των Νιου Γιορκ Ταιμς, δημοσιευσε ενα ενδιαφερον σχεδιαγραμμα ως τμημα ενος ενθετου, αφιερωμενου στον πλουτο.Το σχεδιαγραμμα καταμετρουσε ανα ηπειρο και χωρα, τον αριθμο των δισεκατομμυριουχων. Με σχετικη εκπληξη παρατηρησα οτι η Ελλαδα μετρα δεκα δισεκατομμυριουχους !Και ερωτω : Η Ελλαδα ειναι μια μικρη χωρα σε οικονομικο επιπεδο. Περναει μια τρομακτικη κριση που εχει αναγκασει τον περισσοτερο κοσμο να μιλα μοναχα για μισθους, συνταξεις, φορολογια. Η νεολαια εχει αφαιθει στην τυχη της. Κανεις δε την κανει θεμα. Κι οταν λεω νεολαια δεν αναφερομαι σ αυτους που εχουν την οικονομικη δυνατοτητα να ανταπεξελθουν στις απαιτησες των καιρων και να το παιζουν πρωτοποροι, αλλα την πλειοψηφια που αξιζει περισσοτερες ευκαιριες και λιγοτερο μιζερια. Εχουμε δεκα δισεκατομμυριουχους. Δε ξερω αν ειναι αληθεια, παντως το λεει μια εγκριτη εφημεριδα κι ας λεει πολλες φορες ψεμματα. Τι θα κοστιζε σε εναν απ αυτους, να χρηματοδοτουσε : 1) 40 νεοφυτες εταιρειες, 2) δημιουργια δυο παγκοσμιας κλασης βιβλιοθηκων ετησιως, σε διαφορες περιοχες της Ελλαδας, 3 ) εναν οργανισμο ευρεσης εργασιας για τη νεολαια που να ειναι ελκυστικος στην χρηση του, 4 ) μια ιστοσελιδα που να ριχνει διαφανεια στην χρηματοδοτηση των ορφανοτροφειων και ολων των ΜΚΟ μας, σημαντικο επιχειρημα για την χρηματοδοτηση τους απ οτι εμαθα απο οργανισμους που θελουν να δωσουν λεφτα αλλα φοβουνται. 5) την προεκταση ΜΕΤΡΟ προς το Δελτα Καλλιθεας, να δωσει προσβαση με δημοσια συγκοινωνια προς Νεα Εθνικη Βιβλιοθηκη στη μιση Ελλαδα ( που 'ναι η Αθηνα ) συμπεριλαμβανομενων παιδιων, αναπηρων, ηλικιωμενων και οσων δεν εχουν λεφτα 'η δε θελουν να οδηγουν ;6 ) Υποτροφιες υπο την μορφη credit υψους πχ 500.000 ευρω σε βιβλιοπωλεια στο κεντρο της Αθηνας σε αριστουχους γυμνασιων στην Αθηνα, δινοντας ζωη στην αναγνωση βιβλιων - που υστερουμε ως χωρα - και οξυγονο στα βιβλιοπωλεια του κεντρου που αργοπεθαινουν ;7 ) Αγορα μικρης εκτασης εφαπτομενης στον δακτυλιο της Αθηνας και κοντα στο ΜΕΤΡΟ για δημιουργια πενταοροφου γκαραζ που να εξυπηρετει οσους πολιτες δουλευουν στο κεντρο και χρησιμοποιουν αυτοκινητο καθε μερα ;8 ) Δημιουργια κεντρου προνοιας και επανενταξης στην κοινωνια συγκεκριμενου αριθμου αστεγων - ανα χρονο ( πχ 40 ατομα το χρονο ) ;Ποσο θα κοστιζαν αυτες οι λιγοστες παρεμβασεις ; ( Για να μη μιλησω για αλλες εκατο ).100 εκατ. ;Εχω την εντυπωση οτι ακομη και οι δισεκατομμυριουχοι μας ειναι φτωχοι.....Εδω το λινκ : https://www.nytimes.com/2017/02/19/your-money/where-the-big-money-is.html
Αν και συμφωνώ με κάθε φράση του κυρίου Οικονόμου, παρατηρώ δύο - απαισιόδοξα - πράγματα.Το πρώτο είναι ότι αναλύει τα πράγματα από μια προσωπική σκοπιά και ρίχνει μεγάλο βάρος στην κριτική του στον σύριζα. Απο την δική μου σκοπιά, καλά τους κάνει - και λίγα τους καταλογίζει. Δυστυχώς όμως αυτό θα δώσει πάτημα στα συριζοτρολ να ασχοληθούν με την αντι-συριζα ρητορική και να παραμερίσουν τα πραγματικά σημαντικά θέματα που θίγει ο κ. Οικονόμου.Το δεύτερο είνι ότι η λύση που προτείνει (δημοκρατικές συλλογικότητες αυτόνομων πολιτών χωρίς κομματικά χαλινάρια) είναι εντελώς ουτοπική.Επειδή προυποθέτει ενεργούς, μορφωμένους πολίτες με κοινούς στόχους. Οπως παρατηρούμε σε χιλιάδες παραδείγματα (και) εδώ στους σχολιαστές της lifo αλλά και στην πλατεία το '11, δεν μπορούμε ούτε σε 5 απλά πραγματάκια να συμφωνήσουμε μεταξύ μας. Πως θα σκαρώσουμε συλλογικότητα που θα αλλάξει την κοινωνία;Ο ίδιος ο κ. Οικονόμου αναγνωρίζει την ουτοπία στο τέλος, όταν μιλάει για τον Λοκ.Ναι, οκ, καλές είναι οι ουτοπίες. Μας χρειάζονται για να ονειρευόμαστε. Αλλά η ζωή μας είναι μικρή και εγώ τουλάχιστον δεν αρκούμαι στο να κυνηγάω μια ουτοπία που (ισως) πραγματοποιηθεί 250 χρόνια μετά τον θάνατο μου.Άρα - για να αντικρούσω λίγο τον κ. Οικονόμου - καλές μεν οι συλλογικότητες αλλά χρειαζόμαστε και μη-ουτοπικές λύσεις. Τέτοιες δεν δίνει (ούτε εγω ξέρω καμμία).
Μας λειπουν υποδομες για να εμπνευσουν τη δημοκρατια αγαπητε μου Harlan. Οι συλλογικοτητες στην Ελλαδα στην πλειοψηφια τους σχηματιζονται για οικονομικους λογους. Οχι πολιτικους. Η κοινωνικη και πολιτικη παιδεια του λαου μας ανεκαθεν υπηρξε φτωχη. Γι αυτο δε φταινε μονο οι γονεις. Φταινε κυριως οι επαγγγελματιες της γνωσης και της πληροφορησης. Δηλαδη οι πανεπιστημιακοι και δημοσιογραφοι. Κι αυτο για πεντε κυριως λογους : α) γιατι ποτε δε πολεμησαν για την αναβαθμιση της εκπαιδευτικης μας υποδομης, β ) γιατι κατα την περιοδο της μεταπολιτευσης αφεθηκαν στα κομματικα και ξεχασαν την κοινωνια ( "εμεις διαλεξαμε" ελεγε πριν περιπου 20 χρονια ο πολυς Σεραφειμ Φυντανιδης στον εκδοτη του 01, τον Σταθη Τσαγκαρουσιανο), γ) Γιατι καναν μπιζνες την εκπαιδευση και ξεχασαν την γενικη μορφωση ( εχεις δει πολλους πανεπιστημιακους κατα την περιοδο της κρισης να αναρτουν σχολια σε ιστοσελιδες σαν αυτην και να βοηθουν τον κοσμακη που διψα για γνωση ; Μονο το προσωπικο τους βιβλιο να διαφημισουν τους ενδιαφερει, την θεσουλα τους, την οικογενειουλα τους, το προσωπικο κυκλο γνωριμιων τους και τις καλοκαιρινες τους διακοπες, αυτα εχουν στο μυαλο τους τιποτα αλλο. Σε ποια πολιτισμενη χωρα βγαινει ενας πανεπιστημιακος, φουσκωνει το κοστος μιας Ολυμπιαδας κατα 20 δις και δεν γινεται καποια προσπαθεια να δωθουν εξηγησεις για τα λεγομενα οταν μαλιστα η αυξηση αυτη εχει γινει απο προσωπικη δικη του ερευνα ;;;; Στη χωρα της φαιδρας πορτοκαλεας ομως, δε κουνιεται φυλλο...Κοιτα επισης το δωρεαν εκπαιδευτικο μας συστημα και την μαυρη οικονομια του ετησιου τσιρου 1.5 δις των φροντιστηριων. Δε κουνιεται φυλλο ! Επιπροσθετα κατηγορουν τους μαθητες - που κανουν σα τα μουτρα τους - για το οτι νοιαζονται μοναχα για το πτυχιο ). δ ) ποτε τους δε πολεμησαν για την εγκαθυδριση μιας γνωσης επικοινωνιας στην ελληνικη κοινωνια ( δεν εχεις παρα να δεις στα τηλεοπτικα παραθυρα το επιπεδο επικοινωνιας μεταξυ καλεσμενων ( πολιτικων, πανεπιστημιακων, διανοουμενων, καλλιτεχνων με δημοσιογραφους, για να το καταλαβεις).5 ) Δαιμονοποιησαν τον θεσμο του πατριωτισμου. Σου λενε εμεις δωσαμε την μαχη εναντια στη χουντα, τωρα δε χρειαζομαστε την αγαπη για την Ελλαδα. Οποιος δηλωσει οτι την αγαπα ειναι κρυπτο- 'η κανονικος φασιστας. Αυτο δεν ειχε μοναχα αρνητικες επιπτωσεις στον ευρυτερο κοινωνικο διαλογο μεταπολιτευτικα, ειχε και ενα πρακτικο. Το οτι οι πανεπιστημιακοι αποστασιοποιηθηκαν απο τα πολιτικα και κοινωνικα γενομενα της Ελλαδας εκτος εαν τους επηρεαζοταν ο μισθος τους. Οι δε πανεπιστημιακοι μας στη Διασπορα, ποτε δεν ενδιαφερθηκαν για τις κοινοτητες μας και ποτε δεν ενδιαφερθηκαν γαι την εικονα της Ελλαδας στα ξενα μηντια καθ ολη τη διαρκεια της περιοδου που ονομαζουμε παγκοσμιοποιηση ( 1989- 2015 σχηματικα μιλωντας παντα ).Οι πανεπιστημιακοι μας επομενως φερουν τεραστια ευθυνη γι αυτα που παιρναμε σημερα, δηλαδη την πολιτισμικη κριση τμημα της οποιας ειναι και η οικονομικη.Οταν λοιπον δε διαβαζεις σα λαος, δεν κατεχεις ουτε στοιχειωδως γνωση επικοινωνιας και προσθεσεις οτι μεταπολεμικα μαζευεις αρον αρον τον μισο σου πληθυσμο σε μια μικρη σχετικα πολη, εναν λαο πικραμενο, διχασμενο, βασανισμενο, θυμωμενο, που πολεμα για επιβιωση ( δεν εχω διαβασει τα βιβλια του κ. Οικονομου, αλλα οπως και στα γεγονοτα του Γαλλικου Μαη, υπαρχει μια δημογραφικη διασταση στα γεγονοτα του 73 και για την οποια λιγοι εχουν αναφερθει ), τοτε πολυ δυσκολα μπορεις να εμπνευσεις δημοκρατικες - και μαλιστα αυτονομου τυπου - συλλογικοτητες. Γιατι για να το καταφερεις χρειαζεσαι ανθρωπους που δε μπερδευουν την υπερατομικοτητα με την αυτονομια, ανθρωπους που εχουν διαλογιστει μεσα απο το διαβασμα και την επικοινωνια με αλλους, τι εστι επι παραδειγματι αρμονια κρατους-πολιτων και ποια η πολιτικη και κοινωνικη ευθυνη ενος αυτονομου ατομου στην ευρυτερη κοινωνια.Συνεπως, για να σου απαντησω στο ερωτημα σου, θεωρω οτι για να δημιουργησουμε συλλογικοτητες και μη-ουτοπικες λυσεις, χρειαζεται - ΕΦΟΣΟΝ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΗΣΕΙ ΜΕ ΚΑΠΟΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΑΣ ΥΠΟΔΟΜΗ - να μαθουμε να επικοινωνουμε σε μη-διαπροσωπικο επιπεδο αλλα μεσα απο κοινα σημεια αναφορας ( διχως αυτο να σημαινει οτι αυτα τα κοινα σημεια αναφορας ειναι ΠΑΝΤΑ σωστα - για παραδειγμα η ενσταση μου πιο πανω για το κοστος των Ολυμπιακων απο τον κ. Οικονομου ) καποια στιγμη θα δημιουργηθουν αυτονοητα κοινοι παρονομαστες που θα εμπνευσουν κοινη δραση σε αρμονια με τους νομους του κρατους απο πλευρας πολιτων. Ειδικα την σημερινη εποχη ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ με την βοηθεια του ιντερνετ εχει τη δυνατοτητα να δει περισσοτερη δημοκρατια και λιγοτερη αριστοκρατια ειτε αυτη λεγεται οι κομμουνιστες της "γενιας του 30", ειτε αυτοι του...αμερικανικου κολλεγιου, ειτε αυτοι των PHD απο ξενα πανεπιστημια...******( Μιλησα για κομμουνισμο, για να δωσω - κυριολεκτικα και μεταφορικα - εμφαση στην ελληνικη αριστοκρατια ) οχι γιατι δεν αντιπαθω την δεξια.
Ωραια συνέντευξη. Μετρημένος. Επειδη βλέπω σχολιάζουν για την εκκλησία, εγώ προσωπικά ειμαι υπέρ του διαχωρισμού αλλά δεν αποτελεί σε καμια περίπτωση οπως λεει ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ για την ύπαρξη πολιτικής κοινωνίας. Μπορεί να λειτουργήσει ενα κράτος εύρυθμα κ να προοδεύσει κ χωρίς τον διαχωρισμό. Οι σκανδιναβικές χώρες κ η Αγγλία έχουν όχι μονο την εκκλήσια αλλα κ τη βασιλεία κ έχουν παρόλαυτα προοδεύσει. Οι δημοκρατικοί θεσμοί κ η αρχή της νομιμότητας κάνουν την διαφορά. Αν δεν εφαρμόζονται αυτα, είτε έχω διαχωρισμό είτε δεν έχω, το ίδιο πράγμα ειναι. Κ απο την στιγμή που στην Ελλάδα, υπάρχει μεγάλο μέρος του λαού που πίστευει κ δεν επιθυμεί τον διαχωρισμό, πιστεύω ότι μια γνήσια δημοκρατία, θα σεβαστεί τη βούληση του λαού κ όχι πχ μιας αριστερής κυβέρνησης που συνήθως ειναι άθεοι. Εγώ θα μείνω στην φράση του ότι αν δεν αλλάξει ο Μανωλιός, είτε ευρώ είτε δραχμή , στα ίδια θα βρίσκομαστε. Ειναι ακριβώς έτσι.
Να δωσω και κατι καπως σπανιο μιας και δε συζητιεται πουθενα. Τα 100+ δισεκατομμυρια που εδωσε η Αμερικη στην Ελλαδα και την οικονομικη στρατηγικη που ακολουθησε η χωρα και οι "συμμαχοι" της, μεσα απο μια κριτικη βιβλιου που δημοσιευτηκε μερες πριν την Ολυμπιαδα μας το 2004 και δεν υπαρχει διαδικτυακα.Δημοσιευτηκε σ-ΤΑ ΝΕΑ στις 31 Ιουλιου 2004 οταν πρωθυπουργος της Ελλαδας ηταν ο Κωστας Καραμανλης. Αναφερεται στο $1,5 δις που λαβαμε απο τους αμερικανους ( σημερινα λεφτα ανω των $100 δις ) και την συμπεριφορα της τοτε ελληνικης κυβερνησης.Κριτικη του βιβλιου του Γιωργου Σταθακη " Το Δογμα Τρουμαν Και Το Σχεδιο Μαρσαλ " ( 457 σελιδες - ΕΚΔ. Βιβλιοραμα )Η Ελλαδα μετα τον Β' Παγκοσμιο Πολεμο ελαβε τη μεγαλυτερη οικονομικη βοηθεια στην ιστορια της. Απο το 1945 μεχρι το 1952 ειχε λαβει σχεδον δυο δισεκατομμυρια δολαρια, εκ των οποιων το εναμισι δισεκατομμυριο προερχοταν απο τις Ηνωμενες Πολιτειες.Τιτλος αρθρου : Η ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΠΟΥ ΑΠΕΤΥΧΕ  ( ΤΑ ΝΕΑ - 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2004 )Του Πολυμερη Βογλη - Πανεπιστημιο Θεσσαλιας ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ενα μετρο συγκρισης, οπως ειχε υπολογισει ο Κυριακος Βαρβαρεσος, ενας απο τους διαπρεπεστερους οικονομολογους της εποχης, η Ελλαδα τα προηγουμενα εκατο χρονια ειχε λαβει ενα δισεκατομμυριο δολαρια με μορφη δανειων. Θα προσδοκουσε κανεις οτι η Ελλαδα θα ειχε μεταμορφωθει. Αυτο, ομως, δεν συνεβη. Ενας αμερικανος οικονομολογος, στην εκθεση που ετοιμασε για την αμερικανικη κυβερνηση τον Νοεμβριο του 1951, περιεγραφε την Ελλαδα ως "μια χωρα διαλυμενη απο τον πολεμο, με τεραστια κοινωνικα προβληματα και χωρις θεμελιακες αλλαγες, που αντιμετωπιζει εναν διογκωμενο πληθωρισμο και συνεχιζει να επιβιωνει με τη δικη μας συνεχιζομενη βοηθεια".Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ με το βιβλιο του μας εξηγει γιατι απετυχαν τα φιλοδοξα προγραμματα οικονομικης μεταρρυθμισης που εκπονηθηκαν κατα τα πρωτα μεταπολεμικα χρονια. Ο συγγραφεας υιοθετει μια νεα οπτικη, που στεκεται κριτικα στις δυο παλαιοτερες προσεγγισεις : αφενος εκεινη που εκθειαζε τις καλες προθεσεις της αμερικανικης πολιτικης, οι οποιες διαψευσθηκαν εξαιτιας των εμποδιων που συναντησαν στην εφαρμογη τους, και αφετερου εκεινη η οποια υποτιμουσε τους οικονομικους στοχους της αμερικανικης πολιτικης και εστιαζε μονο στις στρατιωτικες-πολιτικες επιδιωξεις της, δηλαδη την ηττα των κομμουνιστων στον εμφυλιο πολεμο. Ο ΣΤΑΘΑΚΗΣ ΜΕΣΑ απο τη μελετη του αναδυκνυει οτι η οικονομικη πολιτικη που ακολουθειται στα χρονια 1945-53 ειναι προ'ι'ον διαπραγματευσης και αντιπαραθεσης, απο την μια πλευρα μεταξυ των αμερικανων και των ελληνων παραγοντων και απο την αλλη πλευρα μεταξυ των αμερικανικων αποστολων στην Ελλαδα και της αμερικανικης κυβερνησης στην Ουασιγκτον.ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ της αποτυχιας ανασυγκροτησης της οικονομιας μεταπολεμικα συνηθως προβαλλεται το εκ πρωτης οψεως ευλογο επιχειρημα οτι θα ηταν αδυνατο να επιτευχθει σε συνθηκες εμφυλιου πολεμου. Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, με πληθος στοιχειων, ανατρεπει αυτην την αποψη. ΑΠΟ ΤΟ 1946, μετα την παροχη γενναιας οικονομικης βοηθειας και την αφιξη της Βρετανικης Οικονομικης Αποστολης, σημειωθηκε εντυπωσιακη ανακαμψη της οικονομιας : ο πληθωρισμος εκμηδενιστηκε, η αγροτικη παραγωγη αυξηθηκε, τα εσοδα απο τη φορολογια αυξηθηκαν, η βιομηχανικη παραγωγη στους παραδοσιακους κλαδους βελτιωθηκε - ανακαμψη η οποια συνεχιζεται μεχρι το 1949. Ο συγγραφεας δεν διορθωνει απλως την εικονα που εχουμε για την οικονομια στα χρονια του εμφυλιου αλλα θετει το συνολικοτερο ερωτημα της οικονομικης γεωγραφιας του πολεμου : οι σκληρες στρατιωτικες συγκρουσεις εγιναν στις πιο φτωχες και απομονωμενες αγροτικες περιοχες και γι' αυτο δεν επηρεασαν την εγχωρια παραγωγη και παραλληλα η εισροη της ξενης βοηθειας προστατευσε την αστικη οικονομια απο τις επιπτωσεις του πολεμου.Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΩΝ μεταρρυθμισεων και της ανασυγκροτησης δεν θα πρεπει να αναζητηθει στις καταστροφες που προκαλεσε ο πολεμος αλλα στην οικονομικη πολιτικη που ακολουθηθηκε. Πιο συγκεκριμενα, ο Σταθακης υποστηριζει οτι, στο ΔΙΛΗΜΜΑ ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ 'Η ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, τοσο η ελληνικη κυβερνηση οσο και οι ξενες αποστολες επελεξαν το ΠΡΩΤΟ.ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ, της σταθεροποιησης του νομισματος και της ισοσκελισης του προυπολογισμου, κινηθηκε τοσο η βρετανικη αποστολη ( 1946-7 ) οσο και οι διαδοχικες αμερικανικες αποστολες, οι οποιες με τις εκτεταμενες αρμοδιοτητες τους ειχαν αντι της κυβερνησης και την πραγματικη ευθυνη για τη χαραξη της οικονομικης πολιτικης και τη διαχειριση της ελληνικης οικονομιας.ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΟ ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ισοσκελισης του προ'υ'πολογισμου, σε μια περιοδο που αυξανονταν οι αμυντικες δαπανες και τα κονδυλια για την καλυψη των αναγκων των προσφυγων του εμφυλιου, ειχε ως συνεπεια να μειωθουν οι ποροι για επενδυσεις σε νεους κλαδους παραγωγης, ιδιαιτερα στη βαρια βιομηχανια. Τα σχεδια μεταρρυθμισης της ελληνικης οικονομιας εγκαταλειφθηκαν και στοχος πλεον ηταν η αποκατασταση των ζημιων, η βραχυχρονια σταθεροποιηση και οι επενδυσεις στους παραδοσιακους κλαδους της παραγωγης. Η προοπτικη της εκβιομηχανισης εναποτεθηκε στο φιλοδοξο τετραετες προγραμμα ( 1948-52 ) που κατατεθηκε στο πλαισιο του Σχεδιου Μαρσαλ, το οποιο ομως δεν ετυχε καμιας υποστηριξης σε Παρισι και Ουασιγκτον. ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΑΡΣΑΛ ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ ΠΟΡΟΙ ΔΙΟΧΕΤΕΥΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ. ΟΠΩΣ ΟΡΘΑ επισημαινει ο συγγραφεας, το Σχεδιο Μαρσαλ, στην περιπτωση της Ελλαδας δεν ξεφευγε απο τη λογικη των προηγουμενων προγραμματων βοηθειας, δεν ηταν δηλαδη ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ, αλλα προσεφερε συναλλαγμα για την εισαγωγη καταναλωτικων αγαθων προκειμενου να επιβιωσει ο πληθυσμος και για την εισαγωγη κεφαλαιουχικου εξοπλισμου για την ανασυγκροτηση της εγχωριας παραγωγης. Οι στοχοι του τετραετους προγραμματος σταδιακα εγκαταλειπονται, και μαζι τους Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΚΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ θα γινουν προφανεις απο το 1950, οταν θα αρχισει να περικοπτεται η αμερικανικη βοηθεια προς την Ελλαδα. Η δραστικη μειωση της αμερικανικης βοηθειας απο $ 263,6 εκατ. το 1949-50 σε $80 εκατ., τη διετια 1952-3, θα αναγκασει την κυβερνηση να αναπροσαρμοσει την πολιτικη της.ΟΙ ΥΠΕΡΟΓΚΕΣ ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ δαπανες δεν θα μειωθουν εξαιτιας των συμμαχικων προτεραιοτητων που επιβαλλει ο πολεμος της Κορεας, αλλα και των αντιδρασεων στους κολπους του στρατου, θα εκμηδενιστει, ομως, το προγραμμα βιομηχανικων επενδυσεων και θα μειωθουν οι εισαγωγες ( που μεχρι τοτε ηταν δυνατες λογω των συναλλαγματικων πορων της βοηθειας ) μεσα απο διαδοχικες υποτιμησεις της δραχμης. Η ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΙΚΗ πολιτικη του 1951-52 θα οδηγησει στην πρωτη παρατεταμενη υφεση της ελληνικης οικονομιας μεταπολεμικα και θα εκδηλωθει το εξης παραδοξο : η ανοδικη πορεια που ειχε σημειωσει η οικονομια στα χρονια του εμφυλιου πολεμου, μετεμφυλιακα θα μετατραπει σε στασιμοτητα. Το παραδοξο εξηγειται αν λαβει κανεις υποψη του οτι η ανοδικη πορεια στα χρονια του εμφυλιου ειχε εξαρτηθει σε μεγαλο βαθμο απο την ξενη βοηθεια.ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΣ με την ιστορια της αμερικανικης βοηθειας στην Ελλαδα, πραγματευεται στην ουσια την ιστορια της ελληνικης οικονομιας της κρισιμης περιοδου 1947-53 και με διεισδυτικο τροπο αναλυει τους παραγοντες που διαμορφωσαν την οικονομικη πολιτικη. Η μελετη εχει στηριχθει σχεδον εξολοκληρου σε εκτεταμενη ερευνα σε αμερικανικα αρχεια, τα οποια παρεχουν πολυτιμες πληροφοριες και στοιχεια, αν και σε μερικες περιπτωσεις θα επρεπε να ειχε τονιστει περισσοτερο η οπτικη των ελληνων ιθυνοντων ιδιαιτερα, για να καταδειχθει ο κατακερματισμος των επιμερους συμφεροντων που, οπως υποστηριζει ο συγγραφεας, υπονομευσε οποιαδηποτε προσπαθεια συνολικης μεταρρυθμισης. Η ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ του Γ. Σταθακη, πλουσια σε τεκμηριωση και επιχειρηματα, ανοιγει νεες προοπτικες και θα αποτελεσει βιβλιο αναφορας για την κατανοηση τοσο του οικονομικου πλαισιου του εμφυλιου πολεμου οσο και των αφετηριων της μεταπολεμικης οικονομιας. ( ΤΕΛΟΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ )ΤΑ ΝΕΑ  31 ΙΟΥΛΙΟΥ 2004  Σελ ΠΟ8***Το αρθρο συνοδευεται απο φωτογραφια του διασημου αμερικανου ηθοποιου Κερκ Νταγκλας στις αρχες της δεκαετιας του 60, να μοιραζει δωρα σε παιδια της ελληνικης επαρχιας...
Τι πιστευω πρεπει να κανει η χωρα απο δω και στο εξης :1) Nα γυρισουμε πισω στην αφηγηση για τους ΛΟΓΟΥΣ που ηρθε το μνημονιο και να αφησουμε στην ακρη την ευκολη αφηγηση περι αποτυχιας της λιτοτητας. Το θεμα μας δεν ειναι αν πετυχε 'η δε πετυχε η λιτοτητα. Ειναι γιατι ηρθε. Να πουμε τους λογους αυτους με το πραγματικο τους ονομα, περα απο κομματικα και ατομικα συμφεροντα και να τους χωνεψουμε. 2) Να βρεθουν ανθρωποι να προτεινουν ενα οραμα που να ειναι κατανοητο και απτα πρακτικο στο λαο μας.3 ) Να βρεθουν ανθρωποι να συσπειρωσουν το λαο μας σ αυτο το οραμα.+++Οταν λεω οραμα δεν αναφερομαι στο πως να βγουμε απο την οικονομικη κριση, οπως καποιοι οικονομολογοι, οι περισσοτεροι απ αυτους βολεμενοι και ενοχοι για την καταστροφικη οικονομικη στρατηγικη της χωρας ΠΡΙΝ την κριση, ομιλουν... Αναφερομαι στους ΛΟΓΟΥΣ που πρεπει να βγουμε απο την κριση ως κοινωνια και διαχρονικος πολιτισμος, να γινει δηλαδη η κριση, οχημα για την επαναπροσδιοριση της ελληνικης κοινωνιας και του πολιτισμου της : α ) θα μπορεσουμε να συνταξουμε μια εθνικη ταυτοτητα ( με ιστορικο χαρακτηρα και ρολο για το μελλον ) ; β ) Θα καταφερουμε να μαθουμε να επικοινωνουμε σε ΜΗ-διαπροσωπικο επιπεδο αλλα μεσα απο κοινα σημεια αναφορας που προσφερει το διαβασμα, εξω δηλαδη απο προσωπικα αισθηματα και εγωισμους ;; γ ) Θα μπορεσουμε να δουμε τα κοντεμπορανεα εξω απο βιογραφικα πρισματα, αποστασιοποιημενοι απο ατομικες σκοπιες ; δ) Θα μαθουμε επιτελους τι εστι προοδος, τι παραδοση και ποια η σχεση μεταξυ τους ; Αυτο το οραμα δε μπορει να αναφερεται σε μισθους και συνταξεις. Πρωταγωνιστες και στοχος του οραματος αυτου πρεπει να ειναι η νεολαια, το μονο δημογραφικο γκρουπ που δικαιουται να διαμαρτυρεται.ΠΟΙΑ Η ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ;ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ;ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΙ ΠΡΟΟΔΟΣ ;ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΙ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ;ΠΟΙΟ ΟΡΑΜΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙ ΑΠΛΑ ΓΝΩΣΗ ;ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ-ΓΝΩΣΗ-ΣΟΦΙΑΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑΚΩΔΙΚΑΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣα ) Eνα σχεδιο Μαρσαλ με ενεσεις τεχνογνωσιας, αποκεντρωση, νοικοκυρεμα δημοσιου τομεα κ εκπαιδευσης, μπορει να βαλει θεμελια για αναπτυξη. β ) Εχει τυπωθει ποτε βιβλιο που να εξηγει τι εστι κρατος, ποια η δομη, λειτουργια, στελεχωση με στοιχεια επικοινωνιας του ; Για την ευκολη δαιμονοποιηση του κρατους στην Ελλαδα, καποιος μπορει να γραψει ολοκληρη βιβλιοθηκη. Ποσοι γνωριζουν το μητρωο του κρατους ( για να δωσω ενα παραδειγμα ) ; Μια αρχη θα μπορουσε να γινει απο την αποφυγη της παρτικιουλαριστικης συλληψης του. Προτεινω κατι : Ποσο θα κοστιζε να φτιαχτει μια τηλεοπτικη εκπομπη που να μελετα τη λειτουργια του κρατους σε συγκεκριμενα ζητηματα που αφορουν πολλους πολιτες και να προσπαθουσε να τα λυσει, εκλα'ι'κευοντας το στη συνειδηση των πολιτων ; Ποτε προσπαθησαν οι ιδιοι οι πολιτες να ρεφορμαρουν την λειτουργια του κρατους ; Να το μελετησουν εξω απο προσωπικα συμφεροντα 'η εμπειριες ;γ ) Ποσοι γνωριζουν τα ονοματα των διπλωματων μας ; Αυτα των ακολουθων τυπου ( αυτο το τοσο σοβαρο τομεα, τη φωνη της χωρας ουσιαστικα, αφου απο ιστοσελιδες υπουργειων δε τα παμε τοσο καλα ) ; Χιλια δυο πραγματα μπορουμε να κανουμε αν υπαρχει μερακι, συνεση και αγαπη να δουμε την Ελλαδα και το κρατος της ως ενα ενδιαφερον προτζεκτ.
Κύριε Νικολαΐδη σας ευχαριστώ πολύ για τα σχόλιά σας στη συνέντευξή μου στη Lifo. Φυσικά όπως καταλαβαίνετε σε μία συνέντευξη δεν μπορούν να αναλυθούν όλα τα στοιχεία ενός ζητήματος και να δοθεί η ευρεία επιχειρηματολογία για κάθε ανακινούμενο θέμα. Θα προσπαθήσω να απαντήσω στα δύο ζητήματα που θίγετε α) αυτό των πανεπιστημιακών και β) αυτό της Ολυμπιάδας 2004. α) Το πρώτο ζήτημα έχω αναπτύξει στο τελευταίο βιβλίο μου «Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ», και στο κεφάλαιο «Ο συστημικός ρόλος των διανοουμένων», στο οποίο αναφέρομαι και στον συστημικό ρόλο των πανεπιστημιακών, είτε αυτοί υπηρέτησαν κάποια κυβέρνηση είτε ανήκαν σε κάποιο κόμμα ή σε κάποια ιδεολογία. Αναφέρομαι όχι μόνο σε αυτούς που στήριξαν τα δύο κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, τα οποία κυβέρνησαν επί 40 έτη και μας οδήγησαν στη χρεοκοπία, αλλά και στους αριστερούς παντός είδους οι οποίοι υποστηρίζουν κομματικές, γραφειοκρατικές ιδεολογίες, την πολιτική αλλοτρίωση και ετερονομία καθώς επίσης αναφέρομαι σε αυτούς που υποστήριξαν κάθε εθνικιστικό ιδεολόγημα και κάθε θρησκευτική ιδέα. Βεβαίως οι ευθύνες μεγάλου μέρους των πανεπιστημιακών είναι μεγάλες για την άσχημη κατάσταση στα πανεπιστήμια, για το χαμηλό επίπεδο παιδείας, για τον νεποτισμό, για την εξαχρείωση της πολιτικής, για την νομιμοποίηση της εκάστοτε εξουσίας κ.ά. Για να μην επαναλαμβάνομαι όμως παραπέμπω στο βιβλίο μου που ανέφερα πριν, όπου θα βρείτε περισσότερη ανάλυση, η οποία κατά βάση συμφωνεί με τις απόψεις σας.β) Θα επιμείνω στο δεύτερο ζήτημα διότι υπάρχουν πολλές παρεξηγήσεις και συγχύσεις περί αυτού. Η καταστρεπτική Ολυμπιάδα του 2004, η οποία συνετέλεσε στην πορεία προς την χρεοκοπία, είναι ένα θρίλερ στην κυριολεξία. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ο αρχικός προϋπολογισμός στον φάκελο διεκδίκησης το 1996 ήταν 2-2,5 δισ. ευρώ. Το 2003 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Βαγ. Βενιζέλος δήλωνε πως θα κοστίσουν 4,3 δισ. ευρώ. Τον Αύγουστο του 2004 ο τότε υφυπουργός Οικονομικών Π. Δούκας ανεβάζει το κόστος στα 7 δισ. ευρώ. Δύο μήνες αργότερα ο τότε υπουργός Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφης κάνει λόγο για 8,9 δισ. ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό των δαπανών για την κατασκευή έργων που επισπεύθηκαν λόγω της Ολυμπιάδας (π.χ. Αττική Οδός, Τραμ, προαστιακός κ,λπ.). Το 2005 η υπουργός Φάνη Πάλλη-Πετραλιά εκτοξεύει το ποσό στα 13,5 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ήδη υπέρβαση κατά 600%! Τέλος το 2012 ο υπουργός Χρ. Σταϊκούρας κάνει λόγο για 8,5 δισ. ευρώ. Όπως είναι εμφανές πρόκειται για «κολοκυθιά», την οποία παίζει ανενδοίαστα η ανίκανη και ψευδόμενη κυβερνητική εξουσία των δύο κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ επί 16 έτη. Συνεπώς είναι ανόητο να έχει κανείς εμπιστοσύνη σε άτομα που είναι αναξιόπιστα και εμφανώς ψεύδονται. Άρα πρέπει να διερευνήσει την αλήθεια όχι στα λεγόμενά τους, αλλά σε άλλα στοιχεία και άλλες παραμέτρους του ζητήματος.Εδώ όμως τίθεται ένα ζήτημα ουσίας και μεθόδου. Εκτός από τα περιβόητα πλέον Greek statistics υπάρχουν και τα Greek state, Greek government, Greek parliament, Greek parties και άλλα πολλά που είναι όλα ψευδόμενα, αναξιόπιστα και αποτυχημένα. Επομένως δεν είναι παράξενο που τα επίσημα πραγματικά στοιχεία ακόμη και σήμερα δεν είναι προσιτά, όχι μόνο αυτά που αφορούν στην ολέθρια Ολυμπιάδα, αλλά και αυτά που αφορούν στο σύνολο των παραγόντων των σχετικών με τη χρεοκοπία. Υπάρχει δηλαδή ένα είδος «ομερτά» στα κυβερνητικά κλιμάκια των δύο κομμάτων εν αγαστή συνεργασία με την οικονομική και μιντιακή ελίτ. Αυτή η «τρόικα» είναι ένοχη για την ανόητη ανάληψη της Ολυμπιάδας, επωφελήθηκε από αυτή, επομένως έχει συμφέρον να μην προχωρήσει η έρευνα για την αλήθεια. Άρα χρειαζόμαστε κάποιον άλλον προσανατολισμό. Ένα στοιχείο προσανατολισμού είναι το ότι στα ποσά αυτά των κυβερνητικών ηγεσιών δεν αναφέρονται οι τόκοι των δανείων που πήραν οι κυβερνήσεις για τα έργα της Ολυμπιάδας και βεβαίως οι τόκοι αυτοί πρέπει επίσης να πληρωθούν. Ας δούμε πρόχειρα ένα παράδειγμα για έχουμε μια ιδέα. Εάν τα δάνεια ήταν λ.χ. 10 δισ. ευρώ τότε με επιτόκιο 5% δίνουν τόκο 500 εκατ. ευρώ και σε δέκα έτη 5 δισ. ευρώ, οπότε το σύνολο είναι 15 δισ. ευρώ. Αναλόγως, σε κόστος 15 δισ. ευρώ με επιτόκιο 5% έχουμε τόκους 7,5 δισ. ευρώ, άρα σύνολο 22,5 δισ. ευρώ.Ένα δεύτερο στοιχείο είναι τα ήδη γνωστά ποσά του χρέους στην εξεταζόμενη αμαρτωλή περίοδο. Στη δεκαετία 2000-2009 το δημόσιο χρέος ανέβηκε από τα 125 δισ. ευρώ στα 301 δισ. ευρώ, δηλαδή δάνειο 176 δισ. ευρώ! Πρόκειται για τεράστιο ποσό, το οποίο εμφανώς δεν εξυπηρέτησε παραγωγικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς, αλλά μεγάλο μέρος του διατέθηκε για τα έργα και τους σκοπούς της Ολυμπιάδας. Ένα άλλο στοιχείο προκύπτει από την έρευνα που έκαναν δύο πανεπιστημιακοί ειδικοί και στην οποία έρευνα διαπίστωσαν πως στην δεκαετία 2000-2009 υπήρξε μία «μαύρη τρύπα», δηλαδή απόκλιση των προϋπολογισμών κατά 112,1 δισ. ευρώ. Από την απόκλιση αυτή μόνο τα 49,6 δισ. ευρώ μπορούν να ερμηνευθούν, ενώ τα υπόλοιπα 62,5 δισ. ευρώ έχουν προστεθεί στο δημόσιο χρέος για άγνωστους λόγους! Δηλαδή κάθε χρόνο 6,25 δισ. ευρώ προσετίθεντο στο χρέος από δαπάνες που δεν καταγράφονται σε κανέναν προϋπολογισμό! Είναι προφανές πού σπαταλήθηκαν αυτά τα κρυφά τεράστια ποσά (περισσότερα στο βιβλίο μου που ανέφερα ήδη, σ. 129-130). Τέλος, θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν ένα σύνολο παραγόντων που είναι κανόνας ή εθιμικό δίκαιο στην ελληνική κυβερνητική και κρατική εξουσία, όπως η προχειρότητα των σχεδιασμών, χωρίς ορθολογικό σχέδιο και μακροχρόνια προοπτική, η υπέρβαση κατά πολύ των προϋπολογισμών, τα ad hoc μπαλώματα, ότι τα έκτακτα έξοδα ήταν πολλά (όπως το περιβόητο C4I στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης που πληρώθηκε προκαταβολικά και δεν λειτούργησε ποτέ), ότι δεν υπήρξε διαφάνεια, δεν έγινε κανένας ουσιαστικός έλεγχος και τα βιβλία έκλεισαν άρον-άρον. Όλα έγιναν εν κρυπτώ και παραβύστω. Οι Ολυμπιακοί δεν είχαν κανένα απολύτως μέτρο, γι’ αυτό το κόστος εκτροχιάσθηκε. Να σημειωθεί επίσης πως η ανάληψη της Ολυμπιάδας παρουσιάσθηκε ως η νέα «Μεγάλη Ιδέα» της νεότερης Ελλάδας, έτσι ώστε όσοι ήταν εναντίον της και εξεδήλωναν την αντίθεσή τους χαρακτηρίζονταν ως «εθνοπροδότες». Τα μεγάλα και μικρά κανάλια, δημόσια και ιδιωτικά και οι ραδιοφωνικοί ήταν αναφανδόν υπέρ της Ολυμπιάδας και βομβάρδιζαν τους θεατές και τους ακροατές με ακατάσχετη προπαγάνδα μεγαλαυχίας, εθνικισμού και ψευδών ελπίδων. Στον τύπο επίσης υπήρξε τέτοια τρομοκρατία που όποιος δημοσιογράφος τολμούσε να γράψει κάτι εναντίον της Ολυμπιάδας ή εναντίον της προέδρου της Γιάννας Αγγελοπούλου, προπηλακιζόταν, απαξιωνόταν και έμπαινε στο περιθώριο (περίπτωση λ.χ. Φίλ. Συρίγου). Θα πρέπει τέλος να σημειωθεί ότι ήταν ευρέως διαδεδομένο ότι είχε στηθεί γύρω από την Ολυμπιάδα ένα «μεγάλο φαγοπότι» από τους γνωστούς επιτηδείους και τα πασίγνωστα νεοελληνικά λαμόγια, που απομυζούν τον δημόσιο πλούτο και τους φορολογουμένους, δηλαδή εμάς. Ένα άλλο στοιχείο είναι το γεγονός πως πολλά έργα έγιναν υπό την πίεση του χρόνου, άρα και των εργολάβων για να προλάβουν τις ημερομηνίες, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την αυθαίρετη υπερκοστολόγηση των έργων. Επί πλέον το όφελος από τη διοργάνωση της Ολυμπιάδας είναι ανύπαρκτο και τα Ολυμπιακά Ακίνητα ρημάζουν σχεδόν εγκαταλειμμένα. Άρα το υπερβολικό κόστος βαραίνει διπλά.Όλα αυτά τα στοιχεία οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι το κόστος της Ολυμπιάδας το 2004 ξεπέρασε κατά πολύ αυτά που παρουσιάζουν κατά καιρούς οι διαπλεκόμενοι κομματικοί επίσημοι παράγοντες. Σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση το κόστος υπερέβη τα 25 δισ. ευρώ. Βεβαίως είναι μία εκτίμηση, όχι όμως υπερβολική και παράλογη, με βάση τα στοιχεία που παρέθεσα. Η «μαύρη τρύπα» που άνοιξαν οι Ολυμπιακοί και οι άλλες τεράστιες σπατάλες του κράτους ρούφηξαν τη χώρα και τη βυθίζουν συνεχώς στο σκότος. Η αλήθεια θα φανεί μόνο όταν η κοινωνία θα απαιτήσει διαφάνεια και αντικειμενική έρευνα όλων των απαγορευμένων σήμερα στο κοινό στοιχείων, λογαριασμών κ.λπ.. Μόνο όταν διαρραγεί το μαφιόζικο μέτωπο των κομματικών, οικονομικών και μιντιακών ελίτ θα φανεί το πραγματικό τοπίο. Θα το θελήσει η κοινωνία; Αυτά όλα τα συζητώ στο βιβλίο μου, με αφορμή το οποίο έγινε η συνέντευξη στη Lifo, στο οποίο υπάρχει επίσης και μία συνοπτική ανάλυση της νεοελληνικής ιδεολογίας και της πολιτισμικής κατάστασης της κοινωνίας. Κυρίως υπάρχει η ανάλυση του ελληνικού συστήματος εν τη ευρεία εννοία, καθώς και προτάσεις για την αλλαγή του έξω και πέρα από τα κόμματα και με κινήσεις, κινήματα από τα κάτω, με αυτοοργάνωση και αυτοκαθορισμό. Τελειώνοντας, θα ήθελα κ. Νικολαΐδη να σας παρακαλέσω εάν θέλετε να συνεχίσετε τον διάλογο ή να διευκρινίσετε κάτι, στην περίπτωση που δεν θα σας καλύψει το βιβλίο μου, να μου γράψετε στο: [email protected], που είναι ανοικτό άλλωστε και σε οποιονδήποτε άλλον θελήσει. Είναι πιο εύκολη για μένα αυτή η μορφή επικοινωνίας, διότι δεν παρακολουθώ συχνά τα σχόλια που γράφονται, όχι ότι δεν με ενδιαφέρουν ή τα υποτιμώ, αλλά όπως καταλαβαίνετε είναι πολύ δύσκολο να παρακολουθώ τα διάφορα σάιτ, στα οποία υπάρχουν συνεντεύξεις μου ή κείμενά μου. Θα έπρεπε να αφιερώνω πάρα πολύ χρόνο τον οποίο δυστυχώς δεν έχω. Σας ευχαριστώ πολύ τόσο για τα σχόλιά σας και τα ερωτήματά σας όσο και για την κατανόησή σας. Γιώργος Ν. Οικονόμου
Συγχαρητηρια Θοδωρη για μια ακομη καταπληκτικη συνεντευξη.Ισως μια ακομη ερωτηση που θα αξιζε τον κοπο να κανεις στον πανεπιστημιακο κ. Οικονομου ειναι ποια πιστευει η δικη του προσωπικη ευθυνη για την χρεοκοπια του κρατους.Θα ηθελα να δωσω ορισμενα στοιχεια. Καταρχας ο κυριος Οικονομου αναφερει τους Ολυμπιακους και το κοστος τους. Καταληγει να πει οτι μετα απο προσωπικη ερευνα - μπορει να υπερβαινει τα 25 δις ! Ομως συμφωνα με την εφημεριδα ΤΑ ΝΕΑ της 19ης Νοεμβριου 2012 και μετα απο ερωτηση στη Βουλη του σημερινου πρωθυπουργου, Αλεξη Τσιπρα, ειχαμε μαθει οτι το κοστος ηταν μολις 8.5 δις ( εδω το λινκ : http://www.tanea.gr/news/greece/article/4768950/?iid=2 ).Επειδη η διαφορα μεταξυ αυτου που δηλωθηκε επισημα και των 25 δις., ειναι τεραστια, δε μπορω να καταλαβω πως ο κ. Οικονομου μπορει να κανει μια τετοια δηλωση διχως να δωσει ενα-δυο στοιχεια που εστω και σχηματικα να δικαιολογουν μαι τοσο μεγαλη αποκλιση. Αυτο απο μονο του δεν ειναι απιστευτα ανευθυνο για εναν πανεπιστημιακο με δημοσιο λογο ;;; Ο πανεπιστημιακος Οικονομου αναφερεται στο γεγονος οτι "ειμαστε υπευθυνοι για την ιστορια μας". Ειναι κατι που ειχε πει ο δασκαλος του στην Τετα Παπαδοπουλου ( την δημοσιογραφο της Ελευθεροτυπιας ) οταν τον ειχε επισκεφθει στο σπιτι του στην Ρου Ντελ Αλμπονι ) και δημοσιευθηκε στην εφημεριδα δυο Κυριακες του Μαρτη του 1994. Ειναι ο τιτλος του δευτερου μερους. Επισης αναφερεται σε ενα κειμενο που ειχε δημοσιευτει λιγες μερες πιο πριν, για το ποιον των συγχρονων δυτικων κοινωνιων ( Κυριακη 13 Φεβ. ) και στην "Ασημαντοτητα". Πολυ σωστα αναφερει οτι δε πρεπει να απαξιωνουμε κυνικα την πολιτικη κι οτι - μεταξυ αλλων - πρεπει να ελεγχουμε την εξουσια, να ελεγχουμε ποιους εκλεγουμε και ποιους συντηρουμε σε ποστα αποφασεων. Αρα τιθεται θεμα για το ποιον, την πολιτικη ταυτοτητα και βιο του κοινωνικου σωματος. Ποιος διαμορφωνει αυτο το ποιον ;;; Και μιας και αναφερθηκε σε φοιτητες του που δε νοιαζονται, θα ηθελα να κανω 17 ερωτησεις στον συμπαθη πανεπιστημιακο Γιωργο Οικονομου, μιας κι απ οτι βλεπω, διδασκε πολιτικη φιλοσοφια. Ευχαριστω πολυ.1 ) Ποσοι πολιτικοι εκπαιδευτηκαν σε ελληνικο πανεπιστημιο ; 2 ) Ποσοι πανεπιστημιακοι πουλουσαν συμβουλες σε μεταπολιτευτικα υπουργικα επιτελεια πχ στο Οικονομικων με υπουργους δικηγορους στο επαγγελμα ( απο Τσοβολα εως και τον κυριο Βενιζελο ) ; 3 ) Ποσοι καθηγητες ( και ποτε ) διαμαρτυρηθηκαν για την κατασταση των πανεπιστημιακων αιθουσων και προαυλιων ΠΡΙΝ την οικονομικη κριση ; 4 ) Ποια πιστευετε η ευθυνη των πανεπιστημιακων για το γεγονος οτι το ελληνικο πανεπιστημιο θυμιζει καφενειο καποιες δεκαετιες τωρα ; 5 ) Ποσοι πανεπιστημιακοι εγιναν πολιτικοι καριερας τα τελευταια τριανταπεντε χρονια ; 6 ) Ποια πιστευετε η ευθυνη των πανεπιστημιακων για το γεγονος οτι η Ελλαδα ειναι στις τελευταιες θεσεις πανευρωπαικα στο θεμα του διαβασματος ( συμφωνα με το ΕΚΕΒΙ μολις το 2012 ) ; Πιστευετε οτι η εμπνευση στο διαβασμα πρεπει να προερχεται απο τις εκαστοτε πολιτικες κεφαλες ( οποιες κι αν ειναι αυτες ) 'η μεσα απο τους εκπαιδευτικους και τον τροπο διδασκαλιας τους ; 7 ) Ποσοι σημερινοι αντιμνημονιακοι πανεπιστημιακοι ανηκαν και στηριζαν ( πολλες φορες με φανατισμο ) τα κομματα της συγκυβερνησης ΠΡΙΝ το 2009 ( θα συμπεριλαβω εδω και τον ιδιαιτερα αγαπητο σε πολλους κ. Βαρουφακη ) ; 8 ) Αληθευει οτι η πανεπιστημιακη κοινοτητα για δεκαετιες απεφευγε το θεσμο του καθηγητη-επισκεπτη ( υπενθυμιζω τα λογια του Νικου Κεσσανλη στην Ρενα Αγγουριδου - 2001:23 ) ; 9 ) Ποια πιστευετε η ευθυνη των πανεπιστημιακων για το καταστροφικο διεθνες ιματζ που εχει η χωρα τα τελευταια ας πουμε σαραντα χρονια ; Για το γεγονος οτι η αμερικανικη εκδοση των ΝΥΤαιμς δεν εχει δημοσιευσει πανω απο ενα-δυο αρθρα απο δαυτους, τα χρονια της κρισης, το γεγονος οτι απειχαν στους Ολυμπιακους του 04 ( οταν μας βιαζανε για μηνες αρχης γενομενης με τον περιβοητο Σκοτ Οστλερ της Σαν Φρανσισκο Κρονικολ τον Μαρτιο της ιδιας χρονιας - ομιλω για πανεπιστημιακους μεσα κι εξω απ την Ελλαδα και τα υπερηφανα PHDs μας ) ;; Ποια η ευθυνη τους για την επικοινωνιακη υποσταση της χωρας ; Εκτος πια κι αν δεν περιμενετε τους χιλιαδες πανεπιστημιακους να βαλουν λιγο πλατη για το λαο μας αλλα τα δυο εως εξι ατομα που στελεχωναν καποτε ( γιατι τωρα ειναι λιγοτερα ) τα λιγοστα Γραφεια Τυπου των διαφορων Πρεσβειων μας ; 10 ) Πιστευετε οτι οι ελληνες πανεπιστημιακοι ( σε συγκριση με ξενους συναδελφους χωρων ιδιου οικονομικου επιπεδου με την Ελλαδα ) ειναι ποιοτικοι ; Ειναι, σε γενικες γραμμες, καλοι στη δουλεια τους ; "Η μηπως χαρακτηριζονται απο μια δημοσιουπαλληλικη νοοτροπια που εμποδιζει τη δημιουργικη μαθηση, την ανοιχτοτητα σε εκπαιδευτικο υλικο, την εξελιξη των προγραματων που διδασκουν ; Εαν ισχυει το δευτερο, πια επιδραση εχει η αποδοση τους στην οικονομια της χωρας ; 11 ) Γνωριζετε αν ποτε εγινε καποια διαμαρτυρια απο πλευρας καθηγητων ( για να μη πω απεργια ) για την τραγικη κατασταση που βρισκονται οι δημοσιες βιβλιοθηκες της χωρας τα τελευταια, ας πουμε, 25 χρονια ; 12 ) Πιστευετε οτι οι καθηγητες φερουν ευθυνη για το επιπεδο γνωσης επικοινωνιας του ελληνικου λαου καθως και του επιπεδου των μεσων μαζικης ενημερωσης ( ειδικα στην τηλεοραση ) ; "Η φταινε μοναχα οι πολιτικοι ; 13 ) Υπαρχει νεποτισμος στον πανεπιστημιακο χωρο ; 14 ) Υπαρχει πανεπιστημιακη ευθυνη ( εστω μερικη και εκει που αναλογει στο ελληνικο πανεπιστημιο ) για το γεγονος οτι η Ελλαδα δεν εχει κερδισει μιση διπλωματικη μαχη εδω και δεκαετιες ; 15 ) Πιστευετε οτι το ελλειμμα σε R&D ( Ερευνα κ Αναπτυξη ) ειναι αποκλειστικα απορροια κρατικων 'η αλλων κονδυλιων 'η μηπως πολλοι πανεπιστημιακοι το παραβλεπουν απο νοοτροπια ; 16 ) Υπαρχει συμβολη των πανεπιστημιακων στον ετησιο τζιρο υψους 1,5 δις που δημιουργηται απο το θεσμο των φροντιστηριων στην κατα τα αλλα, δωρεαν μας Παιδεια ; 17 ) Συμφωνειτε οτι αν εστω και τα μισα απο τα πιο πανω ειναι σωστα, θα πρεπει να βρεθει ενας τροπος ετσι ωστε οι πανεπιστημιακοι να λογοδοτησουνε στον ελληνικο λαο για τα εγκληματα τους ;
"Επειδη η διαφορα μεταξυ αυτου που δηλωθηκε επισημα και των 25 δις., ειναι τεραστια, "Απλούστατα, πάρα πολλά έργα ή δαπάνες δεν εντασσόντουσαν στον προϋπολογισμό των αγώνων και έμπαιναν αυτόνομα στον προϋπολογισμό, ενώ ουσιαστικά έγιναν μονάχα για την εξυπηρέτηση των αγώνων. Επίσης, είχαν φουσκώσει τα αναμενόμενα έσοδα (μεγάλο μέρος των οποίων ποτέ δεν εισπράχθηκαν) έτσι ώστε να φαίνεται λιγότερο απαράδεκτο το κόστος.
"Δεν διαχωρίσαμε καν τόσα χρόνια την Εκκλησία από το κράτος, προϋπόθεση απαραίτητη για την ύπαρξη και συγκρότηση μιας πολιτικής κοινωνίας. "να γραψω τωρα οτι τα γεγονοτα το διαξευδουν αυτο: Η Φιλανδια και η Γερμανια εχουν επισημα κρατικα χρηματοδοτουμενες εκκλησιες με την Φιλανδια να εχει και κατι σε τελετη ορκομωσιας στην Βουλη.Η Ελισαβετ ειναι αρχηγος της Αγγλικανικης Εκκλησιας. Αυτη η ιστορια περι χωρισμου ειναι σαν να κοιταμε το κλαδι και ξεχναμε το δεντρο. Το δεντρο ειναι περιπου τα υπολοιπα που περιγραφει - απλα το θεμα του χωρισμου κρατους εκκλησιας στην ελλαδα προσφερεται σαν θέμα συζητησης: ώστε να μην συζηταμε αυτα που εχουν ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ σημασια. κρατικιστικη αντιληψη, επιβιωση ιδεολογιων που εχουν καταδικαστει σε ολο το κοσμο, προσκοληση σε αυταρχικα καθεστωτα εφοσον ειναι αρκετα αριστερα, πληρη αγνοια για το τι σημαινει παραγωγικη οικονομια κλπ κλπ κλπ.
Η θρησκεία είναι το όπιο του άπιστου, το τελευταίο του καταφύγιο όταν δεν ξέρει τι του φταίει. Οι Σκανδιναβικές χώρες, η Ελβετία, όλες έχουν στη σημαία τους τον σταυρό. Χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο;Στο δημοψήφισμα του 2015, όταν ο προοδευτικός Τσίπρας ήταν με το Όχι, ο οπισθοδρομικός Ιερώνυμος ήταν με το Ναι. Τη συνέχεια την ξέρουμε. Ο λαός επέλεξε την πρόοδο, τρομάρα του.
ενταξει εγραψες, με τον αντικληρικαλισμο. Γενικα ειναι ενα πολυ ευκολο θεμα να ασχοληθει κανεις, να υποκρινεται οτι βρισκεται στην πρωτοπορια λυνοντας ενα θεμα που εχει λυθει ηδη στα 70ς και τα 80ς. Στο κατω κατω η πλεον κοσμικη χωρα στο κοσμο ειναι η Γαλλια (πληρως διαχωρισμος απο το 1890). Ειδατε να μην εχει προβληματα;;;
Το ότι έχουν στη σημαία τους τον σταυρό για ιστορικούς λόγους δεν τις εμποδίζει να είναι χώρες με υψηλό ποσοστό αθεΐας και ακόμα υψηλότερο ποσοστό ατόμων που απλώς ανήκουν σε μια θρησκευτική παράδοση, χωρίς καθόλου να ενδιαφέρονται και να συμμετέχουν στις τελετές, στις πρακτικές και στην πνευματικότητά τους. Μιλώντας με έναν γαλλόφωνο για θρησκεία, θα ρωτήσει αμέσως αν είσαι pratiquant (πιστός που ακολουθεί το τελετουργικό, τους περιορισμούς που επιβάλλει η θρησκεία, κλπ) ή απλώς non pratiquant (ανήκων σε μια θρησκευτική/πολιτισμική παράδοση, με χαλαρή έως σχεδόν ανύπαρκτη σχέση με όλα τα παραπάνω). Στην Ευρώπη, όπως και στην Ελλάδα, η συντριπτική πλειονότητα όσων δηλώνουν Χριστιανοί ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία.
Τώρα θα πάρω την εκδίκηση μου ( * ) για να μάθεις να κατηγορείς εμένα για "αλτερνατιβ φακτς" όπως έκανες σε άλλο άρθρο:Η Γερμανία ΔΕΝ έχει επίσημα κρατικά χρηματοδοτούμενες εκκλησίες όπως ισχυρίζεσαι. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει: στην Γερμανία εφαρμόζεται από τους αυστηρότερους διαχωρισμούς εκκλησίας - κράτους.( * ) Η λέξη "εκδίκηση" γράφεται με χιουμοριστική διαθέση. Σε καμμια περίπτωση δεν κάνω προσωπική επίθεση, με ενδιαφέρουν αποκλειστικά τα στοιχεία.
Χαρλαν θα χρησιμοποιησω την wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Separation_of_church_and_state#Germany Χοντρα χοντρα και στην Γερμανια οι διαφορες εκκλησιες ειναι ΝΠΔΔ οπως περιπου εδω οι επισημες εκκλησιες. Η δε χριστιανικη θρησκεια ειχε μεχρι προσφατα προβαδισμα πχ σταυροι σε σχολεια (δεν ξερω αν εχουν κατεβει)
atman, γουστάρεις, σαν σκληρά φορολογούμενος και μάλιστα στους δύσκολους καιρούς μας, να πληρώνεις τον μισθό των παπάδων από την τσέπη σου και να μην φορολογούνται αντίστοιχα εκείνοι τους οποίους πληρώνεις; Γιατί το υποτιμάς το θέμα;
Γιατι οι θρησκειες εκπληρωνουν ενα κοινωνικο ρολο, σε αντιθεση με τον καθε προπαγανδιστη καρανικα ο οποιος εκπληρωνει αντικοινωνικο ρολο.
Είπες τη σωστή φράση: "κρατικά χρηματοδοτούμενες εκκλησίες".Στη Γερμανία, απ' όσο ξέρω, ο φορολογούμενος κλικάρει στη φορολογική του δήλωση σε ποια θρησκεία και/ή θρησκευτικό δόγμα θα κατευθυνθεί ένα μέρος του φόρου που πληρώνει. Εναλλακτικά, μπορεί να δηλώσει μια ΜΚΟ από μια εγκεκριμένη λίστα.Καμία σχέση λοιπόν με την ελληνική πραγματικότητα... Ενδιαφέρον δεν θα ήταν να εφαρμοστεί αυτό το σύστημα στην Ελλάδα, μέχρι να φτάσουμε στο γαλλικό καθεστώς της ουδετεροθρησκείας;